Morgunblaðið - 31.05.1992, Qupperneq 15

mu/.aumu& a

31.
1992

KRISTINN OLSEK
eftir Grím Gíslason/ mynd: Sigurgeir Jónasson
KRISTINN Olsen fyrrum flugstjóri hjá
Loftleiðum og Flugleiðum var fyrsti flug-
maðurinn sem lenti með farþega á flug-
brautinni í Vestmannaeyjum eftir að hún
var byggð árið 1946. Kristinn var heið-
ursgestur í ferð Flugleiða. til Hollands
nýverið, þar sem náð var í fjórðu og síð-
ustu Fokker 50 vélina sem félagið fær
afhenta að sinni. Kristinn klippti á borða
við inngang flugvélarinnar í verksmiðjum
Fokker eftir afhendingu vélarinnar til
merkis um að hún væri komin í eign
Flugleiða og tilbúin til notkunar og flaug
síðan með henni til Vestmannaeyja þar
sem vélin hafði fyrstu viðkomu á íslandi.
F Y R R U
FLU6STJÓRI í SPJALLI
EINHVERMEÐ
BÍLPRÓF
ÞARNA
AFTURÍ?
Kristinn, sem hætti að fljúga
árið 1974, er fjallbrattur,
hress og stálminnugur. Hann hef-
ur frá mörgu að segja frá árunum
í fluginu, enda hefur hann að baki
vel á þriðja tug þúsunda flugtíma
og honum telst til að tíminn sem
hann hefur verið á flugi samsvari
um þremur árum. Morgunblaðið
spjallaði við Kristin um borð í
nýju Fokker 50 vélinni á leiðinni
frá Amsterdam til Eyja, til að rifja
upp aðdragandann að upphafi far-
þegaflugsins til Eyja og skemmti-
leg atvik frá þeim tíma.
„Fyrsta lending mín á flug-
brautinni í Eyjum var í október
1946. Ég flaug þá á Ansoninum,
sem var níu farþega vél, til Eyja,
en Ansoninn var síðan alltaf notað-
ur í Vestmannaeyjaflugið og
kölluðum við hann Vestmanna-
eyjavélina,“ sagði Kristinn. „Það
hafði staðið yfír undirbúningur að
byggingu brautarinnar um tíma.
Agnar Kofoed-Hansen flugmála-
stjóri og Jóhann Þ. Jósefsson
höfðu forgöngu um þetta en mörg-
um þótti það mikið ævintýri að
ætla að byggja flugbraut í Eyjum
og margir héldu því fram að það
væri ekki hægt. Þeir Agnar og
Jóhann fengu mig, Alfreð Olsen
og Sigurð Olafsson til að kíkja á
hvort mögulegt væri að byggja
flugbraut í Eyjum. Við vorum þá
nýkomnir vestan frá Kanada þar
sem við höfðum lært að fljúga og
höfðum eftir það starfað hjá
kanadíska flughernum, sem var
mjög dýrmæt reynsla. Við fórum
til Eyja með línuveiðara í janúar
1944 og vorum allir drullusjóveik-
ir á leiðinni. Við stoppuðum í Eyj-
um í viku og skoðuðum aðstæður.
Það var talað um að byggja tvær
brautir í Eyjum og þá sína á hvor-
um staðnum. Við skoðuðum veður-
yfirlit þriggja ára'af Stórhöfða og
sáum á því að austanátt var ríkj-
andi í Eyjum og það var því auð-
velt fyrir okkur að mæla með að
sú braut sem byggð yrði lægi
austur-vestur. Þremur dögum eftir
að við komum til Reykjavíkur aft-
ur hafði Agnar Kofoed samband
við okkur og bað um að við færum
til Eyja og skrifuðum undir að við
mæltum með að braut yrði byggð
og við myndum fljúga til Vest-
mannaeyja ef af byggingunni yrði.
Það varð úr að ég fór fyrir hönd
okkar til Eyja út af þessu máli.
Ég fór með Ægi, skrifaði undir
meðmæli með byggingu brautar-
innar og að við myndum fljúga
ef hún kæmi, og hélt síðan til
Reykjavíkur á ný eftir tveggja
tíma stopp í Eyjum. Eyjamenn
Voru ekki lengi að hugsa sig um
eftir að ákvörðun var tekin um
bygginguna og hófu strax fram-
kvæmdir. Um leið og brautin var
tilbúin hófum við síðan flug til
Eyja á Ansoninum. Ansoninn var
góð vél í Eyjaflugið. Hún tók níu
farþega og auk þess gat einn set-
ið frammí hjá flugmanninum, Svo
var krakki oft látinn sitja á væng-
bitanum sem var eins og þröskuld-
ur milli sæta í vélinni. Það var
breitt á milli hjóla á Ansoninum
og skrokkurinn á honum var lang-
ur þannig að hann þoldi vel hliðar-
vind og það var auðvelt að lenda
honum í misjöfnu veðri.
Það voru Loftleiðir sem hófu
þetta flug til Eyja en við stofnuð-
um félagið 10. mars 1944. Þegar
við vörum að koma heim eftir
flugnámið og starfið hjá kanadíska
hernum festum við kaup á vél úti
í Winnipeg. Við flugum henni til
New York én þaðan ætluðum við
að koma henni heim. Okkur var
bent á að maður að nafni Pilsen
sendi fragt með skipum til íslands
og höfðum við samband við hann.
Þrátt fyrir að við hefðum ekki
handbært fé til að greiða fyrir
flutninginn á henni samþykkti
hann að flytja vélina því hann
sagðist þekkja svo marga góða
íslendinga að hann yrði að treysta
okkur. Við urðum því að taka vél-
ina í sundur og pakka henni fyrir
flutningjpn og síðan settum við
hana saman á ný heima á íslandi.
Við höfðum vonast til að fá vinnu
hjá Flugfélagi íslands með nýju
vélina okkar en það gekk ekki.
Það varð því úr að við ákváðum
að stofna Loftleiðir til að skapa
okkur vinnu við flugið.“
Kristinn sagði ýmislegt hafa
gerst á þessum fyrstu árum flugs-
ins til Eyja. Hann sagði að oft
hefðu þeir gist yfir nótt í Eyjum
og flogið þaðan aftur að morgni;
„Þetta var stundum gert þegar illa
viðraði. Það var stundum tvísýnt
með veður og ég hafði það fyrir
reglu að fara þá einn í loftið til
að athuga skilyrðin en síðan lenti
ég á ný og tók farþegana ef allt
var í lagi. Fólki fannst þetta mik-
ið öryggi og kunni vel að meta
þetta hjá mér.
Ég man nú ekki eftir neinum
sérstökum atvikum sem hentu en
ég get sagt frá því að síðastliðið
haust kom ég inn í búð í Reykja-
vík og þá spurði afgreiðslumaður-
inn mig hvort ég væri ekki Krist-
inn Olsen. Ég sagði svo vera og
þá sagðist hann alltaf muna mig
vegna atviks þegar hann var
krakki um borð í Ansoninum hjá
mér á leið til Eyja. Hann sagði
að svolítilli stundu áður en við
komum til Eyja hafi ég opnað
hurðina aftur úr stjórnklefanum
og spurt hvort einhver væri með
bílpróf í vélinni því ég þyrfti að
fá hann til að stýra meðan ég
kæmi nefhjólinu niður. Búnaður-
inn til að setja hjólin niður hafði
bilað eitthvað og ég varð því að
skrúfa nefhjólið niður. Einhver gaf
sig fram og stýrði meðan ég bras-
aði í þessu og allt gekk það vel.
Ég man nú ekkert eftir þessu en
maðurinn fullyrti þetta og sagði
það greypt í minninguna svo þetta
hlýtur að vera rétt,“ sagði Krist-
inn.
38 dúkategundir meö 38% meðalafslætti í 38 opnunartíma
Hefst á föstudag kl. 11 til miðvikudags kl. 18.
Opið kl. 9-18 mán. - fös.
og 10-14 lau.
Teppaland
GRENSÁSVEGI 13, SÍMI 813577