Morgunblaðið - 16.09.1995, Qupperneq 33

MORGUNBLAÐIÐ .
LAUGARDAGUR 16. SEPTEMBER 1995 33
Eiríki Guðnasyni, börnum hans
Höllu, Guðna og Tiyggva Karli og
fjölskyldum þeirra okkar dýpstu
samúð við fráfall Elínar og lýk þess-
um orðum með tveimur erindum
úr sálmi nærsveitungs Elínar, sr.
Valdimars Briem á Stóra-Núpi,
Kallið er komið:
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
Ingimar Sigurðsson.
Erla góða Erla.
Ég á að vagga þér.
Svíf þú inn í svefninn
í söng frá vörum mér.
Kvæðið mitt er kveldljóð,
því kveldsett löngu er.
Úti þeysa álfar
um ísi lagða slóð.
Bjarma slær á bæinn
hið bleika tunglsskinsflóð.
Erla, hjartans Erla,
nú ertu þæg og góð.
(Stefán frá Hvítadal)
Ekki munum við systkinin fyrr
eftir okkur en amma var að syngja
þetta vögguljóð fyrir okkur áður en
við fórum að sofa þegar við gistum
í sveitinni þegar við vorum lítil.
Hún var mikið fyrir tónlist og
naut þess að syngja og hlusta á
falleg lög og var oft sem afi spilaði
á orgelið og hún tók undir.
Amma var með afbrigðum heima-
kær kona. Hún vildi helst ekki fara
neitt og lá við að henni fyndist hún
vera svíkjast um þegar hún fór til
Reykjavíkur og ef nefnt var við
hana að fara til útlanda svaraði hún
því til að hún gæti séð þetta allt í
sjónvarpinu. Hún naut þess að vera
við gluggann í eldhúsinu sínu þar
sem sést yfir stóran hluta sveitar-
innar, Hestfjall og Vörðufell. Afi og
amma sátu þar oft, ræddu málin
og rifjuðu upp gamlar minningar
og fræddumst við um bernskuár
þeirra og hversu breyttir tímarnir
eru síðan þau voru lítii. Amma var
mjög geðgóð og umburðarlynd og
var mjög gott áð ræða við hana en
gat verið föst fyrir þegar hún vildi
það við hafa.
Amma lagði mikið upp úr matar-
gerð og var snillingur á því sviði.
Enginn sem til þekkir gleymir
gijónagrautnum hennar og kleinu-
og flatkökubakstur voru sérgreinar
hennar og voru þær oft pantaðar
innanbæjar sem utan.
Hún var gestrisin og var fljót að
fylla borðið af alls kyns kræsingum
ef einhver kom í heimsókn. Henni
var það svo eðlilegt að stjana við
alla og gera fólki til geðs. Það var
eitt öruggt að von var á perubrjóst-
sykri eða beiskum í skúffunni hjá
henni. Hún sá alltaf til þess að við
krakkarnir ættum nóg af sokkum
og vettlingum og hún stakk gjarnan
að okkur aurum þegar við vorum
að fara heim úr sveitinni og líka ef
hún kom í heimsókn.
Hún var mikill dýravinur enda
var það hennar lífsstarf að vera
með búskap. Mjólkaði hún kýr næst-
um samfellt yfir 50 ár, fyrst heima
á Löngumýri og síðar á Votumýri.
Sá hún mikið um skepnuhirðing-
una á meðan afí var að vinna við
smíðar í sveitinni. Sóttum við í að
fára með henni í fjósið og hjálpa
til, þar var hlýtt og notalegt og
amma í essinu sínu.
Þrátt fyrir veikindi og erfíði síð-
ustu ár hélt hún samt alltaf sínum
góðu eiginleikum. Við munum
geyma dýrmæta minningu um
ömmu okkar og þökkum hennar
allt sem hún var okkur.
Elsku afi, þú hefur misst góðan
lífsförunaut og viljum við votta þér
okkar dýpstu samúð.
Hvíl þú í friði, amma okkar.
Elín Hrund og Eiríkur Steinn.
MINNINGAR
SIGURÐUR ÞORAR-
INN HARALDSSON
+ Sigurður Þór-
arinn Haralds-
son fæddist á Vík-
ingavatni 15. apríl
1916. Hann dó af
slysförum 5. sept-
ember síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru hjónin Krist-
björg Stefánsdóttir,
f. 15. október 1887,
d. 8. desember 1922
og Haraldur Sig-
urðsson, f. 9. júlí
1885, d. 17. desem-
ber 1963. Systkin
Sigurðar voru:
Kristín Gunnþóra, f. 20. októ-
ber 1913, Jón Friðrik Guðvald-
ur, f. 17. nóvember 1919, d. 3.
febrúar 1946, Bergljót og Krist-
björg, báðar fæddar 6. desem-
ber 1922 og dó móðir þeirra
af barnsförum. Sigurður
kvæntist 17. september 1942
Alfhildi Gunnarsdóttur f. 9. júní
1924. Þau eignuðust fjögur
börn, en þau eru: Haraldur vél-
fræðingur á Núpskötlu, f. 2.
ágúst 1943, kvæntur Huldu
Berglind Valtýsdóttur og eiga
þau einn son, Sigurð Valtý.
Jón, bifvélavirki, Reykjavík, f.
17. júlí 1946. Börn
hans: Ragnheiður
og Ármann Freyr.
Vigdís Valgerður,
bóndi í Borgum, f.
24. jan. 1954, gift
Eiriki Kristjánssyni
og eiga þau fjögur
börn, Álfhildi,
Kristján, Sigurð og
Onnu Maríu. Krist-
björg, umboðsmað-
ur VIS á Kópaskeri,
f. 22. okt. 1968, gift
Óla Birni Einars-
syni og eiga þau tvo
syni, Agnar og Ein-
ar. Eftir að Kristbjörg móðir
Sigurðar dó var hann alinn upp
á Víkingavatni hjá Guðmundi
Kristjánssyni og Björgu Indr-
iðadóttur. Síðan var hann eitt
ár í Nýhöfn og fór þá í Efri-
Hóla, þar sem hann var vinnu-
maður í 12 ár til 1943, en þá
hófu þau Álfhildur búskap á
Einarsstöðum, voru síðan eitt
ár á Núpi í vinnumennsku, en
keyptu Núpskötlu og hófu þar
búskap 19. júní 1945.
Útför Sigurðar fer fram frá
Snartarstaðakirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
SUNNUDAGINN 3. september vor-
um við á ferðalagi um Norður-Þing-
eyjarsýslu nokkrir sjálfstæðismenn
og komum í Núpskötlu um nónbil.
Sigurður bóndi hafði skroppið inn
á Kópasker til að fagna nýju hita-
veitunni, en Álfhildur bauð okkur
velkomin og þeim í bæinn, sem
ekki gengu á Rauðanúp. Þessi sept-
emberdagur var eins og þeir verða
fegurstir norður á Sléttu. Þegar ég
kom til baka ofan af Núpnum stóð
Sigurður á bæjarhlaðinu, hlýr og
hýr í bragði. Hann hafði fengið
heilablóðfall fýrir nokkrum árum
og orðið fyrir alvárlegu bílslysi í
febrúar 1991. Þá margbrotnaði
hann á fæti. En gamla þrekmennið
hafði þó náð sér furðanlega með
sterkum vilja og lét ekki aftra sér
að gera það og fara þangað sem
hann þóttist þurfa. Andlitsdrættirn-
ir lýstu innra manninum. Hann var
vaxinn inn í landið á þessum stað
og hafði gefið því lífsorku sína.
Hann hafði róið út á vatnið um
morguninn til að vitja um netin sín.
Og þar kvaddi hann í því umhverfi
sem hann unni svo mjög.
Sigurður var af þingeyskum ætt-
um. Haraldur, faðir hans, var bróð-
ir Vigfúsar Grænlandsfara, Gunn-
ars á Einarsstöðum og þeirra systk-
ina. Móðir þeirra var Þóra Bjarna-
dóttir blinda, Péturssonar Bueh á
Fossi á Búrfellsheiði. Ásta, móður-
amma Sigurðar, var dóttir Sigur-
bjamar á Fótaskinni af fyrra hjóna-
bandi og því hálfsystir Jakobínu
Johnson, skáldkonu.
Sigurður var eljumaður og hlífði
sér hvergi. Hann var mikill bóndi
og góður fjárræktarmaður. Hann
byggði upp á Núpskötlu eftir að
hann fluttist þangað og ber snyrti-
mennska, umgengni öll og hirðu-
semi þeim Álfhildi gott vitni. Mér
er sagt að þegar þau fluttust í
Kötlu hafi aðeins verið þar örfá
æðarhreiður, en nú er þar verulegt
varp. Sigurður var veiðimaður í
eðli sínu, reri til fiskjar og veiddi
silung úr Kötluvatni, en hann þykir
sérlega góður, var grenjaskytta í
mörg ár í Núpasveit og á Sléttu
og minkaveiðimaður. Hann var
póstur um árabil á Sléttu og fór
ríðandi fyrstu árin. Hann var ein-
staklega greiðvikinn, drengur góður
og tryggur vinum sínum.
Þau Alfhildur og Sigurður voru
hvort öðru góðir lífsförunautar og
samhent. Gestrisni þeirra og höfð-
ingsskap var viðbrugðið. Fjöldi
ferðamanna fer um hlaðið á Núps-
kötlu á leið sinni út á Rauðanúp til
þess að skoða fuglalífið þar og virða
fyrir sér „Karlinn“, sem sumir
nefna Jón Trausta. Gestabækur
sýna að ótrúlega margir hafa þegið
góðgerðir hjá þeim hjónum, inn-
lendir ferðalangar sem erlendir. Við
hjónin eigum ljúfar persónulegar
endurminningar frá Kötlu; sérstak-
lega hefur þó lifað í minningunni
sú innri hlýja sem frá þeim Álfhildi
og Sigurði stafaði.
Þótt nú sé skuggi yfir heimilinu
á Núpskötlu ríkir heiðríkja yfir
minningunni um Sigurð sem kvaddi
svo snögglega. Þessar linur bera
þér, Álfhildur, og fjölskyldu þinni
djúpar samúðarkveðjur okkar
hjóna. Guð blessi ykkur öll. Megi
Sigurður í friði hvíla.
Halldór Blöndal.
Ó ást sem faðmar allt! í þér
minn andi þreyttur hvílir sig.
Þér fús ég offra öllu hér.
í undradjúp þitt varpa mér.
Þín miskunn lífgar mig.
Ó, gelði er skín á götu manns
í gegnum lífsins sorgarský.
Hinn skíradimmi skýjafans
er skreyttur litum repbogans
og sólin sést á ný.
Mig langar að minnast frænda
míns Sigga í Kötlu, en það var
hann oftast kallaður í daglegu tali.
Eg hrökk við, er ég heyrði í útvarps-
fréttum á ferðalagi í Borgarfirði
að maður á áttræðisaldri hefði
drukknað í Kötluvatni deginum áð-
ur. Flaug í gegnum huga mér að
ekki gæti verið um annan en Sigga
að ræða, enda kom svo nafnið hans
strax á eftir, svo það var ekki um
að villast, það var hann sem farinn
var á fund feðra sinna. Sárt fannst
mér að heyra þetta, og runnu nokk-
ur saknaðartár niður kinnar mínar.
Engu fáum við ráðið um það, hvar
við erum stödd eða hvað við erum
að gera þegar við erum kölluð héð-
an úr heimi því það kall kemur
stundum fyrirvaralaust.
Siggi var ekki nema sex ára
gamall þegar móðir hans dó af
barnsförum frá fimm börfíum og
leystist þá heimilið upp. Þá var
börnunum komið fyrir hjá vanda-
lausum, nema Sigga sem fór með
föður sínum að Víkingavatni og var
þar í nokkur ár. Seinna fer hann
að Efri-Hólum í Núpasveit og er
þar í 12 til 13 ár.
Að Núpskötlu flytja þau Siggi
og Hildur árið 1945 og hafa búið
þar síðan. í Núpskötlu var ég í sveit
í eitt sumar þá bjuggu þau í elsta
húsinu niðri á mölinni. Þar var allt-
af nóg að starfa, enda var margt
um manninn í heimilinu, því marga
hafa þau Kötluhjón skotið skjóls-
húsi yfir um dagana. Siggi var at-
orkumaður hvað sem hann tók sér
fyrir hendur, hann var t.d. grenja-
skytta í áratugi.
Ég minnist þess hvað við systkin-
in í Dvergasteini hlökkuðum til
vorsins, því þá var alltaf farið vest-
ur í Kötlu í kríueggjaleit og verið
að allan daginn og langt fram á
kvöld. Kötluhjónin voru með ein-
dæmum gestrisin og allir er þangað
komu urðu að þiggja góðgerðir,
enda var þar veisluborð frá morgni
til kvölds.
Siggi var mjög skemmtilegur
heim að sækja, frásagnargleðin í
fyrirrúmi og stutt í spaugið. Fyrir
nokkrum árum fékk Siggi heilab-
læðingu og einhveijum árum seinna
lenti hann í bílslysi og eftir það
hefur hann átt vi ðmikla vanheilsu
að stríða, en vilji og starfslöngun
fylgdu honum til hinstu stundar.
I þessum fátæklegu orðum mín-
um vil ég þakka Sigga frænda mín-
um allt það sem hann geðri fyrir
mig og mína.
Eg vil votta Hildi, bömum þeirra,
tengdabörnum og barnabörnum og
einnig Dóru, mína innilegustu sam-
úð.
Missir ykkar er mikill.
Hér Iifa ennþá landsins fomu rögn,
í ljóði þeirra er stefið hávær þögn.
Sigurður bóndi býr á þessum stað
og býsna margir fuglar vita það.
(H.B.)
Kristbjörg Hallsdóttir.
Mig langar að minnast hér
nokkrum fátæklegum orðum míns
ástkæra fósturföður, sem Iést 5.
september síðastliðinn, Sigurðar
Haraldssonar frá Núpskötlu á Mel-
rakkasléttu.
Ekki ætla ég að segja að ég
hafi munað eftir mér fyrst þegar
ég kom í Kötlu því ég var ekki
nema rúmlega ársgömul þegar ég
kom í mína fyrstu dvöl heim í
Núpskötlu.
Dvalirnar voru langar og farsæl-
ar, umvafin ást og umhyggju.
Vegna veikinda móður minnar ólst
ég svo upp stóran hluta bernsku
minnar hjá Kötlu mömmu og Kötlu
pabba því að það hef ég kallað þau
frá því ég man eftir mér fyrst.
Alltaf voru þau tilbúin að hjálpa
foreldrum mínum á erfíðum tímum,
hvort sem var að ná í mig eða
koma með mig heim í Reistames,
og man ég eitt skipti að þau fóru
með mig á hesti því fannfergi var
mikið, það lýsir því hvað Kötlu
pabbi var alltaf hjálpsamur og vildi
öllum gott gera. Oft var mann-
margt í Kötlu, auk barna þeirra
fjögurra fósturbömin oft mörg.
Þegar maður horfir til baka,
hversu lánsömul ég var að hafa
kynnst svona kærleiksríkum
fósturforeldrum. Þau sem gáfu mér
svo mikið af andlegri hlýju út í lífið.
Við Kötlu pabbi áttum margar
skemmtilegar stundir saman,
skemmst er frá því að segja og
lýsir hversu hugulsamur hann var
að eitt skipti fórum við gangandi
austur á Borgir því Kötlu pabbi
þurfti að fara að sinna sínum verk-
um. Þegar þar var komið kom hann
með litla reku (skóflu) sem hann
hafði útbúið á við stærð mína þá,
svo ég gæti pjakkað með honum
mér til dundurs.
Fáum mönnum hef ég kynnst
sem hugsuðu eins vel um skepnurn-
ar sínar eins og hann, alltaf var
það í fyrirrúmi að þeim liði sem.
best. Ekki voru svo fá skiptin sem
ég fór með Kötlu pabba út í fjós
að mjólka og settist á skammelinn
hjá honum meðan hann mjólkaði.
Margar voru sögurnar sem hann
sagði mér í fjósinu. Þessar stundir
með honum Kötlu pabba geymast
mér eins og gullmolar í hjarta mínu.
Eftirtektarvert var hvað hann
fór vel með alla hluti. Hann gekk
ekki fram hjá svo sem bandspotta
nema að taka hann upp og nýta
þó ekki nema væri til að láta í
miðstöðina, því ekkert var raf-
magnið þá. Ekki voru ferðirnar svo
fáar sem ég fór með honum niður
í fjöru að tína sprek og annað rusl
til að láta í miðstöðina, alltaf pass-
aði hann upp á það að ég bæri
ekki meira en ég réði við.
Kötlu pabbi var sá maður sem
féll aldrei verk úr hendi og laus
við alla ósérhlífni og vann verk sín
vel.
Árin liðu og ég orðin fullorðin
og komin með böm og bú, oft leit-
aði hugur manns heim í Kötlu, og
þegar ég fór norður fannst mér ég
aldrei vera komin heim fyrr en ég
var komin í Kötlu, alltaf voru mót-
tökurnar hjartnæmar og innilegar
og ekki var það síst fósturmóðir
mín sém átti þar hlut að máli. Síð-
ustu árin átti Kötlu pabbi við mik-
il veikindi að stríða, aldrei lét hann
bilbug á sér finna og barðist áfram
við verk sín af miklum dugnaði.
Elsku Kötlu mamma, Kristbjörg,
Vigdís, Haraldur, Jón og fjölskyld-
ur þeirra og aðrir aðstandendur,
ég vil votta mínar innilegustu sam-
úðarkveðjur.
Blessuð sé minning hans.
Hulda Valdís Steinarsdóttir
og fjölskylda.
Það voru blendnar tilfinningar
sem sóttu á hugann hjá bæjarstrák
á níunda ári, er hann stóð á hlað-
inu á Núpskötlu í fyrsta sinn. Nátt-
úrufegurðin blasti við úr öllum átt-
um. Núpurinn, Kötluvatnið, óend-
anlegt hafíð og ótrúlegur fjöldi
fugla allt um kring.
Þau urðu nokkur, sumrin sem
ég dvaldi við ýmis hjálparstörf hjá
þeim öndvegishjónum Álfhildi og
Sigurði á Núpskötlu. Sigurður
kenndi mér að umgangast gjöfula
náttúruna með virðingu og þakk-
læti. Ógleymanlegar eru þær
stundir þegar við vöktum saman
yfir ánum á fögrum sumamóttum,
eða vitjuðum netanna á vatninu,
sem glitruðu af iðandi silunga-
mergð. Hann kenndi mér að varast
hættur sem leyndust víða og gætti
þess að ég anaði ekki að neinu.
Sigurður var hæglátur maður
og hafði góð áhrif á fjörugan
bæjarstrákinn. Oft fórum við sam-
an að vitja tófugrenja eða rémm
út á vatnið til að leggja netin. Mér
fannst ég þá gegna mikilvægu hlut-
verki sem aðstoðarmaður hans við
störfin og öðlaðist trú á tengsl
manns og náttúru, sem ég bý að
alla ævi.
Sigurður var náttúrubarn og
landið hans og fjölskylda var hon-
um allt.
Með þessum fáu orðum vil ég
þakka Sigurði ógleymanlegar m
stundir frá æskuárum mínum og
tryggð þeirra hjóna á Núpskötlu
um langt árabil. Álfhildi og fjöl-
skyldu sendi ég og fjölskylda mín
okkar innilegustu samúðarkveðjur
og biðjum Guð að styrkja þau á
sorgarstund.
í moigun saztu hér
undir meiði sólarinnar
og hlustaðir á fuglana
hátt uppí geislunum
minn gamli vinur
en veizt nú, í kvöld
hvemig vegimir enda
hvemig orðin nema staðar
og stjömumar slokkna.
(Hannes Pétursson)
Valmundur Pétur Árnason.
Sérfræðingar
í blóniaskroytingniii
vió »11 tirkilæri
Bblómaverkstæði
INNA^
Skólavörðustíg 12,
á horni Bergstaðastrætis,
sími 19090