Morgunblaðið - 18.04.1998, Side 60

60 LAUGARDAGUR 18. APRÍL 1998
I DAG
MORGUNBLAÐIÐ
y^S
Matur og matgerð
„Gef oss í dag vort
daglegt brauð“
Á öðrum degi páska, mestu trúar- og
gleðihátíð kristinna manna, hvarflar að
Kristínu Gestsdóttur hvort boðskapur
og helgihald páskahátíðarinnar
sé að falla í gleymsku.
VELVAKANÐI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15
frá mánudegi til föstudags
Hvað er hún gömul...
VILBORG hafði samband
við Velvakanda og sagði
hún að í þættinum Islenskt
mál sem birtist í Morgun-
blaðinu nýlega hefði verið
auglýst eftir vísu. Hún
segist kunna þessa vísu og
hún hafi lært hana sem
krakki og sé hún líklega
þýdd. Vilborg vill vita
hvort einhverjir aðrir
kannist við þessa útgáfu af
vísunni:
Hvað var hún gömul,
hún Billy, Billy boy
hvað var hún gömul
hún Billy.
Hún var sex sinnum sjö,.
tuttugu og átta,
betur tveir.
Hún var of ung
til að fara frá henni mömmu.
Vilborg Halldórsdóttir,
Kópavogsbraut 69.
Ábending til
ríkisstjórnarinnar
GUÐRÚN Jóhannsdóttir,
Túngötu 20, hafði samband
við Velvakanda og vildi
hún koma þeirri ábend-
ingu á framfæri við ríkis-
stjórnina að ríkisstjórnin
ætti að ráða öryrkja til
starfa í stöður þingmanna
og bankastjóra. Segist hún
vita þess dæmi að t.d.
þingmenn séu í fleiri en
einni stöðu, og ef þetta séu
svona auðveld störf að
hægt sé að vera í jafnvel
tveimur stöðum, ættu ör-
yrkjar vel að ráða við þau.
Guðrún segist vera 75%
öryrki og hafi mikinn
áhuga á að komast í svona
starf þar sem hægt sé að
vera í utanlands- og lax-
veiðum meirihluta ársins,
það lifi enginn hvort eð er
af örorkubótum. Svo sé
þetta sparnaður íyrir heil-
brigðiskerfið, það þurfi
ekki að borga þeim örorku-
bætur sem vinni sem þing-
menn eða bankastjórar.
Auðveldara
skattaframtal?
ÞAÐ hlýtur að vera hægt
að gera framtalsformið
einfaldara hér á landi.
Þannig að við eldri borgar-
ar sem aldrei höfum verið í
bisness getum talið fram
sjálf. í Danmörku þarf
þetta fólk ekkert að telja
fram, það liggur allt opið
íyrir skattayfirvöldum.
Vonandi endum við ekki í
skattsvikafangelsi.
Út í aðra sálma: Ég vil
þakka Arnari Jónssyni fyr-
ir frábæran upplestur á
Sjálfstæðu fólki. Ég tel
hann vera hreinan listvið-
burð.
Kona.
Tapað/fundið
Kvenúr týndist
í miðbænum
KVENÚR, Citizen gullúr
með gylltri skifu týndist
föstudaginn langa, líklega í
miðbænum. Skilvís finn-
andi hafi samband í síma
564 2165.
Ljósgrár jakki úr end-
urskinsefni týndist
HÁLFSÍÐUR, ljósgrár
jakki úr endurskinsefni,
einn sinnar tegundar,
týndist við Skeiðholt í
Mosfellsbæ. Skilvís finn-
andi hafi samband í síma
568 2210.
Rautt telpnahjól týndist
RAUTT telpnahjól týndist
frá Hraunteig föstudaginn
langa. Skilvís finnandi hafi
samband í síma 553 2023.
HVÍT og svört, síðhærð,
læða týndist úr Hvassa-
leiti 42 8. apríl sl. Hún er
með silfurlita ól og gulan
hólk þar sem nafn henn-
ar og heimilisfang er í.
Fólk í hverfinu er beðið
að athuga kjallara og bíl-
skúra til að vita hvort
hún leynist þar. Þeir sem
hafa orðið varir við kisu
hafi samband í síma 553
1816 eða komi henni
heim til sín.
LAUGARDAG fyrir páska ók ég
um Borgarfjörðinn frá jarðarför
náins frænda í afar fögru veðri,
þar sem hin óvenjufagra birta
fyllti hugann friði og kyrrð. Þessi
frændi minn var mikill fuglavinur
og orti mikið um fugla og því
táknrænt að fyrsti hrossagaukur
vorsins mætti mér þegar ég ók í
hlað heima hjá mér. Síðan settist
ég við sjónvarpið og hugðist horfa
á Spaugstofuna en flýtti mér að
slökkva á tækinu áður en sá boð-
skapur sem þar var á ferðinni
eyðilegði fyrir mér páskaskapið.
Bóndi minn er fríkirkjumaður og
hefur farið í Fríkirkjuna í páska-
messu kl. 8 á páskadagsmorgni
síðan hann man eftir sér, en nú
bar svo við að hann kom að lokuð-
um kirkjudyrum og líkaði það illa
sem von er. Bjart og fagurt veður
var þegar við ókum frá harðlæstri
kirkjunni og mættum með fyrra
fallinu í morgunkaffi hjá vinafólki
en þar ríkti hin sanna páskagleði.
Sá siður hefur haldist milli fjöl-
skyldna okkar að koma á víxl í
morgunkaffi að aflokinni morgun-
messu í Fríkirkjunni. Kökur og
margs konar brauð var á borðum
og datt mér í hug að gefa lesend-
um mínum uppskriftir að brauði.
Um brauðbakstur
Eg hefi mjög einfalda aðferð
við að búa til brauð en þó mikla
tilbreytni í brauðgerð enda mjöl-
tegundir og annað sem fer í
brauðið breytilegt. Ég hnoða allt
mitt deig í hrærivél, en auðvitað
má hræra lint deig með sleif og
hnoða síðan á borði. Hægt er að
móta öll möguleg listaverk úr
brauðdeigi ef hugmyndaflugið er í
lagi, en brauðdeig má móta eins
og leir. Tvennt þarf að hafa í huga
þegar brauðdeig er búið til, deigið
þarf að vera lint og hiti vökvans í
brauðið má alls ekki fara yfir 40
°C. Þumalputtaðferð er að stinga
fingri ofan í vökvann sem á að
vera fíngurvolgur. Einfaldast er
að nota fínt þurrger sem fæst í
smábréfum eða V2 kg pökkum.
Gerið geymist lengi í kæliskáp
eftir að pakkinn hefur verið opn-
aður. Yfirleitt er óþarflega mikið
ger í brauðuppskriftum, en sé
minna ger notað og deigið látið
lyfta sér í kæliskáp lengi, frá 2
upp í 12 tíma verður brauðið mun
hollara og léttara í sér. Sumir
mega hvorki borða lifandi ger né
hveiti og sykur. Síðari uppskriftin
í dag er að brauði handa þeim,
sem er raunar flatbrauð bakað við
mjög háan hita í ofninum.
Fjölkornabrauð
_________5 dl hveiti__________
_________3 dl heilhveiti
_________1 dl hveitiklíð______
_________1 dl haframjöl_______
_______'/2 msk fínt þurrger
_______'h tsk salt__________
_______2 msk matarolía________
_________1 msk hunang_________
2 dl vel heitt vatn úr krananum
_________2 dl mjólk___________
eggjarauða eða mjólk til að
pensla brauðið með
birkifræ eða haframjöl
til að strá á brauðið
1. Setjið hveiti, heilhveiti,
hveitiklíð, haframjöl, þurrger og
salt í skál (hrærivélarskál):
2. Mælið matarolíuna með mat-
skeið og setjið út í, en smyrjið olí-
unni á eftir um skeiðarbakið og
mælið hunangið með skeiðinni. Ef
olía er á skeiðinni klístrast hun-
angið ekki við hana.
3. Blandið saman heitu vatni og
kaldri mjólk svo að vökvinn verði
fingurvolgur og setjið út í. Mjög
áríðandi er að blanda þessu sam-
an áður en það er sett út í, annars
drepst gerillinn. Leggið stykki yf-
ir skálina og látið lyfta sér. Sjá
hér að framan.
4. Takið deigið úr skálinni og
mótið brauð, penslið með eggja-
rauðu eða mjólk og stráið birkifræi
eða haframjöli yfir. Leggið stykki
yfir brauðið meðan þið hitið bak-
araofhinn í 210 °C, blástursofti í
190-200 °C. Skerið raufar í brauðið
með beittum hnífi og bakið í um 30
mínútur. Leggið stykki yfir brauð-
ið meðan það er að kólna.
Gerlaust fjölkorna flatbrauð
_________4 dl haframjöl_________
_________4 dl hveitiklíð________
_________2 dl heilhveiti________
_________1 dl rúgmjöl___________
_________1 tsk salt_____________
2 dl volgt vatn
1. Setjið allt í skál (hrærivélar-
skál) og hrærið og hnoðið.
2. Mótið 8 flöt brauð, 12-15 cm í
þvermál.
3. Hitið bakaraofn í 250 °C,
setjið brauðin á grind í ofninn og
bakið í um 7 mínútur. Vefjið
brauðin í stykki að bakstri lokn-
um. Athugið: Þetta brauð hentar
líka vel á grillið.
SKAK
llmsjón Margeir
Pétursson
Þessi staða kom upp í
skák sem áhugamaður tefldi
við öflugt tölvuforrit. Geir
Ó. Waage hafði hvítt og átti
leik, en þýska skákfonútið
Fritz4 var með svart. Hvít-
ur hefur fórnað hrók til að
fá tvö hættuleg frípeð og
Fritz hefur greini-
lega vanmetið þau.
42. Rxc5! - Rxc5
43. Hxe5! - Kc7
(Eftir 43. - Dxe5
vekur hvítur auðvit-
að upp nýja drottn-
ingu á f8) 44. Hxc5!
- Bc8 45. He5 -
Bd7 (45. - Hb8 46.
He8 - Bd7 47. Hg8!
er einnig tapað á
svart) 46. He6 -
Df5 47. Hxg6 -
Hbb8 48. Hf6 - Dc5
49. Dg7 - Hbf8 50.
Re6+ - Bxc6 51.
Hxe6 - Kd7 52.
He8 - Hxh7 53. Dxf8 -
Dxf8 54. Hxf8 - Ke7 55.
Ha8 - Hxf7 56. Hxa7+. Eft-
ir að Kasparov tapaði fyrh'
IBM tölvunni Djúpblárri í
fyrra, er það orðið í frásög-
ur færandi þegar menn
leika tölvur slnar svo grátt.
Geir O. Waage er 23 ára
gamall starfsmaður Olís og
hefur aldrei teflt á opinberu
skákmóti! Það var Sævar
Bjarnason, alþjóðlegur
meistari, sem vakti athygli
skákhornsins á þessari skák.
HÖGNI HREKKVÍSI
// Blddu andaféafcJ U;& erum ekki bú/n,
cp& skalcx 'i
Víkverji skrifar...
KUNNINGI Víkverja kom að
máli við hann í vikunni og sagð-
ist vera hálfhneykslaður á þeirri um-
ræðu sem hefði staðið um Islenzka
erfðagreinungu vegna lagafrum-
varps um gagnagrunna á heilbrigðis-
sviði, sem nú liggur fyrir Alþingi.
Margir innan lækna- og háskóla-
stéttarinnar hefðu mótmælt þessu
frumvarpi með misgóðum rökum og
var viðmælandi Víkverja á þeirri
skoðun að þessar raddir hljómuðu
ekki ýkja sannfærandi.
Einn þessara manna, læknir og
dósent í erfðafræði við Háskóla fs-
lands, taldi í viðtali við Morgunblað-
ið öllu skipta að þessi gagnagrunnur
væri í höndum Háskólans, þá væri
öllu borgið.
„Þarf að svara svona rökleysu?"
sagði kunningi Víkverja við þessu,
og bætti við: „Gagnagrunnurinn yrði
að sjálfsögðu miklu öruggari í hönd-
um láglaunaðra háskólastarfsmanna
og auðvitað ætti HÍ ekki í vand-
kvæðum að reiða fram litla fimmtán
milljarða til að vinna þennan gagna-
grunn?“
XXX
Á BENTI kunningi Víkverja á
að annar háskólamaður ritaði á
miðvikudag grein í Morgunblaðið,
þar sem hann hamrar á hættum á
misnotkun þessara upplýsinga, sem
vissulega þurfi að tryggja að höndl-
aðar væru með ýtrustu varúð, en
þegar hann fór að rýna í greinina
sagðist hann hafa hnotið um þessa
málsgrein:
„Segjum sem svo að ættgengur en
læknanlegur sjúkdómur finnist hjá
barni við genarannsóknir og geti
sjúkdómurinn ekki verið kominn frá
foreldri. Væri það ekki skylda þeirra
sem finna slík sjúkdómstilvik að láta
viðkomandi vita svo að unnt sé að
lækna sjúkdóminn?“
Kunningi Víkverja sagðist vona
að maðurinn sem þetta skrifaði hefði
forgangsröðina á hreinu. „Alla vega
á ég bágt með að trúa því að hann
vilji stöðva frumvarpið sem gæti
bjargað fjölda mannslífa einmitt
með því að þeir sem vinni með hinn
nýja gagnagrunn komist í aðstöðu til
að greina læknanlega sjúkdóma í
fólki," sagði hann. Einstaka faðern-
ismál geti varla vegið mjög þungt í
þeim samanburði.
„Ég segi bara fyrir sjálfan mig,“
sagði kunningi Víkverja, „að ég hef
miklar áhyggjur af því að karlmenn í
kvenlegg minnar ættar hafa flestir
látizt langt fyrir aldur fram úr sjúk-
dómum, og þætti mér mikill fengur í
rannsóknum sem leiddu hugsanlega
í ljós einhvem læknanlegan
genagalla í minni ætt.“
XXX
AÐ ER mikið áhyggjuefni ef
svona tréhestum í kerfinu tekst
að koma í veg fyrir verkefni á borð
við þetta, sem hefur augljóslega
gríðarlega þýðingu, bæði fyrir
heilsufar Islendinga, svo ekki sé
minnzt á hinn þjóðhagslega ávinn-
ing,“ bætti kunningi Víkverja við.
„Ég vona í einlægni að löggjafar
íslendinga beri gæfu til að sjá þetta
mál í aðeins stærra samhengi, með
hag þjóðarinnar og almennings í
fyrrirrúmi," sagði kunningi Vík-
verja, og lauk máli sínu á þvi að
minna á, að ekki megi gleyma því að
starfsemi Islenzkrar erfðagreining-
ar sé undir ströngu eftirliti, sem
honum virtist vera mun meira en
hægt sé að segja um meðferð þeirra
upplýsinga, sem nú þegar eru í
gagnagrunnum hins opinbera heil-
brigðiskerfis.