Morgunblaðið - 14.09.1997, Blaðsíða 10

10 B SUNNUDAGUR 14. SEPTEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
AUSTURRÍSKIR knapar á íslenskum hestum við Forshof.
íslenskur hesta-
bóndi í Austurríki
í 50 km. fjarlægð frá Vínarborg, í skóginum
sem við borgína er kenndur, stendur óðalið
Forsthof í hlíðum fjallsins Schöpfl í 700
metra hæð, miðað við sjávarmál. Þetta býli
hefur íslenskur bóndi, Höskuldur Aðal-
steinsson, rekið frá árínu 1986. Haraldur
Jóhannsson brá sér þessa bæjarleið til
að heimsækja Höskuld.
HÖSKULDUR Aðal-
steinsson var ekki alls
ókunnugur búrekstrin-
um í Forsthof þegar
hann tók við rekstrinum, því hann
hafði unnið þar áður fyrir Edith
Uferbach núverandi tengdamóðir
sína, sem lagði grundvöll að þeim
búskap, ræktun íslenska hestsins,
sem Höskuldur rekur nú með
mikium sóma.
Áhugi frú Uferbach á íslenska
hestinum vaknaði er henni var
boðið í útreiðartúr ásamt með
dætrum sínum tveim, önnur þeirra
er Michaela, núverandi eiginkona
Höskuldar.
Þegar Höskuldur tók við búinu
voru þar 7 hestar, einu og hálfu
ári síðar 20, en í dag
skipta þeir mörgum tug-
um.
Við höfum tekið okkur
far frá Vín með járn-
brautarlest og erum nú
komin í hlaðið á Forst-
hof. í hlíðinni ofan við hesthúsin
standa nokkrir hestar, þeir snúa
sér undan allsnarpri golu með
rigningarsudda, veðri sem minnti
þá áreiðanlega þessa stundina á
veðurfarið, sem þeir höfðu alist
upp við og létu sér það því vel líka.
Þegar þeir urðu okkar varir litu
þeir snöggt í átt til okkar með
angurværð í svipnum, sem við
ályktuðum að stafaði af við-
kvæmni vegna svo skyndilegrar
nálægðar við hljóm tungunnar,
sem var þeim kunn og enn í minni.
Litlu síðar höfum við komið
okkur þægilega fyrir í hæginda-
stólum rúmgóðrar setustofu óð-
alsins og hlýðum á frásögn Hösk-
uldar af því hvernig oft tilviljana-
kennd atburðarásin leiddi til þess
að hann er hér kominn og gerði
úr honum það, sem hann er í dag.
Hann er fæddur í Reykjavík,
en fékk áhuga á hestum þar sem
hann dvaldi í sveit á sumrum, fjög-
urra ára gamall var hann fyrsta
sinni settur á hestbak, það var á
hestamannamóti á Þingvöllum.
„Reynir Aðalsteinsson, hálf-
bróðir minn, hefur verið mín
stærsta fyrirmynd í umgengni við
hesta,“ segir Höskuldur, „en hann
var frumkvöðull á íslandi í að taka
að sér hesta til tamninga, í nútíma
reiðmennsku og einn af stofnend-
um Félags tamninga-
manna.“
Sem barn fékk Hösk-
uldur að fara á hesta-
mannanámskeið hjá
Hestamannafélaginu
Fák. „Þá gleymdist allt
annað og barnaskólanám sat á
hakanum."
16 ára gamall byrjaði Höskuld-
ur að vinna í Hampiðjunni, en um
helgar dvaldi hann hjá Reyni á
búgarði hans að Sigmundarstöð-
um í Borgarfirði. I októbermánuði
var farið með austurríska ferða-
menn upp á Arnarvatnsheiði frá
Sigmundarstöðum, Höskuldur
fékk að fara með, en alls voru í
ferðinni 7 manns með 12 hesta,
dráttarvél og aftaníkerru.
Norðlingafljót var orðið ísað en
ekki fullhelt, hestur Höskuldar
með hann á baki fór í ískalt fljót-
Láttu nú
Johannes
ráða þig til
Austurríkis
ÓÐALSBÆNDURNIR í Forsthof, Höskuldur og Michaela.
ið, dráttarvélin fór á bólakaf og
var mikið stímabrak að ná henni
upp.
Þegar öllum og öllu hafði verið
komið yfir fljótið var skollin á
blindaþoka, þá týndist einn
Austurríkismannanna, sem hafði
helst úr lestinni en þótt yfirþyrmd-
ur væri af hræðslu hafði honum
hugkvæmst að gefa hestinum
lausan tauminn, sem var skyn-
samlegt því hesturinn fann aftur
hópinn, um það bil einni stund
síðar.
Áður en í gangnamannaskálann
kom segist Höskuldur hafa spurt
bróður sinn, hvort hann hefði gert
útlendingunum greint fyrir hvað
biði þeirra hér efra, því hann hafði
áhyggjur af viðbrögðum þeirra og
hann minnist angistar eins þeirra,
þegar sá fann út að rennilás svefn-
poka hans var bilaður; hann
hamaðist við að gera við lásinn,
eins og líf hans væri í veði. Mein-
ingin í upphafi var að þetta yrði
veiði- og skemmtiferð, en svo
gaddfrosin voru vötnin að engum
veiðiskap varð við komið. Á heim-
leiðinni byrjaði að snjóa og það
svo mikið að dráttarvélin festist
og Höskuldur minntist þess að
hann var skilinn eftir sitjandi á
þúfu, þar sem hann hélt í tauma
allra hestanna, meðan aðrir voru
að baksa við að ná traktornum
upp. í bakaleiðinni gengu útlend-
ingarnir á ísnum yfir Norðlinga-
fljót en einn þeirra sem vó 100
kg kraflaði sig yfir á maganum.
Dráttarvélina og aftaníkerruna
varð að skilja eftir fyrir handan
fljótið.
Fólkið á Sigmundarstöðum var
farið að óttast um hópinn, þegar
hann loksins náði heim, heilu og
höldnu eftir 7 klst. ferðalag.
Með í þessari ferð var Austur-
ríkismaðurinn Johannes Hoyas,
þekktur eigandi íslenskra hesta í
allri Evrópu. Einhvern tíma sagði
Jóhanna Hlíðar, kona Reynis, við
Höskuld: „Láttu nú Johannes ráða
þig til Austurríkis." Johannes
heyrði tal hennar og sýndi engin
viðbrögð á þeirri stundu, en ræddi
málin við Reyni síðar.
Þegar Höskuldur var svo spurð-
ur hvort hann vildi fara til út-
landa, svaraði hann samstundis
játandi en þó á milli vonar og ótta
um, hvort af því yrði og þá hvern-
ig og hvenær.
14. febrúar 1982 fór Höskuldur
í sína fyrstu flugferð með milli-
lendingum í Luxemburg og Frank-
furt til Graz í Austurríki og gerð-
ist þá starfsmaður á Semriach,
búgarði Johannesar. Á níu mánuð-
um lærði hann þýsku og kynntist
um leið elskulegum umgengnis-
vernjum við hestinn, svo honum
fannst sem hann lifði í ævintýra-
heimi og lærði svokallaða enska
reiðmennsku, en segist þá hafa
undrast stússið sem frítímareið-
menn eyddu í hestinn.
Á þessum tíma leit hann fyrsta
sinni núverandi eiginkonu sína,
sem kannski varð til þess að hann
stansaði aðeins fimm mánuði á
íslandi, þegar hann fór þangað
eftir að vist hans hjá Johannesi
lauk.
Næsta ár var Höskuldur 3 mán-
uði á Holerbach, búgarði Holer
Sepp, einnig í Austurríki, en Sepp
hafði verið einn af ferðafélögun-
um á Arnarvatnsehiði. Hann átti
5 íslenska hesta en rabbarbara-
rækt var aðalbúgrein hans. Hösk-
uldur var látinn vinna á rabbar-
baraökrunum þar sem hitinn var
hreint að gera út af við hann,
kannski af því honum geðjaðist
ekki að því að nota sömu aðferð
og farandverkakonurnar, sem
unnu með honum, en þær dúðuðu
sig frá hvirfli til ilja, til að klæða
af sér hitann.
Með það í huga að komast á
hestamannamót í Þýskalandi fór
Höskuldur aftur til Johannesar
Hoyas. Þaðan kom hann heim til
íslands í samfylgd föður síns.
Á þessu móti, sem faðir Hösk-
uldar hafði ekki haft tækifæri til
að sækja, hittir Höskuldur Klaus
Dutil frá Hollandi, sem er kunnur
aðdáandi íslenska hestsins. Hann
bauð Höskuldi vinnu á búgarði
sínum, en einhvern veginn fór það
svo, að þeir fórust á mis og náðu
ekki saman aftur fyrr en Höskuld-
ur hafði í reiðileysi sent töskur
sínar aftur til Austurríkis. Þeim
kom þá saman um að Höskuldur
færi með Johannesi til baka, en
kæmi svo viku síðar eða svo, með
lest til Hollands. Heima hjá Jo-
hannesi var þá stödd kona, sem
ákvað að bjóða Höskuldi heim til
sín í nágrenni Vínar, svo hann
gæti skoðað borgina og litið á
hestana sína á búgarði hennar
Forsthof, í næsta nágrenni við
höfuðborgina.
Þrátt fyrir upphringingar Dutil
framlengdist dvöl hans á Forsthof
og að því kom að hann ákvað að
verða þar um kyrrt, eins og frúin
hafði gefið honum kost á og þar
vann hann í eitt og hálft ár.
Þá kallaði Reynir bróðir á hann
til starfa hjá sér á hestabýlinu
Falkenhorst í Þýskalandi, sem
hann rak um þær mundir. Þar var
búið að koma upp sérlega góðri
i
i
i
I
I
>
>
>
I
í
I
l
I
I
i
I