Morgunblaðið - 21.03.1993, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ MINNINGAR SUNNUDAGUR 21. MARZ 1993
35
Hjónaminning
Unnur Bergsveins-
, dóttir og Símon
Teitsson, Borgamesi
Unnur
) Fædd 24. ágúst 1913
Dáin 7. ágúst 1992
Símon
Fæddur 22. mars 1904
Dáinn 13. apríl 1987
)
)
)
Ekkert varir að eilífu og einn
daginn kemur að því að við stöndum
frammi fyrir þeirri staðreynd, að
tími ástvina, skyldmenna og góðra
vina hér á jörðinni er liðinn. Stund-
um ber þennan aðskilnað að á
óvæntan og snöggan hátt, stundum
er aðdragandinn nokkur.
En í báðum tilvikum er söknuður-
inn sár, en einmitt þá er fátt meiri
gleðigjafi þeim sem eftir lifa en
góðar minningar og þakklæti til
þeirra, sem famir em. Þetta á eink-
ar vel við um mína góðu tengdafor-
eldra, Unni Bergsveinsdóttur og
Símon Teitsson.
Unnur var fædd í Flatey á Breiða-
firði. Systkinin vom tvö, Unnur og
Jón, en foreldrar þeirra vom Sigur-
lína Bjarnadóttur og Bergsveinn
Sigurðsson sjómaður. Bergsveinn
varð skammlífur og lést frá bömum
sínum ungum. Á þessum árum urðu
einstæðar mæður að standa eða
falla og þær vom hólpnar sem tókst
að halda bömum sínum, en hrepp-
stjórar og aðrir valdsmenn hikuðu
ekki við að leysa upp fjölskyldur og
ráðstafa bömum út og suður, ef
minnsta hætta var talin á að sveitar-
félagið þyrfti að leggja eitthvað af
mörkum. Á hinn bóginn þótti fátæk-
um og einstæðum það hin mest'a
skömm að þiggja eitthvað frá hinu
opinbera, öfugt við það sem nú er,
þegar hver þykist góður, sem haft
getur sem mest fé út úr ríki og bæ.
Sigurlína Bjarnadóttir efldist við
hveija raun. Hún tók því sem að
höndum bar með dugnaði og reisn.
Hún vann hörðum höndum öll störf
sem buðust og kom bömum sínum,
Unni og Jóni, ein og óstudd til
manns, eins og það er kallað.
Þar kom að Sigurlína Bjamadótt-
ir fluttist til Reykjavíkur með börn
sín. Unnur var þá tólf ára. Að loknu
bamaskólaprófí hóf hún nám við
kvöldskóla KFUM þar sem hún lagði
með öðm stund á ensku og dönskun-
ám, en jafnframt lét hún þann
draum sinn rætast að læra á hljóð-
færi og hóf nám í orgelleik, en þau
systkini vom bæði mjög gefin fyrir
tónlist. Um leið og Unnur og Jón
höfðu þroska til hófu þau að stunda
vinnu samhliða námi sínu og sam-
eiginlega tókst fjölskyldunni að hafa
Kristvaldur Eiríks-
)
)
)
)
)
)
son - Minning
Fæddur 12. janúar 1899
Dáinn 14. mars 1993
Hinn 14. mars síðastliðinn lést
fósturfaðir minn, Kristvaldur Ei-
ríksson, á Elliheimilinu Gmnd eftir
langa dvöl þar. Árin þar urðu yfir
tuttugu og dvaldist hann þar síð-
ustu ár á sjúkradeild.
Valdi, eins og hann var kallaður,
kynntist móður minni, Sigurbjörgu
Bjömsdóttur, þegar ég var aðeins
átta ára gömul. Allt frá fyrstu tíð
var samband okkar gott og var
margt sér til gamans gert í húsinu
okkar í Brekku í Mosfellsbæ.
Valdi stundaði vinnu við Álafoss-
verksmiðjuna í Mosfellsbæ í yfir
fjóra áratugi, eða þar til heilsu hans
hrakaði. Þurfti hann þá að fara á
sjúkrahús, fyrst á Reykjalund og
svo á Elliheimilið Grund.
Eftir að hann fór að hressast kom
hann oft til mín þar sem ég bjó á
Snorrabrautinni. Síðar gat ég end-
urgoldið honum þessar heimsóknir.
Áttum við margar góðar stundir
saman og nú síðustu árin á sjúkra-
deild Gmndar.
Allt eins og blómstrið eina
upp vex á sléttri grund
fagurt með fijóvgun hreina
fyrst um dags morgunstund,
á snöggu augabragði
af skorið verður fljótt,
lit og blöð niður lagði, -
líf mannlegt endar skjótt.
Ég veit að fátækleg orð mín segja
lítið um Valda, en minningin um
hann lifir í hjarta mínu.
(Hallgr. Pét.)
Guðbjörg Einarsdóttir.
Birting afmælis- og
minningargreina
Morgunblaðið tekur afmælis- og minningargreinar til
birtingar endurgjaldslaust. Tekið er við greinum á ritsljórn
blaðsins á 2. hæð í Aðalstræti 6, Iteyly'avík, og á skrifstofu
blaðsins í Hafnarstræti 85, Akureyri.
Athygli skal á því vakin, að greinar verða að berast með
tóðum fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í miðviku-
agsblaði að berast síðdegis á mánudegi og hliðstætt er með
greinar aðra daga.
Við birtingu afmælisgreina gildir sú regla, að aðeins eru birt-
ar greinar um fólk sem er 70 ára eða eldra. Hins vegar em
birtar afmælisfréttir með mynd í dagbók um fólk sem er 50
ára eða eldra.
Mikil áhersla er á það lögð að handrit séu vel frá gengin,
vélrituð og með góðu línubili.
Ákjósanlegast er að fá greinarnar sendar á disklingi.
sigur í daglegu amstri og erfiði og
famaðist vel.
Það er með miklum ólíkindum hve
miklu ástfóstri þeir taka við Flatey
á Breiðafirði, sem alist hafa þar
upp. Þar var Unnur engin und-
antekning. Þó að samband hennar
við eyjalífið rofnaði á unglingsaldri
var henni alltaf ákaflega hlýtt til
fólksins og umhverfisins fyrir vest-
an og áhugi hennar á öllu sem laut
að Breiðafjarðareyjum og mannlíf-
inu þar rofnaði aldrei.
Vafalaust var Reykjavík spenn-
andi borg í augum ungrar stúlku
um og eftir 1930, þegar sjá mátti
í kvikmyndahúsum mestu kvenna-
gull allra tíma umvefja elskuna sína
á hvita tjaldinu með slíkum tilþrifum
að fæstir gátu tára bundist. En þrátt
fyrir allt átti sveitalífið það sterk
tök í Unni, að árið 1932 réðst hún
sem kaupakona að Grímarsstöðum
í Andakílshreppi. Þá bjuggu þar
hjónin Ragnheiður D. Fjeldsteð frá
Hvítárósi og Teitur Símonarson frá
Grímarsstöðum, ásamt næstelsta
syni þeirra Símoni Teitssyni. Grím-
arsstaðaheimilið var vel efnum búið
á þess tíma mælikvarða og fengu
Grímarsstaðabömin, Daníel, Sigur-
laug, Símon og Guðjón, að njóta
menntunar. Daníel, sem var elstur,
varð búfræðingur, Sigurlaug lærði
hannyrðir og kjólasaum, en Símon
og Guðjón fóm til náms í Flensborg-
arskóla í Hafnarfirði. Guðjón fór
síðan í Samvinnuskólann og til Bret-
lands til frekara náms. Símon lauk
námi í Flensborg með ágætum vitn-
isburði. Hann var ákveðinn í að
nema læknisfræði og hafði aflað sér
bóka til þess náms. Oft fer margt
öðruvísi en ætlað er. Þegar hér var
komið gerðust veáur válynd í efna-
hagsmálum þjóðarinnar og heimsins
alls. Kreppan var skollin á og hafði
ófyrirséðar afleiðingar fyrir allt
þjóðlíf, sjávarútveg, landbúnað og
hvaðeina. Daníel stóð fyrir eigin búi
að Bárastöðum í Andakíl, Guðjón
hafði nýhafið nám, en heilsuleysi
sótti að Ragnheiði húsfreyju á Grím-
arsstöðum. Þegar foreldrar Símonar
stóðu ein eftir og komin á efri ár
og heilsan að bila tók Símon þá
ákvörðun að hann lagði æsku-
drauminn um læknisnám á hilluna
til þess að geta tekið við búi á Grím-
arsstöðum og stutt vð bak foreldra
sinna. Þannig stóðu mál sumarið
1932 þegar Unnur kom að Grímars-
stöðum, að Ragnheiður móðir Sím-
onar var komin á sjúkrahús og átti
þaðan ekki afturkvæmt.
Eins og gerst hefur i ótal sögum
og ævintýram, þá gerðist það á
Grímarsstöðum, sem lýst hefur ver-
ið á gullaldarmáli á bókum, að
kaupakonan og bóndasonurinn
felldu hugi saman. Unnur og Símon
giftu sig í Reykjavík 31. október
1933. Það var skólabróðir Símonar
úr Flensborg, Hákon Guðmundsson,
síðar hæstaréttardómari, sem fram-
kvæmdi vígsluna.
Á Grímarsstaðaáranum eignuð-
ust Unnur og Símon fimm börn,
Öm Ragnar, bifvélavirkja í Borgar-
nesi, maki Sonja Ásbjömsdóttir eiga
þau þijár dætur; Teit, bifvélavirlqa
í Kópavogi, maki Margrét Jónsdótt-
ir og eiga þau fjögur börn; Sigrúnu,
fulltrúa í Borgamesi, maki sá sem
þetta skrifar, eiga þau þijá syni;
og Sigurbjörgu, innkaupasfyóra í
Hafnarfirði, maki Sigurður Óskars-
son, eiga þau þijú böm; yngsta
barn þeirra er Bergsveinn, kjötiðn-
aðarmeistari í Borgamesi, maki
Jenny Johansen, eiga þau tvær
dætur.
Árið 1942 ákváðu Unnur og Sím-
on að hætta búskap og tók Daníel
á Bárustöðum við jörðinni af bróður
sínum. Unnur og Símon fluttust í
Borgarnes og festu kaup á húsi, sem
nú er númer 12 við Þórólfsgötu. Það
átti eftir að verða athvarf og sama-
staður bama þeirra og bamabama
um margra ára skeið. Þar var öllum
tekið opnum örmum af ástúð og
höfðingsskap, enda var þar alla tíð
mjög gestkvæmt. Símon gerðist
starfsmaður Finnboga Guðlaugs-
sonar, sem átti og rak bifreiðaverk-
stæði og jámsmiðju í Borgamesi í
áratugi. Símon lagði fyrir sig jám-
smíði og tók meistarapróf í þeirri
iðn.
Símon var mikill félagsmálamað-
ur og kom víða við í þeim efnum.
Hann var fulltrúi Sjálfstæðisflokks-
ins í hreppsnefnd Borgarness í 16
ár, formaður kirkjukórsins í árarað-
ir, auk þess að syngja með honum
lengi, formaður iðnaðarmanna-
félags Borgamess o.m.fl. Er þá ót-
alið hans mesta áhuga- og hjartans
mál, en það var hestamennskan.
Hann var landskunnur hestamaður
og kunnur fyrir áhuga sinn og þekk-
ingu í þjálfun reiðhesta, ættum góð-
hesta og kynbótum og áram saman
sat hann í dómnefndum vítt um
land, þegar dæmt var um ágæti
hesta.
Það vora oft meiri háttar sam-
komur þegar kunnir hestamenn
fylltu stofuna hjá Unni. Þeir sátu
þar saman Leifur Jóhannesson,
Marinó frá Skáney, Þorkell á Laug-
arvatni, Guðmundur á Gullberastöð-
um, Símon, Friðgeir á Hofsstöðum,
svo að einhveijir séu nefndir, að
ógleymdum þeim Ara Guðmunds-
syni og Sigursteini Þórðarsyni.
Umræðuefnið virtist óþijótandi, það
var um limaburð hesta, skapgerða-
reinkenni, vilja og þol, ættir og upp-
rana. Mér fannst þetta skraf sem
versta latína, enda alltaf verið
hræddur við hesta. Kaffi var drukk-
ið, stundum var tekinn tappi úr
flösku, digrir vindlar reyktir, hlegið
og skrafað fram á nótt.
Eftir að Unnur og Símon fluttust
til Borgarness gegndi hún starfi
umboðsmanns Morgunblaðsins í 15
ár, jafnframt húsmóðurstarfmu.
Það var mitt lán í Iífíni;, auk
annars, að eignast þessi góðu hjón
að tengdaforeldram. Þau vora mér
alla tíð sem bestu foreldrar, styrktu
mig og studdu og gáfu góð ráð. Það
veit ég, að þetta má ég einnig
mæla fýrir hönd annarra tengda-
barna Unnar og Símonar. Synir
okkar Sigrúnar áttu því láni að
fagna að alast upp í næsta húsi við
afa sinn og ömmu. Þar var þeirra
annað heimili og alltaf vora þau til-
búin að annast þá og vemda til
þess síðasta. Þetta fæ ég aldrei full-
þakkað.
Ég bið Guð að blessa þau. Minn-
ingin um Unni og Símon er björt
og full af gleði og mun hún lifa um
ókomin ár. Það er besti arfur sem
nokkur maður getur hlotið.
Ólafur Ásgeir Steinþórsson.
Minning
Karl Þórðarson
Fædd 25. janúar 1915
Dáin 14. mars 1993
Okkur systkinin langar til að
minnast í fáum orðum afa okkar,
sem lést síðastliðinn sunnudag. Afí
var Þykkbæingur. Hann ólst upp í
Hávarðarkoti ásamt átta systkin-
um. Er hann síðastur þeirra til að
kveðja þennan heim. Áfi kvæntist
ömmu, Svövu Guðmundsdóttur frá
Seli í Ásahreppi, á aðfangadag árið
1942. Fögnuðu þau því nýverið
gullbrúðkaupi.
í Þykkvabæ bjuggu þau hjónin
og eini sonur þeirra til ársins 1959,
en þá fluttist fjölskyldan til Reykja-
víkur. Amma og afi bjuggu lengst
af við Álftamýri, og þar eyddum
við krakkarnir mörgum studnum.
Flest jól bernsku okkar héldum við
hátíðleg hjá ömmu og afa í Álfta-
mýrinni. I Reykjavík starfaði afí
sem leigubílstjóri á Hreyfli á meðan
heilsa hans leyfði, en lömunarsjúk-
dómur olli því að afi var bundinn
við hjólastól frá árinu 1981. Þá
fluttust afí og amma í þjónustuíbúð
fyrir aldraða í Hátúni. Síðustu þijú
árin var afi á hjúkrunarheimilinu
Skjóli, en amma býr enn í litlu íbúð-
inni þeirra í Hátúninu.
Afí var sterkur og svipmikill per-
sónuleiki og hafði mjög ákveðnar
skoðanir. Var hann í essinu sínu
þegar pólitísk mál bar á góma.
Hann var krati fram í fingurgóma
og vann dugmikið starf við að
breiða út skoðanir sínar og kljást
við þá sem voru á öndverðum meiði.
Iþróttir áttu líka hug hans og fylgd-
ist hann með úrslitum leikja, þá
sérstaklega þegar við krakkamir
áttum í hlut. Var hann oft fyrstur
til að óska til hamingju með sigur-
inn eða stríða okkur þegar við létum
í minni pokann.
En veikindi afa voru ekki auð-
veld. Það er erfitt að horfa á það,
sem lífið hafði áður upp á að bjóða,
hverfa sjónum og síðustu árin var
eins og lífslöngun afa og andleg
orka dvínaði smátt og smátt.
Brennandi áhugi hans á þjóðfélags-
málum líðandi stundar minnkaði ört
þegar nær dró endalokunum. Þá
skildi maður að það eina sem hann
horfði fram til var hin langþráða
hvíld.
í einu skiptin sem hann sparaði
ekki brosið var þegar við komum
með langafadæturnar tvær í heim-
sókn. Þeim hafði hann enn nóg að
gefa. Það er því gott til þess að
hugsa að síðasta heimsókn þeirra
til langafa var daginn sem hann
sofnaði hinsta svefni.
Elsku amma, Guð styrki þig í
sorg þinni. Afí var trúaður maður
og hvílir nú á góðum stað. Við
kveðjum afa með söknuði og þökk
fyrir það sem hann veitti okkur
þann tíma sem við fengum að njóta
samvista við hann.
Hvíl þú í friði.
Karl Svavar, Halldór Magni
og Elísabet Linda.