Vísir - 11.09.1961, Blaðsíða 8
8
VÍSIR
Mánudagur 11. september 1901
UTGEFANDI: BLAÐAUTGAFAN VISIR
Ritstjórar: Hersteinn Pálsson, Gunnar G. Schram.
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson. Fréttastjór-
ar: Sverrir Þórðarson. Þorsteinn Ó Thorarensen.
Ritstjórnarskrifstofur: Laugavegi 27. Auglýsingar
og afgreiðsla: IngólfsstrœtÍ 3. Áskriftargjald er
krónur 45.00 á mánuði — í lausasölu krónur
3.00 eintakið. Sími 1 1660 (5 línur) — Félags-
prentsmiðjan h.f., Steindórsprent h.f., Edda h.f.
'AW-WmVAV.V.
VAV.V.VAV.V
Hugarfarsbreyting?
Fyrir nokkrum dögum brá svo við, að ritstjóri
Tímans, Þórarinn Þórarinsson, sem ötullegast hefur unn-
ið fyrir kommúnista um langt skeið, tók afstöðu gegn
kjarnorkusprengingum Rússa og setti ofan í við Þjóð-
viljann fyrir að ,,afsaka og samþykkja“ þetta athæfi.
Kvað hann auðséð á því, „hverjir ráða húsum“ hjá
íslenzkum kommúnistum og því glöggt, að almenning-
ur geti ekki treyst þeim fremur en áður.
En skyldi ritstjóranum vera það ljóst líka, að það
eru kommúnistar, sem hafa „ráðið húsum“ hjá Tím-
anum og forustuliði Framsóknarflokksins undanfarin
tvö ár, svo að almenningur getur ekki treyst honum
heldur. En vonandi er þetta nýja viðhorf Tímaritstjór-
ans til kommúnista fyrirboði stefnubreytingar hjá
blaðinu og flokksstjórninni.
Eyrnamarkið er rautt.
Þá hefir heyrzt hljóð úr horni frá samtökum gegn-
herílandi manna. Þeir hafa komið saman á fund og gefið
út yfirlýsingu um það að þeir mótmæli „sérstaklega öll-
um tilraunum með kjarnorkuvopn“.
Frámunalegri yfirlýsing en þessi hefir sjaldan sést.
Hér er ekki aldeilis verið að nefna að það voru Rússar
sem byrjuðu aftur tilraunir með kjarnorkuvopn. Það
má ekki nefna snöru í hengds manns húsi! Eins og
kunnugt er þá eru samtök gegnherílandi manna að
megin hluta kommúnistísk. Það er háttur kommúnista
um allan heim að stofna hliðardeildir, sem bera ekki
kommúnistanafn opinberlega, en eru þó á mála hjá
flokknum og styrkt af hans fé. Tíðkast þetta m.a. gjarn-
an í menningarmálum og eru þau ótalin öll listvinafé-
lögin, sem eru þannig ekki annað en kommúnistasellur.
Samtök gegnherílandi manna munu ekki blekkja ís-
lenzkan almenning né takast að villa á sér heimildir.
Þar er eyrnamarkið rautt og sauðargæran félaga Einars
Olgeirssonar.
De Gaulle vill bráða-
birgðastjórn í Alsír.
Ben Youssef Ben
Khedda, hinn nýi „for-
sætisráðherra“ útlaga-
stjórnarinnar serknesku,
var meðal fulltrúa á ráð-
stefnu hlutlausra þjóða í
Belgrad. Hann flutti þar
Fernhat Abbas.
ræðu og lýsti yfir, að
hann væri fús til við-
ræðna við frönsku
stjórnina um framtíð
Alsír — á grundvelli
þeirra skilmála, sem
uppreistarmenn settu,
Hann sagði og: „Þjóð vor
mun aldrei afsala sér yfir-
ráðarétti yfir Sahara, sem
með réttu er hennar land.“
— En það var deilan um
yfirráðin yfir Sahara, sem
allir vita nú, að er olíuauð-
ugt land, er varð þess vald-
andi, að samkomulagsum-
leitanirnar í Evian fóru út
um þúfur. Frakkland hefur
algerlega neitað að sinna
kröfum uppreistarmanna, að
Sahara sé hluti Alsír.
Ben Khedda kvað FrakKa
hafa áform á prjónunum um
skiptingu Alsír, og væfi það
með þeim hætti að reyna að
tryggja sér framtíðaryfirráð
yfir Sahara
Ben Khedda kom í stað
Ferrhat Abbas og er hinn
nýi forsætisráðherra að
flestra dómi harðari og
Ferrhat Abbas og reiðubú-
inn að auka skæruhernaðinn
og jafnvel grípa til enn víð-
tækari aðgerða hernaðar-
legra, og leita stuðnings
kommúnista meira en Ferr-
hat Abbas gerði í barátt-
unni.
Ekki hafa enn borizt frétt-
ir um, að samkomulagsum-
leitanir verði hafnar á ný,
en vitað er, að áform De
Gaulle og stjórnar haps er
að setja á stofn byrjunar-
stigsstjórn í Alsír fyrir ára-
mót og fari hún með völd
þar til önnur skipan verði
gerð, — og muni verða haf-
izt handa um að koma slíkri
stjórn á laggirnar eigi síðar
en 1. nóvember, nema upp-
reistarmenn fallist á sam-
komulagsumleitanir um frið
í Alsír innan þess tíma.
f þessari stjórn yrðu Serk-
ir í meiri hluta, og mun ekki
fullráðið um skipulag, ef til
vill væru valdir í hana menn
að afstöðnum héraðskosn-
ingum, eða þeir yrðu teknir
úr fjórum nefndum, sem
kjörnar voru á s.l. ári, til
athugunar á ýmsum málum
varðandi framtíð landsins.
Þessi bráðabirgðastjórn
mundi svo hafa yfirumsjón
með kosningum, þar sem
íbúar Alsír greiddu atkvæði
um framtíð landsins, —
„franskt Alsír“, algerlega
sjálfstætt Alsír, eða Alsir í
tengslum við Frakkland.
Franska stjórnin er sögð
hafa nokkra von um, ;að með
þessu móti myndu tengslin
við Frakkland haldast, og
jafnvel uppreistarmenn
sætta sig við það, ,að verða
aðilar að hinu nýja kerfi.
Fleiri halda þó, að þetta
reynist gyllivonir, því að í
rauninni megi fyllilega ljóst
vera, að uppreistarmenn
hafi alltaf verið og verði
áfram algerlega andvígir
slíku fyrirkomulagi. Og þeir
gætu reynzt svo áhrifamikl-
ir, að kunnir Múhameðstrú-
armenn í landinu vilji ekkii;1
sitja í stjórn slíkri sem þess-ij
ari i trássi við þá.
En ef þessi yrði nú reynd-Ij
in mundi franska stjórninjj
hætta við þessi áform oglj
stefna að skiptingu landsins.Jj
— þannig að hin auðugul*
strandhéruð (Algeirsborg-
Oran) yrðu látin falla íj*
hluta íbúanna af Evrópu-J«
stofni og Múhameðstrúar-J«
manna, sem vinveittir eruj.
Frökkum, en uppreistar-jl
menn hinn hlutann. jl
Uppreistarmenn eru al-\
gerlega mótfallnir skiptingu.jl
Þeir vilja algerlega sjálf-«“
stætt Alsír og yfirráð yfir
Sahara. Enn sem fyrr mun
torvelda eða jafnvel hindra
samkomulag tvennt aðal-
lega: Sahara og réttur til
herstöðva. En uppreistar-
menn hafa til þessa sagt, að
þeir vilji ekki franskar her-
stöðvar í Alsír eða Sahara
og þeir hafa ekki til þessa
viljað fallast á tillögur
frönsku stjórnarinnar um
öryggi fólki af Evrópustofni
til handa. Um ein milljón
landsmanna eru af Evrópu-
stofni og talsvérður hluti
þeirra af öðrum stofni en
frönskum, aðallega ítölsk-
um, og mjög hefur stofninn
að sjálfsögðu blandazt.
Útlagastjórnin gæti haft
hag af því að samkomulags-
umleitanir drægjust á lang-
inn.
Ýmislegt kann að gerast,
segja fréttamenn, á næstu
vikum, þessum málum við-
komandi og því sennilegt að
horfur kunni að skýrast, en
Ben Khedda.
um hvað ofan á verður er í
.rauninni allt í sömu óviss-
unni og áður. En það getur
vart staðið lengi, eins og
málum er komið.
— 1.
|".W«
Kommúnistiskir skæruliðar í
SuðurVietnam hafa byrjað sókn
í grennd við norðurlandamærin.
Aðalbardagasvæðið er um
320 km. fyrir norðan Saigon. í
fyrstu lotu náðu kommúnistar
2 varnarstöðvum. Tefldu þeir
fram um þúsund manna liði.
Hersveitir stjórnarinnar hafa
náð annarri, en barizt er heit-
arlega um hina.
I,t i í'j'j'. f t 1