Morgunblaðið - 03.10.1991, Síða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. OKTÓBER 1991
Fyrsta djúpa haustlægðin:
Yonskuveðri spáð
víðast á landinu
VEÐURSTOFAN spáir vonskuveðri víða um land i dag. Fyrsta
djúpa haustlægðin, 960 millibara, stefndi beint upp að landsteinun-
um í gærkvöldi og átti hún eftir að dýpka enn og verða allt að
950 millibara djúp.
Magnús Jónsson veðurfræðing-
ur sagði að það væri ekki dýpt
lægðarinnar sem ylli óveðrinu
heldur verulegur þrýstingsmunur
á litlu svæði. Yfir Grænlandi væri
hæð sem ylli 60-70 millibara mun
á lægðarmiðjunni og Grænlandi.
Reikna mætti með 10-11 vindstig-
um mjög víða og allt upp í 12 vind-
stig, eða fárviðri, á vissum stöðum,
eins og á sunnanverðu Snæfélls-
nesi, undir Eyjafjöllum, á Barða-
strönd og í dölum í fjalllendi fyrir
norðan.
Magnús sagði að það væru vind-
hviðumar sem valda oftast mestu
tjóni, ekki jafn vindhraði. Þær
væru hættulegastar þar sem alla
jafna mætti vænta skjóls frá fjöll-
um. Lægðarmiðjan virtist í gær
stefna á Vestmannaeyjar, en ekki
er gert ráð fyrir að hún komist inn
á land. Reiknað var með að vind-
hraði yrði orðinn verulegur milli
kl. 3-6 síðustu nótt, með mikilli
rigningu, einkum austanlands, en
snjókomu á fjallvegum norðan-
lands. í dag er síðan gert ráð fyr-
ir að vindur snúist úr norðaustri
íslendingur á skútu
frá Flórída til íslands:
Hefur verið
einn á haf-
inu í 30 daga
ÍSLENSKUR sjómaður, Berg-
þór Hávarðarson, er nú einn á
seglskútu sinni á miðju Atl-
antshafi og hefur ekki spurst
til hans í 30 daga. Bergþór
hefur áður siglt þvert yfir Atl-
antshafið á minni skútu en
hann er á nú. Faðir hans, Há-
varður Bergþórsson, hefur
engar áhyggjur af syni sínum,
segir hann góðan sjómann og
vanan skútusiglingum. Auk
þess reiknaði Hávarður ekki
með að heyra frá syni sínum
fyrr en eftir 40 daga á sjó.
Landhelgisgæslunni hefur bor-
ist fyrirspurn um ferðir Bergþórs
en samkvæmt upplýsingum frá
henni er ekki vitað til að neinn
hafi heyrt í honum. Helgi Hall-
varðsson skipherra hjá Landhelg-
isgæslunni segir að vitað sé að
skúta Bergþórs, sem er 36 fet
að stærð með einu mastri, sé vel
vistum búin til tveggja mánaða
og um borð er talstöð sem dregur
30-60 mílur auk fullkominna
staðarákvarðanatækja er notast
við gervihnetti. Skútan ber heitið
Nakki og mun Bergþór hafa
keypt hana á eyjunni Martiniuqe.
Bergþór sigldi minni seglskútu
er bar nafnið Sú frá íslandi til
írlands fyrir tveimur árum og
þaðan til Azoreyja, Kanaríeyja
og síðan til St. Martiniuqe þar
sem hann settist að í rúmt ár og
vann sem logsuðumaður. Eftir
að hann keypti skútuna Nakki
ferðaðist hann á henni til Flórída
og 1. september lagði hann af
stað til íslands frá Palm Beach.
Hávarður, faðir Berþórs, segir
að hann hafi rætt við son sinn
daginn áður en hann hélt af stað
og þá kom fram að Bergþór
myndi fylgja Golfstraumnum
hingað norður þannig að hann
færi um 400 mílur suður af Ný-
fundnalandi. Þetta er 3.600 mílna
sigling og Hávarður á ekki von
á að heyra í syni sínum fyrr en
nú í kringum 10. október þar sem
leið hans liggur langt frá landi
og Ijarri siglingaleiðum.
i norður og jafnvel bæti enn í vind-
inn.
Magnús sagði að gert væri ráð
fyrir að lægðin yrði við landið og
ekki færi að lægja almennt fyrr
en á föstudagsmorgun, einkum
vestanlands.
140 skip voru enn á sjó á mið-
nætti en að sögn Tilkynningar-
skyldunnar voru þau að tínast í
land eitt af öðru. Út af Malarrifi
á Snæfellsnesi lágu ein átta skip
í vari, þar á meðal rannsóknarskip-
ið Árni Friðriksson, sem átti að
halda til loðnurannsókna í gær-
kvöldi.
í gærkvöldi voru skútueigendur
áður en veðrið skylli á.
Rey kj avíkurhöfn
- Morgunblaðið/RAX
óða önn við að ganga sem tryggilegast frá sínu
Erlendar skuldir nema 58% af
landsframleiðslu árið 1995
An strangasta aðhalds í fjármálum gæti hlutfallið orðið um 70%
í ÞJÓÐHAGSAÆTLUN fyrir árið 1992 kemur fram að samkvæmt
spá um aukningu erlendra skulda fram til ársins 1997 nær hlut-
fall þeirra af landsframleiðslu hámarki 1995 eða 58%. Þetta hlut-
fall hefur hæst orðið árið 1985 er það náði 53%. Að sögn Þórðar
Friðjónssonar, forstjóra Þjóðhagsstofnunar, er hér reiknað með
að nýtt álver rísi og að strangasta aðhalds verði gætt í ríkisfjármál-
um og peningamálum almennt. Ef þessa aðhalds verður ekki
gætt gæti hlutfall erlendra skulda af landsframleiðslu náð 70%
árið 1995.
leiðslu og þjóðartekna sníði
efnahagslífinu þröngan stakk
og draga verði úr eftirspurn og
umsvifum til að koma í veg fyr-
ir að viðskiptahallinn aukist úr
hófí.
Sjá um forsendur fjárlaga í B-
blaði, bls. 1-4.
í þjóðhagsáætlun segir að það
láti nærri að samanlagður íjárfest-
ingarkostnaður í álveri og virkjun-
um, að frádregnum eiginfjárfram-
lögum, sé um 80 milljarðar króna
á verðlagi 1991. Síðan segir: „Ef
allir þessir peningar streyma úr
landinu aftur (hluti þeirra gerir
það óumflýjanlega vegna innflutn-
ings á fjárfestingarvörum vegna
framkvæmdanna) myndi hlutfall.
erlendra skulda, sem spáð er að
verði um 175 milljarðar í árslok
1991, verða um 70% af landsfram-
leiðslu í árslok 1995, sem hefði
óhjákvæmilega áhrif á lánstraust
okkar erlendis."
í þjóðhagsáætlun fyrir árið
1992 er m.a. reynt að sjá fyrir
um þróun á vinnumarkaði. Þar
kemur fram að reiknað er með að
atvinnuleysi aukist nokkuð vegna
minni eftirspurnar og umsvifa og
að horfur mikilvægra atvinnu-
greina, einkum í sjávarútvegi,
, verði lakari en á þessu ári. Á for-
sendum þjóðhagsáætlunar gæti
atvinnuleysið aukist í rúmlega 2%.
Þessi spá er þó óviss en til saman-
burðar má geta að atvinnuleysi
hefur verið 1,4% það sem af er
árinu.
Þjóðhagsstofnun telur í áætlun
sinni að kaupmáttur á þessu ári
verði 2% meiri en hann varð í fyrra.
Hvað árið 1992 varðar er reiknað
með að kaupmáttur ráðstöfunar-
tekna verði 3% lakari en hann er
í ár. Hér er þó settur sá fyrirvari
að kjarasamningar eru lausir og
því veruleg óvissa um launaþróun
á næsta ári.
Þjóðhagsstofnun telur að efna-
hagslífíð muni óhjákvæmilega
taka dýfu á næsta ári. Spáð er
að landsframleiðslan dragist sam-
an um 1,5% og þjóðartekjur um
3%. Samdráttur landsfram-
Fækkað í tollgæzlu og lögreglu á Keflavíkurfluffvelli:
Flugfélög beri kostn-
að vegna vopnaleitar
FJÁRVEITING til lögreglustjóraembættisins á Keflavíkurflugvelli
verður skorin niður um tæpan þriðjung, eða 65,8 milljónir króna. Toll-
vörðum verður fækkað um 19, úr 32 í 13, og sérsveit átta lögreglu-
þjóna, sem annazt hafa vopnaleit, verður lögð niður. Þess í stað er
ætlazt til að flugfélög, sem hafa farþegaflug um völlinn með höndum,
kosti vopnaleit.
Tollvörðum í almennri tollgæzlu
verður fækkað um 20, en einum
manni bætt við í eiturefnaeftirliti.
Lögreglumenn verða 36 í stað 42
nu. Óvíst er talið hvort öll sú hagræð-
ing, sem þarna er gert ráð fyrir,
náist fram á næsta ári, og eru því
28,9 milljónir króna á sérstökum
fjárlagalið utanríkisráðuneytisins
ætlaðar til að mæta því ef ekki tekst
að fækka um öll þessi störf. Ef fjár-
ins verður ekki alls þörf á Keflavíkur-
flugvelli, fer afgangurinn til þróunar-
aðstoðar.
Einar Sigurðsson, blaðafulltrúi
Flugleiða, sagði í samtali við Morg-
unblaðið að hugmyndir um að flugfé-
lög bæru kostnað af vopnaleit, væru
nýjar fyrir Flugleiðamönnum. Þarna
væri um nýjan kostnað fyrir flugfé-
lögin að ræða, sem á endanum myndi
lenda á farþegum.
♦ ♦ ♦
Séra Bjarni Sig-
urðsson látinn
SÉRA Bjarni Sigurðsson frá Mos-
felli lést I gærmorgun á Landspít-
alanum eftir skamma spítalavist.
Hann var á 72. aldursári, fæddur
19. maí 1920 á Hnausi í Villinga-
holtshreppi.
Foreldrar Bjarna voru hjónin Vil-
helmína Eiríksdóttir og Sigurður
Þorgilsson bóndi. Bjarni var 10 ára
er hann flutti til föður síns á Straumi
sunnan Hafnarfjarðar. Þá hafði
Bjarni misst móður sína tveim árum
fyrr.
Að loknu stúdentsprófí frá MA hóf
hann lögfræðinám við Háskóla ís-
lands og lauk cand. juris-prófi árið
1949. Það sama ár gerðist hann
blaðamaður á Morgunblaðinu og var
við blaðamennsku til ársins 1954.
Með störfum sínum á blaðinu stund-
aði hann nám við guðfræðideild HÍ.
Hann varð cand. theol á ársbyijun
1954. Það sama ár var hann kosinn
sóknarprestur á Mosfelli í Mofells-
sveit. Þár var hann prestur til ársins
1976 og jafnframt prestur Þingvalla-
kirkju á árunum 1954-1958 og Saur-
bæjarsóknar á Kjalamesi 1967-
1972. Hann stundaði nám í Þýska-
landi. Fór þangað í námsferðir um
árabil og lauk doktorsprófi í lög-
fræði, kirkjurétti, við Kölnarháskóla
sumarið 1985.
Á ámnum 1976, er hann hætti
prestsskap á Mosfelli, til 1981 var
hann lektor í guðfræðideild HÍ í
kennimannlegri guðfræði, skipaður
dósent 1981 og síðar prófessor. Sr.
Bjarni sat í stjórn Prestafélags ís-
lands, var formaður þess 1968-1970,
og átti sæti á kirkjuþingum. Þá sat
hann í siðanefnd Blaðamannafélags
íslands frá stofnun 1965, óslitið þar
til á þessu ári. Sr. Bjarni gaf sig
mjög að ritstörfum og liggur mikið
eftir hann á því sviði. Kona hans er
Styrkir til
námsmanna
frá A-Evrópu
MEÐAL útgjaldaliða mennta-
málaráðuneytisins er að finna
nýjan lið sem er sérstakur
styrkur til nemenda frá Austur-
Evrópu að upphæð 1.900 þús-
und krónur.
Miðað er við að framlagið dugi
til þriggja styrkja. Þá er einnig
nýtt 1,6 milljóna framlag til há-
skólastarfsemi óskipt og er það
ætlað til meta námsframboð á
háskólastigi.
■■♦■ ♦ ♦
Sr. Bjarni Sigurðsson
Aðalheiður Guðmundsdóttir frá
Kirkjubóli í Norðfírði. Þeim varð
fímm barna auðið og em þijú þeirra
á lífi.
Starfsfólk Morgunblaðsins þakkar
Bjarna störf hans við blaðið og send-
ir ástvinum hans samúðarkveðjur.
Bolungarvík:
Sjómannsins
enn saknað
SJÓMANNS á fertugsaldri er
enn saknað í Bolungarvík eftir
að trilla hans, Sunna ÍS, sigldi
aftan á togarann Hafrúnu og um
2 mílur frá Bolungarvíkurhöfn í
fyrradag.
í gær voru gengnar fjörur allt
frá Hnífsdal og út með Stigahlíð
auk þess sem leitað var á sjó, þótt
skilyrði til þess væru ekki góð. Leit
verður fram haldið í dag.