Morgunblaðið - 08.04.1994, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 8. APRÍL 1994
27
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
„Einsogá
hörðum föstu-
degi“
AFMÆLIVEISLA Bónus-
verslananna hófst í gær og
segir Jóhannes Jónsson, kaup-
maður í Bónus, að salan í
verslununum sex á höfuðborg-
arsvæðinu hafi verið á við
harðasta föstudag. Einnig hafi
afmælistilboðunum verið tekið
vel. „Við getum ekkert kvart-
að,“ segir hann. Fimm ár eru
síðan fyrsta Bónus-verslunin
var opnuð í Skútuvoginum og
olli hún straumhvörfum í versl-
un hér á landi. Samkeppni á
matvörumarkaði jókst og
vöruverð lækkaði. Eins og sjá
má á myndunum var talsverð
örtröð í Bónus á Seltjamar-
nesi, sem er á stærri mynd-
inni, og í einnig í Bónus í Faxa-
feni.
Uppboðsmarkaður með
bíla stofnaður í Eeykjavík
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Bílauppboðsmarkaðurinn Krónan
ÞAÐ vantaði talsvert á að iðnaðarmenn væru búnir að ljúka vinnu við
uppboðssalinn í gær. Uppboðsstóllinn var þó fullkláraður. Þar mun
Hilmar Kristjánsson, eigandi Krónu, standa næstkomandi laugardag
og bjóða upp bíla. í gær voru 150 sejjendur búnir að skrá bíla sína
þjá Krónu. Þeir verða framvegis til sýnis í húsnæði fyrirtækisins við
Grandaveg.
UPPBOÐSMARKAÐUR með bíla
verður opnaður í Reykjavík á
vegum fyrirtækisins Krónu hf. á
morgun, laugardag. Þetta er
nýjung i bílaviðskiptum hér á
landi, en erlendis er þessi við-
skiptamáti vel þekktur. Hilmar
Kristjánsson, eigandi Krónu,
segist vera sannfærður um að á
næstu árum muni fleiri vörur
verða seldar á uppboðsmarkaði.
Þetta sé að mörgu leyti hentugur
viðskiptamáti. Hann endurspegli
t.d. ágætlega raunverulegt
markaðsverð vörunnnar sem
verið er að selja.
Hilmar starfaði í Jóhannesarborg
í Suður-Afríku í 28 ár. Þar fer
drjúgur hluti allra bflaviðskipta
fram á uppboðsmarkaði. Fyrir-
myndina að Krónu hf. sækir hann
til Suður-Afríku. Króna hf. er í
húsnæði að Mýrargötu 26 í Reykja-
vík, sem er um 8.000 fermetrar að
stærð, og hýsti áður starfsemi
Hraðfrystistöðvar Reykjavíkur og
síðar Granda. í húsinu eru þrír stór-
ir sýningarsalir sem rúma yfir 250
bfla. Uppboðssalurinn sjálfur rúmar
um 250 manns í sæti, en einnig er
pláss fyrir gesti.
Þeir sem vilja gera tilboð í bfla
hjá Krónu verða að skrá sig fyrir
uppboðið og greiða sérstakt þátt-
tökugjald, sem er 10 þúsund krón-
ur. Kaupi þátttakandi bíl rennur
gjaldið upp í kaupverð bifreiðarinn-
ar, en er annars endurgreitt að
uppboðinu loknu. Uppboðið fer
fram á svipaðan máta og uppboð á
fiskmörkuðum. Skráðir þátttakend-
ur í uppboðinu fá spjald sem þeir
veifa þegar þeir gera tilboð í bfl.
Allir bílar sem boðnir eru upp koma
akandi inn í uppboðssalinn, einn og
einn í einu, og aka út úr honum
að uppboði loknu. Lögð er áhersla
á að uppboðið gangi hratt fyrir sig.
Öll kaup hjá Krónu miðast við
staðgreiðslu. Kaupandi greiðir, auk
kaupverðsins, 10% sölulaun og
24,5% virðisaukaskatt á sölulaun
innan þriggja sólarhringa. Króna
býður kaupendum upp á aðstoð við
kynningu á þeim lánamöguleikum
sem bjóðast á fjármálamarkaðnum
og sér um að ganga frá opinberum
gjöldum á bifreiðum, sem koma
fram á veðbókarvottorði, áður en
gengið er endanlega frá viðskiptum.
Hilmar sagðist eindregið mæla
með því við seljendur að bílar þeirra
séu nýlega skoðaðir hjá Bifreiða-
skoðun íslands eða ástandsskoðaðir
hjá löggiltum bifvélavirkja. Það
auki öryggi í viðskiptunum og sölu-
möguleika. Sýningarsalir Krónu
verða opnir alla virka daga vikunn-
ar og geta kaupendur fengið að
skoða bílana þar fyrir uppboðið,
sem fram fer hvern laugardag kl.
13.30.
Tillögur um að tryggingakerfið bæti
heilsutjón vegna lækningaaðgerða
Skiptir ekki höf»
uðmáli hvaðan
greiðslur koma
- segir heilbrigðis- og tryggingaráðherra
GUÐMUNDUR Árni Stefánsson heilbrigðisráðherra kveðst ekki,
telja skipta höfuðmáli hvaðan greiðslur fyrir heilsutjón af völdum
lækningaaðgerða koma, enda standi að lokum opinberir sjóðir skil
á slíkum greiðslum þegar upp hafa verið kveðnir dómar í þessa
veru. í grein eftir Árna Björnsson, lækni, sem birtist í Morgunblað-
inu fyrir skömmu er lagt til að tjón á heilsu í tengslum við lækninga-
aðgerðir verði bætt í gegnum almenna tryggingakerfið eins og
annað heilsutjón, en tryggingakerfið geti síðan sótt kostnaðinn til
tjónvaldsins, stafi tjónið af mistökum eða vanrækslu.
„Við búum nú þegar við ákveðnar
sjúkratryggingar í þessa veru, þ.e.
Karvels-sjóðinn svokallaða, þar sem
sjúklingar hafa fengið bætur þegar
um sannanleg læknamistök er að
ræða. Sá sjóður hefur hins vegar
ekki úr miklu að moða,“ segir Guð-
mundur Árni.
Kerfið gert greiðfærara
Hann segir að þrátt fyrir að til-
lögu á borð við þá sem Árni ber
fram yrði hrundið í framkvæmd,
yrði eftir sem áður að fara ofan í
efnisatriði einstakra mála og gaum-
gæfa hvort og hvar sök liggur.
Meðhöndlun myndi því lítt breytast.
Eigi Árni hins vegar við að undir
öllum kringumstæðum greiði trygg-
ingakerfið þá kröfu sem meintur
tjónþoli setur fram, kveðst hann sjá
ákveðna vankanta á slíkri fram-
kvæmd. „Hins vegar finnst mér ekki
fjarri lagi að betur verði skilgreint
hvert tjónþolar eigi að sækja sinn
rétt. Nú ganga mál þannig fyrir sig
að þeir sækja rétt á hendur viðkom-
andi sjúkrastofnunum og síðan er
ríkissjóður gerður ábyrgur fyrir
greiðslu. Aðalatriðið er að verði fólk
fyrir skakkaföllum vegna mistaka
lækna eða annarra fulltrúa heil-
brigðisstétta, eigi það tiltölulega
greiða leið í gegnum kerfíð og fái
sanngjarna og hlutlausa umfjöllum.
Hvaðan greiðslur koma skiptir ekki
höfuðmáli," segir Guðmundur Árni.
Ábyrgð launagreiðanda lækna
Aðspurður um ábyrgð einstak-
linga í heilbrigðisstétt, kveðst ráð-
herra telja að þegar læknar starfa
í umboði launagreiðanda, í þessu
tilviki ríkisins, eigi launagreiðandi
almennt að bera ábyrgðina. „Verði
sami einstaklingur hins vegar upp-
vís að mistökum í starfí sem stafí
af hreinni vanrækslu, þá eigi vinnu-
veitandi að áminna hann eða víkja
úr starfi. Við fyrstu sýn virðist hins
vegar tvíeggjað að tengja það fjár-
hagslegum hagsmunum viðkomandi
einstaklings," segir Guðmundur
Árni og kveðst leggja áherslu á að
allar tillögur varðandi þessi mál séu
öfgalausar, sem ekki sé raunin með
t.a.m. málarekstur Bandaríkja-
manna í tjónamálum. „Hér er mikil-
vægt að kerfið haldi vöku sinni og
landlæknir hefur að mínu áliti þegar
tekið þessi mál föstum tökum, þó
að aldrei sé hægt að fyrirbyggja
mistök við aðgerðir," segir Guð-
mundur Árni.
----*—+—*--
Rektorskjör
íHÍídag
REKTORSKJÖR fer fram í Há-
skóla íslands I dag. Stúdentar,
kennarar háskólans og aðrir há-
skólagengnir starfsmenn skólans
hafa rétt til að greiða atkvæði í
kjörinu.
í kjöri eru allir prófessorar sem
starfa við skólann. Aðeins Sveinbjörn
Bjömsson, núverandi háskólarektor,,,
hefur lýst því yfír opinberlega aö
hann sækist eftir kjöri. Sveinbjöm
hefur verið rektor síðastliðin tvö ár
eða í eitt kjörtímabil.
Kvörtun vegna varnarliðsþotna
Þotur taldar hafa
valdið snjófióði
KVÖRTUN hefur borist til varnarliðsins vegna flugs tveggja her^
þotna yfir Öræfajökul á föstudaginn langa. Júlíus Gunnarsson sem
sat á fjallstoppi Kirlqunnar segist hafa heyrt miklar drunur og séð
að minnsta kosti tvö snjóflóð falla. Friðþór Eydal upplýsingafull-
trúi varnarliðsins segist hafa beint þeim tilmælum að haft yrði
samband við íslensk flugmálayfirvöld. „Varnarliðið gerir ekkert sem
ekki samrýmist gildandi flugreglum hérlendis,“ segir Friðþór.
„Við vorum á toppi Kirkjunnar
þegar við heyrðum dmnur. Tvær
vélar komu í lágflugi og í kjölfarið
sá ég að minnsta kosti tvö snjóflóð
falla utan í Kirkjunni og í hlíðum
Hvannadalshnjúks," segir Júlíus.
Hann segir einnig að á meðan á
þessu stóð hafí nokkrir menn verið
í hlíðum Kirkjunnar. Að vísu segir
hann að snjóflóðið hafi fallið hinum
megin í fjallinu en hins vegar sé
lítil snjóflóðahætta í augnablikinu
á þessum slóðum.
Má fara niður í 500 fet
„Ég kom þessu á framfæri við
njína menn svo hægt væri að kanna
málið," segir Friðþór Eydal upplýs-
ingafulltrúi vamarliðsins en eins
og að framan greinir vísaði hann á
íslensk flugmálayfírvöld. Helgi
Björnsson yfirflugumferðarstjóri
segir að hann geti ekki sagt til um
það hvort vélar vamarliðsins hafí
flogið á þessum slóðum á föstudag-
inn langa enda beri þeim ekki að
gefa upp nákvæma flugleið fyrir
sjónflug. Megi flugmenn fara niður
í 500 feta hæð eins og aðrir utan
byggðs bóls. Hins vegar segir Helgi
að vélar varnarliðsins hafi verið að
fljúga talsvert þennan dag, í ýmiss
konar æfingum. „Ef okkur berst
kvörtun verður það kannað hvert-
vélar frá þeim hafí farið inn á land,“
segir hann.