Morgunblaðið - 28.10.1989, Qupperneq 11

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. OKTÓBER 1989
---!—i—! r-—. —:—;—r U i r . í :—fnT
Klungur og
urðargróður
Myndlist
Klippimyndir
Það fer ekki mikið fyrir at-
hafnaseminni í litla og vinalega
listhúsinu í kjallaranum á Skóla-
vörðustíg 15.
Að innrétta húsnæðið sem list-
hús var eitt það síðasta sem
August heitinn Hakansson fram-
kvæmdi á sínum jarðvistardög-
um, en kjallarinn fyrir neðan
verslun hans hafði um áratugi
verið vettvangur ýmissa athafna
er tengdust umsvifum hans.
Hélt hann þar svo eina sýningu
á eigin myndum, en féll svo frá
skömmu seinna og áður en hann
kom þvi í framkvæmd að skipu-
leggja starfsemi listhússins.
Held ég að það hafi svo einung-
is ein önnur sýning verið haldin
þar fram til þessa, er ung list-
spíra Björn Geir Ingvarsson opn-
aði sína fyrstu einkasýningu sl.
laugardag og stendur hún aðeins
til sunnudags 29. þ.m. Mér þykir
það dálítil synd vegna þess að
íisthúsið býr yfir sérkennilegum
þokka sem minnir ekki svo lítið
á mörg slík í sjálfri Parísarborg,
og þá helst i Latínuhverfinu, og
hér mætti hafa einhverja reglu-
lega starfsemi þótt hún tengdist
ekki listsýningum i síbylju. Með
hugkvæmni, útsjónarsemi og
dugnaði væri hægt að gera heil-
margt til að nýta húsnæðið á
menningarlegan hátt og trúa mín
er sú, að Skólavörðustígur sé
ágætlega fallinn sem listhúsagata
og þá einkum að sumarlagi.
Eg þekki ekkert til þessa unga
manns, Björns Geirs, en hann
mun hafa viðað að sér dijúgri
sjálfsmenntun á undanfömum
árum auk þess að njóta tilsagnar
nokkurra listámanna.
Uppistaða sýningar hans eru
myndir, sem hann klippir úr tíma-
ritum og skeytir saman á ýmsa
vegu. Þetta er gömul aðferð og
þó alltaf ný, allt eftir því hvernig
staðið er að verki.
Eðlilega kennir ýmissa áhrifa
í myndum Björns og þá aðallega
frá Erró og myndlýsingum hans
við ljóð Matthíasar Johannessen.
Það er þó ýmislegt mjög lag-
lega gert af byrjanda að vera og
þá aðallega er gerandinn gengur
hreint og beint til verks og lætur
alla úrúrdúra lönd og leið svo sem
í myndunum „Biðillinn" (14),
„Vetrarsól" (16), „Augnablik“
(31) og „í morgunsárið" (41).
Einnig eru athyglisverðir takt-
ar í myndunum „Grís í Vestur-
bænum“ (29) og „Fuglinn og rós-
in“ (39), en þær myndir em ein-
mitt gott dæmi um hve eitt form,
sem ofaukið er, getur riðlað
myndbyggingunni og raunar allri
myndhugsuninni.
Þessi leikur getur verið mjög
skemmtilegur en hann er því erf-
iðari ef dæmið á að ganga upp
og víst em margir hnökrar á sýn-
ingunni og þá einkum er gerand-
inn tekur til hendinni og teiknar
eða litar fríhendis. En í heildina
litið er þetta hin þokkalegasta
framraun þótt hér sé engu hægt
að spá um framtíðina.
Leiðrétting
í listdómi mínum um sýning-
una World Press Photo 1989 sl.
fimmtudag féll mikilvægasta orð-
ið úr síðustu setningunni, nefni-
lega sjálft Ufið{\) Þykir mér þetta
meiri háttar slys því að í inntak
sýningarinnar er ekki einungis
dauðinn og ástin, heldur eins og
setningin var upprunalega. „Sitt
lítið af hveiju, Iífinu, dauðanum
og ástinni."
BragiÁsgeirsson
Það er ekki oft sem norðan-
menn sækja okkur höfuðborg-
arbúa heim með sérsýningar á
myndverkum, en það hefur Krist-
inn G. Jóhannsson gert tvö ár í
röð.
Fyrir ári sýndi hann í hálfum
austari sal Kjarvalsstaða, en núna
sýnir hann í FÍM-salnum á horni
Ránargötu og Garðastrætis.
Kristinn hefur annars haft
fjölda smásýninga norðan heiða,
frá þvi að hann kom fyrst fram
árið 1954 á Hótel Varðborg á
Akureyri, og tekið þátt í allmörg-
um samsýningum, m.a. tvisvar á
FÍM-sýningum í Reykjavik og
tvisvar erlendis.
Hann er þannig orðinn nokkuð
sjóaður í listinni, en það er þó
aðallega á þessum áratug sem
hann hefur farið að sækja í sig
veðrið með samfelldum vinnu-
brögðum.
Það má og einnig sjá á málverk-
um hans, að hann leitar æ meir í
innri lífæðar og kviku myndflatar-
ins, þótt vinnubrögð hans séu enn-
þá nokkuð óheft og ærslafengin á
köflum.
Jafnan þegar Kristinn hefur
sýnt myndir hér fyrir sunnan, er
það áberandi hve örfáar myndir
skera sig úr um hnitmiðuð og yfir-
veguð vinnubrögð og svo er einnig
að þessu sinni.
Hápunktur sýningarinnar er
þannig að mér sýnist málverkið
stóra, „Urðargróður" (6). I því
kemur fram næm tilfinning fyrir
uppbyggingu forma og dreifingu
þeirra og stærðarþenslu um allan
myndflötinn, þannig að heildin
stendur sem kyrr og óhögguð,
þrátt fyrir að heilmikið sé að ger-
ast á myndfletinum. í þessari
mynd skynjaði ég einnig mesta
litasamræmið.
Önnur stór mynd leitaði einnig
á mig og var það „Múlavegur"
(5), en annars kemst Kristinn í
heildina betur frá hinum minni
myndum á sýningunni að mínu
mati svo sem myndunum „Steina-
gróður", „Óbyggð" (15) og
„Klungur" (20).’
Eins og nöfnin bera með sér
þá er hér um náttúmstemmningar
að ræða og í fiestum tilvikum
skynrænum og óhlutlægum. En
þó skynjar maður hjartslátt náttú-
mnnar á bak við myndimar og
ríka samkennd listamannsins með
hinum ýmsu sérkennum hennar í
næsta sjónmáli hveiju sinni frekar
en að hann leiti uppi sígilda feg-
urð handan sjónhringsins.