Alþýðublaðið - 24.12.1961, Blaðsíða 1

JÓLABÓK 1961
Ritstjóri Jólábókarinnar: Hólmfríður Kolbrún Gunn-
arsdóttir.
Ljósmyndijrnar í Jólafbókinni eru flestar teknar af
Gísla Gestssyni, Jóhanni Vilberg og Kristjáni Magnús-
syni.
Kápumynd (af Hrafnhildi Sveinsdóttur) tók Jóhann
Vilberg.
Ramma um jólahugvekju teiknaði Sigfi'u Halldórs-
son.
Aðrar teikningar í Jóla'bókinni eru eftir Árna Gunn-
arsson.
Prentun: Prentsm/ftja Alþýðublaðsins.
Myndamót: Prentmyndagerð Alþýðublaðsins.
E F N I
Efni Jólabókarinnar 1961 er allt íslenzkt. Þetta efni
er í bókinni:
Jól í borg og bæ . . .
Jólahugvekja eftir próf. Jóhann Hannesson.
Lengi muna börnin, — endurminning Magnúsar-
Björnssonar á Syðra-Hóli.
í ryki hversdagsleikans: „Ég hef elcki ráðið mínum
lífskjörum“, viðtal við Salóme B. Ólafsdóttur, verka-
konu.
Sjómenn á hafi úti: He/ma tve/?n jól af tæpum 40 á
sjónum, viðtal við Sigurð Benediktsson, sjómann.
Líf eða dau®i, smásaga eftir Þórf Bergsson.
Innan við rimlana, heimsókn að Litla Hrauni.
Ljóð er mynd, viðtal við Jóhann Hjálmarsson, skáld.
Joulupukki frá Eymafjalli, ljóshærð ógæfa o. fl., við-
töl við erlenda stúdenta um jólin í heimalandi þeirra.
Jólin eru hátíð barnanna (Jólakveðja til barna, sögur af
jólasveinum ög Grýlu. viðtal. — Jólaiþraut bamanna.
Svipir að vestan, sagnaþættir eftir Óskar Jónsson.
Austurvegs vitringar, sögn úr Hamrendabók.
Kvöldvaka kirkji* miðsins, Skúli Helgason segir frá
„Menn lifa bara fyrir líðandi stund“, bréf frá áslenzk-
um trúboða á Grænlandi.
„Álfarnir dansa þar einn og tveir í röð . . . úr þjóð-
sögum Jóns Árnasonar.
Gátur.
Þrjár verðlaunagátur eru í klaðinu:
Jólaþraut barnanna, — þrenn verðlaun.
Myndagáta, — verðlaunin eru Skinnklæddur Sindra-
stóll.
Jólakrossgáta, — verðlaunin ern innanlandsflug-
ferð með Flugfélagi íslands.
MARGS konar illar og ó-
hreinar vættir eru á ferðinni á
jólanóttina aðrar en jólakött-
urinn, jólasveinarnir og huldu
fólkið, — en þær eru allar
mjög viðsjárverðar, þó gera
þær ekk; mein, ef allt er
hreint og bjart, og þær verða
eigi varar við neinn gáska eða
léttúð, og sérstaklega_ ef þeir,
sem heima eru, sitja vdð að
lesa í einhverri góðri guðs-
orðabók. Engin ill vættur þol-
ir að heyra nafn Jesú nefnt,
og ekkert nafn guðs. Ég skal
segja elna stutta sögu, sem sýn
ir það.
Einu sinni voru nokkur börn
heima á jólanóttina, en allt
fullorðna fólk g hafði farið til
tíða. Þeim höfðu verið gefnii
fagurrauðir sokkar. Þau léku
á gólfinu með jólakertir, sín í
höndunum og lá nú heldur en
ekki vel á þeim. — Einkum
fannst þeim mikið ti! um
rauðu sokkana sína, og þótti
hverju fyrir s g sínir vera fal-
legastir.
„Sko minn fót minn fót!
Sko minn rauða fót!“ sögðu
þau.
Þá var sagt á glugganum
með ógurlega þungri, drynj-
andi rödd:
VETRARVÍSA
FARIN er fold að grána,
föl.ð byrgir skjána,
klaki kemur í ána,
kólnar fýrir tána,
leggur ís yfir lána
líða tekur á mána;
hvenær skal hann skána,
skipta um og hlána?
Kólna kærleiksbólin,
kveinar margur dól.nn
fýkur í flestöll skjólin,
fúnaður sumarnjólinn,
koma biðja alla.
alla menn,
boða jólafrið'nn
um flóð og láð:
Friður sð með yður
og drottins náð.
Jólaklukkur kalla:
komið þér.
Komið geta ei allir.
því er ver.
Marga, marga trylla
myrkra tröll.
Marg'r fara villir
um eyðifjöll.
Örn Arnarson.
☆
Jól,
kertaljós í bláum fjarska,
bak við ár,
æskuminning um ástina.
Hreinn stíg ég upp úr bala
á eldhúsgólfinu,
ÍJR PÁPISKU:
Kvöldbæn
Leggst ég n ður á loðið skinn,
legg ég mig upp í loft,
Kristur yfir höfði mér,
englar guðs á fótum mér:
Sancti Páll og Pétur á m!ðri
mér
hvert mig ber að landi
eða sandi
sigUi mig og svæfi
sankti Páll og heilagur andi.
Amen.
&
BÆNAVERS:
Ó, Jerúsalem, upp til þin
önd langar mín
þar sem að gull'ð glóir og skín
með guðvefs lín.
Þar munu birtast börnin þín
með berjaskrín.
Gleður þau vín, gleynid er
öll pín,
þau glóa sem raspur og vín.
týnd eru, trúi eg, jólin,
tekst af messurólin,
sést ei heldur sólin:
sár er reynsluskólinn.
Sigríður Hallgrímsdóttir
(uppi á 18. öld).
s'gndur af þreyttri móður,
færður í nýja skyrtu.
Jól,
fagnaðartár
fátæks barns'.
Jón úr Vör.
f HEEÐNUM og í helgum sið
á horfnri og nýrri öld,
ýtar hafa haldið
heilagt jólakvöld.
☆
VETRARNÓTTEN varlsc
mun oss saka,
fyrst að ljósin ofan að
yfir mönnum vaka.
Stefán frá Hvítadal.
JÖLAKLUKKUR kalla,
kalla enn,
HELD eg nú loks mín hinztu
jól,
hörmunga klæddur skugga,
fýkur í gjörvöll frelsisskjól,
fjöll hylja sól,
fátt má öreigann hugga.
Jeg á þig eftir, Jesús minn,
jörðin þótt öll mér hafni,
í þér huggun og frelsi finn,
fróun hvert sinn
flýtur af þínu nafni.
Allir:
Góðri glaðir á stund
gjalla látum róm,
skæran yfir skammdeginu
skáladóm.
Einn:
Það er ekki þar með nóg:
þursa- og álfadrótt
og dvergaher í holtum
halda jólanótt.
Allir: Góðri glaðir ...
Einn;
Sko minn fót,
sko minn fót,
sko minn gráa dingulfót"
Öll börnin urðu dauðhrædd
nema yngsta barnið; það var
milli vita og kunni því ekki að
hræðast eins og hin börnin.
Það kallaði út í gluggann
og sagði: „Ert þú Jesús Krist-
ur, sem fæddist í nótt?“
Þá þagnaði þessi voðarödd
á augabragði og bar eigi á
henni framar Hafði þetta ver-
ið e nhver ill vættur, sem vildi
taka börnin, en þoldi eigi að
heyra nafn Jesú nefnt.
(Sæmundur Eyjólfsson —
úr Jólavöku).
Allt er tapað, ef tapa eg þér,
tryggðavinurinn blíði
aldrei brugðizt í heimi hér
hefur þú mér,
hjálpar nauðum í stríði.
Bólu-Hjálmar.
☆
MORGUNN.
Og morguninn kemur
eins og bók
með þykkum, svörtum
spjöldum,
e ns ‘og myndabók,
sem opnast fyrir
svcfnþungum
augum þínum.
Og þú skyujar fegurð
lífsins,
og þú skynjar Guð,
eins og lítið barn
eins og lítið, fátækt barn.
sem ve't, að nú era ,iói.
Högni Egi’sson.
Af því myrkrið undan snýr,
ofar færist sól.
Því eru heilög haldin
hverri skepnu jól.
Allir:
Slítum mjaðar ei mót
meðan blundar sól.
Enginn veú, hvort aftur
hittmust
önnur jól.
Grímur Thomsen.
Guð’ sé lof.
Gleð leg jól
byggð og borg
boða sól.
Frelsarinn aldanna fæddist
í nótt,
fagna þú konungi sannleikáns,
drótt.
GLEÐILEG, GLEÐILEG JÓL!
Guðm. Guðmundsson.