Morgunblaðið - 20.11.1996, Blaðsíða 1

72 SIÐUR B/C/D/E
266. TBL. 84. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 20. NÓVEMBER1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Deilt um framkvæmdastj óra SÞ
Neitunarvaldi
beitt gegn
Boutros-Ghali
Reuter
Páfi fellst á ferð til Kúbu
Sameinuðu þjóðunum, París. Reuter.
BANDARÍKJAMENN beittu í gær
neitunarvaldi í öryggisráði Samein-
uðu þjóðanna þegar gengið var til
atkvæða um ályktun þess efnis að
Boutros Boutros-Ghali gegndi emb-
ætti framkvæmdastjóra samtakanna
í fimm ár til viðbótar. Öll hin aðildar-
ríkin Qórtán studdu hins vegar álykt-
unina.
Talið er að afstaða Bandaríkja-
manna verði til þess að annar maður
verði tilnefndur í embættið í stað
Boutros-Ghalis, sem er 74 ára
Egypti. Svo gæti þó farið að hann
yrði tilnefndur aftur.
Stjórn Bandaríkjanna leggst gegn
Boutros-Ghali vegna þess að hún
telur hann ekki hafa staðið sig sem
skyldi við að minnka útgjöld Samein-
uðu þjóðanna og draga úr skrif-
finnskunni. Bandarískir embættis-
menn hafa ennfremur sagt að
Bandaríkjaþing, þar sem repúblik-
anar eru í meirihluta, myndi ekki
samþykkja að greiða skuld Banda-
ríkjanna við Sameinuðu þjóðirnar
nema Boutros-Ghali láti af embætti.
Skuldin nemur 1,4 milljörðum dala,
jafnvirði 92 miiljarða króna.
Mörg aðildarríkja öryggisráðsins
telja hins vegar að Bandaríkjamenn
hafi gert Boutros-Ghali að blóra-
böggli vegna eigin mistaka í utanrík-
ismálum og andstöðu repúblikana við
Sameinuðu þjóðirnar.
Bandaríkjastjórn hefur ennfremur
verið gagnrýnd fyrir að nota dag-
blaðið The New York Times til að
opinbera andstöðu sína við Boutros-
Ghali og að auka fjárhagsvanda
Sameinuðu þjóðanna með því að
neita að greiða skuldina við samtök-
in.
Vilja Afríkumann
Talsmaður franska utanríkisráðu-
neytisins gaf í skyn í gær, að Frakk-
ar kynnu að fara að dæmi Banda-
ríkjamanna og beita neitunai’valdi
gegn tillögum um nýjan fram-
kvæmdastjóra. Frakkar hafa stutt
Boutros-Ghali og leggja áherslu á
að framkvæmdastjóri Sameinuðu
þjóðanna tali frönsku. Þeir gætu því
hafnað hugsanlegum eftirmönnum
frá enskumælandi löndum sem
Bandaríkjamenn kynnu að styðja.
Aðildarríki öryggisráðsins eru
sammála um stefna að því að fram-
kvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna
á næsta kjörtímabili komi frá Afr-
íku.
FIDEL Castro Ruz, forseti Kúbu,
bauð Jóhannesi Páli II páfa í
heimsókn til Kúbu á næsta ári
þegar þeir hittust í fyrsta sinn í
Páfagarði í gær. Embættismenn
í Páfagarði sögðu að páfi hefði
þegið boðið.
Kúbverjar eru eina spænsku-
mælandi þjóðin í Rómönsku Am-
eríku sem páfi hefur ekki heim-
sótt. Páfi hyggst fara til Brasilíu
í október á næsta ári og líklegt
þykir að hann fari þá einnig til
Kúbu. Fundur páfa og Castros
stóð í 35 mínútur og heimildar-
menn í Páfagarði sögðu að páfi
hefði hvatt Castro til að koma á
lýðræðislegum umbótum og rætt
ástandið í mannréttindamálum á
Kúbu. Castro tók þó skýrt fram
á blaðamannafundi á laugardag
að hann hygðist ekki breyta
stefnu sinni.
Að sögn heimildarmanna skor-
aði páfi á forsetann að heimila
kirkjunni að reka skóla og veita
henni meiri aðgang að fjölmiðl-
um. Skömmu eftir að Castro
komst til valda á Kúbu árið 1959
voru 350 kaþólskir skólar þjóð-
nýttir og rúmlega 100 prestum
vikið frá.
Mikill öryggisviðbúnaður var i
Páfagarði vegna komu Castros.
Forsetinn sást ekki á bak við
dökkt gler svartrar glæsibifreið-
ar sem ekið var inn á Péturstorg-
ið í fylgd 15 bíla. Létt vélbyssa
sást í sóllúgu eins bílsins.
Málamiðlun í augsýn
í Hvíta-Rússlandi
Eldur í lest í Ermarsundsgöngunum
Gætu þurft að
breyta lestunum
Viðgerð gæti tekið nokkrar vikur
París. Reuter.
Frakkland
Viðvörun-
arkerfi í
sjónvarpi
París. The Daily Telegraph.
FRANSKAR sjónvarps-
stöðvar hafa tekið upp nýtt
kerfi sem byggist á því að
tákn birtast neðst til hægri
á skjánum til að vara for-
eldra við klámi og ofbeldi
sem gæti skaðað börn.
Ákveðið var að taka þetta
viðvörunarkerfi upp vegna
viðhorfskönnunar sem benti
til þess að 80% sjónvarps-
áhorfenda teldu að ofbeldið
sem stöðvarnar sýndu keyrði
um þverbak.
Grænn hringur birtist á
skjánum þegar sýndar eru
myndir, sem teljast varhuga-
verðar fyrir börn vegna at-
riða sem gætu valdið þeim
hugaræsingi. Gulrauður þrí-
hyrningur merkir að myndin
sé bönnuð börnum yngri en
tólf ára og rauður ferhyrn-
ingur varar við grófu ofbeldi
og klámi sem „gæti haft
skaðleg áhrif á andlegan og
siðferðilegan þroska ung-
menna“.
SVO VIRTIST sem i gær drægi úr
spennu í Hvíta-Rússlandi vegna
þeirrar fyrirætlunar Alexanders
Lúkashenkos, forseta landsins, að
halda þjóðaratkvæðagreiðslu um að
auka völd forsetans. Rússar skárust
í leikinn og hvöttu til þess að leitað
yrði málamiðlunar og háttsettur
embættismaður í Hvíta-Rússlandi
sagði í gærkvöldi að Lúkashenko
hefði lýst yfir því að hann væri
reiðubúinn að koma til móts við
andstæðinga sína.
Embættismaðurinn sagði jafnvel
koma til greina að Lúkashenko félii
frá fyrirætlunum um nýja stjórnar-
skrá gegn því að þingið hætti við
að reyna að víkja honum úr embætti.
Sagði heimildarmaðurinn að
Lúkashenko hefði lagt þessa tillögu
fram á fundi með Valrí Tíkhníja,
forseta stjórnlagadómstólsins. Ekki
var ljóst hvort Lúkashenko hefði
átt við að hann mundi aflýsa þjóðar-
atkvæðagreiðslunni eða breyta af-
stöðu sinni til þess hvernig hrinda
ætti breyttri stjórnarskrá í fram-
kvæmd. Þing Hvíta-Rússlands hóf
í gær aðgerðir til að víkja forsetan-
um úr embætti.
Lúkashenko flutti í gær ræðu á
fundi í bænum Borísov og stuðn-
ingsmenn hans klappa hér fyrir
forsetanum.
■ Deiltáforseta/17
SIR George Young, samgönguráð-
herra Bretlands, sagði í gær að
skoða þyrfti ofan í kjölinn hvort
breyta bæri hönnun flutningalesta
í Ermarsundsgöngunum eftir að
eldur blossaði upp í einum af aðal-
göngunum með þeim afleiðingum
að átta manns voru fluttir á sjúkra-
hús vegna reykeitrunar. Bernard
Pons, samgönguráðherra Frakk-
lands, sagði að viðgerðin í göngun-
um gæti tekið nokkrar vikur.
Sir George Young sagði á breska
þinginu að Öryggisnefnd Ermar-
sundsganganna myndi endurskoða
hönnun lestanna vegna ábendinga
frá breskum slökkviliðsstjórum um
að eldvörnunum væri ábótavant.
Breytingar á lestunum gætu reynst
dýrar og mikið áfall fyrir Eurotunn-
el, sem rekur lestirnar. Fyrirtækinu
var bjargað frá gjaldþroti nýlega
þegar samkomulag náðist um að
skuldbreyta lánum sem nema níu
milljörðum punda, sem svarar 990
milljörðum króna.
Samgönguráðherra Frakklands
sagði að skemmdir hefðu orðið á
rafmagnsköplum og öðrum leiðslum
á hartnær 600 metra löngu svæði
í göngunum og viðgerðirnar gætu
tekið nokkrar vikur. Rannsakað
yrði hvort ástæða væri til að auka
öryggisviðbúnaðinn eða bæta loft-
ræstinguna í göngunum.
Takmörkuð umferð leyfð
Þetta er alvarlegasta atvikið sem
orðið hefur í göngunum frá því þau
voru opnuð fyrir tveimur árum og
í fyrsta sinn sem þeim er lokað.
Gert er ráð fyrir að takmörkuð
umferð verði leyfð um göngin í dag
og Eurotunnel telur að á næstu
vikum verði umferðin þriðjungi
minni en verið hefur.
Miklar skemmdir urðu á fímmtán
flutningabílum og eimreið lestar-
innar. Átta manns voru fluttir á
sjúkrahús vegna reykeitrunar en
gert var ráð fyrir að þeir færu allir
af sjúkrahúsinu í gærkvöldi.
■ Skelfing greip um sig/16