Morgunblaðið - 23.02.1991, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. FEBRÚAR 1991
Samstarf við Eystrasaltsríki og
A-Evrópu rætt á Norðurlandaráðsþingi:
13 þingmamiatillögur
lagðar fram mn málið
Á Norðurlandaráðsþingi, sem haldið verður í Kaupmannahöfn 26.
febrúar til 1. mars, verður sérstaklega fjallað um norrænt samstarf
við Eystrasaltsríkin þrjú og Austur-Evrópu. Þrettán þingmannatillög-
ur, sem allar tengjast þessu máli, hafa verið lagðar fyrir fastanefnd-
ir þingsins, en þær verða lagðar fyrir í einu iagi á lokadegi þess.
Sjö fulltrúar taka þátt í störfum þingsins fyrir Islands hönd en níu
ráðherrar eru einnig skráðir til þingsins. Forsetar Eystrasaltsrílg-
anna, Eistlands, Lettlands og Litháens, eru gestir þingsins.
Á blaðamannafundi þar sem fjall- starf við Eystrasaltsríkin en í henni
Morgunblaðið/KGA
Fimm af fulltrúum Islendinga á Norðurlandaráðsþinginu í Kaup-
mannahöfn. Frá vinstri: Hreggviður Jónsson, Sighvatur Björgvins-
son, Páll Pétursson, Olafur G. Einarsson og Jón Kristjánsson.
að var um störf þingsins sagði Olaf-
ur G. Einarsson, formaður íslensku
fulltrúanefndarinnar, að undirbún-
ingsfundir hæfust á sunnudag en á
þriðjudag yrði efnt til almennra
umræðna. Föstudaginn 1. mars yrði
sérstaklega fjallað um norrænt
samstarf við Eystrasaltsríkin og
Austur-Evrópu.
í máli hans kom fram að meðal
umræðuefna í fastanefndum þings-
ins yrði samstarfsáætlun um Norð-
urlöndin í Evrópu til ársins 1992
og norræn efnahagsmálaáætlun
áranna 1989 til 1992. Einnig yrði
fjallað um norræna áætlun um sam-
VEÐUR
fælist meðal annars að koma á fót
nQrrænum upplýsingaskrifstofum í
ríkjunum þremur, að styrkja nem-
endur og kennara til náms og
styrkja fulltrúa til þátttöku í norr-
ænu samstarfi. Þá kom fram að
fjallað yrði um drög að samstarfsá-
ætlun í umhverfismálum til ársins
1997 og drög um æðri mennturí'a
Norðurlöndunum þar sem gert er
ráð fyrir að norrænir umsækjendur
um háskóla á Norðurlöndunum
hefðu sama rétt og heimamenn.
Fulltrúamir munu einnig fjalla um
breytingar á störfum þingsins.
Páll Pétursson, sem lætur af
störfum þingforseta á þinginu,
minnti á almennar umræður á
fyrsta degi þingsins sem hann sagð-
ist búast við að yrðu í senn fjörug-
ar og merkilegar. Hann kvað ekki
ólíklegt að aukin afskipti ráðsins
af ýmsu sem gerðist utan Norður-
landanna yrðu rædd á fundinum
og fram kom að afstaða til þessa
máls væri nokkuð bundin einstök-
um þjóðlöndum. Til dæmis væru
íslendingar hlynntir þróuninni en
Finnar vöruðu við henni. í Menning-
armálanefnd en þar situr Jón Kristj-
ánsson verður meðal annars fjallað
um endurskoðun einstakra menn-
ingarmálastofnana í sparnaðar-
VEÐURHORFUR I DAG, 23. FEBRUAR
YFIRLIT f GÆR: Fyrir norðan land er heldur minnkandi 1.003 mb
hæðarhryggur en um 900 km suðsuðvestur í hafi er víðáttumikil
og vaxandi lægð sem þokast norðnörðaustur.
SPÁ: Norðaustlæg átt, stinningskaldi eða allhvasst við suður- og
suðausturströndina en nokkru hægári annars staðar. Él austan-
lands, skýjað en þurrt sunnanlands en víðast léttskýjað á Vestur-
landi og í innsveitum norðanlands. Hiti breytist lítið.
VEÐURHORFUR NÆSTU DAGA:
HORFUR Á SUNNUDAG: Fremur hæg austlæg eða breytileg átt.
Smáél við norður- og austurströndina en annars bjart veður að
mestu á landinu. Talsvert frost. Fer að þykkna upp með vaxandi
suðaustanátt suðvestanlands um kvöldið eða nóttina.
HORFUR Á MÁNUDAG: Nokkuð hvöss suðaustan- og austanátt
og hlýnandi veður. Snjókoma en síðar slydda eða rigning, fyrst um
landið sunnanvert.
TÁKN:
Heiðskírt
Léttskýjað
x Norðan, 4 vindstig:
" Vindörin sýnir vind-
stefnu og fjaðrirnar
vindstyrk, heil fjöður
er 2 vindstig.
/ / /
/ / / / Rigning
/ / /
* / *
/ * / * Slydda
/ * /
* * ’•*
* * * * Snjókoma
*■ ■* *
1Q Hitastig:
10 gráður á Celsius
y Skúrir
*
V El
= Þoka
= Þokumóða
Súld
5 5
OO Mistur
—|- Skafrenningur
[ / Þrumuveður
w VEÐUR VÍÐA UM HEIM kl. 12:00 í gær að ísl. tíma hiti veöur Akureyri +4 skýjað Reykjavik 0 léttskýjað
Bergen 6 skýjað
Helsinki 1 boka
Kaupmannahöfn 1 rigning
Narssarssuaq 0 alskýjað
Nuuk +11 skafrenningur
Osló 1 rigning og súld
Stokkholmur 3 þokumóða
Þórshöfn vantar
Algarve 14 súld
Amsterdam 6 skúr
Barcelðna 15 léttskýjað
Berlín 5 mistur
Chicago 3 léttskýjað
Feneyjar 12 þokumóða
Frankfurt 7 léttskýjað
Glasgow 4 skýjað
Hamborg S léttskýjað
Las Palmas vantar
London 8 rigning
LosAngeles 12 þokumóða
Lúxemborg 4 léttskýjað
Madríd 5 þokumóða
Malaga 19 léttskýjað
Mallorca 17 skýjað
Montreal vantar
NewYork 8 heiðskfrt
Orlando 19 þoka
Parls 9 hálfskýjað
Róm 14 hálfskýjað
Vln 3 mistur
Washington 5 skýjað
Winnipeg vantar
skyni. Sighvatur Björgvinsson situr
í laganefnd þar sem meðal annars
verður fjallað um ýmis konar laga-
breytingar. Þá verður fjallað um
að leyfa fólki að taka þátt í þjóð-
þingskosningum í því landi sem það
hefur aðsetur þó.það hafi ríkisborg-
ararétt í öðru landi. í laganefnd
hefur verið ákveðið að halda kvenn-
aráðstefnu „Nordisk Forum“ árið
1994. Hreggviður Jónsson situr í
nefnd um samgöngur þar sem með-
al annars verður fjallað um átak í
umferðaröryggi á Norðurlöndunum
1992 til 1994.
í efnahagsmálanefnd sitja fyrir
íslands hönd Þorsteinn Pálsson og
Hjörleifur Guttormsson. Eins og
áður sagði eru forsetar Eystrasalts-
ríkjanna sérstakir gestir þingsins
en ekki er vitað hvort þeir munu
taka til máls.
Samstarfshópur um
sölu lambakjöts:
600 tonn af
lambakjöti á
tilboðsverði
NÝTT söluátak á lambakjöti á
lágmarksverði hófst í verslunum
um land allt í gær, og samkvæmt
upplýsingum Samstarfshóps um
sölu lambakjöts fylgir tilboðinu
töluverð verðlækkun, sem kemur
fram í stórauknum gæðum vör-
unnar. Smásöluverð á lambakjöti
á lágmarksverði verður það
sama í öllum verslunum, eða 486
kr. kilóið, en boðin verða 600
tonn af kjöti á þessu verði fram
til 31. maí næstkomandi.
Tveir valkostir verða boðnir neyt-
endum í þessu söluátaki Samstarfs-
hóps um sölu lambakjöts, en það
er annars vegar kjöt úr úrvalsflokki
og hins vegar kjöt úr fyrsta flokki
A. Einstökum skrokkhlutum er sér-
pakkað í minni plastpoka, sem síðan
eru settir í stóran sérmerktan poka,
en þetta á að auðvelda meðhöndlun
kjötsins og auka geymsluþol þess.
Kjötið er snyrt með því að fjar-
lægja um 22% af upphaflegri þyngd
skrokka í A flokki og um 19% í
úrvalsflokki. Eingöngu er um að
ræða nýtt kjöt, þar sem allt eldra
kjöt er búið hjá afurðasölum.
Minni skattafsláttur vegna hlutabréfakaupa:
Fimm ára binditími
hlutafjár of langur
. - segja stjórnendur verðbréfafyrirtækjanna
FORRÁÐAMENN verðbréfafyrirtækja eru ekki á einu máli um hvort
verðbréfamarkaðurinn hér á landi sé nógu þróaður til að réttlætan-
legt sé að einstaklingar þurfi að eiga hlutabréf í fimm ár til að njóta
skattafsláttar eins og fjármálaráðherra leggur til í drögum að frum-
varpi sem er til umfjöllunar í þingflokkum stjórnarflokkanna. Allir
telja þeir það draga verulega úr áhuga einstaklinga á að fjárfesta í
atvinnurekstri, enda séu íslendingar ekki mikið fyrir að binda fé sitt
til langs tíma. Lækkun skattafsláttar telja þeir eðlilegt skref, en hversu
stórt það á að vera treysta þeir sér ekki til að segja til um. Ef væntan-
legt frumvarp verður að lögum nær það ekki til kaupa á hlutabréfum
síðasta árs.
mest, og lítið tillit verið tekið til
hagnaðar fyrirtækjanna. Hagnaður-
inn er það sem á aðallega að ráða
gengi bréfanna. Nú :öttu menn að
horfa meira til þeirra fyrirtækja sem
skila hagnaði og þannig á það að
vera,“ sagði Pétur.
Friðrik Jóhannsson, forstjóri Fjár-
festingafélagsins, sagði þetta líta illa
út, sérstaklega að binditíminn verði
fimm ár.
„Það kom í ljós eftir áramótin að
sárafáir seldu hlutabréf sem keypt
voru skömmu fyrir áramót. Það
kemur mér því á óvart hversu langt
er gengið,“ 'sagði Friðrik.
Hann sagði eðlilegt að lækka
skattafsláttinn í þrepum eins og ver-
ið væri að gera, en þriðjungslækkun
þætti sér fullmikið. „Hlutabréfaeign
getur aldrei orðið almenn nema með
þeirri góðu skattahagræðingu sem
verið hefur. Hún stuðlar að því að
almenningur kaupi hlutabréf í litlum
skömmtum og njóti ákveðins hag-
ræðis. Þetta stuðlar að meiri dreif-
ingu sem er af hinú góða,“ sagði
Friðrik
Gunnar Helgi Hálfdánarson, for-
stjóri Landsbréfa, sagði þessar
breytingar alls ekki tímabærar. Úti-
standandi hlutabréf hér á landi væru
þriðjungur þess sem lægst væri inn-
an OECD landanna þannig að herða
þyrfti róðurinn hér til að skapa at-
vinnulífínu sömu eiginfjárstöðu og
væri þar.
„Það gefur auga leið að það er
ekki tímabært að lækka heimildir
til skattafsláttar, eða afnema þær í
áföngum. Fimm ára binditími er líka
allt of langur tími. Eitt til tvö ár
væru nær lagi. Skattafrádráttur ein-
staklinga er afgerandi hvati að
kaupum þeirra á hlutabréfUm. Þetta
spillir því verulega fyrir þróun þessa
mikilvæga markaðar," sagði Gunnar
Helgi.
„Þessi lög eru búin að vera í sex
ár og upphæðin var hækkuð árið
1989. Tilgangur laganna var að örva
hlutabréfakaup hér á landi og það
hefur tekist að einhverju marki.
Þessi lög áttu ekki að vera til ei-
lífðarnóns. Hvort þetta er rétta
skrefið á réttum tíma á ég erfitt
með að dæma um,“ segir Sigurður
B. Stefánsson, framkvæmdastjóri
Verðbréfamarkaðar íslandsbanka.
Hann sagðist telja það ákveðið
réttlætissjónarmið að fólk ætti
hlutabréf í fimm ár til að fá skattaf-
slátt, enda hefðu komið fram hug-
myndir um misnotkun á þessu um
áramótin. „Við höfum jafnan lagt
áherlsu á það við fólk sem er að
kaupa hlutabréf að um langtímafjár-
festingu sé að ræða. Hlutabréf eru
það í eðli sínu, nema þar sem mark-
aðurinn er það þróaður að spákaup-
mennska sé stunduð. íslendingar
sem kaupa hlutabréf eru fjarri því
að vera í hlutverki spákaupmanna,"
sagði hann.
„Varðandi lækkun á fjárhæð
þeirri sem fólk fær skattafslátt af
þá er það í sjálfu sér aðejpp spurn-
ing um hvað ríkisvaldið Wll' ganga
langt í því að örva þessi kaup. Lækk-
unin dregur eflaust úr áhuga fólks
á hlutabréfum og seinkar um leið
þróun markaðarins," sagði Sigurður.
Pétur H. Blöndal, forstjóri Kaup-
þings, sagðist hafa búist við ein-
hverjum aðgerðum vegna eignahalds
á hlutabréfum. Fimm ár væru mjög
langur binditími enda vildu menn
ógjaman binda fé sitt svo lengi.
Hann sagði einnig mjög vandmeð-
farið að hætta niðurgreiðslum á hlut-
afjárkaupum og ef bremsað væri of
harkalega þá væri hugsanlegt að
verðfall yrði á hlutabréfum.
„Það verður líklega breyting á
gengi bréfanna. Hingað til hafa bréf
þekktustu fyrirtækjanna hækkað