Morgunblaðið - 13.05.1998, Qupperneq 25
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 13. MAÍ 1998 25
LISTIR
Morgunblaðið/Þórarinn Stefánsson
VIÐ afhjúpun minnisvarða um Konrad Maurer á leiði hans í MUnchen;
Árni Björnsson, Björn Bjarnason, Kurt Schier, Rut Ingólfsdóttir, Val-
gerður Valsdóttir, Ingimundur Sigfússon og Jóhann Ólafsson.
Konrad
Maurer reistur
minnisvarði
Hannover. Morgfunblaðið.
Afmælissýning Sverris Ólafssonar í Straumi
Loksins orðinn
frj áls maður
Morgunblaðið/Kristinn
SVERRIR Ólafsson, húsbóndi í Straumi.
A FOGRUM sólríkum vordegi í
Suðurkirkjugarðinum í norðurhluta
Miinchen var Konrad Maurer ný-
lega reistur minnisvarði. Maurer
ferðaðist um Island á 19. öld og
skráði í ferðasögu sinni nákvæmar
lýsingar á land- og lifnaðarháttum
íslensku þjóðarinnar. Ferðafélag ís-
lands gaf íslandsferð Maurers ný-
lega út og reisti honum minnisvarð-
ann í nafni íslensku þjóðarinnar
allrar. Minnisvarðinn stendur á leiði
Maurers undir tveimur stæðilegum
birkitrjám og sker sig úr umhverf-
inu sem séríslenskur í nábýli við
veðraða mosavaxna krossa liðinna
alda.
Minnisvarðinn samanstendur af
þremur stuðlabergssúlum frá
Hrepphólum í Árnessýslu og hefur
bergið fengið að halda náttúrulegri
mynd sinni. Fremri súlurnar eru
lægri og standa skáhallt móti hvor
annarri eins og opin bók. Þar er rit-
að í svartri skrift á þýsku og ís-
lensku:
Brautryðjandi
á sviði norrænna fornfræða.
Frumkvöðull
í frelsisbaráttu Islendinga.
Velgjörðamaður
íslands.
Að baki þeirra stendur þriðja súl-
an eins og persónugerving fræði-
mannsins. Á hana eru rituð nöfn
þeiiTa hjóna Konrads Maurers og
Valerie Maurers ásamt ártölum.
Fyrir tæpu ári kom upp sú hug-
mynd - eftir að ferðasaga Maurers
var gefín út af Ferðafélagi Islands -
að heiðra minningu Konrads
Maurers. Kurt Schier og kona hans
hófu þá leit að leiði hans sem hafði
verið tínt í kirkjugarðinum í tugi
ára. „Eftir langa leit fundum við
mosavaxna plötu þar sem konan
mín gat aðeins greint einn bókstaf,
K,“ sagði Schier í samtali við blaða-
mann Morgunblaðsins. „Við fengum
leyfi fyrir því að hreinsa plötuna og
þá kom í ljós að þetta var rétta leið-
ið. Þessi kirkjugarður er friðaður en
þar sem platan er ekki sú uppruna-
lega fékkst leyfí til að setja nýjan
stein á leiðið." Þess má geta að frá
öðrum áratug þessarar aldar hafa
engar jarðarfarir farið fram í garð-
inum, en þar hvíla margir af mæt-
ustu borgurum Múnchen.
Fjöldi manna var viðstaddur há-
tíðlega afhjúpun minnisvarðans, þar
á meðal margir afkomenda Maurers
og hittu margir ættingja sína þar í
fyrsta sinn. Bjöm Bjarnason
menntamálaráðherra var meðal
þeirra sem ávörpuðu gesti, en Jó-
hann J. Ólafsson og Árni Björnsson
voru yiðstaddir fyi-ir hönd Ferðafé-
lags íslands. Að athöfn lokinni buðu
sendiherrahjónin í Bonn, Ingimund-
ur Sigfússon og Valgerður Valsdótt-
ir, gestum til hádegisverðar þar
sem boðið var upp á vel þegnar ís-
lenskar kræsingar.
Á TÍMAMÓTUM er til siðs að líta
yflr farinn veg. Vega og meta líf
sitt og störf, afrek, afglöp og allt
þar á milli. Þetta hefur Sverrir
Ólafsson myndhöggvari verið að
gera síðasta kastið og í kvöld kl.
19 opnar hann sýningu á
nokkruin verka sinna frá síðast-
liðnum þrjátíu árum í Listamið-
stöðinni í Straumi, Hafnarfirði.
Tilefnið er 50 ára afmæli Sverris
í dag.
„Upphaflega átti þessi sýning
að vera brot úr mínu lífi, sýnis-
horn úr störfum og áhugamál-
um,“ segir Sverrir, þar sem þeir
blaðamaður standa í miðri vinnu-
stofu hans í Straumi, innan um
mótorhjól af margvíslegum toga,
vélknúna „fisflugu“ og svo auð-
vitað myndverk. „Mig langaði til
dæmis að sýna mótorhjól, jeppa,
skotvopn og annað slíkt en þegar
ég gerði mér grein fyrir umfang-
inu fannst mér rétt að halda mig
við myndverkin!"
Því næst fór Sverrir að týna
saman „dót“, sem hann hafði
jafnvel ekki séð í fimmtán til
tuttugu ár, og var búinn að stein-
gleyma að hann ætti. Tekur lista-
maðurinn eitt þessara verka, sem
er við hendina, sem dæmi. „Sjáðu
þetta,“ segir hann við blaðamann
sem virðir verkið fyrir sér.
Grunnurinn er úr tré en upp úr
því rís mergð teina. „Hvað er
þetta?“ spyr blaðamaður. „Hef
ekki hugmynd um það,“ segir
Sverrir og skellir upp úr. „Maður
kom ekki alveg heill út úr hippa-
árunum!"
Rekur þá blaðamaður augun í
annað verk. Silfurhúðaðan knatt-
spyrnumann í búri. „Þetta er
Týndi hlekkurinn," segir Sverrir
án þess að blikna. „Boltamenn
eru nefnilega hlekkurinn á milli
manns og apa!“
„En hvers vegna er hann í
búri?“ spyr þá blaðamaður, sem
forðum daga geystist um grundir
með tuðru á tánum. „Það segir
sig sjálft. Apar eiga að vera í
búrum!“
Oður til náttúrunnar
Liggur þá leiðin inn í sýning-
arsalinn, þar sem við blasa stærri
verk. Sum eru erótísk, önnur
ekki. Öll eru þau þó, með einum
eða öðrum hætti, óður til náttúr-
unnar. „Ég legg enga sérstaka
áherslu á ný verk á þessari sýn-
ingu, enda eru þau flest í Mexíkó,
þar sem ég hef unnið mikið í
seinni tíð. Þetta er meira svona
til gamans gert, fyrir vini og
kunningja - og svo auðvitað sjálf-
an mig.“
Síðast sýndi Sverrir á íslandi
fyrir fimm árum, í Galleríi Borg,
en hin síðari ár hefur hann látið
æ meir til sín taka á erlendum
vettvangi, í Þýskalandi, Mexíkó,
Brasilíu, á Italíu og Bretlandi,
svo einhver lönd séu nefnd. „Mér
hefur gengið vel erlendis, þannig
að ég er hættur að standa í
brauðmolaröðinni hér lieirna."
Hálfur annar áratugur er frá
því Sverrir hleypti heimdragan-
um. Mest hefur hann unnið í
Mexíkó en einnig í Bandaríkjun-
um og á Kúbu. „Mín myndlist
hefur breyst mikið frá því ég fór
að fara utan enda er ekki hægt
að vera á þessum slóðum án þess
að verða fyrir áhrifum - slík er
uppsprettan.“
En einu gildir hvort Sverrir er
á íslandi eða í Ameríku. Lífsvið-
horfið er alltaf hið sama. „Ég hef
aldrei leyft tilverunni að komast
upp með neina grámyglu og fer
örugglega ekki að gera það úr
þessu. Þá hef ég gætt þess að
taka hvorki sjálfan mig né samfé-
Iagið hátíðlega. Það eina sem ég
tek liátíðlega er listin - en það er
önnur saga!“
Sverrir hefur löngum haft
gaman af að „stríða sijórnmála-
mönnum", eins og hann orðar
það, en hefur að mestu látið af
þeirri iðju, þar sem þeir hafa
orðið svo „slæm áhrif ‘ á hann.
„Það er helst Sverrir vinur minn
Hermannsson sem hefur góð
áhrif á mig en það er bara af því
hann er svo góður laxveiðimað-
ur.“
Eigi að síður hefur Sverrir
boðið fulltrúum allra fiokka á
opnun sýningarinnar í kvöld - „til
að gera engan vitlausan". „Mað-
ur er loksins orðinn ftjáls mað-
ur!“
En tilefni sýningarinnar er
ekki bara fimmtugsafmæli Sverr-
is, heldur einnig tíu ára afmæli
Listamiðstöðvarinnar í Straumi,
sem hann byggði upp og skipu-
lagði. Annast Hafnarfjarðarbær
nú reksturinn en Sverrir veitir
miðstöðinni forstöðu.
„Þetta hefur verið frábær tími.
Hér er alltaf einhver að,“ segir
Sverrir en á áttunda hundrað
manns frá 28 lönduin hafa dvalist
í lengri eða skemmri tíma í þess-
ari fjölþjóðlegu fjöllistamiðstöð.
Aðstaða er fyrir fimm listamenn
í einu.
Segir Sverrir starfsemina í
Straumi hafa vakið athygli víða
um lönd enda séu miðstöðvar af
þessu tagi fremur sjaldgæf fyrir-
bæri. „Á dögunum fékk ég til að
mynda bréf frá menntamálaráðu-
neytinu í Tævan, þar sem beðið
er um „uppskriftina" að Straumi.
Hróðurinn hefur bersýnilega
borist víða.“
Frá og með morgundeginum
verður sýning Sverris opin dag-
lega frá kl. 14 til 17. Henni lýkur
17. maí.
4
mh -'w,a
HauHur TómaSson
m
íi
^ m
0
: u £ H
tf
i *
# *
Caput og Danski útvarpskórinn
Hátfðartónieikar til heiðurs Margréti II Danadrottningu
'J^hkPS
Sigrún Eðvaldsdóttir
Caput Stjórnandi: Guðmundur Óli Gunnarsson Einteikari: Sigrún Eðvaldsdóttir, fióluteikari
, Efnisskrá: Bent Sörensen: Minneiieder-Zweites Minnewater.
Haukur Tómasson: Kolísert fyrir fiðlu.og kammersveit. Frumflutningur »
Danski útvarpskórinn Stjórnandi: Stefan Parkman ’ 1 REYKJAVIK
Efnisskrá: Jergen Jersild: Tveir rómantískir kórsöngvar. . „ -j0 jyjy^j 'J JJJJ^JJ •»
Per.JJóTgárd: Þrjór lofgjörðajtónmyndanir. Hefðbundnir norrænjr kóráöngvar.
Þjóðleikhúsinu Su. 17. 5. kl. 20. Örfá sætflaus. Síðir kjólar og dökk föt.
Miðasala re Bankastræti 2. sími ss28^88