Morgunblaðið - 07.05.2000, Side 14

14 B SUNNUDAGUR 7. MAÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ

NÝVERIÐ KOM ÚT í FRAKKLANDI Á VEGUM
GALLERÍSINS AGNES B, FJÓRBLÖÐUNGUR MEÐ
MYNDVERKUM RONI HORN, EN BLAÐIÐ ER
HELGAÐ EINUM HEIMSÞEKKTUM LISTAMANNI
HVERJU SINNI. RITSTJÓRI ÞESSA BLAÐS SEM
KALLAÐ ER POINTD’IRONIE, ER ÞEKKTUR
FRANSKUR LISTFRÆÐINGUR OG SÝNINGAR-
STJÓRI HANS-ULRICH OBRIST, EN HANN HEFUR
EINKUM UNNIÐ Á SVIÐI SAMTÍMALISTA Á
ALÞJÓÐLEGUM VETTVANGI. HUGMYNDIN AÐ BAKI
POINTD’IRONIEER ÁKAFLEGA MERKILEG TILRAUN
TIL AÐ FÆRA SMÁ VERK SEM LISTAMENNIRNIR
HAFA UNNIÐ AÐ í EINRÚMI VINNUSTOFUNNAR, TIL
ALMENNRA ÁHORFENDA ÚTI í HINUM STÓRA
HEIMI. BLAÐIÐ, SEM ER ÓKEYPIS, ER GEFIÐ ÚT í
100.000 EINTÖKUM OG DREIR TIL SAFNA,
SKÓLA, SÝNINGARSALA OG ÝMISSA ANNARRA
AÐILA VÍÐA UM HEIM, í ÞEIM TILGANGI AÐ SEM
FLESTIR GETI NÁLGAST ÞAÐ. BLAÐIÐ ER
ÞVÍ ÁLEITIN OG NÁIN TENGING Á MILLI HUG-
MYNDAHEIMS LISTAMANNSINS OG ALMENNINGS.
Ro ni Horn hefursjálf sagtfrá því aö hún hafi
feróast um ísland í nærri tfu ár áður en hún
fór að taka hér myndir. Ástæðan var sú aó
henni fannst hún þurfa að upplifa staðinn á
einföldum forsendum „að sjá landslagið
eins og það er þegarég erekki þar“, segir
hún í bókinni BluffLife og vísar í texta eftir
Simone Weil. Síðan 1988 hefur myndavél-
in oftastfylgt henni á ferðalögum og hún
reynir að skrá það sem fyrir augu hennar ber án þess að leggja
höfuöáherslu á það sem flestir myndu telja áhrifamest f um-
hverfinu. Hún velur þær myndir er hún telur að afhjúpi best þá til-
finningu er hverjum stað er eiginleg. Ljósmyndirnar rata svo inn í
margvísleg bók- og myndverk sem oft hafa einnig textatengingu.
Verk hennar er oft á tíöum erfitt að skilgreina, því hún vinnur
annars vegar meö það sem er lifandi og raunverulegt, en hins
vegar með hið afstæða í hugmyndafræöilegum skilningi, sem er
ekki síöur mikilvægur þáttur verkanna.
Viö fyrstu sýn mætti halda að sum Ijósmyndaverk Horn væru
fyrst ogfremst landslagsmyndir, en því fer þófjarri. Að baki
þeirra liggur önnur og mun persónulegri afhjúpun á umhverfinu
og tengslum mannskepnunnar við það, hvort heldur sem það er
manngert eða náttúrulegt. Verkin fjalla um það sem hún hefur
sjálf kallað „innra landslag". Enda má segja aó eitt það merki-
legasta sem hennar kynslóð listamanna hefur fram að færa sé
nýtt og róttækt viöhorftil raunsæis, eða kannski öllu heldurtil
sjálfs raunveruleikans ítengslum við lífið. „Innra landslagfelstí
einfaldri þekkingu á sjálfum sér, einhvers konar heilbrigðri skyn-
semi sem maður öölast á því að standa aftur og aftur frammi fýr-
ir reynslu er skírir mann. í þessu innra landslagi er hugarróin
kortlögð, miðað við heiminn eins og hann er en ekki eins og ég
ímynda mér hann," segir Horn í viötali við Jan Howard.
I þeim myndum sem Horn hefurtekið á íslandi er það oft hið
ósnortna eða „tæra" í náttúrunni sem höföartil hennar, - það
sem hefur verið eins frá örófi alda. Stundum tengist það sambýli
við manninn og hið manngeröa, þar sem áhersla er lögð á sam-
runa fremur en yfirráö, sátt fremur en togstreitu.
í „innra landslagi" Roni Horn felst eitthvað óráðið og náiö,