Morgunblaðið - 01.05.1994, Blaðsíða 30
30 B
MORGUNBLAÐIÐ SAMSAFNIÐ SUNNUDAGUR L MAÍ 1994
4
DRAUMALAND
SIFJAR BJÖRNSDÓTTUR ER
ÚR MYNDASAFNINU
ÓLAFUR K. MAGNÚSSON
París
HVAÐA land eða stað dreym-
ir unga skólastúlku, sem á allt
lífið fram undan til að ferð-
ast, um að fá að sjá? Við rák-
umst á Sif Björnsdóttur á
förnum vegi og lögðum þessa
spurningu fyrir hana.
Draumalandið mitt er París,
segir Sif Bjömsdóttir. Hún
veit ekki alveg hvers vegna, en
hana hefur alltaf langað til að
komast til Parísar. Hún hefur einu
sinni komið til Frakklands. Það
var fyrir fímm árum, en þá urðu
mikil flóð í Rón og um suðurhluta
Frakklands, svo hún komst ekki
til Parísar. Þá höfðu þau m.a. við-
dvöl í Strássborg, þar sem hún
sá hina frægu miðaldadómkirkju,
sem hún var hrifin af. Móðursyst-
ir hennar, sem býr í Sviss, keyrði
þau í bíl um Suður-Frakkland,
Sviss og til Ítalíu. Hún hafði sem
sagt örlítil kynni af Frakklandi,
sem jók áhugann á að fá meira
að sjá af landinu og þá einkanlega
hina frægu Parísarborg. Aðra ferð
hefur hún farið til útlanda, í fyrra-
sumar til Svíþjóðar.
Sif dreymir sem sagt um að
komast til Parísar, til að skoða
mannlífið, kaffihúsin á gangstétt-
unum, listasöfnin og allt sem hún
hefur heyrt um að þar sé að sjá.
Trúir því að París sé alveg sérstök
borg, andstæð öllu sem annars
staðar er að finna. Fleirum en
henni hefur gengið erfiðlega að
skilgreina hvers vegna þessi borg
hefur svo mikið aðdráttarafl um-
fram aðrar borgir.
Sif er í svolítilli snertingu við
listir, þótt ekki stundi hún þær
sjálf. Frænka hennar er lista-
konan Sjöfn Haraldsdóttir og Sif
vinnur stundum við að sitja fyrir
í studiói frænsku sinnar í Listhús-
Sif Björnsdóttir
Morgunblaðið/RAX
inu. Svo hana langar til að líta
aðeins á einhver galleríin í París
og fá nasasjón af lífinu í þessari
borg lista.
' í vetur ætlaði Sif að taka
frönsku í Víðistaðaskóla, þar sem
hún er nú, en ekki fengust nægi-
lega margir í þann hóp, svo fella
varð frönskunámið niður. Hún
tekur því þýsku í vetur.
Þegar draumurinn um að koma
til Parísar rætist, hefur hún hug
á að skoða umhverfi Parísar og
ferðast um Frakklands vítt og
breitt, ef tækifæri gefst. Vonandi
líður ekki á löngu þar til sá draum-
ur rætist.
Sundstaðir
Reykjavíkurborgar
Sundstaðirnir hafa löngum sett
mark sitt á bæjarbraginn. Fyrr
á árum voru helstir sundstaða
gömlu opnu laugarnar
við Sundlaugaveg og svo
gamla góða sundhöllin
við Barónsstíg.
Lög um að reist skyldi
Sundhöll Reykjavíkur
voru samþykkt á Alþingi
árið 1928 og hófust
framkvæmdir við húsið
skömmu síðar. Sundhús-
inu var valinn staður skammt frá
fyrirhuguðum barnaskóla, Austur-
bæjarskóla, með tilliti til þess að
báðar byggingarnar fengju heitt
vatn frá Laugaveitunni. Guðjón
Samúelsson gerði uppdrætti að hús-
inu, en Borgin borgaði brúsann.
Vegna fjárskorts þurfti að fresta
framkvæmdum um nokkur ár, en
sundhöllin var fullgerð árið 1937.
Fyrsta heila árið sem sundhöllin var
opin voru gestir tæplega 150.000.
Mestur fjöldi kom í sundhöllina
1943 er gestir voru 280.000. Setul-
iðið sótti mjög í sundhöll-
ina á stríðsárunum og
er það skýringin á hinum
mikla fjölda gesta.
Gömlu sundlaugarnar
voru norðan Sundlauga-
vegar. Þær voru lagðar
niður árið 1966, er sund-
laugarnar í Laugardal
opnuðu. Þeirra er getið
í Ferðabók Eggerts og Bjarna árið
1772 og þá þegar var laugin notuð
til baða. Sundkennsla hófst þarna
vorið 1824 er Jón Þorláksson Kær-
nested setti sundskóla á laggirnar,
kenndi „þrjátíu sveinum og tók ein-
ungis spesíu fyrir hvem pilt“ eins
og ritað er. Haustið 1884 var Sund-
félag Reykjavíkur stofnað og stóð
það fyrir ýmsum bragarbótum á
aðstöðunni...
MEISTARAKOIIKARNIR ERUÓSKAR OGINGVAR NÚ ER sumarið loks komið og Djúpsteiktur því við hæfi að elda rétti sem möndlukjúklinffur minna á sumar og sól. Báðir fvrir d þessir réttir eru tiltölulega fljót- v
eldaðir ef fra er talinn timmn sem fer í að marinera kjúkling- inn. Saltfiskur í kálbögglum fyrir 4 800 g kjúklingabringur, úrbeinaðar
marineringarlögur:
2 msk. soya sósa
800 g útvatnaður saltfiskur, Vi tsk. sykur
roðlaus 2 msk. vatn
og beinlaus 1 stk. súputeningur
8 blöð kínakál eða jöklasalat
1 tsk. saxaðurferskurengifer
200 g rjómaostur 1 stk. saxað hvítlauksrif
150 g sýrður rjómi (1 lítið box)
1 tsk. estragon möndluhjúpur:
1 tsk. basil Vi tsk. vatn
1 stk. hvítlauksgeiri 1 stk. egg
Vi tsk. pipar vatn og egg þeytt saman
1 stk. egg 1 bolli hakkaðar möndlur
1 bolli brauðraspur Kjúklingabringumar eru skom- ar í strimla og lagðar 1 mariner- ingarlöginn í ca 1 klst., snúið bitun- um við eftir Vi tíma. Kjúklingurinn er þá tekinn upp og þerraður, (gott að nota hreint viskastykki). Kjúkl- ingastrimlunum er þá dýft ofan í eggjahræruna og síðan velt upp í möndlunum. Að lokum er kjúkling- urinn djúpsteiktur þar til hann er orðinn gullinn. Gætið þess að olían sé orðin nógu heit því annars detta möndlurnar frekar af í steikingu. Látið olíuna dijúpa af á pappír eða stykki og berið síðan strax fram. Meðlæti: smjörsteiktur smá- laukur, t.d. perlulaukur, kartöflu- mús og soyasósa.
Saltfískurinn er skorinn 1100 g sneiðar. Salatinu er dýft augnablik í sjóðandi vatn þannig að það mýk- ist. Saltfiskbitunum er pakkað inn í salatblöðin, 1 bita í hvert blað og raðað á eldfast mót. Sýrða rjóman- um og ijómaostinum er hrært sam- an og eggjunum, söxuðum hvít- lauknum og kryddinu bætt í. Þessu er síðan hellt yfír saltfískbögglana og ofnbakað við 180°C í 10-15 mínútur. Þá er brauðraspinum dreift ofan á og hækkað á ofninum upp í 200°C í ca 5 mínútur í við- bót, eða uns raspurinn er orðinn gullinn. Meðlæti: Soðnar kartöflur.
ÞANNIG...
NÆJ^A MENNSÉR í NÁTTÚRUSTEINA
Viö sólarupprás á
Jónsmessumorgun
Það styttist í Jónsmessuna, sem er ævinlega
seinni hluta júní. Kannski ekki beinlínis á morgun
eða hinn, en samkvæmt þjóðtrúnni gefast tæki-
færi á Jónsmessunótt sem ekki veitir af nokkra
vikna undirbúningi ef menn vilja nýta. Umrædd
tækifæri eru fágæt, á umræddri töfranótt er ekki
nóg með að húsdýrin tali mannamál og döggin
sé allra meina bót ef fólk veltir sér nakið upp úr
henni á grænum grundum. Heldur fljóta þá upp
töfrasteinar í tjörnum og stíga villtan dans á logn-
skyggðum vatnsflötunum. Það er eini möguleikinn
til að næla sér í slikan töfrastein. Þeir eru af
ýmsum toga og hafa hina breytilegustu eigin-
leika. I bók Árna Óla, „Grúsk“, eru steinar þessir
nefndir náttúrusteinar.
*
Ibókinni stendur einnig að sumir þessara steina
væru hamingjutrygging, öðrum fylgdi lækningar-
máttur, aðrir fældu frá illa anda og drauga. Sumir
steinar vörðu menn fyrir göldrum og einn steinn,
skruggusteinn, sem féll úr lofti í þrumuveðrum, veitti
eiganda sínum þann eiginleika að sjá um veröld alla.
Frægastir voru óskasteinar, huliðshjálmssteinar,
lausnarsteinar og lífsteinar. Steina þessa mátti að
vísu finna hér og þar, en fyrir hreina slembilukku.
Síðan kom upp sú trú að þeir söfnuðust saman á viss-
um stöðum og best væri að sæta lagi að koma hönd-
um yfir þá þar. Þessir staðir eru efst á fjallatindum
í tjömum sem þar var að finna. Þetta voru helstu
Qöllin: Drápuhlíðarfjall og Mælifell á Snæfellsnesi,
Kofri við Álftafjörð, Baula í Borgarfirði, Herðurbreið
og Tindastóll.
En jafnvel þótt menn væru búnir að finna út hvar
náttúrusteinarnir voru samankomnir og hvenær þeir
gæfu færi á sér, þá var samt ekki vandalaust að ná
þeim. Til að byija með, þá er torvelt að komast á sum
Baula er eitt þeirra fjalla sem náttúrusteina er
að finna á.
umræddra ijalla, svo sem Tindastól, enda kemur fram
í þjóðsögum Jóns Árnasonar að ekkert minna en gand-
reið þurfi til að komast að tjörninni. Og þegar menn
eru komnir að tjörnunum þá er tíminn naumur, því
menn þurfa að standa á tjarnarbakkanum áður en
sól rís og vera farnir frá henni áður en hún er komin
hátt á loft, annars haldi steinarnir manni eftir og
þarf þá ekki að spyrja að leikslokum. Einungis við
sólarupprás nást steinarnir jafnvel þótt þeir dansi og
ólmist alla nóttina.
í Grúski Árna Óla segir enn fremur, að trúin á
fjöllin og veiðitíma steinanna sé íslensk þjóðtrú, en
trúin á steinana sjálfa sé innflutt og eigi sér rætur
langt aftur í forneskju.