Fréttir frá Íslandi - 01.01.1876, Blaðsíða 46
46
MENNTUN.
urður Kráksson frá sama bœ. J>oir Jögðu upp frá Svartirkoti í
Bárðardal að morgni hins 7. febrúar í góðu veðri, og stefndu
beint á Dyngjufjöll. Um kveldið komu þeir upp að fjöllunum
vestanverðum, og hjeldu þar upp í skarð nokkurt milli hamra;
það nefndu þeir Yonarskarð. J>á tók veður óðum að versna, og
gjörði á þá ofsastorm með sandhríð og grjótflugi. |>ó hjeldu
þeir fram ferð sinni, þar til er aldimmt var orðiö; klifruðust
þeir þá upp á klett einn, er þeir nefndu Vegklett, og grófu sig
þar í fönn um nóttina. Um morguninn eptir var veður gott;
sáu þeir þá glöggt til eldstöðvanna, og rauk þar mikið. Komu
þeir þá að Öskju og litu hið mikla eldsvæði í suðausturhorni
hennar í kverkmyndaðri fjallaþröng; virtist þeim það yfir mílu
ummáls, en hafa töluvert umbreyzt frá því er Watts jöklafari
kannaði það síðast um sumarið áður. |>að hafði sokldð niður
við gosin um 400—500 faðma, og myndaði ógurlega milda gjá;
var hún umgirt af afarháum klettum á þrjá vega, en sand-
brekka brött var að norðanverðu niður í djúpið. |>ar rjeðu
sendimenn til niðurgöngu, og urðu að vaðbera sig víða; var það
hin mesta hættuför, því að sums staðar urðu þeir að stökkva
yfir vellandi gjár, en sums staðar lá þeim við að festast í sand-
leðju. Niðii á botni eldsvæðisins var stórt vatn og snarpheitt;
gengu þeir með því að norðan og austan og var þar allt þakið
af gosbrunnum, rjúkandi gjám og vellandi lœkjum og hverum.
Sums staðar var hraunið svo veikt undir fótum þeirra, að þeir
urðu að skríða, en sums staðar svo heitt, að þeir brenndu skó
sína. Suður af vatninu voru hitagígirnir flestir og mestir, drundi
hátt í þeim og ullu úr þeim sjóðandi lœkir niður í vatnið; milli
þeirra voru örmjóir sandhryggir, en sums staðar stórir klettar,
og virtist fjallið þar eins og tætt í sundur. Norðvestan við
vatnið voru standbjörg há með ýmislega litum lögum, en þang-
að fengu þeir eigi komizt. Nokkru fyrir norðan hið niðurfallna
eldsvæði sáu þeir gíg mikinn rjúkandi; þaut mjög í honum, en
jörðin skalf í kring. Gátu þeir skriðið að honum og sjeð nið-
ur í hann; virtist þeim sem liann mundi vera 100 faðihar að
þvermáli og 100 faðmar að dýpt niður að hinum vellandi soð-
katli neðst á botninum. Fleira gjörðist ekki sögulegt í för
þeirra, og komust þeir á einu dœgri aptur til byggða.