Morgunblaðið - 06.10.1999, Qupperneq 50

50 MIÐVIKUDAGUR 6. OKTÓBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
HEYRIRDU NOKKURNTÍMA RADD-
IR INNRA MED ÞÉR, SRETTIR ?
RADDIR SEM SESJA ÞER A£>
ÞÚ HAFIR SERT EITTHVAÐ
HANN HLYDIR
SÍNUMINNRI
FÁVITA
Hundalíf
Ljóska
Ferdinand
Smáfólk
f ISTHIS A FOXTROT
CHARLES, OR A WALTZ?
«o Ql o* 1
I U5UALLV JU5T
UIAIT ANO 5EE
HOW IT TURNS
OUT..

oi
Ace
Vdhce
St“dio

8-/o
Er þetta foxtrot
eða vals, Kalli?
Ég er
ekki viss.
Ég bíð venjulega og sé Ace
hvernig það kemur út.. Dansskúli.
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Bréf frá
manneskju
í Júgóslavíu
Frá Ragnarí Stefánssyni:
ÉG VAR að fá bréf frá manni sem
heitir Miroljub í Lazarevac í Jú-
góslavíu. Fram kemur í bréfmu að
Mirjoljub hafi búið og starfað hér á
landi fyrir mörgum árum. Af því ís-
lenskir fjölmiðlar hafa nú ekki verið
svo duglegir að birta hlið þeirra
sem urðu fyrir loftárásunum í stríði
NATO-ríkjanna gegn Júgóslavíu,
langar mig að birta ykkur þetta
bréf, þýtt úr ensku, í örlítið styttri
endursögn.
Bréfið
„Kæri Ragnar.
Þakka þér kærlega fyrir frábæra
grein þína í Morgunblaðinu 8/9
1999. Bróðir minn, Predrak Dockic,
þýddi hana fyrir mig á Serbókróat-
ísku og sendi mér hana. Kærar
þakkir. Grein þín er sönnun þess,
guði sé lof, að til er fólk með heil-
brigðar hugsanir, líka í NATO-lönd-
unum.
Aðferð hugsunarinnar má aldrei
vera valdbeiting, valdbeiting má
ekki verða leið til að leysa vanda-
málin. Sært land mitt og fólkið, sem
hefur verið drepið, Serbar og Al-
banar, eru í lok 20. aldarinnar krafa
um að heimurinn, sérstaklega
Bandaríkjamenn, Bretar og Þjóð-
verjar, lúti höfði og hugsi alvarlega
um stöðu sína í heiminum. A marg-
an hátt og um langt skeið mun Jú-
góslavía minna á og vera viðvörun
um hvernig ekki á að hugsa, um
hvað ekki má gera.
Eftir að fjölmiðlar heimsins hafa
verið lokaðir um langa hríð, eru þeir
nú hægt og bítandi að opna sann-
leikanum leið, sannleikanum um Jú-
góslavíu og árásarstríð NATO,
hægt og bítandi. Einhvem tíma
munum við sjá allt í réttu ljósi, í
dagsljósinu, ekki í ljósi valdbeiting-
arinnar. Að lokum mun öll sagan
um Júgóslavíu og NATO liggja ljós
fyrir, laus undan áhrifum og „út-
skýringum" Bandaríkjanna, Eng-
lands, Þýskalands og Frakklands.
Það er löng leið þangað, en það er
eina leiðin, leið sannleikans.
Til þín vinur í fjarlægð. I nafni
ástkærrar, blóðgaðrar fósturmoldar
minnar, í nafni fólksins sem var
drepið, þakka þér fyrir manneskju-
legt hjartalagið bak við útskýringar
þínar. Þakka þér fyrir hugrekki þitt
að segja að rangindum var beitt,
fyrir að segja að sannleikurinn er
allt annað en það sem NATO segir.
Meira en hálfa ævi mína hefur ís-
land átt stað í hjarta mínu, stað eins
og Júgóslavía. En þessi hjartastað-
ur minn er núna miklu ríkari, vegna
Ragnars Stefánssonar, svo nærri en
samt 5.500 km í burtu. Takk fyrir
þessa trú sem ég hef öðlast innra
með mér, takk fyrir rödd þína í hafi
þagnarinnar."
Víst þykir mér hólið gott
Þið haldið auðvitað að ég birti
þetta til að koma á framfæri hóli um
sjálfan mig. Ég verð að viðurkenna
að ég hef sjaldan verið eins stoltur
af nokkurri viðurkenningu sem ég
hef hlotið. Það er einmitt þessa
vegna sem ég birti þetta. Eg vil
segja við fréttamenn, að það er til
umbun fyrir starf, sem er miklu
verðmætari en laun fyrir að skrifa
hinn „viðurkennda sannleika" vald-
hafanna.
Ég man hvað ég var stoltur yfir
íslenskum blaðamanni, Asmundi
Sigurjónssyni á Þjóðviljanum, þeg-
ar ég kom heim til íslands í náms-
hlé 1962-1963. Ásmundur skrifaði
fréttaskýringu eftir fréttaskýringu,
þar sem hann útskýrði baráttu
Víetnama gegn ofurvaldi hinna
sterku í heiminum. Ég var við nám í
Svíþjóð og þá skrifuðu sænsku blöð-
in enn þá um árás hinna „vondu“
Norður-Víetnama og Víetkonga á
hið „frjálsa" Suður-Víetnam, líka
málgögn sænsku kratanna. Það tók
sænska fjölmiðla 3^4 ár í viðbót að
snúa við blaðinu og kunna við að
segja sannleikann. Það tók flesta ís-
lenska fjölmiðla enn þá lengri tíma
að þora að birta sannleikann um
Víetnamstríðið.
Auðvitað þarf ekkert hugrekki til
að skrifa grein eins og þá sem ég
skrifaði í Morgunblaðið 8. septem-
ber sl. Það þarf hins vegar ákveðna
trú á því að það sé hægt með þolin-
mæði að koma einhverjum öðrum
sannleika á framfæri en sannleika
hinna auðugu og voldugu. Frétta-
maður sem gerir slíkt að staðaldri
mun ekki fá hól sumra yfirboðara
sinna framan af. En hann mun
smám saman öðlast þá viðurkenn-
ingu sem er miklu mikilvægari.
Um mikilvægi þess að greina
rétt frá ástandinu í heiminum
í heimi þar sem manneskjur
heimsins eru stöðugt að færast nær
hver annarri verður sífellt mikil-
vægara að gætt sé sannleiksástar
og hlutlægni í umfjöllun um átök
meðal manna. Þetta er nauðsynlegt
til að við fáum rétta mynd af heim-
inum. Þetta er nauðsynlegt til að
ekki sé hægt að plata okkur út í
annað eins óhæfuverk og loftárás-
irnar á Júgóslavíu voru. Þetta er
nauðsynlegt til að manneskjumar í
heiminum vilji hafa við okkur góð
samskipti.
Því eigum við að gera kröfu um
sanna fréttamennsku í stað þess
sem best virðist seljast í augnablik-
inu, í stað frétta og útskýringa
hinna auðugu og voldugu, hinna sig-
ursælu stríðsherra.
RAGNAR STEFÁNSSON,
Tryggvagötu 4, Reykjavík.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.