Morgunblaðið - 13.09.1994, Blaðsíða 16

16 ÞRIÐJUDAGUR 13. SEPTEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Antonio Ruberti frá framkvæmdastjórn ESB
Gagnkvæmur hagur
af vísindasamstarfi
PRÓFESSOR Antonio Ruberti, vara-
forseti framkvæmdastjórnar Evrópu-
sambandsins, segir að íslendingar
hafi margt fram að færa í samstarfi
Evrópuríkja um vísindarannsóknir
og þróunarstarf. ESB og ísland hafí
gagnkvæman hag af þessari sam-
vinnu. Ruberti er hér á Iandi í opin-
berri heimsókn til viðræðna við
mennta- og vísindamálayfirvöld, en
hann fer með vísinda-, tækni-,
mennta- og æskulýðsmál í fram-
kvæmdastjóminni.
Ruberti, sem er fyrrverandi rektor
Rómarháskóla og menntamálaráð-
herra Italíu, ræddi í gær meðal ann-
ars við Ólaf G. Einarsson mennta-
málaráðherra og fulltrúa Vísindaráðs
um þátttöku Islendinga í fjórðu
rammaáætlun ESB um rannsóknir
og þróunarmál. Áætlunin er stærsta
samvinnuverkefni Evrópuþjóða á
þessu sviði. Samningurinn um Evr-
ópskt efnahagssvæði, sem tók gildi
um seinustu áramót, veitir íslending-
um tækifæri til þátttöku í þessari
áætlun.
Vilhjálmur Lúðvíksson, fram-
kvæmdastjóri Vísindaráðs, sagði á
blaðamannafundi, sem haldinn var
að loknum fundum með fulltrúum
ESB í gær, að þátttaka í fjórðu
rammaáætluninni fæli í sér að íslend-
ingar greiddu í sameiginlegan sjóð
til að kosta rannsóknaverkefni, sem
unnin eru í samvinnu evrópskra vís-
indamanna. Fjárveitingar úr sjóðnum
á þeim fjórum árum, sem áætlunin
tekur til, yerða um 100 milljarðar
króna, en íslendingar greiða um 90
milljónir á ári. íslenzkir vísindamenn
og fyrirtæki geta síðan sótt um vís-
inda- og þróunarstyrki úr sjóðnum.
Áhrif koma þægilega á óvart
„Samkvæmt EES-samningnum
höfum við átt kost á að hafa nokkuð
um það að segja á hvaða þáttum
verður tekið í rammaáætluninni,"
sagði Vilhjálmur. „Ég verð að segja
að þótt við höfum verið uggandi um
að hafa lítil áhrif vegna þess hvað
við erum fá, kom það þægilega á
óvart hversu mikið tillit var tekið til
sjónarmiða íslands. Af þeim undirá-
ætlunum, sem við höfum áhuga á,
skírskota um 75% forsendna beinlín-
is til hluta, sem íslenzkir vísindamenn
eru að fást við. Það kemur líka á
óvart hversu vel fulltrúar Evrópu-
sambandsins gera sér grein fyrir því
hvar við erum sterk og hvar veikleik-
ar okkar liggja vegna smæðarinnar.
Þeir átta sig á að smásamfélagið
hefur ýmsa kosti fram að færa. Náin
tengsl eru milli vísindastarfs, tækni-
vinnu og nýtingar í samfélaginu og
þeir bentu á að það gæti komið sér
vel að ísland gæti í þessu efni verið
nokkurs konar tilraunastofa, þar sem
Morgunblaðið/Kristinn
PRÓFESSOR Antonio Ruberti, varaforseti framkvæmdastjórnar
Evrópusambandsins og yfirmaður vísinda-, tækni-, mennta- og
æskulýðsmála hjá sambandinu, ásamt Ölafi G. Einarssyni
menntamálaráðherra á blaðamannafundi á Hótel Islandi í gær.
reynt er að þróa aðferðir og nýta
tæknina til margvíslegs gagns.“
Ólafur G. Einarsson menntamála-
ráðherra sagði aðspurður að líklegt
væri að Islendingar fengju mun meiri
styrki til rannsóknarverkefna en sem
næmi framlaginu í vísindasjóð ESB.
Það færi þó talsvert eftir því að
menn væru duglegir að sækja um
styrki til verkefna, sem þættu fýsileg
í Ijósi rammaáætlunarinnar.
íslendingar hafa mikið fram
að færa
Prófessor Ruberti sagði að hann
og fylgdarlið hans hefðu á íslandi
öðlazt aukinn skilning á málaflokk-
um, þar sem rannsóknir væru afar
mikilvægar. Hann nefndi þar um-
hverfismál, jarðhita, hafrannsóknir
og fiskeldi. „Á öllum þessum sviðum
hafa Islendingar mikið fram að færa
í samstarfi við Evrópusambandið.
Góð samskipti byggjast ávallt á
gagnkvæmu framlagi og báðir hafa
hag af samstarfinu.“
Prófessor Ruberti sagði helzta
styrk vísindarannsókna í Evrópu vera
hversu fjölbreyttar þær væru, og að
þar bættu rannsóknir sérhvers ríkis
vinnu annarra upp. „Þess vegna
skiptir máli að kynnast og tala sam-
an. Það gerir okkur kleift að skipt-
ast á skoðunum, hugmyndum og
reynslu og nýta betur ávinning rann-
sókna,“ sagði hann.
Morgunblaðið spurði prófessor
Ruberti hvort framkvæmdastjóm
ESB myndi beita sér fyrir því að
aðgangur íslendinga að mennta- og
rannsóknastofnunum og þátttaka
þeirra í rammaáætlunum sambands-
ins héldust óbreytt ef svo færi að
EES-samningnum yrði breytt í tví-
hliða samning íslands og Evrópu-
sambandsins. Hann sagði að málið
hefði verið rætt á fundi hans með
Ólafí G. Einarssyni og ljóst væri að
staða íslands breyttist ekki. Sú
breyting yrði á samstarfinu að full-
trúar þeirra EFTA-ríkja, sem gengju
í ESB, myndu öðlast atkvæðisrétt í
nefndum og ráðum sem stjómuðu
samstarfinu, en íslendingar hefðu
áfram áheyrnarfulltrúa. Sameigin-
legur vinnuhópur EFTA og ESB um
rannsóknir og þróunarstarfsemi
myndi starfa áfram, að minnsta kosti
um nokkurt skeið, á meðan þau ríki,
sem ákvæðu að ganga í sambandið,
væm að aðlagast starfi þess.
Pastaneysla á íslandi 1985-93
Annað pasta
Fyllt pasta
Ófyllt og ósoðið pasta
Ósundurliðað 1985-87
Tonn
600
500
400
300
200
100
1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993
Pastaneysla Islendinga hefur
aukist um 333% á níu árum
Ný verksmiðja
tekin til starfa
NÝ pastaverksmiðja er tekin til
starfa hér á landi. I verksmiðjunni,
sem rekin er af hlutafélaginu Ark
hf., verður framleitt ferskt pasta
fyrir innlendan markað og verður
framleiðslan seld í veitingahús,
stofnanir og matvömverslanir undir
vöruheitinu Pastó Pasta.
Ark hf. var stofnað 2. febrúar
sl. með það að markmiði að hefja
hér framleiðslu á fersku pasta.
Framleiðslan er nú nýhafin, en að
sögn Ragnars M. Kristjánssonar,
eins af eigendum Arks, er enn ver-
ið prófa bragðtegundir. „Við emm
byijaðir að selja inn á stofnana-
markaðinn og ef áætlanir okkar
ganga eftir mun framleiðsla í veit-
ingahús og matvömverslanir hefj-
ast eftir einn til tvo mánuði,“ sagði
Ragnar.
Ark mun bjóða upp á hefðbundn-
ar pastategundir og í framtíðinni
mitá ® kynningarverði
QQ Áðurkr. 69a7L- Núkr. ^ $ ,000• "
er ætlunin að bæta við sósum, sal-
ati ogjafnvel brauði. Að sögn Ragn-
ars verður þó meginuppistaðan
pasta sem pakkað verður í loftskipt-
ar umbúðir þannig líftími þess verð-
ur allt að 60 dagar. Þá er á pijónun-
um að þróa sérhæft pasta úr mis-
munandi hveititegundum ásamt
pasta sem laust er við kólesteról.
Nýjung hér á landi
Eins og sjá má á meðfýlgjandi
töflu hefur pastaneysla íslendinga
aukist mjög undanfarin ár. Á síð-
asta ári voru flutt til landsins 606
tonn sem er aukning um 333% frá
árinu 1985.„Það má segja að á
markaði hér sé nú eingöngu inn-
flutt og þurrkað pasta,“ sagði
Ragnar. „Verksmiðjuframleitt
ferskt pasta er því nýjung hér á
landi, en á öðmm Norðurlöndum
er ferskt pasta um 10% af pasta-
neyslunni. Til samanburðar má geta
þess að á Ítalíu er ferska pastað
um 30% af markaðnum. Þar er ár-
leg meðalneysla á mann af þurrk-
uðu og fersku pasta um 30 kg.
samanborið við 2,3 kg. á íslandi."
PRENTDUFT OG
ÞJÓNUSTA FRÍ í 1 ÁR.
Enginn upphitunartími.
Ljósritar 4 síður á mínútu.
Hentug bæði heima
og á skrifstofunni.
50 blaða bakki.
ZEq[[\ Guttormsson-Ffölval hf.
Mörkin 1 • Pósthólf 8895 • 128 Reykjavík • Símar: 81 27 88 og 68 86 50 • Fax: 3 58 21
Helstu söluaðilar: SAUÐÁRKRÓKUR, Bókabúð Brynjars - ÍSAFJÖRÐUR, Straumur.
K

Forysta í faxtækjum
FYRR EN SEINNA
VELUR ÞÚ
FAX FRÁ RICOH
frá
SKIPHOLTI 17 ■ 105 REYKJAVlK
SlMI: 91-627333 ■ FAX: 91-628622
aco