Alþýðublaðið - 26.02.1961, Blaðsíða 4

Tilkynning
Benedikf Gröndal skrifar
frá félagsmálaráðuneytinu.
Að marggefnu tilefni tilkynnist hér með,
að heimild til endurgreiðslu úr sparimerkja-
bókum er bundin við giftingu eða að menn
háfi náð 26 ára aldri.
'CJndanþágur þær sem skattayfirvöldum er
heimilt að veita skulu aðeins veittar frá
þeím degi að um undanþáguna er beðið.
Undanþágan felur aldrei í sér heimild til
endurgreiðslu þess fjár, en áður hefur ver-
ið aflað og skylt var að leggja inn.
Félagsmálaróðuneytið, 25. febrúar 1961.
Iðja, félag verksmiðjufólks.

UM HELGINA
Framboðsfreslur.
Ákveðið hefur verið að viðhafa allsherjaraf-
svæðagreiðslu um kjör stjórnar, varastjórn-
endurskoðenda og varaendurskoðenda fyr-
3r árið 1961.
Framboðsfrestur er ókveðinn til kl. 6 e. h.
miðvikudaginn 1. marz þ. á., og ber að skila
uppástungum i skrifstofu félagsins fyrir
þann tíma. Hverri uppástungu skulu fylgja
skrifleg meðmæ'li 100 fullgildra félags-
manna.
Reykjavík, 26. febrúar 1961.
Iðja, félag verksmiðjufólks, Reykjavík.
EF veitt væru bókmennta-
verðlaun á alþingi fyrir list-
rænustu nefndarálit, sem þing
menn skila, er vafalítið, að
Skúli Guðmundsson mundi
hreppa þau á þessum vetri.
Hann getur tekið fiármála-
leg atriði eins og innistæðu-
bindingu innlánastofnana í
seðlabankafrumvarpi og skrif
að um það reyfara um sauð-
fé á útnes.ium á kjarngóðu
máli, kryddaðan vísupört-
um.
Ekki beitir Skúli sköpun-
argáfu sinni, sem er mikil
guðsgjöf, til þess eins að
auðga bókmenntir þjóðarinn-
ar. Tilgangur hans í áður-
nefndu áliti um Seðlabank-
ann er að nota eina kind vest
ur á Rauðasandi til að um-
turna fyrirætlunum ríkis-
stjórnarinnar um Seðlabanka
íslands.
í þessu frumvarpi eru á-
kvæði þess efnis, að innlána-
stofnanir, það er bankar,
sparisjóðir og innlánsdeildir
samvinnufélaga, skuli skyld-
ar til að láta vissar upphæð-
ir standa inni hjá Seðlabank-
anum. Slík ákvæði eru í öll-
um löndum heims, sem til
þekkist, og hafa verið hér í
lögum um árabil. Nú er þetta
ákvæði heldur takmarkað, en
látið ná til innlánsdeildanna,
sem ekki var fyrr en í fyrra.
★ FÉ DREGIÐ FRÁ
DREIFBÝLI?
í rauninni eru Framsókn-
armenn sammála aðálatrið-
um frumvarpsins, og komm-
únistar einnig. Þeir vilja
sjálfstæðan og öflugan seðla-
banka í fjárhagskerfi okkar.

DIESELVÉLAR
Loftkældar — Öruggar -- Ódýrar
í fiskibáta, bjargbáta og lystibáta til raflýsingar.
Við vatnsdaelur og loftþjöppur.
Nokkrar vélar fyrirliggjandi
Einkaumboðsmenn:
Bræðurnir Ormsson
Vesturgötu 3. :— Sími 11467.
Andstaða Skúla snýst um áð-
urnefnt smáatriði eitt, og
byggist fyrst og fremst á því,
að verið sé að draga sparifé
dreifbýlisins inn i banka í
Rsykjavík.
í þessu sambandi nefnir
Skúli dæmi af þrem smá-
stöðum í afskekktum lands-
hlutum, og kemst að þeirri
niðurstöðu, að 20 bændur á
Rauðasandi verði að Benda
eitt ærverð suður í Seðla-
banka íslands til að tryggja
jafnvægi í peningamálum
þjóðarinnar!
Miklir níðingar mega ráða-
menn þjóðarinnar vera að
fyrirskipa Seðlabankanum að
heimta miskunnarlaust þetta
ærverð frá Rauðasandi og
setja það á bundinn reikn-
ing í Reykjavík !
En hér hefur Skúli tekið
sér skáldaleyfi til að hag-
ræða myndinni örlítið í
nefndaráliti sínu. Hann slepp
ir gersamlega að nefna það
lítilræði, sem Seðlabankinn
lánar út um allt land, þar á
meðal til Rauðasands. Hann
lætur þess alls ekki getið, að
Seðlaþankinn jþeikkir vel
sauðkindurnar vestra, og
raunar um allt land.
Sannleikurinn er sá, að
Seðlabankinn endurkaupir á
hverju ári afurðavíxla í stór-
um stíl. Löngu fyrir sauðburð
byrjar bankinn að lána út á
blessuð lömbin, 50—60% af
því verði, sem áætlað er að
þau leggi sig fyrir í slátrun
næsta haust. Þessi lán fara
hæst upp undir 300 milljónir
króna á hverju ári, svo að
mannvonzkan er ekki á hærra
stigi en svo, að bankinn
sendir út um landið um 350
þúsund ærverð!
Það er ekki sízt til að gera
Seðlabankanum kleift að
veita slík lán, sem honum er
tryggt lítið brot af sparifé
innlánsstofnana í Reykjavík
og um allt land, auk þess sem
slík inneign eykur öryggi
viðkomandi stofnana.
★ SAMA RÉTT,
SÖMU SKYLDUR
Hitt atriðið í andstöðu
Skúla varðar innlánsdeildir
samvinnufélaga, og vill hann
ekki, að bindingarákvæði
nái til þeirra eins og allra
sparisjóða og banka. Eg tók í
fyrra afstöðu gegn stjómar-
flokkunum í atriðum varð-
andi samvinnúfélögin, en í
þessu atviki tel ég rétt og í
lengd farsælast fyrir þau að
sitja við sama borð og aðrir.
Hættulegasti áróðurinn gegn
Isamvinnuh.reyfingunni varð-
ar þau sérákvæði, er um hana
gilda. í tíð vinstri stjórnar-
innar sýndu Framsóknar-
menn einmitt skilning á
þessu með því að setja tekju-
skattsprósentu hina sömu á
samvinnufélög og aðra aðila.
Gylfi Þ. Gíslason ræddi
þetta mál ítarlega á þmgi á
fimmtudag. Hann kvaðst
skilja sérstöðu innlánsdeilda
samvinnufélaganna, en benti
á þá staðreynd, að þær njóta
sömu réttinda og sparisjóðir,
þar sem innlánsfé þeirra eí
skattfrjálst. Meðan innláns-
deildirnar njóta sömu fríð-
inda og sparisjóðir, sagði
hann, verða þær að taka á
sig sömu kvðir og skyldur.
Gylfi gekk svo langt að gera
Framsóknarmönnum það til-
boð, að vildu þeir falla frá
þessum réttindum innláns-
deildanna, mundi hann beita
sér fyrir að skyldunum yrði
af þeim létt.
Munurinn er 'hér jsá, að
leggi maður fé í hlutafélag,
er það fé ekki skattfrjálst, en
leggi hann það í innlánsdeild
samvinnufélags, nýtur það
skattfrelsis.
Deilurnar um seðlabanka-
frumvarpið hafa fyrst og
fremst snúizt um þessi atriði,
og sýnir það óneitanlega, að
í rauninni er samkomulag um
aðalatr’iði' málsis, skipani
sjálfstæðs seðlabanka, sem er
óháður Landbankanum, er nú
Verður eingöngu viðskipta-
banki
Ríkisstjórnin hefur verið
gagnrýnd fyrir fjölgun ráða-
manna við bankann, þar sem
hann fær nú sjálfstætt 5
manna bankaráð. Það er rétt
að þarna verður dálítil fjölg
un á sama tíma, sem stjórnin
er á öðrum sviðum að fækka
starfsliði hins opinbera. Það
er ekkert leyndarmál, að í
stjórnarherbúðum voru skipt
ar skoðanir um þetta atriði.
Vildu margir sleppa banka-
ráði Seðlbankans í sparnaðar-
skyni og láta ríkisstjórnina
gegna störfum þess, þar sem
bankinn hlýtur ávallt að
fylgja efnahagsstefnu hverr-
ar stjórnar.
Ástæðan til þess, að endan-
lega var ákveðið að setja
bankaráð í frumvarpið, var
þessi: Ef slíkt ráð hefði ekki
verið, hefði stjórnrandstaðan
með nokkrum rétti getað
sagt, að verið væri að úti-
loka hana frá bankanum með
öllu. Þá hefði mátt búast við,
að andstöðuflokkarnir notuðu
fyrsta tækifæri til að knýja
fram nýjar breytingar á
bankalöggjöfinni og stöðugur
hringlandi með hana hefði
haldið áfram. Með því að hafa
bankaráð er andstöðunni
tryggð aðstaða til að fylgjast
með í Seðlabankanum og því
stefnt að friði um skipan
bankanna, sem nauðsynlegt
er að fá.
26. febr. 1961 — Alþýðublaðið