Morgunblaðið - 24.09.2000, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 24. SEPTEMBER 2000 B 2i
Vinningshafar
í Sól & sumarleik
Werther's og Toffifee
1. vinningur Ferð fyrir fjóra til Benidorm í 1 viku
Sigrún Kjartansdóttir - Ásvellir 10B 240 Crindavík
Samvinnuferðir
' Landsýn
umþérad
Hér erum viö
2.-4. vinningur Char-Broil CB6000 gasgril
Guðlaug Ármannsdóttir - Seljabraut 38 - 109 Rvk.
Jón Ragnar Jónsson - Grandavegi 45-101 Rvk.
Svava Kr. Guðmundsdóttir - Silfurbraut 10 - 780 Höfn.
Þökkum
frábæra
þátttöku!
Sælgætisöskjur
Bergrós Björnsdóttir
Seljabraut 22- 109 Rvk.
Birgitta Johansson
Flúðaseli
i 42 -109 Rvk.
Bjarni Einarsson
Landakoti 225 - Bessast.hr.
Dagfríður Pétursdóttir
Hafnargata 9 - 233 Hafnir
Vinningaerhaegtað
vitjahjá:
Karl K.Karlsson ehf.,
Skútuvogur 5,
104 Reykjavík,

Ella Björk Einarsdóttir
Garðavellir 7 - 240 Grindavík
Eygló Sigurliðadóttir
Furuhlíð 11 - 220 Hafnarf.
Guðmundur R. Ólafsson
Lækjarberg 8 - 220 Hafnarf.
Guðmundur S. Guðm.
Staðarsel 8-109 Rvk.
Guðrún Einarsdóttir
Stekkjarhvammi 21 - 220 Hafnarf.
Guðrún Magnúsdóttir
Breiðvangi 10 - 220 Hafnarf.
Gunnar J Karlsson
Rauðalækur 59- 105 Rvk.
Gyða Guðmundsdóttir
Hófgerði 15-200 Kóp.
Hólmfríður Traustadóttir
Kirkjubraut 18 - 780 Höfn.
Hulda Einarsdóttir
Furulundi 9B - 600 Akureyri
Kolbrún Guðmundsdóttir
Birkigrund 200 Kóp.
Margrét Margeirsdóttir
Birkiteig 6 - 230 Keflav.
María Lebiedz
Heiðarholt 38 - 230 Keflav.
Oddný Jónsdóttir
Lækjarhjalli 24 - 200 Kóp.
Ragnheiður Þorsteinsdóttir
Blöndubyggð 10 - 540 Blönduós
Þóra Þorgeirsdóttir
Dverghamrar 3-112 Rvk.
KAKL K. KARIS50N
Nitsuko Venus símstöðvarnar henta ve! fyrir
kröfuharða notendur. Fjöidi góðra eiginteika
eins og innbyggð símsvörun, tölvutengingar,
mjög sveigjanlegir forritunarmöguleikar og
þráðfausir símar.
Svar hf. er sameinað fyrirtæki ístei hf. og
Simvirkjans ehf. Þjónustudeiid Svars annast
þjónustu á öllum eldri simstöóvum beggja
fyrirtækja.
Ráðhústorgí 5
600 Akureyri
Sími 460 5950
Fa* 460 5959
Sjókvíar við íslandsstrendur.
Morgunblaðið/RAX
hverfisáhrifa, sem verða þegar eld-
isfiskur af norskum uppruna slepp-
ur úr kvíum og blandar erfðum við
náttúrulega stofna í íslenskum ám.
Ekki er hægt að líta á slík umhverf-
isáhrif sem staðbundin, þar sem
flökkufiskur úr eldiskvíum mun
dreifast með landinu og tilviljun
ræður hvar hann velur að hrygna í
ferskvatni. Rannsóknir sýna að eld-
isfiskur blandar sér í hóp villtra
laxa, sem eru á leið í sína heimaá til
hrygningar. Það er því ljóst að ís-
lenskum laxastofnun mun stafa
hætta af erfðamengun og veirusýk-
ingum vegna þessa sjókvíaeldis í
Mjóafirði. Sérstaklega mun lajcveiði-
ám í Breiðdal og Vopnafirði stafa
hætta af slíku sökum nálægðar við
kvíaeldið. Veiðiréttareigendur á
þeim stöðum hafa miklar áhyggjur
af þessu máli.
Þá leitar Skipulagsstofnun ekki
eftir upplýsingum um önnur alvar-
leg áhrif kvíaeldis af þessari stærð-
argráðu á villta laxastofna, s.s. laxa-
lús, sem magnast í eldiskvíum og
veldur afföllum á villtum laxaseiðum
þegar þau ganga til sjávar. Vitað er
að laxalúsin þarf ekki að vera stað-
bundin við kvíamar og getur borist
langar leiðir með straumum. Þá er
heldur ekki litið til þeirra áhrifa sem
stórfellt kvíaeldi gæti haft á silungs-
veiðiárnar, en víða á Austurlandi er
að finna gjöfular sjóbleikjuár, s.s.
Norðfjarðará og Breiðdalsá svo
dæmi séu tekin. Vitað er að silunga-
stofnar eru næmir fyrir veirusýk-
ingum og sníkjudýrum.
Samkvæmt þessu má sjá að nið-
urstaða Skipulagsstofnunar er
meingölluð þar sem ekki er fjallað
um hin umtalsverðu, víðtæku og
óafturkræfu umhverfisáhrif, sem
leiða munu af starfsemi umsækj-
anda.“
Gífurlegir hagsmunir
Óðinn segir það ljóst að veiðirétt-
areigendur muni ekki sitja þegjandi.
„Það verður ekki horft fram hjá
okkur í þessum málum. Við erum
geysilega stór hagsmunahópur.
Laxveiðihlunnindí tilheyra 1860 lög-
býlum á íslandi. Eigendur þessara
jarða hafa miklar tekjur af þessum
hlunnindum sínum, sem eru í mörg-
um tilfellum grundvöllm- afkomu
þeirra og gerir búsetu á jörðunum
mögulega. Há arðsemi laxveiði-
hlunninda á íslandi byggist á
ómenguðu og óspilltu umhverfi.
Hinn íslenski laxastofn, hreinn og
ómengaður, er gi-undvöllur þeirra
verðmæta. Hann verður ekki metinn
til fjár. Hann er enn ómengaður af
flökkufiski og ísland er eitt af fáum
löndum sem geta státað af slíkum
náttúrugersemum. Erfðablöndun
við norskan eldislax myndi rýra
þessi verðmæti með afgerandi hætti
og væri í raun og veru aðför að
byggð í landinu.
Og ekki má gleyma því að laxveiði
laðar til landsins erlenda stór-
efnamenn. Þessir menn skila meiri
tekjum í þjóðarbúið heldur en
nokkrir aðrir ferðamenn. Þeir
greiða hátt verð fyrir veiðileyfm,
kaupa þjónustu af flugfélögum,
bílaleigum, hótelum, leiðsögumönn-
um o.s.frv. auk þess sem rekstur
veiðihúsa er atvinnuskapandi til
sveita."
Einkaflugmannsnámskeid
hefst 2. október
JAA samþykkt nám
Bæjarlind 14-16
200 Kópavogur
Simi 510 6000
Fax 510 6001
FLUGSKÓLI ÍSLANDS
P.O. Box 5405 - 125 Reykjavík
Sími 530 5100 - Fax 530 5109
flugskoli@flugsko!i.is
www.flugskoli.is
Nú er kvíaeldi byrjað við Voga-
stapa. Hefur þú á tilfírmingunni að
það eigi að horfa framhjá veiðirétt-
areigendum íþessum málum?
„Já, mér finnst vera slíkur keimur
af þessu, ég verð að segja það. Við
vissum hreinlega ekki af þessu við
Vogastapa fyrr en leyfið lá fyrir og
allt var komið af stað. Hraðinn og
leyndin þar vakti athygli. Þessi af-
greiðsla Skipulagsstjóra vegna
Mjóafjarðar er svo bara til að stað-
festa þennan grun, að það eigi bara
að keyra þessi mál áfram hvað sem
tautar og raular. En það er mikill
misskilningur ef menn halda að það
gangi eftir. Umhverfissjónarmiðin
eru orðin miklu sterkari heldur en
áður var og framhjá þeim verður
ekki horft.
Hvað varðar kvíarnar við Voga-
stapa vil ég bara segja að þessu hef-
ur verið gefið nafnið tilraunaeldi, en
þetta er ekki annað en efnahagsleg
tilraun. f því er tilraunamennskan
fólgin. Tilraunin hefur ekkert með
lífríkið að gera.
Og vegna þess að því hefur verið
fleygt að Vogastapi sé heppilegur
staður fyrir kvíaeldi vegna fjarlægð-
ar frá íslenskum laxveiðiám, þá er
það skoðun okkar að það sé enginn
heppilegur staður fyi-ir kvíaeldi í sjó
við ísland. Vegalengdir eru ekki
miklar og fljótfarnar sprækum fiski.
Auk þess er Vogastapi í Faxaflóa og
í hann renna fjölmargar af bestu
laxveiðiám landsins sem kunnugt
er.“
Eru þið þá kannski alfarið á móti
fískeldi?
„Nei, það er mesti misskilningur.
Við erum ekki á móti fiskeldi. Við
höfum ekkert á móti fiskeldi í kerj-
um uppi á landi, en við leggjumst
eindregið gegn norskum fiski í
kvíum við Islandsstrendur. Þessir
fiskar munu sleppa úr kvíunum og
þá fara þeir í árnar með allt sem
þeim fylgir. Við viljum ekki þessa
laxa í lífríkið.“
Nú virðist vera kominn talsverður
skríður á þessi kvíaeldismál. Hvað
getið þið gert annað en að kæra
úrskurði oggera fundarályktanir?
„Við getum ýmislegt gert. Kæru-
vopnið er sterkt og við munum beita
því óspart. En eins og ég kom að áð-
an, eru veiðiréttareigendur mjög
stór hagsmunahópur, svo stór að
skoðanir hans og vilja er ekki hægt
að hunsa. Þá eigum við öfluga og
fjölmarga bandamenn sem eru
veiðimennirnir. Nú, ef allt annað
þiýtur þá er alltaf dómstólaleiðin.
Þá myndu lagabókstafirnir a.m.k. fá
að njóta sín, eða það skyldi maður
a.m.k. ætla.“
(þróttir á Netinu
vTg> mbl.is
-allta/= errmvAo nytt
ISDN SISMSTÖDVASl: