Morgunblaðið - 11.06.1991, Side 17
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 11. JÚNÍ 1991
17
„trúna á lygina".
Vilmundur Jónsson landlæknir
segir í grein í Alþýðublaðinu 18.
mars 1933, en hann óttast mjög að
læknar misnoti aðstöðu sína sjálfum
sér til framdráttar. Hann segir:
„Meðan trúin á lygina situr í önd-
vegi stendur mér ógn af öllum læk-
naskaranum. Má búast við að ýmis-
konar spilling komi upp og dafni
þeim mun betur sem fleiri bætast í
hópinn, og sér þegar deili þess.
Læknar eru á kafi í sjúkdómum,
læra um þá og helga sig þeim. Þeir
spekúlera í sjúkdómum, og rækta
jafnvel sjúkdóma og lifa á þeim.
Læknar framtíðarinnar munu skipa
sér undir merki heilbrigðinnar og
verða hennar verðir."
Þessi síðustu orð landlæknis tjá
einmitt það sem náttúrulæknar hafa
barist fyrir og mættu þau rætast sem
fyrst. Þetta minnir á hlutverk lækna
í Kína á fyrri öldum, þegar læknar
fengu engin laun nema þegar sjúkl-
ingar þeirra voru heilbrigðir.
Athyglisverðar voru tilraunir
Þórðar Sveinssonar yfirlæknis á
Kleppi með náttúrulegar aðferðir til
lækningar á geðsjúkdómum, t.d.
langar föstur og böð, en hann naut
auðvitað ekki skilnings samtímans,
enda þótt hann næði oft góðum ár-
angri.
I Bandaríkjunum og á Ítalíu t.d.
hefur náðst árangur með því að beita
náttúrulegum aðferðum við lækn-
ingu geðsjúkra, eiturlyfjaneytenda,
glæpamanna og vandræðaunglinga,
en þá dugar ekkert annað en að
beita þeim á róttækan hátt. Itölsk
kvikmynd, sem sýnd var nýlega í
sjónvarpinu, gaf fólki gott dæmi um
þetta. Sjúkdómar ei-u margslungið
samspil sálar og líkama.
Gleymum ekki, að sjálfur faðir
læknisfræðinnar, Hippókrates, var
náttúrulæknir eins og kemur fram
í ritum hans, t.d. þetta: „Fæðan
skal vera ykkar lyf, ykkar lyf skal
vera fæðan.“ Þaðan er einnig komið:
„Nattúran læknar ekki læknisfræð-
in.“ Hlutverk læknisfræðinnar skyldi
vera að hlú að hinum sjúku og skapa
náttúrunni sem best skilyrði til að
vinna sitt verk. Þetta er einmitt
grundvöllur náttúrulækningahæla
og dapurlegt að vegið skuli að hon-
um af þeim er hlífa skyldu.
í huga þeirra sem kynna sér sögu
náttúrulæknisfræðinnar stendur það
oft efst hversu vel hún hefur staðist
tímans tönn og safnar stöðugt sönn-
unum fyrir gildi sínu. Aúðvitað er
ekki unnt að gera þvi nein viðhlít-
andi skil í stuttu greinarkorni. Það
væri fróðlegt fyrir fólk að lesa fyrstu
„áratugina" af Heilsuvernd til þess
að átta sig betur á þessu.
Náttúrulækningar vara við hinni
miklu sérhæfingu, þar sem sjúkling-
urinn, dauður eða lifandi, er ekkert
annað en samansafn líffæra forvitni-
legt til rannsóknar eða krufningar.
Hin ómanneskjulega tæknivæðing
bætist svo við. Hin vestrænu menn-
ingarsamfélög stynja undan stjarn-
fræðilegum kostnaðinum sem sífellt
eykst. Huggun almennings er helst
sú, að reglulega birtast í ijölmiðlum
fréttir um að von sé á nýjum lyfjum
við hinum og þessum sjúkdóminum.
Staðreyndin er sú, að hin „allóp-
atíska" læknisfræði er komin í alger-
ar ógöngur. Það væri drengskapar-
bragð af fulltrúum hennar að viður-
kenna þá staðreynd og vera opnari
fyrir að reyna nýjar leiðir. í fjölmiðl-
um fylgist fólk agndofa með öllum
látunum; hótanir um brottrekstur
og málaferli, krafíst opinberra af-
sökunarbeiðna ef fólk dirfist að láta
skoðanir sínar í ljósi og styðst við
það sem læknarnir hafa sjálfir látið
frá sér fara. Þegar læknastéttin er
komin með það haustak á þjóðfélag-
inu sem prestastéttin á miðöldum,
þá er hinu stjórnarskrárbundna tján-
ingarfrelsi hætta búin.
Hversu ótölulegan fjölda milljarða
væri hægt að spara með því að taka
upp hinar einföldu forvarnir og að-
ferðir náttúrulæknistefnunnar og
stórbæta þannig heilsu og íjárhags-
afkomu fólksins í landinu? Foi’varnir
eins og þær, að kalla stöðugt inn
yngra og yngra kvenfólk til bijósta-
og leghálsskoðunar, virðast ekki
skila árangri, ef marka skal erlendar
rannsóknir, t.d. í Svíþjóð, og birtar
hafa verið í fjölmiðlum.
Að lokum þetta: Kjarni deilunnar
um náttúrulækningahælið er sá, að
fulltrúar hinnar hefðbundnu lækn-
isfræði vega að þeirri grundvallar-
hugsjón sem það stendur fyrir.
Þegar hinir brottreknu læknar
sýna hjúkrunarfólkinu hroka og
nefna aðferðir náttúrulækninganna
„kukl og hindurvitni", þá er höggvið
að rótum sjálfrar hreyfingarinnar.
Brýnt er að allir góðir menn snúi
bökum saman um hælið og þann
valkost sem það býður. Megi þjóð-
inni hlotnast margar slíkar stofnanir
í framtíðinni, þar sem víðsýni, mann-
kærleikur og fórnarlund frumheij-
anna svífur áfram yfir vötnunum.
Þá mun heilbrigðismálum hennar
verða vel borgið er hún heldur á vit
nýrrar aldar.
Höfundur er sagnfræðingur.
Þráinn Bjarnason
„Það er til skammar
fyrir íslenskt þjóðfélag
sem státar af hamingju
og velferð að láta ein-
staklinga afplána dóma
mörgum árum eftir af-
brot.“
tilætluðum tíma, afplánun þarf að
fylgja í kjölfarið. Afengismeðferð
fyrir þann sem þarf á henni að
halda þarf að fylgja fast eftir með
tilboði um styttingu á afplánun-
artíma. Fjölskylda hins dæmda þarf
að fá stuðning. Nafnið fangelsi
þarf að afmást af stofnunum ríkis-
ins. Betrunarhús sem standa undir
nafni verða örugglega ódýrari kost-
ur en núverandi ástand.
Ágæti ráðherra, á meðan þjóðfé-
lagið ræður ekki við þetta verkefni
sitt á það ekki að láta óhamingju-
samt fólk sem hefur leiðst út á af-
brotabraut gjalda þess þegar það
hefur sýnt það í verki að það hefur
snúið til betri vegar. Þá erum við
ekki einungis að refsa hinum óham-
ingjusama heldur líka konu hans
og jafnvel börnum sem kannski
seint bíða þess bætur. Það er til
skammar fyrir íslenskt þjóðfélag
sem státar af hamingju og velferð
að láta einstaklinga afplána dóma
mörgum árum eftir afbrot.
Ágæti ráðherra, ég vona og tre-
ysti því að þetta ógæfusama fólk
eigi sér viðreisnar von. Ég treysti
því að íslenskt dómsvald láti það
ekki henda sig oftar að loka inni
ógæfumenn mörgum árum eftir
dómsuppkvaðningu eða láti þá bíða
oft langan tíma eftir dómi. Margir
þessara ógæfumanna hafa valið veg
áfengismeðferðar, bætt sig, jafnvel
stofnað heimili og eru byijaðir að
vinna sig aftur til lífs meðal heil-
brigðs fólks þegar bankað er á dyrn-
ar heima hjá þeim. Það er pláss.
Nú hentar kerfinu að setja þá inn.
Herra dómsmálaráðherra, Þor-
steinn Pálsson, ég treysti þér til
þess að gefa þessum ógæfumönnum
trú á að þeir byggi réttlátt þjóðfé-
lag sem þeir eigi viðreisnar von í
nær tvöþúsund árum eftir fæðingu
Krists.
Höfundur leggur stund á
afbrotafræði við háskálnnn í
Stokkhólmi. Styrkþegi Lions.
Ölgerðin er
umhverfissinn-
að fyrirtæki!
Sérstaða okkar í Ölgerðinni
felst meðal annars í því,
að við leggjum
meiri áherslu á
\ n o t k u n
margnota
fglerflaskna
en aðrir
fravnlei'
[ðenður-
,fetta er ekki
'hatdsseini
vííl,íUr 8erum
,ð Þefta af tillits.
sem' við íslenska nátt-
flöskutnar er ao V
aftur og aftut' A „ „ a r
l'LsVálaa»"“.
1 nær öllum matvöruverslunum
og solutumum landsins.
Rannsóknir hafa sýnt
að glerflaska getur hlíft umhverfinu
við allt að 40 dósum eða öðrum
einnota umbúðum. Við viljum
þannig koma til móts við þann hóp
neytenda sem hefur umhverfissjón-
armið í huga við val sitt á neyslu-
vörum.
Hvað. snértir umhverfisvæna
dósaframleiðslu hefur Ölgerðin
einnig verið í fararbroddi þar sem
við vorum fyrstir til að setja á
markaðinn dósir með áföstum upp-
takara.
Ölgerðin léggur því ekki aðeins
metnað sinn í gæðaframleiðslu
heldur einnig í hreint umhverfi, í
þágu allra fslendinga.
Maltextrakt á
gömlum merg
Nú eru liðin nær áttatíu ár frá
því maltölið, þessi þjóðkunni og
vinsæli drykkur, leit dagsins Ijós.
Það var árið 1913 sem Ölgerðin
Egill Skallagrímsson var stofnuð,
af Tómasi Tómassyni. Þann 17.
apríl 1913 ók Tómas fyrstu flösk-
unum af framleiðslu sinni, Malt-
extrakti, út til kaupenda. Fyrir-
tæki sitt nefndi hann eftir Agli
skáldi á Borg, þeim mikla öl-
kneyfara íslendingasagnanna.
Enn þann dag í dag er maltölið
bruggað eftir gömlu uppskriftinni.
Við ölgerð er notað maltkom og er
það unnið úr byggi. Maltkornið er
malað og síðan blandað vatni og
soðið og hitað á marga vegu. Hlut-
föll malts og vatns eru ákveðin af
bruggmeistaranum. í maltöl er not-
að bæði ljóst maltkorn (pilsnermalt)
og dökkt maltkom (karamellumalt).
Að lokinni blöndun og hitun er
maltvökvanum hellt í stóran hita-
ketil þar sem hann er soðinn og
bætt í hann humli. Þessu næst er
vökvinn kældur. Loks er gerinu
bætt saman við og ölið sett á tanka.
Þegar ölið er fullgerjað og lagerað,
þ.e. þegar gerið hefur unnið úr þeim
maltsykri sem til er ætlast, er því
tappað á flöskur. Enn er gerið lif-
andi og sér um að mynda þá kol-
sýru sem nauðsynleg er til þess að
ölið freyði þegar flaskan er opnuð
og innihaldsins neytt. Á lokastiginu,
eftir að ölið er komið í flöskurnar,
er það gerilsneytt.
Óhætt er að segja að Malt-
extraktið, sem fyrst var lagað árið
1913, hafi haldið sínum sessi meðal
fslendinga, þrátt fyrir miklar breyt-
ingar í þjóðlífinu. Það lifir góðu lífi
og er löngu orðinn sígildur hress-
ingar- og heilsubótardrykkur, fyrir
unga sem aldna.
Egils Malt margfaldar kraft!
llf. Olgcriiin Egill Skallagrímsson, Grjóthálsi 7-11, Heykjavík.
Næringargiltli í eintii flösku
af Egils maltöli (33 cl) er u.ji.h.:
Orka_________80» kj (190 kcal)
Fita_________________________0 g
Prútein___________________2g
Kolvetni____________________46 g
}>ar af sykur------------25 g
%RDS*
Bi-vítarnín____0,04 ing____2,8
Bi-vítamín____0,15 mg_______9,3
Bo-vítamín_____0,21 mg - - 10,7
Níasín---------3,50 nig _ - 19,4
Fólasín________24,4 pg----6,1
Magníuiu_________33 nig______9,4
Natríum-------.15,2 nig
Kulíum----------195 mg
♦Hlutfall af ráðlögðuin
(lagskaminti.
ISLENSK
ORKULIND