Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1900, Blaðsíða 5

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1900, Blaðsíða 5
5 irferðar, og auðséð, að í fyrstu hafa þeir ekki verið smásmiði. Ekki er sjáanlegur aldursmunur á þeim, nema ef girðingin ý skyldi geta álitist einna nýlegust. Þó er það næstum furðulega mikið, ef allar girðingarnar hafa verið i rækt undir eins, og garðarnir milli þeirra hlaðnir lil skýlis. Hitt má og hugsa sér, að þá er vöxtur þvarr í einni girðingunni, hafi hún verið lögð niður eða látin hvilast, en önnur tekin í staðinn. Það er heldur ekki víst, að hér hafi eingöngu verið stunduð hörrækt: korn) rkja gat verið meðfram. Til hvers smágerðin (hringarnir) hafa verið notaðir, er ekki hægt að segja. Hafi það verið vermireitir fyrir hörplöntur, þá hefir garðræktin verið furðu langt komin á þeim tírna. Þó þykir mér ekki annað líklegra. 4. »Hoýtóft« í Fljótshlíð. I Arbók fornleifafélagsins 1894 bls. 24 er skýrt frá tóft í Butru- engjum í Fljótshlíð (og fylgir mynd af henni); hefir sú tóft verið -haldin að vera hoftóft. Það mun þó frá fyrstu frernur hafa verið getgáta en munnmæli. Mér sýndist nauðsynlegt að ganga úr skugga um það, hvers konar tóft þetta væri, og gróf hana þvi út vorið 1899. Svo reyndist, að i henni var ekkert grjót, nema í undirstöðum veggjanna, og yfir höfuð engin hofs-einkenni. Þar á móti fanst í afhústóftinni gulleitt lag í gólf- inu. Það voru auðsjáanlega leifar af gamalli heyskán. Er tóftin því ekki annað en fjárhústóft með hlöðu eða »kumli« við, og þarf ekki að tala meira um hana. — Það skal eg játa, að mér þótti leiðara að kotnast að þessari niðurstöðu. En svo varð að vera. /. Einkennilegur hellir d Geldingaiæk. Á Vestri-Geldingalæk á Rangárvöllum er í túninu, rétt fyrir sunnan bæinn, ávalur hóll, aflangur frá norðri til suðurs. Eru í hliðum hans um miðjuna djúpar og víðar dældir, sem benda til, að þar hafi fallið niður hellisræfur. Suðurendi hólsins er þó heill, 'og er hellismunni í suður- enda hans, næstum 3 ál. djúpt í jörðu, og frá munnanum er viðlika djúpt niður að hellisgólfinu; eru þar 9 þrep ofan. Dyr eru hlaðnar yfir munnanum. Þegar Jón Loftsson, sem nú hefir lengi búið á Vestri-Geld- ingalæk, kom þangað, hafði hellirinn lengi verið ónotaður; hann varhrun- inn að innanverðu, og svo hafði leysingavatn jafnað auri úr hruninu um hann allan. Dyrnar voru fallnar inn. Jón gróf þær upp og ruddi síðan aurnum úr hellinum, hlóð í hann grjótgafl að innan og dyr á hann að framan. Er hellirinn nú 22 al. langur frá munnanum að gaflinum, en dyrnar með þrepunum er að auki. Hann er hvelfdur innan, en þó all-ó- sléttur. Hæð hans inn við gaflinn er nál. 5 al., en vídd nál. 9 al.; svo lækkar hann og mjókkar utar eftir, og við munnann er hann tæpl. 3 al. hár og 6 ak víður. Bergið í hólnum er móhella, en ákaflega hörð, eink-

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.