Morgunblaðið - 21.10.1990, Side 6

6 C
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 21. OKTÓBER 1990
SÉRABJÖRN H.
JÓNSSON PRESTUR
OG BÓKASAFNARIÁ
HÚSAVÍK SEGIR FRÁ
eftir Árna Matthíasson,
myndir Rúnar Þór Björnsson
SAGAN hermir að fyr-
ir nokkrum árum hafi
komið til Húsavíkur
ónefndur ferðamaður
sem farið hafi til
kirkju. Þegar þangað
var komið undraðist
hann að kirkjukórinn
skipaði aðeins einn
maður, bassasöngvari,
sem setti sérkennileg-
an blæ á það sem fram
fór, einkum þegar
presturinn tónaði og
þessi eins manns '
kirkjukór svaraði.
Daginn eftir kom
hann inn í fiskbúð á
staðnum og afgreiðsl-
umaðurinn var prest-
urinn frá því deginum
áður. Þá skildi hann
hvers vegna kórinn
var svo fáskipaður;
það þurfti auðvitað
engan kór þegar fisk-
salinn var að messa.

Björn Helg'i Jónsson, fyrrum sóknarprestur Húsvíkinga og helsti blaðasafnari landsins.
Presturinn í sögunni
sem einnig var fisk-
sali er Bjöm Helgi
Jónsson, sem lét af
prestsskap á Húsa-
vík 1983, en þjónar
enn Staðarfellspre-
stakalli. Hann hefur
tekið sér fleira fyrir hendur á Húsa-
vík en prestsstörf og fisksölu, því
hann hefur einnig unnið við bygg-
ingarvinnu, aðgerð í fiystihúsi stað-
arins og saltfískpökkun, en bóka-
safnarar víða um land þekkja hann
sem umsvifamesta blaðsafnara
landsins.
Séra Björn býr í einbýlishúsi,
hvar eru ein átta herbergi full af
bókum og blöðum; hillur upp um
alla veggi og tvöföld röð í fjölmörg-
um þeirra. Þarna ægir öllu saman,
þjóðlegum fróðleik, barnabókum,
skáldsögum, ýmsum fræðiritum og
svo mætti lengi telja. Þrátt fyrir það
gengur séra Björn beint að öllum
ritum sem ber á góma og dregur
fram, þó ekki sé hægt að sjá neitt
skipulag á. Ekki er nokkur leið að
gera sér grein fyrir eintakafjölda,
og séra Björn segist ekki hafa hug-
mynd um magnið sjálfur, en það
hleypur á tugþúsundum. Til viðbótar
segir hann að hann eigi tvo bílskúra
fulla af blöðum fyrir sunnan, sem
hann hafi hug á að koma norður
þegar pláss gefst.
Séra Bjöm er kvikur og sporlétt-
ur, þó hann eigi aðeins ár í sjötugt.
Hann fæddist á Bakka í Viðivík í
Skagafirði 31. október 1921, yngst-
ur sjö systkina. Foreldrar hans voru
Jón Bjömsson bóndi þar og kona
hans Guðrún Jóhanna Guðmunds-
dóttir.
„Þetta var ósköp ánægjulegt líf.
Girðingin náði niður að sjónum og
stóð það tæpt að það þurfti að færa
hana stundum, þegar jarðvegurinn
seig undan henni niður í fjöru.
Þetta voru 20 til 30 metra háir
bakkar sumstaðar. Túnið var karga-
þýft þegar faðir minn kom þarna
1906, en hann keypti jörðina smám
saman og stækkaði túnið og slétt-
aði. Þetta var orðið geysilega stórt
og mikið tún þegar hann brá búi
um 1960 og flutti suður. Þá var
hann kominn yfír áttrætt.
Ég var eitt bamanna sem fór í
bóklegt nám, en annars ætlaði ég
upphaflega að verða bóndi. Ég
hafði óskaplega gaman af búskap
og fannst sjálfsagt að taka við búi
eftir föður minn, því hin systkinin
höfðu ekki áhuga á búrekstri. Þá
kom stúlka úr Reykjavík og var í
sveit hjá okkur að sumarlagi, Aðal-
björg Björnsdóttir. Hún var þá innan
við fermingu. Aðalbjörg varð vör
við að ég var sílesandi og var þá
að lesa dönsk blöð, en dönsku hafði
ég lært af sjálfum mér. Hún sagði
móður sinni frá þessu og hún sendi
mér heilmikið af dönsku lestrarefni,
Hjemmet, Familie Joumal og þess-
háttar. Það varð til þess að ég fékk
meiri áhuga á námi. Þegar svo kom
nýr prestur á næstnæsta bæ, gekk
ég til hans tvisvar í viku, lærði und-
ir fyrsta bekk í gagnfræðaskóla og
tók próf uppúr fyrsta bekk um vo-
rið. Ég tók svo utanskólapróf yfír
gagnfræðaskólann og settist því
beint í menntadeild, fjórða bekk.
Ég sat því aldrei í gagnfræðadeild;
var aldrei í unglingaskóla. Ég sat
þijá vetur í barnaskóla, þijá í
menntaskóla og fjóra í háskóla.
Ég hóf prestsskap í Ámesi á
Ströndum í Trékyllisvík 1951 og var
þar í fjögur ár. Á undan mér var
Þorsteinn Björnsson og á undan