Morgunblaðið - 27.06.1989, Side 27

26
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. JÚNÍ 1989
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. JUNI 1989
27
fHtrgminM&Mí
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúarritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Flaraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 900 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 80 kr. eintakið.
Hlutverk
kirkjunnar
A
Islandssagan er stutt þegar
litið er til veraldlegra valda
í höndum landsmanna sjálfra.
Hún verður hins vegar lengri
þegar hugað er að kirkjulegum
völdum, því að það var árið
1056 sem fyrsti biskupinn á
íslandi kom til sögunnar, ísleif-
ur Gissurarson, kaþólskur bisk-
up í Skálholti. Réttum 50 árum
síðar varð Jón Ögmundsson
fyrstur manna kaþólskur bisk-
up á Hólum. Árið 1801 breytt-
ist þessi skipan og þá varð
Geir Vídalín fyrstur manna
biskup yfir öllu íslandi í lút-
erskum sið en frá siðaskiptum
fram til þess tíma sátu biskup-
ar bæði í Skálholti og á Hólum
en frá miðri síðustu öld hefur
biskup haft aðsetur í Reykja-
vík. Herra Ólafur Skúlason sem
var settur inn í biskupsembætti
á sunnudaginn er tólfti maður-
inn sem er biskup yfir öllu Is-
landi frá 1801.
Hlutur kirkjunnar og þeirra
sem farið hafa með forræði
hennar verður aldrei ofmetið í
íslandssögunni. Nú á tímum
efnishyggju og alls kyns ver-
aldarvafsturs gleymist þetta
hlutverk oft eða menn meta það
ekki að verðleikum. Allt er lagt
að jöfnu og fáir hafa djörfung
til að gera skýran mun á því
sem skiptir máli og hinu sem
er lítils eða einskis virði. Fyrir
bragðið snýst hugurinn of mik-
ið um hið smávægilega. Hinn
nýi biskup vék einmitt að þessu
í ræðu sinni í Dómkirkjunni á
sunnudag, þegar hann sagði:
„Hverfi leyndardómurinn og
hið óskýranlega, þá verður allt
hversdagslegt. Og mun það
ekki vera minnst af böli sam-
tímans, að slétt gerist allt, svo
að hæðir hverfa, þegar ekkert
kemur á óvart. Allt er flutt inn
í stofu til manns, fjarlægir
heimshlutar og það atferli
manna, sem fyrr hefði ekki
þótt við hæfi að leiða hvern sem
er til að vera vitni að. Leyndar-
dómur gærdagsins verður
krafa morgundagsins og lær-
dómum kynslóða í hógværð og
hikandi framförum er drekkt í
ofsagangi og flóðbylgjum til-
litslausra fjölmiðla. Þannig fer
helgin fyrir lítið, helgi lífs og
helgi köllunarinnar og þar með
virðingin fyrir honum, sem einn
er heilagur, svo að lotningin
fyrir hátign hans hverfur. Allir
verða þá jafnir honum, með því
að leitast er við að draga hann
niður, þar sem múgur gerir
allt hversdagslegt og hógvær
rödd hrópandans er jafn
gleymd í eyðimörku sem á torg-
um samtímans. Það er þess
vegna ekki minnsta hlutverk
kirkjunnar að veita hjálp and-
spænis slíku syndaflóði, sem
drekkir öllu, þegar helgin
hljóðnar og lotningin glatar
eðlilegri túlkun.“
Undir þessi orð skal tekið
um leið og nýjum biskupi er
árnað heilla í forystustarfi sem
á sér djúpar rætur í íslenskri
sögu og byggist á merkustu
arfleifð mannsins.
Hlutur Há-
skólans
Háskóli íslands á sér ekki
jafn langa sögu og kirkj-
an. Hins vegar voru biskupsset-
ur fortíðar mennta- og háskólar
þess tíma. Sigmundur Guð-
bjarnason háskólarektor vék
að stöðu Háskólans í ræðu á
háskólahátið á laugardag og
minnti á, að í nýrri þjóðmála-
könnun félagsvísindastofnunar
skólans hefði komið fram að
90% fólks á aldrinum 18-75 ára
telja Háskólann vandaða
kennslustofnun og 78% eru
ósammála því að Háskólinn sé
fílabeinsturn eða lokuð stofnun
sérfræðinga. Háskólinn getur
vissulega vel við þessa afstöðu
almennings unað. I henni felst
ekki aðeins viðurkenning held-
ur einnig vænting um að há-
skólastörf reynist þjóðinni
heilladijúg.
Þegar háskólarektor kvaddi
kandídata minnti hann þá á,
að þess væri vænst að þeir
beittu kröftum sínum, þekk-
ingu og færni í þágu samfé-
lagsins. Hann hvatti þá einnig
til að verða þátttakendur í lýð-
ræðislegum stjórnarháttum og
sagði: „Ef þú vilt ekki fela fá-
mennum hópi í raun öll völd
og áhrif þá verður þú að vera
virkur, láta rödd þína heyrast
og taka þátt í þjóðmálabarátt-
unni, taka einmitt þátt í starfi
stjórnmálaflokkanna." Hvatn-
ing af þessu tagi hljómar ekki
oft. Hún er hins vegar brýn
áminning, ekki aðeins til há-
skólaborgara, heldur til okkar
allra um að það er undir okkur
hveiju og einu komið í hvemig
þjóðfélagi við búum.
> *
Herra Olafiir Skúlason biskup yfír Islandi:
Undur og undirbúningur
Biskuparnir, herra Petur Sigur-
geirsson og herra Olafur Skúla-
son, útdeildu brauði og víni til
safnaðarins. A meðan flutti Dóm-
kórinn „Ég hef augu mín til fjall-
anna,“ eftir Þorkel Sigurbjöms-
son.
að lotningin fyrir hátign hans
hverfur.
Allir verða þá jafnir honum,
með því að leitazt er við að draga
hann niður, þar sem múgur gerir
allt hversdagslegt og hógvær rödd
hrópandans er jafn gleymd í eyði-
mörku sem á torgum samtímans.
Það er þess vegna ekki minnsta
hlutverk kirkjunnar að veita hjálp
andspænis slíku syndafióði, sem
drekkir öllu, þegar helgin hljóðnar
og lotningin glatar eðlilegri túlk-
un.
Með þetta í huga, er guðsþjón-
ustan, messan miðlæg og dælir
hjartablóði lífs til safnaða og ein-
staklinga, til þess að kirkjan verði
eins og önnur Örk og forði frá
ofsabylgjum og ógnarsjóum.
Glati fólk — og kristnir menn
jafnvel iíka — tilfinningu fyrir
synd sinni, sem birtist m.a. í sjálfs-
elskunni og sjálfstraustinu, svo að
ekki gerist þess þörf að biðja um
fyrirgefningu, hvað þá að kné séu
beygð í lotningu, þá er verið að
loka himnum með því að skella á
hann, sem flytur náðarboðskapinn
og er náðin sjálf, frelsarann Jesúm
Krist, sem veitir fyrirgefningu og
kveður til fylgdar.
En þó að undrið fylgi frásögn
Lúkasar, þá felst líka í henni skýr-
skotun til undirbúnings og krafan
um að standa rétt að verki. Til
þess voru lærisveinar kvaddir til
farar og samfélags, að þeir gætu
síðar haldið svo áfram, sem frels-
arinn leiddi þá fram og kenndi og
miðlaði. Þeim hluta má kirkjan
heldur aldrei gleyma og sé hann
vanræktur er mikil vá fyrir dyrum.
Ekki sízt núna, þurfum við að vita,
hvað við eigum dýrmætast og hvað
gerir okkur sérstök. Kirkjan þarf
að fræða um sjálfa sig eins og um
herra sinn og um kenningar sínar
og lærdóm. Hún þarf að hafa efni
í aðgengilegu formi, sem laðar
fólk til frekari kynningar.
Og við megum ekki láta sögu
okkar rykfalla né kenninguna
gleymast í einangrun afskiptaleys-
isins, þegar sú blekking er nær-
tæk, að eitt sé jafngott öðiu, svo
að litlu máli skipti um trú og trúar-
skoðanir.
Ekki sízt nú ætti þetta að vera
brennandi hvatning. Við sjáum í
nálægð en engum fjarlægum hill-
ingum þúsund ára afmæli kristni
á Islandi. Sá atburður á helgum
Þingvöllum fyrir næstum þúsund
árum varðveitir þættina báða, sem
hér hefur verið fjallað um, undrið
og undirbúninginn.
Enginn þarf að láta sér detta í
hug, að ekki hafi átt sér stað sam-
tal og ekki hafi verið lögð á ráðin,
áður en Þorgeir lagðist undir feld.
Stjórnmálamenn voru saman-
komnir og kunni þeir eitthvað öðr-
um fremur er það að bera saman
bækur og leita leiða hins mögulega
út úr ógöngum.
En undrið hefur líka átt sér
stað, hugljómun 'og köllun, sem
var hlýtt. Hið sama þurfum við
að ástunda og kasta ei höndum
til undirbúnings. Ekki aðeins að
minnast merks ártals löngu liðins
atburðar og þeirrar sögu, sem
Hér birtist í heild ræða nýs
biskups við biskupsinnsetningu
25. júní 1989 í Dómkirkjunni:
Guðspjall Lúkas 5, 1-11.
„Legg þú út á djúpið“, sagði
frelsari manna við Símon Pétur.
Sjálfur var hann ekki fiskimaður,
smið köllum við hann og það hefur
hann verið.
Reyndur í þeim störfum og ugg-
laust skilað þeim vel, eins og
hveiju því öðru, sem hann kom
að á lífsleiðinni. Símon var fiski-
maðurinn, og sem slíkur þekkti
hann hvern hyl og vissi, hvernig
straumar lágu.
Fór því nærri hvar fiskur héldi
sig á mismunandi tímum sólar-
hrings og vafalaust aflakló. í það
minnsta ætlum við það. Svo er
hann metinn og í hávegum hafður
á því sviði, sem fylgdi þeim mikla
afla, sem Lúkas skýrir hér frá.
En nú lýtur fiskimaðurinn
þrautþjálfaði boðum trésmiðsins
og getur þó ekki stillt sig um að
benda á það, að lítt hafi nú aflazt
fram að þessu og eins og megi
lesa milli lína eða jafnvel heyra í
rómi hans, að ekki vænti hann
mikils af einni tilraun enn.
Og þó lætur hann það eftir.
Hann leggur út og kastar netum
sínum og fyllir báta. En hvemig
sá Jesús fiskmergðina? Hvaðan
kom honum innsýn í strauma og
iðuköst, líklegustu mið og mögu-
leika að fylla báta? Því svarar
ertginn.
Hitt vitum við, að það eru ekki
aðeins fermingarbörn, sem vilja
miklu frekar beygja sig undir und-
rið og telja Jesú hafa sé allt fyrir
og ákveðið í huga sér, að svo
verði, sem vildi hann. Finnst það
eðlilegra, heldur en að hann hafi
orðið að sæta því, sem okkur er.
sjálfsagt, að vænta því aðeins ár-
angurs, að skipulega sé að öllu
staðið og undirbúningur í sam-
ræmi við von um árangur.
Og þeir sem þannig meta und-
rið framar undirbúningum telja
þá einnig sjálfsagt að Jesús hafi
ekki verið búinn að tala við asna-
rekann, sem léði honum reiðskjóta
til innreiðar á pálmasunnudag, né
heldur hafí hann verið búinn að
gera eiganda loftsalarins í Jerúsal-
em orð um að hafa allt reiðubúið
vegna síðustu kvöldmáltíðarinnar
og getið um fíölda gesta vegna
vistaöflunar.
Hið yfirnáttúrulega höfðar meir
til margra vegna þess, að það nær
helzt athygli sem er stærra, furðu-
legra eða sérstæðara en annað,
þar sem hið smáa, hógværa og
vanalega hverfur milli laga. Samt
var Jesús frekar aðdáandi hins
smáa í umhverfinu, hvort heldur
var lítið blóm, fugl eða fátæk
ekkja. Og þó hann byggi yfir því,
sem enginn annar hefur öðlazt,
sá sem af konu er fæddur, þá
beygði hann sig í auðmýkt undir
það, sem skammtar öðrum svið.
Þess vegna er ég viss um það,
að hann var búinn að leggja á
ráðin með asnarekanum og hafði
undirbúið samverustund með mat
í loftsalnum. Samt svarar það ekki
spumingunni um mergð fiskanna
og ótrúlegan afla. En það er líka
gott.
Við þekkjum flest þörfina fyrir
það, sem kemur á óvart, þótt hitt
sé þýðingarmikið, sem á góðan
aðdraganda. Orð mælt í upphafn-
ingu augnabiiksins, atlot án tilefn-
is í annríki hversdagsins og upp-
örfandi hvatning hrekur burt
drangann og getur breytt svo geði
að skýjabakkar víki fyrir heiðríkju
og uppgjöf sé leyst af hólmi af
léttleika og auknu þori.
Og þó hlýtur sú spurning að
leita sterkast á huga af tilefni
guðspjallsins, hvort Jesús hafi ver-
ið búinn að undirbúa bræðurna
tvenna, sem hann kallaði fyrst til
fylgdar.
Vissu Símon og Andrés, Jakob
og Jóhannes af því fyrirfram að
senn mundi hann koma til þeirra
og kveðja þá til fylgdar? Eða kom
hann óvænt og gat hann í krafti
fyrirburða sinna laðað þá til farar,
sem þeir vissu ekkert um fyrir-
fram? Var það á fyrsta fundi án
undirbúnings, sem þeir slógust í
för með Jesú og yfirgáfu föður
og atvinnu, já, fjölskyldu vitum
við um hjá Símoni Pétri, án þess
að hafa ljósari iýsingu á verkefni
en það, að nú skyldu ekki fiskar
dregnir inn fyrir borðstokkinn,
heldur ættu þeir menn að veiða?
Enn gæti virzt freistandi að
hallast að yfirburðum Jesú og him-
neskum krafti. Rétt eins og kvik-
myndin gamla um Móse uppi á
Sínai fjalli lét eldingu leika um
steininn og rita hvert boðorð eftir
annað, án þess að Móse þyrfti svo
mikið sem lyfta hendi til verksins.
Mig minnir ekki einu sinni að laga
til stein svo að boðorðin kæmu í
skipulegri röð og að réttum hætti,
aðeins að blása steinryk af letri,
til að skýrt væri allt.
Jú, væri svo allt búið í hendur
Móse, mætti ekki síður vænta hins
sama eða enn meir vegna Jesú.
Og þó þekkjum við sögu Móse og
vitum um hik hans ekkert síður
en hjá Jeremía, sem lesið var um
í upphafi þessarar messu. Þekkj-
um afsökun vegna þess að Móse
stamaði eins og Jeremía bar við
æsku. En kallið var hið sama,
þótt ekki fylgi, að Guð hafi lækn-
að stam sendiboða síns.
Og ekki vitum við, hvort bræður
bára við annríki vegna vertíðar
eða forsjár heimila eða lítillar
þjálfunar í ræðumennsku. Aðeins
að þeir fylgdu Jesú og gjörðust
mannaveiðarar miklir. Og í ljósi
þessa er þá lýsing kvikmyndarinn-
ar um Móse lítt trúverðug og sjálf-
sagt hefur hann þurt að lyfta
hamrinum sjálfur að beija steininn
unz letrið birtist og túlkaði boðorð-
in tíu.
Það er ekki sízta eðli köllunar
Guðs, að hann gerir okkur að sam-
verkamönnum sínum en fær okkur
ekki allt fyrirhafnarlaust í hendur.
En var þarna um fyrsta fund
að ræða milli Jesú og bræðranna,
eða hafði undirbúningur átt sér
Morgunblaðið/Einar Falur
Biskupinn yfir íslandi, herra
Ólafur Skúlason, prédikaði við
innsetningarathöfhina í Dóm-
kirkjunni.
stað? Ágizkun eins er jafngóð ann-
ars. En ekki fer ég dult með það,
að ég þykist þess fullviss, að ekki
hafi verið um fyrsta fund að ræða.
Undirbúningur hafði átt sér stað
og vísbending um það, að senn
liði að því, að þeir yrðu kallaðir.
Og þó þeir skildu ekki hlutverk
sitt strax og reyndar ekki fyllilega
fyrr en jarðvistardagar Jesú vora
allir taldir til enda, þá vissu þeir
í höfuðþáttum, hvert ætlunarverk
smiðsins frá Nazaret var og til
hvers var af þeim ætlazt í því til-
liti. Þjáifun hafði átt sér stað,
kennsla og fræðsla, þá Jesús reif-
aði köllun sína og styrkti þeim
stoðum, sem fyrr höfðu hent, jafn-
vel frá dvöl í musteri, þegar hann
var tólf ára en byggði ekki síður
á opinberanarsögu útvalinnar
þjóðar sinnar. En ekki lauk hann
upp allri framtíð né tíundaði allt
það, sem mundi á daga drífa.
Þannig starfar ekki einu sinni
sá, sem opnar himin. Og ekki má
búast við því, að allt sé gert auð-
velt, skiljanlegt og þægilegt, þótt
Forseti Islands, frú Vigdís Finnbogadóttir, kveður herra Ólaf
Skúlason og herra Pétur Sigurgeirsson að Iokinni athöfiiinni.
gengið sé til þjónustu við þann
herra, sem brú byggir milli ver-
alda. Já, er sjálfur brúin milli okk-
og þess ríkis, þar sem vilji
ar
Guðs ræður án þeirra hindrana,
Olafur Skúlason settnr
inn í embætti biskups
HERRA Ólafur Skúlason var settur inn í embætti biskups yfir íslandi
við guðsþjónustu í Dómkirkjunni í Reykjavík á sunnudaginn. Fjöl-
menni var við athöfnina, þar á meðal flestir prestar þjóðkirkjunnar.
Herra Pétur Sigurgeirsson og herra Ólafur Skúlason þjónuðu fyrir
altari, Dómkórinn söng og Marteinn H. Friðriksson, dómorganisti, lék
á orgel.
Athöfnin í Dómkirkjunni hófst
með því að Marteinn H. Friðriksson
flutti Prelúdíu í C dúr eftir Jóhann
Sebastian Bach og síðan söng Dóm-
kórinn módettu eftir H. Schútz. Þá
flutti herra Pétur Sigurgeirsson
biskup bæn, séra Auður Eir Vil-
hjálmsdóttir og séra Guðmundur
Þorsteinsson, dómprófastur, lásu
úr ritningunni og séra Sigurður
Guðmundsson, vígslubiskup, las
guðspjall dagsins.
Erlendir gestir, Francis Stephan-
os, forseti Meane Yesus-kirkjunnar
í Eþíópíu, Eivind Vilhelm, Færeyja-
biskup, Jean Stromberg, fulltrúi
Alkirkjuráðsins og Michael Hunter,
fulltrúi erkibiskupsins af Kantara-
borg, lásu einnig úr ritningunni.
Kór Bústaðakirkju frumflutti undir
stjórn Guðna Þ. Guðmundssonar
verk Jóns Ásgeirssonar, „Kenn mér
Drottinn", sem gert er við 33. vers
119. Davíðssájms og er tileinkað
hinum nýja biskupi við embættis-
töku hans. Þá prédikaði herra Ólaf-
ur Skúlason og herra Pétur Sigur-
geirsson flutti þakkarbæn. Ingi-
björg Marteinsdóttir söng „Vertu
Guð faðir, faðir minn ...“ eftir
Hallgrím Pétursson og Jón Leifs.
Kirkjugestir gengu síðan til alt-
aris, herra Ólafur og herra Pétur
útdeildu og séra Hjalti Guðmunds-
son og séra Jón Einarsson aðstoð-
uðu. Meðan gengið var til altaris
flutti Dómkórinn verk eftir Þorkel
Sigurbjörnsson, „Ég hef augu mín
til fjallanna", við texta 121. Davíðs-
sálms. Að altarisgöngu lokinni söng
kórinn „Adoro te“, mótdettu fyrir
áttraddaðan kór eftir Knud
Nystedt.
Við lok athafnarinnar flutti hinn
nýi biskup bæn og blessaði söfnuð-
inn. Kór og söfnuður sungu „Son
Guðs ertu með sanni..." eftir
Hallgrím Pétursson og (jómorgan-
isti lék Chaconne, eftir Pál ísólfs-
son.
sem sjálfselska okkar og sjálfs-
hyggja setur á leið. Já, þar sem
syndin skyggir ekki svo á Drottin,
að mynd þess sjálfs birtist í spegli
lífs, sem heldur honum uppi til
skoðunar.
Og hvað læram við þá af guð-
spjalli dagsins, þess fimmta eftir
Þrenningarhátíð?
Annars vegar er undrið, hið
óvænta, það sem kemur á óvart.
Hins vegar árangur undirbúnings
og fúsleiki til fylgdar. Hvoru
tveggja er nauðsynlegt. Ekki að-
eins í kirkju Krists, sem líkja skal
eftir þeirri fyrirmynd, sem hann
gefur, heldur í lífinu öllu og sam-
félagi manna. Hverfi leyndardóm-
urinn og hið óskýranlega, þá verð-
ur allt hversdagslegt.
Og mun það ekki vera minnst
af böli samtímans, að slétt gerist
allt, svo að hæðir hverfa, þegar
ekkert kemur á óvart. Allt er flutt
inn í stofu til manns, ljarlægir
heimshlutar og það atferli manna,
sem fyrr hefði ekki þótt við hæfi
að leiða hvern sem er til að vera
vitni að. Leyndardómur gærdags-
ins verður krafa morgundagsins
og lærdómum kynslóða í hógværð
og hikandi framförum er drekkt í
ofsagangi og flóðbylgjum tillits-
lausra íjölmiðla. Þannig fer helgin
fyrir lítið, helgi lífs og helgi köllun-
arinnar og þar með virðingin fyrir
honum, sem einn er heilagur, svo
síðan hefur gerzt, heldur með það
í huga, sem framundan er.
Sá einn er trúr anda framheij-
anna, sem hefur uppi merkið sem
þeir skila í hendur. Ekki með því
að horfa á það í blindri aðdáun
og uppriljun frækilegrar fram-
göngu, heldur með því að leggja
sitt fram sjálfur. Sá einn er trúr
anda framheija, sem er reiðubúinn
til að breyta og reyna nýtt eins
og þeir gerðu.
Það er engin hollusta að ein-
blína á fortíð, heldur í þakklæti
að huga svo að frmatíð, að hún
megi verða betri í anda þeirra, sem
fyrr skópu sögu. Með þeim hætti
einum minnumst við þúsund ára
sögu kristninnar á Islandi, svo að
minning genginna forystumanna
sé heiðrað svo sem vert er.
Það verður ekki gjört með
steinsteypu einni eða háum hús-
um, þótt ævinleg sé gott að geta
litið sitthvað, sem ýtir við hugsun.
Heldur þarf fyrst og fremst að
huga að því vegna viðburðar og
verðleika hans, að þjóð sé svo
undirbúin og leitað eftir samstarfí
við spámenn samtímans, þar sem
era skáld og listamenn.
Tónar frá hörpu eins og þeirra
hljómuðu hér á undan orðum
mínum og aðrir fyrr festir á blað
fylgja síðar. En bæði verkin koma
frá mönnum, sem hér eru að starfí
og vel metnir sökum snilli sinnar.
Fleiri slíka þarf að laða að list-
rænni túlkun trúar. Bæði þá sem
hörpu slá sem og hina, sem ljóð
yrkja eða túlka með myndum.
Sálmar eiga að spegla hugsun
samtímans og þarfir og þess vegna
þarf sífellt að leita nýrra og fá
fleiri til að ganga að háleitu verki.
Og þó þýðir þetta vitanlega alls
ekki, að listræn arfleifð sé van-
metin eða sígilt framlag hennar.
Biblían þarfnast einnig stöðugr-
ar túlkunar, svo að orð hennar og
hugsun sé skiljanlegsamtímanum.
Þannig þarf einnig að sjá til þess,
að ævinlega séu til skýringarrit
til frekari glöggvunar, skráð á því
máli, sem laðar til kynningar þótt
í engu sé kastað hendi til vísinda-
legra vinnubragða. Helgisiðirnir
mega heldur aldrei staðna í föstum
óbreytanlegum formum, svo að
ekkert haggist. Þeir túlka lifandi
samfélag, og söfnuðurinn þarf að
finna þá lotningu, sem höfðað er
til og njóta þeirra fræðslu, sem
er miðlað. Kirkjan er sú rödd hróp-
andans í samfélaginu, sem höfðar
til þess, sem gott er og fagurt og
leiðir frá villu og öngstrætum.
Samhliða því, sem kirkjan lyftir
í helgri þjónustu ofar ryki, sem
loðir við skóvarp svo nærsýnir
gera asklok að himni, þarf hún
að rétta fram hendur sínar í virku
hjálparstarfí og liðsinna þeim, er
nauðin þrengir að. Og losar um
leið þann, sem svarar, úr viðjum
sjálfshyggjunnar og gleymsku
vegna hættulegrar einangranar.
Þannig svarar kirkjan kallinu
forna um fylgd bæði í helgun sinni
og virkri samstöðu með þeim, sem
minna mega sína, samhliða því,
sem hún laðar fram fúsleika, svo
ljúft verði allt og meira yndi gætt
á lífsleiðinni en annars væri kostur
á. Þá verður undrið, sem sýnir
sérstöðu Guðs, gætt dýrlegri hug-
ljómun, og köllunin sem fylgir
undrinu höfðar til undirbúings og
nauðsynjar þess, að standa svo að
verki, að það sé samboðið honum,
sem vill aðeins hið góða, fagra og
fullkomna. Við finnum okkur því
í sporam Péturs, sem féll fram
fyrir Drottin sinn, af því hann
fann sig ekki verðugan að vera í
návist hans. En um leið fylgjum
við fordæmi hans um að feta í
fótspor frelsara manna, vitandi
vel, að á þeirri leið er vonin eina,
af því að þarf fer hann, sem er
vegurinn og sannleikurinn og lífið.
Gefi Guð okkur hugljómum vegna
undursins og skilning vegna undir-
búningsins. Guð blessi kirkju okk-
ar í viðleitni hennar til slíkrar þjón-
ustu, já, slíkrar forystu. Drottinn,
heyr bænir kirkju þinnar. Amen.
Verkalýðsfélög á
Suðurnesjum:
Lítill árang-
uraffiindi
deiluaðila
DEILUR verkalýðsfélaga á Suð-
urnesjum um skiptingu iðgjal-
dagreiðslna starfsmanna á
Keflavíkurflugvelli í orlofshúsa-
og sjúkrasjóði eru enn óleystar.
Forystumenn félaganna sem
eiga í deilunni komu til sátta-
fiindar með Ásmundi Stefáns-
syni forseta ASÍ og Láru V.
Júlíusdóttur lögfræðingi sam-
takanna síðastliðinn fostudag.
Ekki fékkst niðurstaða í deilun-
um á þeim fundi, en menn urðu
ásáttir um að kanna betur tiltæk
gögn um þessi mál. Á fundinum
var lagt fram bréf, þar sem
Verkaklýðs- og sjómannafélag
Keflavíkur segir upp samkomu-
lagi firá 1969 um skiptingu
greiðslnanna. Annar sáttafund-
ur hefiir verið boðaður 24. júlí
næstkomandi.
„Það var farið yfir málin og
þann ágreining sem er uppi og
menn vora ásáttir um að reyna.
að kanna betur í hveiju þessi
ágreiningur væri fólginn, eða mis-
skilningur sem þama er á ferð-
inni,“ sagði Lára V. Júlíusdóttir í
samtali við Morgunblaðið. Hún
segir að óskað hafí verið eftir að
ákveðnir þættir málsins yrðu
kannaðir betur og eiga niðurstöður
þeirra athugana að liggja fyrir
þegar næsti fundur verður haldinn
eftir tæpan mánuð.
Samkomulagi sagt upp
Deilurnar snúast um skiptingu
iðgjaldagreiðslna frá starfsmönn-
um á Keflavíkurflugvelli. Þar
starfa á fjórða hundrað manns,
sem búsettir era utan félagssvæð-
anna og greiða iðgjöld til félag-
anna á Suðurnesjum. 1969 gerðu
formenn verkalýðsfélaganna með
sér samkomulag um, hvemig þess-
um greiðslum skuli skipt á milli
félaganna. Nú telja félögin í Garði,
Grindavík og Sandgerði, að ekki
sé lengur réttlátlega skipt og þau
fái ekki það sem þeim ber. Verka-
lýðs- og sjómannafélag Keflavíkur
(VSK) hefur annan skilning á því.
VSK hefur haft með höndum inn-
heimtu fjárins og á seinni áram
falið Sparisjóði Keflavíkur fram-
kvæmd hennar. Nú hefur VSK
sagt upp samkomulaginu frá 1969
frá og með 1. júlí næstkomandi.
Reiknað aftur
í tímann
„Verkalýðs- og sjómannafélagið
hélt því fram að samkomulaginu
hefði verið breytt 1980 á ein-
hveijum fundi sem menn vora að
reyna að rifja upp að hefði verið
haldinn og það var í rauninni það
sem við óskuðum eftir að væri
kannað betur,“ sagði Lára. Hún
telur ekki liggja ljóst fyrir hvort
um einhveijar breytingar hafi ver-
ið að ræða á þeim upphæðum sem
félögin fá. Verið er að reikna það
aftur í tímann, og telur Lára óvíst
að félögin í Garði, Grindavík og
Sandgerði hafi verið hlunnfarin,
þótt aðferð við skiptingu íjárins
hafí ef til vill ekki verið sú sem
upphaflega var samið um.
Jóhannes Guðmundsson for-
maður Verkalýðsfélagsins í Garði
segir að lögmanni félaganna hafi
verið falið að kanna þessi mál.
Meðal annars verða fengin gögn
frá Sparisjóðnum um skiptingu
fjárins. Stjórn og trúnaðarmann-
aráð félagsins ætlaði að fjalla um
þetta á fundi í gærkvöldi, að öðra
leyti kvað Jóhannes ekki tímabært
að tjá sig um framgang þess að
svo stöddu.