Alþýðublaðið - 21.06.1961, Side 13
»VW^MWWWWWWWWWWWWMWWHWWWiWWMWWWWWMWMWWWWWWIWW>WWiW»WWWWWWWWWWV*Wm»WWWWWW
KASTLJOS
NAZISTI
ís-
menntir, þegar þcir hcfðu á hús í Osló. Átti að greiða
lokið löngu námi. þeim 40 mörk hverjum að
Þá er stofnuninni ætlað að launum. Frú Preugschat
skapa sem margvíslegust neitaði að fara þessa ferð og
sambönd við fólk á íslandi, fór þá dr. Bien sjálfur til
sérstaklega ungt fólk, fræði-
og listamenn og aðra en
kommúnista. Eystrasaltsvik-
an er vel notuð til þess að
kaupa sem mest af slíkum
tengslum, en tilgangurinn er
auðvitað pólitískur áróður
en ekki friðsamleg menning
arskipti sjálfra þeirra vegna.
ÍSLENZKIR kommúnist-
ar fara nú tíðar pílagríms-
ferðir til smábæjarins
Greifswald í Austur-Þýzka-
landi, og ganga þar fyrir
gamlan nazista og fyrrver-
andi agent Ilitlers á ís-
landi. Hann er þar stjórn-
ancj| svokallaðrar ”ÍNor-
rænnar stofnunar,” sem
heldur uppi nolckurri
kennslu í íslenzkum fræð-
um, en er í rauninni mið-
stöð fyrir þjálfun áróðurs-
manna og agcnta, sem kom-
múnistar þutfa að nota á
íslandi og hinum Norður-
löndunum.
Þeir eru orðnir margir,
forustumenn kommúnista,
sem vitað er um að hafi heim
sótt Greifswald. Fyrst fóru
þangað Magnús Kjartans-
son og Magnús Torfi Ólafs-
son, tveir af aðalpennum
Þjóðviljans, og birtu mik-
inn grcinaflokk um Austur
Þýzkaland eftir heimkom-
una. Þangað fór einnig
Brynjólfur Bjarnason og
flutti hina frægu skýrslu
sína um stjórnmál á fs-
landi, þar sem hann játaði
hreinskilnislega, að Héðins
klofningur Alþýðuflokksins
á sínum ííma hefði verið
gcrður samkvæmt skipun
Kominform.
Nú er enn haldið uppi á-
róði)l fyslir* Eystrasaltsvfk-
unni svokölluðu, sem er
margvísleg kommúnistahá-
tíð, haldin austur þar hvert
sumar, Það er að vísu ein-
kcnnilegt, hvaða erindi ís-
lendingar eiga á Eystrasalts
viku, en kommúnistar vilja
sýnilega draga okkur aust-
ur að því innhafi. Hins veg-
ar er þessi hátíð notuð sem
yfirskin fyrir íslenzka kom
múnista til að senda valda
liópa af mönnum, sem cru
látnir sækja sérstök nám-
skeið í kommúnisma, áróð-
urs- iýg u ndi'rróðuvsíit a r f;
semi. — Brynjólfur
Bjarnason hefur og gert sam
komulag við utanríkisdeild
miðstjórnar austur-þýzka
kommúnistaflokksins um
að senda íslendinga á flokks
skóla austur þar, og sýnir
allt þetta, að Austur-Þjóð-
verjum hefur verið falið að
annast andlegt cftirlit og
uppfræðslu íslenzkra kom-
múnista í stórum stíl.
NAZISTINN
ÍSLENZKIR
OG
KOMMAR
Yfirmaður „Nordische In-
stitut" í Greifswald er ekki
ókunnugur íslendingum. —
Ilann er dr. Bruno Kress,
sem dvaldist hér á ladi árum
saman fyrir stríð og komst
svo langt að verða kennari
við Menntaskólann í Reykja
vík, enda kan/i hann ís-
lenzku vel.
Dr. Kress gekk í þýzka
nazistaflokkinn 1. marz
1334, eða svo snemma að það
hlýtur að hafa verið af trú
cn ekki tækifærisástæðum.
Um skeið átti Kress í erfið-
lcikum innan flokksins
vegna deilu í flokksdeildinni
í Reykjavík og var vikið úr
flokknum. Eftir allmikinn
málarekstur fékk hann rétt
hlut sinn og hlaut náðun frá
sjálfum Ilitler og full flokks-
réttindi á nýjan leik. f skjöl-
um dómstóla nazistaflokks-
ins er þess þá sérstakl. get-
ið, að Kress væri „ákafur
fIokksmaður“ og liafi unnið
gott starf við uppbyggingu
flokksdeildarinnar í Reykja-
vík.
Á stríðsárunum var Kress
í fangelsum Breta, en fór
eftir lok stríðsins til Meckl-
enburg og gerðist þar kenn-
ari. Vann hann vaxandi trún
að kommúnista, og 1956 fékk
hann stöðu við norrænu
deildina í Greifswald, þar
sem frami hans jókst unz
liann varð þar yfirmaður.
Þetta er maðurinn, sem
Magnús Torfi Ólafsson skrif
aði lofsamlega um og birti
af mynd í Þjóðviljanum
1958, eftir að þeir Magnús
Kjartansson höfðu heimsótt
hina endurvöktu stofnun til
að kynnast pólitísku starfi
hennar og koma á sambandi
hennar við íslenzka komm-
únista. í maí 1958 kom Kress
til Reykjavíkur og gerðu
kommúnistar mikið veður
með hana. En Gyðingakona
cin í Reykjavík þekkti fyrri
feril hans og mótmælti. —
Varð úr þessu hneyksli óg
doktorinn flýtti sér af landi
burt. Það merkilega er þó,
að þessi uppljósrun meðal
kommúnista í Reykjavík á
því, að dr. Kress hefði árum
saman verið nazistaagent á
GREIFSWALD OG
HAKAKROSSARNIR
Sagan um liakakrossana
er gott dæmi um hina marg-
víslegu, pólitísku undirróð-
ursstarfsemi, sem fram fer
eða stjórnað er frá þessari
„norrænu stofnun“ £ Greifs-
wald í Austur-Þýzkalandi.
Einn af fremstu kommún-
istaagentum í stofnuninni er
ungur lektor, Dr. phil.
Horst Bien, og á hann að
heita sérfræðingur í danskri
bókmenntasögu. — Undir
stjórn hans starfaði um
skeið norsk kona frú Preug-
schat að nafni, og var liún
lekíor að embætti. Seint á
árinu 1959 krafðist dr. Bien
þess af konunni, að hún færi
til Osló, setti sig í samband
við trúnaðarmenn norska
kommúnisíaflokksins, og —
fengi norska unglinga, sem
ekki væru í æskulýðsfylk-
ingu kommúnista, til að
mála hakakrossa víðs vegar
Osló. Hakakrossafaraldur-
inn gekk yfir £ Osló og var
meðal annars frá þessu sagt
í hneykslunartón £ norska
kommúnistablaðinu „Frihe-
ten“, en dr. Bien sýndi úr-
klippurnar í Greifswald til
að sanna yfirmönnum sínum
ágæti sitt í starfi.
Nokkru síðar var hafin
málsókn gegn fi-ú Preug-
schat fyrir að hafa „einstak-
lingshyggjuáhrif á stúd-
enta“, cn hún hefur flúið
landið, eins og tugþúsundir
annara borgara Austur-
Þýzkalands.
Svona er þessi „menning
arstofnun“ undir stjórn fyrr
verandi nazista, sem íslenzk
ir kommúnistar liafa veg-
samað í Þjóðviljanum og
sækja heim liver á fætur öðr
um. Þetta er stofnunin, sem
stjórnar þjálfun agenta til
að grafa undan þjóðskipu-
lagi Norðurlanda. Þetta er
sú tegund stofnunar, sem
Brynjólfur Bjarnason hefur
samið við austur-jþýzkyfir-
völd um að taka að sér þjálf
un og skólun á fjölda ung-
menna, sem íslenzkir komm
únistar scnda austur þangað
undir því yfirskini, að þeir
eigi að sækja sakleysislega
menningarhátíð — Eystra-
saltsvikuna.
íslandi, hafði engin áhrif á
stöðu hans í Aiistur-Þýzka-y^^^^^^wwwwwwwww^^
landi, og hefur vegur hans
hjá hinni kommúnistísku ríkj
isstjórn þar ekkert minnkað!
við slíkt heyksli.
HVAÐ GERA ÞEIR
í GREIFSWALD?
Stofnunin í Greifswald;
gerir ýmislegt fyrir utanj
kennslu £ norðurlandamál-1
um og „fræðslu“ eins og er-J
indi Brynjólfs Bjarnasonar!
um íslcnzk stjórnmál. Áður;
fyrr var þetta heiðarlegj
fræðastofnun, en kommún-!
istar hafa fengið henni marg;
vísleg pólitísk hlutverk.
Tilgangur stofnunarinnar!
er meðal annars að þjálfaj
agenta fyrir kommúnista á!
ýmsum sviðum, £ skólum, í;
verzlun, í sendinefndum og!
svo framvegis. Þessir nem-]
endur, sem eru vandlega]
valdir og stunda mjög langt!
og ítarlegt nám, njóta eklti;
aðeins kennslu þeirra pró-;
fessora, sem skráðir cru við'
Nordische Institutc. Sérstak-;
ir kennarar frá öryggisráðu-1
neytj ríkisins (MFS eða Min;
isterium fiir Staatssiclier-J
lieit) annast hina pólitísku;
uppfræðslu og aðrar liliðarj
undirbúnings þeirra undirl
framtíðarstörfin. Þctta er;
hinn raunverulegi tilgang-]
ur, en ekki eins og Þjóðvilj-;
inn sagði, að nemendur ætl-
uðu sér meðal annars að lifa!
á að þýða íslenzkar bók-:
Ársþingi lokið
LOKIÐ er ársþingi Norræna
rithöfundaráðsins, og fóru er-
lendu rithöfundarnir heimleið
is síðastliðinn fimmtudag.
Á þinginu voru rædd ýmis
hagsmunamál rithöfunda og
skiptust fulltrúar hinna ein-
stöku landa á upplýsingum um
kjör og aðstæður höfunda á
hverju Norðurlandanna um
sig. Eitt af málum þingsins
voru samningar við útgefand-
ur og breytingar og samræm
ing á þeim. Ákveðið var að
skipa fjögurra manna nefnd til
þess að vinna að endurbótum
og samræmingu þessa samn-
ings. Þá var rætt um þýðingar
norrænna bókmennta i Rúss-
landi og ákveðið að skrifa
menntamálaráðherra Sovét-
ríkjanna með áskorun um að
hann hlutist til um, að norræn
ir höfundar fái fulla greiðslu
fyrir verk sín, sem gefin eru út
í Sovétríkjunum Ennfremur
var rætt um vandkvæði ís-
lenzkra og finnskra höfunda á
því að fá verk sín þýdd og gef-
in út á hinum Norðurlöndunum
og taldi þingið nauðsyn á því
að komið yrði á stofn sjóðum
við háskóla eða aðra mennta-
stofnanir á Norðurlöndum, er
styrktu þýðingar bóka frá þess
um löndum. Ýmis fleiri málefni
voru rædd á þinginu, einkan-
lega er snert aukna samvinnu
lega er snerta aukna samvinnu
löndum.
Meðan norrænu rithöfund-
arnir 'dvöldust hér sátu þeir m.
a. boð menntamálatáðherra,
borgarstjóra Reykjavíkur.
Menntamálaráðs og Rikisú;-
varpsins og ennfremur bauð
Þjóðleikhúsið þeim á sýnirgu
á Sígaunabaróninum. Loks hélt
Rithöfundasamband íslar.ds
þeim veizlu í Valhöll á Þing-
völlum. Eftir að þinginu lauk
fóru rithöfundarnir í þriggjn
daga ferð til Norðurlands'ns.
Fyigdarmenn erlendu gestanna
í þeirri ferð voru Stefán Júlíus
son, form. rithöfundasambands
ins og Ingólfur Kristjínsson,
form Fél. ísl. rithöfunda. —
Áður en rithöfundarnir fóru
af landi brott afhenti Ragnar
Jónsson bókaútgefandi hverj-
um þeirra einak af málverka
bók Muggs og málverkaeft'r-
prentanir. Rithöfundarnir létu
mjög vel af komunni og dvöl-
inni hér. í þinglok buðu norsku
fulltrúarnir að næsta ársþing
yrði haldið í Oslo að vori.
Alþýðubla'ðið — 21. júní 1961