Morgunblaðið - 18.04.1998, Page 10

10 LAUGARDAGUR 18. APRÍL 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Breytingartillögur borgarstjóra við samþykktir um stjórn Reykjavíkur
Almenn atkvæðagreiðsla
um fjárfrek verkefni
Borgarstjóri hefur fylgt sjálfstæðis-
mönnum eins og skugginn, segir í yfir-
lýsingu sjálfstæðismanna
BORGARSTJÓRI kynnti á fundi
borgarstjómar í fyrradag tillögu
sína um að vilji borgaryfirvöld ráð-
ast í fjárfrekar framkvæmdir skuli
efnt til almennrar atkvæðagreiðslu
ef tiltekinn fjöldi borgarbúa óskar
þess. Lagði borgarstjóri til að
framhaldsumræða um tillöguna
færi fram þegar ný borgarstjórn
hefur verið kjörin. I frétt frá borg-
arstjórnarflokki sjálfstæðismanna í
gær segir að tillögur borgarstjóra
séu dæmi um mál sem tekin séu
upp beint eftir sjálfstæðismönnum
í borgarstjóm.
Tillaga Ingibjargar Sólrúnar
Gísladóttur borgarstjóra er
svohljóðandi: „Ef Reykjavíkurborg
fyrirhugar að ráðast í ákveðna
framkvæmd og áætlaður heildar-
kostnaður borgarinnar vegna
hennar nemur hærri fjárhæð en
áætluðum fimmtungi árlegra skatt-
tekna borgarinnar á yfirstandandi
reikningsári, er skylt að efna til al-
mennrar atkvæðagreiðslu ef 1/4
hluti þess fjölda sem þátt tók í
næst umliðnum borgarstjórnar-
kosningum óskar þess. Ósk um al-
menna atkvæðagreiðslu skal ber-
ast innan 90 daga frá samþykkt
borgarstjómar vegna framkvæmd-
arinnar. Komi slík ósk fram og hún
uppfyllir þau skilyrði sem hér em
sett, ber borgarstjórn að fresta
fyrirhugaðri framkvæmd þar til at-
kvæðagreiðsla um málið hefur far-
ið fram. Atkvæðagreiðslan skal
fara fram samhliða næstu borgar-
stjómarkosningum, þó getur borg-
arstjóm ákveðið að efnt skuli til at-
kvæðagreiðslu fyrr. Niðurstaða
slíkrar atkvæðagreiðslu er bind-
andi um afgreiðslu málsins ef 3/4
hlutar atkvæðisbæma manna í
Reykjavík tekur þátt í henni.“
Við umræður í borgarstjórn
sagði Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
að þessi tillaga hefði til dæmis náð
til Nesjavallavirkjunar, sem áætlað
er að kosti um fjóra milljarða
króna og til ráðhússins í Reykja-
vík. Hún sagði að fjórðungur
þeirra sem þátt tók í síðustu borg-
arstjómarkosningum væri rúm-
lega 16.500 manns en vel mætti
hugsa sér að miðað væri við
fimmta hluta sem væri þá liðlega
13 þúsund manns.
Sýndarplagg, segir
minnihlutinn
Ámi Sigfússon, borgarfulltrái
Sjálfstæðisflokksins, sagði þessa
tillögu gamalkunnuga, hún væri úr
stefnuskrá R-Iistans frá því fyrir
síðustu kosningar. Sagði hann til-
löguna sýndarplagg og spurði af
hverju hún hefði ekki verið lögð
íram á síðasta kjörtímabili svo
hægt hefði verið að fjalla um hana
á ný og koma í gagnið. Svaraði
borgarstjóri því til að þáverandi
meirihluti hefði jafnan lítt tekið
undir tillögur minnihlutans þá og
því vart að vænta brautargengis
þeirra. Sagði borgarstjóri hug-
myndina að Ijúka fyrri umræðu um
tillöguna nú en viðhafa framhalds-
umræðu eftir kosningar. Kvaðst
hún sannfærð um að tillagan yrði
einnig samþykkt við síðari umræðu
af borgarstjóm sem þá myndi ráða
ríkjum.
Jafnframt lagði borgarstjóri
fram í fyrradag tillögu um að borg-
arstjóm geti efnt til almennrar at-
kvæðagreiðslu í Reykjavík eða til-
teknum borgarhverfum til þess að
kanna vilja kosningarbærra íbúa
um tiltekið málefni. „Niðurstaða
atkvæðagreiðslunnar er ekki bind-
andi um afgreiðslu málsins íyrir
borgarstjóm nema að hún hafi fyr-
irfram ákveðið að svo skuli vera,“
segir einnig í tillögunni en báðar
tillögumar varða breytingu á 19.
grein samþykktar um stjóm
Reykjavíkur og fundarsköp borg-
arinnar.
Tók upp tillögu
sjálfstæðismanna
I frétt frá borgarstjómarflokki
sjálfstæðismanna í gær segir að til-
lögur borgarstjóra séu dæmi um
mál sem tekin séu upp beint eftir
sjálfstæðismönnum í borgarstjóm.
„Tímsaetning tillögu borgarstjóra
kemur ekki á óvart. Skömmu fyrir
páska kynntu sjálfstæðismenn rót-
tækar tillögur um aukið lýðræði í
borginni. Þar var gert ráð fyrir að
borgarbúar fengju að kjósa ef þeir
væm ósáttir við tilteknar ákvarðan-
ir í skipulagsmálum," segir m.a. í
frétt sjálfstæðismanna. Síðan segir:
„Borgarstjóri hefur haft þann hátt
á undanfarna mánuði að gera tillög-
ur og ábendingar sjálfstæðismanna
að sínum. Borgarstjóri hefur
þannig fylgt sjálfstæðismönnum
eins og skugginn í umræðunni um
samgönguvandamál í Grafarvogi og
einkaframkvæmdir á Sundabraut.“
Þá segir að sú árátta borgar-
stjóra að elta tillögur sjálfstæðis-
manna stafi væntanlega af löngun
hennar til að kenna sig við góðar
hugmyndir og forðast deilur. Styðji
það þá skoðun að eina markmið R-
listans sé áframhaldandi seta á
valdastólum i borgarstjóm fremur
en vilji tl ákveðinna verka.
Veitt lausn um
stundarsakir
GUÐMUNDUR Bjarnason um-
hverfisráðherra hefur veitt Ágústi
Guðmundsyni lausn um stundarsakir
frá embætti forstjóra Landmælinga
íslands, með vísun til skýrslu Ríkis-
endurskoðunar um fjárhagsleg sam-
skipti Ágústs við Landmælingar.
I fréttatilkynningu frá umhverfis-
ráðuneytinu kemur fram að því hafi
borist athugasemdir forstjórans við
skýrslu Ríkisendurskoðunar og um-
sögn Ríkisendurskoðunar um at-
hugasemdir forstjórans. í ft-amhaldi
af því hafi málinu verið vísað til
nefndar sem skipuð er samkvæmt
lögum um réttindi og skyldur opin-
berra starfsmanna og forstjóranum
verið veitt lausn frá störfum meðan
málið er þar til meðferðar.
I samræmi við lögin verður það
síðan nefndarinnar að gera tillögu
um hvort Ágústi, sem nýtur hálfra
launa meðan málið er til meðferðar,
verði veitt embættið að nýju eða
hann verði varanlega leystur frá
störfum.
Fækkar um 139
í þjóðkirkjunni
Á FYRSTA ársfjórðungi þessa árs
var í þjóðskrá gerð 331 breyting á
trúfélagsskráningu samanborið við
316 árið áður.
Flestar þessar breytingar voru
vegna brottskráningar úr þjóðkirkj-
unni í þann hóp sem stendur utan
tráfélaga. AIls voru 194 skráðir úr
þjóðkirkjunni á fyrsta fjórðungi árs-
ins samanborið við 192 á sama tíma í
fyrra. Á móti 194 brottskráðum
komu 55 nýskráðir í þjóðkirkjuna á
fyrsta fjórðungi ársins. Brottskráðir
umfram nýskráða voru því 139 sam-
anborið við 163 á sama tíma í fyrra.
Af þeim 194 sem létu skrá sig úr
þjóðkirkjunni létu 58 skrá sig utan
tráfélaga.
Athugasemd með nokkrum dæm-
um frá Sverri Hermannssyni
Morgunblaðið/Ásdis
INGIBJÖRG Pálmadóttir heilbrigðisráðherra tekur í hönd Daníels
Þórarinssonar, formanns landsnefndar, við undirritun samstarfssamn-
inga Lionshreyfingarinnar og samstarfsaðila átaksins í gær.
„Leggjum öldruðum lið“
ÉG HAFÐI ekki hugsað mér að
eiga orðastað við ríkisendurskoð-
anda úr þvi sem komið er, en neyð-
ist til að greina í örfáum orðum frá
því hvernig þessum opinbera starfs-
manni þóknaðist að halda á málum
gagnvart mér.
Ríkisendurskoðandi, eins og allir
aðrir málinu viðkomandi, vissi að ég
myndi verða fjarvistum í dymbil-
viku. Áður en ég fór fullvissaði hann
mig um að ekkert, alls ekkert,
myndi frá honum fara um athugun
hans áður en mér gæfíst kostur á að
gera athugasemdir við það sem að
mér sneri. Ég hélt af landi brott
laugardaginn 4. apríl. Miðvikudag-
inn 8. apríl var heiðursmaðurinn
Sigurður Þórðarson búinn að svíkja
þetta loforð. Þegar ég spurði hverju
gegndi sagði hann að mikill þrýst-
ingur væri á sig og vísaði sérstak-
lega á Kjartan Gunnarsson í því
sambandi. Ég gekk úr skugga um í
samtali við Kjartan að þetta voi-u
ósannindi.
Á skírdag, 9. apríl, átti ég enn tal
við Sigurð og gekk mjög fast á hann
um að frekari upplýsingar yrðu ekki
öðrum gefnar fyrr en ég gæti komið
svörum við, ella hlyti ég að koma
heim þegar í stað. Sigurður lýsti því
þá yfir að ekkert myndi frekar frá
honum fara fyrr en á þriðjudaginn
eftir páska enda „ætla ég ekki að
hafa það yfir höfði mér að þið
Björgvin fáið ekki að gera grein fyr-
ir ykkar rnálum".
Ég veit ekki nákvæmlega hvenær
Sigurður var búinn að svíkja þetta
loforð, en föstudagurinn langi var
a.m.k. ekki liðinn þegar hann hafði
lokið því af. Skýring embættis-
mannsins var sú að hann yrði að
svíkja loforð sín vegna þrýstings, í
þetta skiptið skildist mér frá við-
skiptaráðherra. Eins og gefur að
skilja hef ég ekki gengið úr skugga
um sannleiksgildi þessa, enda úti-
lokað.
Á laugardag fyrir páska, frekar
en páskadag, tjáir Sigurður mér að
ég megi koma og hitta sig strax
annan í páskum þegar ég verði
landfastur. Að kvöldi hins annars
fékk ég senda þriðju skýrslu Sig-
urðar án þess að mér gæfist kostur
á athugasemdum. í henni var hið
sama upp á teningnum og í fyrri
skýrslum um risnukostnað Sverris
Hermannssonar; sem hér skulu birt
sýnishorn af:
1. Skv. tillögu Helga S. Guð-
mundssonar í bankaráði í des. 1996
fór bankaráð og bankastjóm ásamt
mökum í jólahlaðborð að Hótel
Loftleiðum. Það fylgdi tillögu Helga
að Sverri veislustjóra yrði fengin
framkvæmdin í hendur. Kostnaður
var rúmar 200 þúsund krónur, sem
Sverrir Hermannsson kvittaði fyrir
og staðlar ríkisendurskoðanda
sögðu honum að ætti að færa á
einkareikning Sverris.
2. í mörg ár hefi ég verið umsjón-
armaður með starfsemi Landsbank-
ans á Norðurlandi og farið árlega
a.m.k. í vikuheimsókn hverju sinni
til útibúa og helstu viðskiptavina.
Allan þennan kostnað upp á hund-
ruð þúsunda eða meir setti ríkis-
endurskoðandi á prívat reikning
minn í fyrstu þrem atrennunum í
skýrslugerð sinni.
3. Síðdegishóf fyrir 650 stúdenta
var í fyrstu þrem atrennunum fært
inn á prívatrisnu Sverris Her-
mannssonar. Kostnaður var krónur
415 þúsund.
4. Það var venja í bankanum að
halda hátíð við hvem 100. fund
bankaráðs. Upp rann sá dagur að
halda skyldi upp á 1700. fundinn og
Sverri veislustjóra fengin fram-
kvæmdin í hendur. Hann ákvað að
halda hátíðina í mötuneyti bankans
að Laugavegi 77. Hann ákvað mat-
seðil og réð fólk til starfans. Allur
kostnaður þessari hátíð viðkomandi,
laun starfsmanna og hvað eina, var
færður á risnureikning Sverris Her-
mannssonar, þar til í 4. atrennu.
5. í tilefni af því að starfsmanna-
svið bankans hafði lokið við gerð
tólf hundruð starfsmannasamn-
inga vegna einkavæðingar bank-
ans samþykkti bankastjórnin að
starfsfólk sviðsins fengi að fara í
jólahlaðborð í Naustið. Kostnaður
nam 49.300 krónum. Auðvitað setti
ríkisendurskoðandi þetta á
einkarisnu Sverris veislustjóra, af
því hann kvittaði fyrir. Og þannig
áfram endalaust og allt saman inni
í hinni frægu 6 milljóna króna tölu
sem ýmsir fjölmiðlamenn tönnlast
enn á. Og það stóralvarlega í mál-
inu er að ríkisendurskoðandi neit-
ar að taka allar mínar skýringar
gildar út af því sem þá myndi
sannast, að öll hans risnufærsla á
minn kostnað var bábilja og út í
hött. Það vill hann ekki játa á sig
og þess vegna neitar hann einföld-
um skýringum.
Að lokum örfá orð í tilefni af vitn-
isburði Árna Tómassonar í sama
blaði. Hann er heiðursmaður sem
ekki má vamm sitt vita. En hann
fann ekki að risnureikningum við
mig persónulega né frágangi skjala.
Sjálfsagt vegna þess að honum hef-
ur verið kunnugt um venjur og siði í
bankanum.
Vegna viðskipta við Bálk ehf.
mun hann hafa orðfært málið áður
við formann bankastjórnar sem sá
um kaupin á veiðileyfunum af Bálki
ehf. alla tíð, en ekki við mig, svo ég
muni, fyrr en 27. febráar 1997. Þá
kom ég þar inn á skrifstofu Björg-
vins þar sem þeir Árni sátu á rök-
stólum og Árni segir að hann telji
að viðskiptin við Bálk ehf. séu var-
hugaverð vegna fjölskyldutengsla
minna. Um að hann myndi kæra
málið til bankaráðs ef ekki yrði
breyting á hafði hann engin orð við
mig, enda vita allir sem eitthvað
þekkja til Árna Tómassonar að slík-
ar hótanir myndu honum aldrei um
munn líða.
Sverrir Hermannsson.
LIONSFÓLK á íslandi hóf form-
lega í gær söfnunarátakið Rauð
fjöður á Norðurlöndum. Átakið
felst að þessu sinni í söfnun til
handa öldruðum og nefnist
„Leggjum öldruðum lið“. Söfnun-
in er samnorræn og taka Lions-
hreyfingar á öllum Norðurlönd-
unum þátt, en samkvæmt sam-
þykkt allsherjarnefndar Samein-
uðu þjóðanna er árið 1999 tileink-
að öldruðum.
Daníel Þórarinsson formaður
Landsnefndar Lionshreyfingar-
innar kynnti markmið átaksins á
kynningarfundi í gær og sagði
það vera að leggja öldruðum lið
með þvf að stuðla að bættri að-
stöðu fyrir þá, bæta aðbúnað
þeirra og aðhlynningu, og stuðla
að rannsóknum á öldrunarsjúk-
dómum.
Daníel sagði að þetta væri í sjö-
unda sinn sem Lionshreyfingin á
íslandi stæði fyrir átakinu Rauð
fjöður. í síðustu söfnun, sem fór
fram árið 1995, var safnað í sjóð til
gigtarrannsókna ogjtá söfnuðust
18 milljónir króna. Aætlanir gerðu
hins vegar ráð fyrir að 1 milljarð-
ur safnaðist í þessu sameiginlega
átaki á öllum Norðurlöndunum,
þegar 70 þúsund Lionsfélagar
myndu sameinast undir merki
Rauðu fjaðrarinnar. Lionsfélagar
á fslandi eru um 2.500.
Samstarfsfélagar Lions í átak-
inu eru heilbrigðisráðuneytið,
Landssamband eldri borgara, Fé-
lag eldri borgara í Reykjavík og
nágrenni, Félag aðstandenda
Alzheimersjúklinga og Félag
öldrunarlækna, og undirrituðu
fulltúar félaganna samstarfs-
samninga á kynningarfundinum í
gær.
Af heildarsöfnunarfénu verður
20% varið til sameiginlegra vís-
indarannsókna til dæmis á öldr-
unarsjúkdómum, eins og
Alzheimer og elliglöpum en að
öðru leyti verður fénu ráðstafað í
hverju einstöku landi til að bæta
aðstæður aldraðra og auðga líf
þeirra.
Ingibjörg Pálmadóttir heil-
brigðisráðherra flutti ávarp á
fundinum og í máli Benedikts
Davíðssonar formanns Landssam-
bands eldri borgara kom fram að
huga þyrfti að málefnum eldri
borgara þar sem spá Hagstofunn-
ar sýndi að eftir 30 ár yrðu ein-
staklingar eldri en 67 ára orðnir
um 54 þúsund, en þeir væru um
28 þúsund í dag.