Morgunblaðið - 22.04.1989, Page 40

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 22. APRIL 1989
40
>
*
Ast er...
... hopp og hí.
TM Reg. U.S. Pat Off.—all rights reserved
° 1989 Los Angeles Times Syndicate
Það eru víst komnar nýjar
spilareglur síðan ég spilaði
Olsen-OIsen síðast...?
HÖGNI HREKKVlSI

„ ÉCx STOPPAÐ^VAIZ PAÐ BKKI ?! "
Lengi getur vont versnað
Til Yelvakanda.
Mig langar til að biðja þig að
birta þessar línur í dálkum þínum,
þótt ég sé þess meðvitandi að þær
bjargi litlu við úr því sem komið
er. Eg get samt ekki látið undir
höfuð leggjast að tjá hug minn og
láta í ljós andúð mína og kvíða fyr-
ir þeim hryllingi_ sem vofir yfir
íslensku þjóðinni. Ég á þar við bjór-
inn sem nú flæðir hömlulaust yfir
þjóðina ásamt öðrum vímugjöfum,
sem fyrir eru. í stað þess að draga
úr áfengisneyslu er bætt við hana
með bjórdrykkju og fjölgun vínveit-
ingastaða og kráa vítt og breitt um
landið. Þetta er hræðileg þróun,
sem þeir eru ekki búnir að sjá fyrir
endann á þessir ógæfusömu menn
sem voru flutningsmenn bjórfrum-
varpsins og þeir sem þá studdu.
Þeirra ábyrgð er mikil. Þetta eru
mennirnir sem trúað er fyrir heill
og hamingju þjóðarinnar, en svona
bregðast þeir við.
Svo er það fréttamennskan og
auglýsingaherferðin síðustu dagana
í febrúar, sem var svo siðlaus og
viðbjóðsleg að manni blöskraði. Það
fyrsta sem birtist á Sjónvarps-
skerminum hvern dag var bjór og
meiri bjór með þeim gleðilegu frétt-
um, að nú væri verjð að aka honum
út í allar útsölur Áfengisverslunar
ríkisins. Þar með var það tryggt
að fólk gæti farið að svala 74 ára
gömlum þorsta sínum í áfengum
bjór 1. mars. Þetta var þá boðskap-
ur eða hitt þó heldur.
Ég ætla að leyfa mér að undir-
strika orð Svavars Gestssonar ráð-
herra, að það væri engu líkara en
að jólin væru að koma eða einhver
fagnaðarhátíð væri í nánd, slík var
eftirvæntingin og gauragangurinn.
Borgaraleg „fermmg“:
i
i
Hvað segja prestamir?
Kæri Velvakandi.
Ég vil taka undir þau orð sem
„Meðlimur í Þjóðkirkjunni" skrif-
aði í Velvakanda fimmtudaginn
13. apríl sl. um svokallaða borg-
aralega fermingu. í fyrsta lagi
sýndi Svavar Gestsson, mennta-
málaráðherra, íslensku þjóðkirkj-
unni mikla óvirðingu með því að
koina fram við þessa athöfn, þó
svo að hann hafi verið þar sem
einstaklingur. En að koma þarna
fram sem ræðumaður og að taka
afstöðu með þessari uppákomu er
fyrir neðan allar hellur hjá ráð-
herra. Og að kalla þessa athöfn
fermingu er óskiljanlegt. Stað-
festing á hveiju, má maður spyrja?
í öðru lagi: Hvers vegna láta
prestar þjóðkirkjunnar ekkert í sér
heyra um þetta? Hvers vegna þessi
sífellda þögn og afskiptaleysi þeg-
ar æ ofan1 í æ er vegið að krist-
inni kirkju. Þegar rætt er við
presta uni afskiptaleysi þeirra
segja þeir oft að kirkjan vinni
ekki með hávaða. En hver er að
tala um hávaða? Hvað um foreldra
sem eru að reyna að leiðbeina
börnum sínum? Ef foreldrar
sneiddu hjá því að leiðbeina þeim
um siðgæði, áfengisnotkun, sam-
band karls og konu, of langar úti-
verur á kvöldin o.s.frv., o.s.fi’v.?
Ef foreldrar létu hjá líða að ræða
við börnin sín um ýmis mál sem
upp koma og létu allt afskipta-
laust? Ef foreldrar flokkuðu það
undir „hávaða“? Hvað gerðist þá?
Ég held að margir ungir foreldrar
vilji gjarnan fá stuðning í tilraun-
um sínum til að hafa áhrif. Það
sýnir þátttaka í hinum margvís-
legu námskeiðum sem sálfræðing-
ar hafa boðið upp á. Því ber að
þakka framtak einstakra presta í
námskeiðshaldi og mættu fleiri
feta í fótspor þeirra og hafa fleiri
tegundir námskeiða, þ.e. ekki bara
fyrir foreldrana eða um hjóna-
bandið, heldur námskeið fyrir alla
fjölskylduna. Kirkjan þarf að koma
meira inn í okkar daglega líf. Sum-
ir segja að kirkjan sé söfnuðurinn
sjálfur, en hver er leiðtogi safnað-
arins?
Með þögninni er hægt að líta
svo á að prestarnir hafi ekkert á
móti borgaralegri „fermingu“. Ég
skora á þá að láta í sér heyra um
þetta mál í fjölmiðlum.
Foreldri
En svo ég víki nú nokkrum orðum
að þessu svokallaða forvarnar- og
fræðslustarfi, sem sífellt er verið
að þvæla um þegar í óefni er kom-
ið og fólk orðið ósjálfbjarga af
drykkjuskap og vímuefnaneyslu.
Ætli það væru ekki bestu forvarn-
irnar að byrgja brunninn áður en
barnið dettur ofan í hann með því
að draga úr sölu og dreifingu á
áfengum drykkjum, en ekki auka
eins og gjört er. Ég kalla það ekki
forvarnarstarf að kasta tugum
milljóna króna í afvötnunarstöðvar
og drykkjumannahæli til þess að
bjarga því út úr aumingjaskapnum,
sem hæpið er að takist. Ég kalla
það að bæta gráu ofan á svart.
Að endingu vil ég senda Árna
Helgasyni í Stykkishólmi mínar
bestu kveðjur og þakklæti fyrir
hans góðu og mannbætandi greinar
sem hann hefur skrifað og ábend-
ingar til fólks um að lifa fögru
mannlífi, í stað þess að eyðileggja
það með drykkjuskap og eiturefna-
neyslu. Það er þetta sem ég kalla
forvarnir og fræðslu, annað ekki.
Og ef að fólk færi eftir því sem
bæði hann og fleiri góðir menn
benda manni á lífinu til bóta, þá
þyrfti engar afvötnunarstöðvar á
Islandi. Þar sem góðir menn fara
þar eru guðs vegir.
Með bestu kveðju
Elín Þ. Guðlaugsdóttir
i
í
i
i
Yíkverji skrifar
Ottalega er það dapurlegt hvað
miðbærinn hér í Reykjavík
gerist óhijálegur. Hann kemur af-
leitlega undan vetri, svo mikið er
víst. Það liggur við að maður sakni
hvítu voðarinnar sem huldi þó örin
sem við höfum undan fótunum. Þau
eru sumhver algerlega óþörf raunar
og sýnast vera rakið sjálfskaparvíti.
Af hveiju geta gangstéttarhell-
urnar til dæmis ekki verið heillegri
svoað eitthvað sé nefnt? Af hveiju
virðist okkur íslendingum fyrir-
munað að framleiða gangstéttar-
hellur sem þola umgang og eðlilegt
traðk?
Er kannski einhver að taka ein-
hvern við nefið þarna eins og dansk-
urinn segir? Ef borgin framleiðir
þessar hellur sjálf, þá mætti hún
að ósekju taka í lurginn á sjálfri
sér, verða sér úti um betri upp-
skrift að minnstakosti. Hlýtur mein-
ið ekki að liggja í efninu og blönd-
unni? En ef skollans hellurnar eru
aftur á móti aðkeyptar, þá þarf ein-
hver frá borginni að hnippa einarð-
lega í framleiðandann og spyija
hann til dæmis hvort hann sé
kannski ekki fullspar á sementið
eða eitthvað svoleiðis.
xxx
Raunar skal það fúslega játað
að við íslendingar erum hinir
verstu böðlar í umgengni okkar við
gangstéttir. Ætli nokkurri þjóð í
víðri veröld sé eins gjarnt að nota
þær fyrir akbrautir og/eða bíla-
stæði?
Kunningi Víkveija upplýsir að
hann búi í nágranni við bíladellu-
fólk sem sé ekki í rónni nema það
viti af að minnstakosti tveimur
bílhræjum undir húsveggnum hjá
sér og síðan ekki færri úti á göt-
unni sjálfri. Blessað fólkið virðist
verða viðþolslaust nema það sé á
kafi í þessum ófögnuði.
Nú er það nýjast að það er þar
að auki farið að leggja hinum heil-
legri beyglum sínum á gangstétt-
ina, þannig að hún er engum fær
lengur nema fuglinum fljúgandi og
svo aumustu horgemlingum hverf-
isins.
Og fyrirmannlegu löggunum sem
buna þarna framhjá nánast upp á
dag í fyrirmannlega löggubílnum
sínum virðist finnast þetta í
stakasta lagi.
xxx
En við vorum að spjalla um
miðbæinn. Hann gerist eitt-
hvað svo hnípinn og vonleysislegur
með öllum þessum gapandi í sárum
sem okkur er sagt að verði með
tímanum grædd með svona líka
dægilegum byggingum.
Meinið er bara það að hér uppi
á Islandi vill þetta taka svo ógn-
langan tíma. Við erum lengur að
baksa upp einlyftri strætisvagna-
miðstöð en Kaninn að reisa fimmtíu
hæða verslunarmusteri. Þetta er
eflaust spuming um peninga. Meira
að segja óskahús á borð við Þjóðar-
bókhlöðuna verða að hálfgerðum
eilífðarverkefnum. Og auk þess i
virðist varla mega stinga niður
skóflu í miðbænum án þess að allt
verði vitlaust. (
XXX
Þá bætir ekki úr skák að jafn-
vel þau húsin sem eiga að blífa
að manni er sagt halda mörg hver
áfram að drabbast niður. Það er
engu líkara en eigendurnir séu bún-
ir að missa móðinn, hafi enga trú
á þessari framtíð sem haldið er að
okkur á skipulagsuppdráttunum.
Nú er í þokkabót farið að tala
um að gera Hótel Borg að einskon-
ar allsheijarkontór fyrir þingmenn-
ina, sem eru þó engir venjulegir
kontóristar eins og alþjóð er kunn-
ugt. Auk þess var haft eftir einum
um daginn að hann væri varla hálf-
ur maður, svo hörmulegur væri
aðbúnaðurinn.
Gjörvöll borgarstjórnin er þegar
búin að mótmæla aðförinni að hótel-
inu sem hún fullyrðir að sé partur .
af sjálfri miðbæjarsálinni, sjálfu
hjarta höfuðstaðarins.
En sannleikurinn er hinsvegar
sá að sem kaffihús er Borgin ekki
svipur hjá sjón og virðist satt að
segja þá þetta er skrifað alveg við
það að gefa upp andann.