Morgunblaðið - 24.06.1995, Blaðsíða 12

12 LAUGARDAGUR 24. JÚNÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Morgunblaðið/Emilía
SOPHIA segist vera að byggja sig upp eftir Tyrklandsdvölina.
Foreldri má
aldrei bregð-
ast bami sínu
Systumar Dagbjört og Rúna sækja ólöglegan heima-
vistarskóla heittrúaðra múhameðstrúarmanna, að því
er kemur fram í samtali Onnu G. Olafsdóttur við
Sophiu Hansen. Hún er komin til íslands eftir erfíða
ellefu mánaða dvöl í Tyrklandi.
EG gefst ekki upp, því foreldri má
aldrei bregðast baminu sínu og
bera ekki fulla ábyrgð. Fyrir utan
að móðir mín sér ekki glaðan dag
fyrr en dætur mínar losna úr prísundinni.
Hún hefur tekið út fyrir mig og þær, enda
var hún í sérstaklega nánum tengslum við
stelpurnar mínar. Eg myndi heldur aldrei
gefast upp fyrir Halim. Ekki nema heilsan
gæfi sig. Ég veit að hann bíður eftir því og
verð enn þijóskari þegar ég er við fulla
heilsu," segir Sophia Hansen eftir að hafa
dvalið tæpt ár í Tyrklandi.
Sophia segist hafa fregnað af dætrum sín-
um í gegnum aðila í tengslum við föðurfjöl-
skyldu þeirra. Þær búi við bágbomar aðstæð-
ur í heimavistarskóla heittrúaðra múslima
og fái t.d. ekki að þrífa sig eins og þær vilji.
Sophia hefur þurft að þola mikið andlegt
og líkamlegt álag í baráttu sinni. Heilsan
hefur brugðist henni oftar en einu sinni.
Fyrir tveimur árum fékk hún heiftarlega
lungnabólgu og þurfti að leggjast inn á spít-
ala. Um jólin fór vatn í lungun og eftir heim-
komuna í vor kom lungnabólgan upp aftur.
Henni fylgdi veimsýking og bronkítis.
„Mér fannst ég ekki vera veik, aðeins slöpp,
og hélt ég fengi að fara heim eftir að hafa
fengið lyf. Læknirinn hafði hins vegar undir-
búið fyrir mig stofu og lagði mig inn. Eftir
viku á spítalanum fékk ég að fara heim og
hef verið að reyna að byggja mig upp and-
lega og líkamlega síðan, t.d. farið í svæða-
nudd.
Mér finnst frábært að vera loksins komin
aftur í svala loftið heima á íslandi og finnst
að mér sé að eflast allur kraftur. Heimsókn
tveggja vina minna frá Tyrklandi hefur svo
haft hvetjandi áhrif á mig. Mér finnst ég
verða að sýna þeim landið, fara á Gullfoss
og Geysi og svo ætlum við t.d. að heimsækja
Hallbjöm á Skagaströnd," segir Sophia.
Sophia bjó í leiguíbúð í úthverfí Istanbúl.
„Fyrst eftir að ég fór út tók ég tvö námskeið
í tyrknesku í háskólanum. Námið gerði mikl-
ar kröfur til nemendanna. Fljótlega var ætl-
ast til að við skrifuðum eigin stíla og farið
var út í smæstu atriði í málfræðinni. Þó gerð-
ar væra svona miklar kröfur held ég að nám-
ið hafi gert mér gott. Vinnan dreifði huganum
og auðvitað kemur sér vel fýrir mig að bæta
tyrkneskukunnáttuna.
Ég kynntist svo hóp af frábærum konum,
t.d. frá Rússlandi, Frakklandi, Spáni og Dan-
mörku, í skólanum. Nánustu tengslin batt
ég við tvo danska kennara og við héldum
sambandi eftir að ég hætti. Ég hætti af því
að ég hélt alltaf að ég væri að fara heim og
vegna peningaleysis."
Hvött til að hundsa dómstóla
Eftir að Sophia hætti í skólanum segist
hún hafa reynt að stytta sér stundir með því
að pijóna og horfa á sjónvarpið. „Mestur
tíminn fór í að bíða og ferðimar til að reyna
á umgengnisréttinn við stelpumar reyndu
ótrúlega mikið á mig. Ég
þurfti að fá fylgdarmann í
dómshúsinu í hvert skipti
og oft varð ég fyrir því að
lögreglumenn eða embætt-
ismenn ráðlögðu mér að
taka málin í mínar hendur
og taka stelpurnar.
Eflaust hafa mennimir haldið að þeir væra
að veita mér styrk en því var öfugt farið.
Þó biðin hafi verið löng og erfitt sé að sætta
sig við að hafa misst af viðkvæmum áram í
lífí stelpnanna hef ég ákveðið að bíða eftir
niðurstöðu hæstaréttar. Eftir að hafa fengið
hana læt ég ekkert stöðva mig,“ segir Sop-
hia. Hún tekur fram að henni þyki of mikil
áhætta felast i því að nema stúlkurnar á
brott því ef aðgerðin heppnist ekki fái hún
eflaust aldrei að sjá dætur sínar aftur.
Fleiri hafa hvatt Sophiu til að hundsa úr-
skurði dómstóla og grípa til eigin ráða til að
fá stúlkurnar til sín. Einn af þeim er mann-
eskja tengd föðurfjölskyldu bamanna. „Eina
nóttina, klukkan að ganga fjögur, var hringt
inn á símsyarann minn. Röddin hvíslaði að
hún gæti gefíð mér upplýsingar um dætur
mínar. Ef ég tæki ekki upp símann mætti
hringja í ákveðið símanúmer. Þó ég þekkti
símhringjandann og hann hefði alltaf kgmið
vel fram við mig treysti ég
mér ekki til að tala við
hann um nóttina.
Hins vegar hafði ég
samband eftir símtalið og
fékk að vita að hann hafði
hitt dætur mínar. Hann
sagði að til að byija með
hefðu þær litið út fyrir að vera algjörir vanvit-
ar af sorg og illri meðferð. Stelpumar hefðu
greinilega ekki lifað við ást eða kærleika í
langan tíma,“ hefur Sophia eftir heimildar-
manninum.
Spurðu um mömmu
Hún hefur eftir honum að erfítt hafí verið
að fá stúlkurnar til að tjá sig. „Þegar þær
fóra að tjá sig tók við harmagrátur. Þær
spurðu hvar mamma væri. Hvort hún ætlaði
ekki að beijast og hvað yrði um þær. Stelp-
umar sögðust búa á heimavist í heimavistar-
skóla heittrúaðra.
Þótt svona skólar séu ólöglegir hafa stjórn-
völd ekki treyst sér til að uppræta þá. Skól-
amir era þekktir fyrir að ala upp illskeytta
hryðjuverkamenn. Menn sem víla ekki fyrir
sér að að fremja hræðileg hryðjuverk í nafni
og skjóli trúarinnar. Aðbúnaðurinn í skóla
stúlknanna er slæmur og þær sögðust búa í
litlu tveggja manna her-
bergi með tveimur beddum,
tveimur teppum og kodd-
um. Öðram hlutum væri
ekki til að dreifa.
Stelpumar sögðust ekki
fá að þrífa sig eins og þær
vildu og heimildarmaður-
inn sagðist hafa tekið eftir því að þær væra
með hárlús. Hreinlæti er hins vegar mikilvæg-
ur liður í trúarbrögðunum því múslimar mega
ekki biðjast fyrr nema hafa þvegið sér áður,“
segir Sophia.
Sophia segir að stúlkurnar séu vaktar til
bæna kl. þijú á nóttinni og látnar læra trúar-
bragðasögu til kl. níu á kvöldin. „Þær búa í
skólanum og pabbi þeirra tekur þær ekki
heim nema til að þrífa fyrir sig einu sinni í
mánuði eða svo. Hann lætur þær skúra og
skrúbba íbúðina hátt og lágt og hanga út
um gluggann til að þvo rúðurnar að utan,“
segir Sophia.
Sophia segist hafa leyft sér að taka símtal-
ið upp og Abdulla, túlkur hennar, hafí þýtt
textann á ensku. „Ég var auðvitað langt niðri
eftir símtalið og Abdulla varð að taka sér
hlé við þýðinguna til að jafna sig. Hann sagð-
ist hafa verið kallaður inn í svona skóla þeg-
ar hann var í læknanámi og lýsingarnar
stemmdu alveg við upplifun hans.“
Tengiliðurinn hefur áður haft samband við
hana vegna dætra hennar. Þó hún geti haft
samband við hann aftur segist hún eiga erf-
itt með að hafa tengsl við hann.
„Ég þori varla að afla mér upplýsinga um
líðan dætra minna því ég veit að ástandið á
ekki eftir að skána. í ofanálag er er sá sem
hringdi afar ákveðinn. Hann segist ekki leng-
ur geta horft upp á hvernig farið sé með
stelpumar og nánast skammar mig fyrir að
fara ekki 'eftir lögmálum frumskógarins og
taka þær. Ég hafi allan hans stuðning til
þess,“ segir Sophia.
Hins vegar segist hún hafa verið þakklát
fyrir að geta komið skilaboðum á framfæri
við stúlkurnar. „Ég bað um að því yrði skilað
til dætra minn að ekki mætti hvarfla að þeim
að ég myndi gefast upp því ég lifði fyrir þær.“
Hasíp bjartsýnn
Baráttan fyrir því að fá börnin heim hef-
ur kostað mikla fjármuni og segir Sophia
að heildarskuld nemi nú 30 milljónum króna.
„Auðvitað er ofboðslega erfitt að eiga ekki
fyrir mat og aðeins eru liðinir nokkrir dagar
frá því aftur var opnað fyrir símann minn
og símann á skrifstofunni Börnin heim. Ég
hef fengið að hringja frá mömmu en auðvit-
að er enginn lausn í því ef ég þarf að hringja
svo mikið til útlanda að þeir loka símanum
hennar. Baráttunni er heldur ekki lokið og
kostnaðurinn heldur áfram að hrannast upp.
Hasíp, lögfræðingurinn, hefur farið allt
að tvær ferðir í viku til Ankara til að ýta á
eftir málinu og kostnaðurinn við ferðir og
gistingu er mikill. Annars er Hasíp alveg
ótrúlega duglegur að vinna í málinu enda
finnst honum að hér sé um að ræða mann-
réttindabrot eins og þau gerist verst. Hann
hefur ekki enn fengið að vita hvenær hæsti-
réttur í Ankara tekur rhálið fyrir eftir frávís-
un undirréttar en þegar ég talaði síðast við
hann var hann bjartsýnn á að hæstiréttur
taki málið fyrir og dæmi mér í hag. Ef ekki
myndi hann höfða mál gegn Haiím strax
aftur. Hann myndi ekki láta hann í friði."
Sophia sagðist hafa vakið athygli á máli
sínu þegar núverandi stjóm var á atkvæða-
veiðum fyrir kosningar. „Núverandi stjórn-
völd hétu því að gera allt sem í þeirra valdi
stæði til að mótmæla meðferð málsins. Eftir
að kosningamar era yfirstaðnar er svo eins
og ekkert sé hægt að gera.
Jón Baldvin Hannibals-
son, fyrrverandi utanríkis-
ráðherra, og Þröstur Ólafs-
son, aðstoðarmaður hans,
unnu mikið í málinu og
gott hefði verið að fá þá
áfram. Samt vona ég auð-
vitað að Halldór verði ekki
eftirbátur þeirra," segir Sophia.
Hún segir að Halldór Ásgrímsson, núver-
andi utanríkisráðherra, hafi ætlað að ræða
við forsætisráðherra og utanríkisráðherra
Tyrklands á fundi NATO fyrir skömmu. Eft-
ir fundinn hafi hins vegar ekki náðst í Hall-
dór og hún viti ekki enn hvort hann hafi
komið að máli við ráðherrana vegna forræðis-
málsins.
Skólamir þekktir fyr-
ir að ala upp hryðju-
verkamenn
Litu út fyrir að vera
algjörir vanvitar af
sorg og illri meðferð
OPIÐ HUS - FANNAFOLD 170 - GRV.
Þetta stórglæsilega 135 fm parhús er til sölu. Það er á
tveimur hæðum með innbyggðum bílskúr. Á 1. hæð eru 2
góð svefnherb. með parketi og þvottahús. Á 2. hæð eru
glæsilegar stofur, hjónaherb. með parketi. Gott eldhús og
fallegt baðherb. Úr stofu er gengið út á 20 fm suðursvalir.
Verð 11,9 millj. Áhv. 4,8 millj. byggsj.
JúKus og Margrét taka vel á móti ykkur laugardag og
sunnudag frá kl. 14-17.
HÚSVANGUR,
BÖRGARTÚNI29, SÍMI562-1717,
Viku hestaœvintýri

í sveit fyrir 12 til
15 ára hressa krakka
íslenskir góðhestar bjóða unglingum
12 til 15 ára uppá viku hestaævintýri að
Núpi í Fljótshlíð.
Reiðkennsla fyrir hádegi fyrstu 4 dagana
og skoðunar- og reiðtúrar eftir hádegi. Þrjá
síðustu dagana er farið í fjallaferð og
komið heim að Núpi seinni part 7. dags.
Þátttakendur fá hesta og reiðtygi á staðn-
um en einnig er hægt að hafa með sér eigin
hest og reiðtygi ef óskað er.
Leitið nánari upplýsinga (síma 487 8316.
Athugið: Takmarkaður fjöldi í hverjum hóp.
íslenskir góbhestar, Núpi, Fljótshlíb.