Tölvumál - 01.07.1992, Page 14

Júlí 1992
Notkun tölva við öryggisgæslu
Bergsteinn R. ísleifsson,tæknistjóri VARA
Öryggisstjórnkerfi
Á undanförnum árum hafa
öryggiskerfi verið að breytast.
Áður fyrr voru fyrirtæki með
sjálfstæðan búnað fyrir innbrots-
viðvörunarkerfi, annan fyrir
aðgangsstjórnkerfi, hinn þriðja
fyrir vatnsviðvörunar og neyðar-
kallkerfi auk búnaðar fyrir tækni-
viðvaranir (loftræsting, hitastig
kælao.þ.h.). Allrasíðustu árhefur
þetta verið að breytast, sérstak-
legaístórum byggingum. Kröfur
hafakomið fram um sveigjanlegri
kerfi og kerfi sem eru einfaldari í
umsjón og notkun en um leið
umfangsmeiri og með lægri
rekstrarkostnað.
Nú til dags eru öryggiskerfi hvað
svo sem þau vakta orðin mjög
sveigjanleg. Stjórnstöðvarnareru
minna og minna sérhæfðar. Þær
eru byggðar þannig að þær upp-
fylli ströng skilyrði um öryggi en
séu samt sem áður samtengjan-
legar í hússtjórnarkerfi sem sam-
ræmi viðbrögð við breytingum
og hættuástandi á sjálfvirkan hátt.
Sem dæmi má taka fyrirtæki eða
stofnun með starfsemi í stóru húsi
eða fleiru en einu húsi. Starfsemin
er þess háttar að þörf er á
aðgangstjórnun starfsfólks um
húsin jafnframt sem þörf er á
innbrota-, vatns- og brunaviðvör-
unum. I hvert húsnæði er sett
viðvörunarmiðstöð sem tekur
við boðum frá öllum skynjurum
í húsnæðinu (kortalesurum v/
hurðir, hreyfiskynjurum, vatns-
skynjurum, hitanemum o.fl.).
Mótöld eru tengd við allar
miðstöðvarnar sem eru svo tengd
móðurtölvu í einu húsanna.
Mótöldin geta verið upphringi-
mótöld eða beinlínumótöld.
Hlutverk móðurtölvu er að halda
utan um allar færslur í kerfinu og
móttaka allar viðvaranir. Við-
vörunarmiðstöðvar á hverjum
stað fyrir sig eru forritaðar frá
móðurtölvu. I móðurtölvu er
gagnagrunnur með aðgangs-
kortum starfsmanna. Þar er
ákveðið hver hefur aðgang, hvar
og á hvaða tímum. I móðurtölvu
eru einnig allir inngangar í kerfinu
forritaðir þ.e.a.s. hvenær geta
viðvaranir borist og hvað á að
gerast, en virknin er mismunandi.
Til dæmis eru tækniviðvaranir
meðhöndlaðar á annan hátt en
boð urn innbrot.
Kostir miðstýringar
Helstu kostir við samtengingu
öryggiskerfa eru þeir að ekki þarf
að þjálfa mannskap á hverjum
stað fyrir sig til að annast umsjón
með kerfunum. Nægjanlegt er
að auk tengingar til öryggis-
miðstöðvar sé einn öryggis-
fulltrúi sem hafi móðurtölvuna
hjá sér. Ef til dæmis þarf að eyða
aðgangskorti sem hefur týnst þá
er nægjanlegt að skrá það týnt í
gagnagrunni móðurtölvu. Sjálf-
krafa hættir þá kortið að hafa
aðgang í öllum viðvörunar-
miðstöðvum.
Jafnvel þó að viðvörunar-
miðstöðvum sé miðstýrt eru allar
upplýsingar og forrit geymd í
þeim þannig að þó samband við
móðurtölvu rofni þá vinna kerfin
eðlilega. Um leið og samband
kemst á að nýju berast upp-
lýsingar sem safnast hafa saman
til móðurtölvu. Mynd 1 er ein-
línumynd er sýnir dæmi um
uppbyggingu heildarkerfis.
Úrvinnsla viðvarana
Auðvelt er l'yrir öryggisverði að
vinna úrþeim gögnum sem berast.
Gögnin berast öryggisverði í
forgangsröð. Þannig hefur t.d.
innbrot forgang fram yfir vatns-
viðvörun. Texti sem auðkennir
viðbrögð fylgja hverri viðvörun.
Þannig er öryggisverði strax gert
ljóst til hvaða aðgerða á að grípa.
Teikningar af húsnæði í ein-
földuðu formi er auðvelt að gera
þannig að öryggisvörður getur
strax séð hvar innan hæðar
húsnæðis innbrota hefur orðið
vart. Safnyfirlit er hægt að kalla
fram. Safnyfirlit geta innihaldið
upplýsingar urn allar hurðir sem
eru opnar, öll innbrots-
viðvörunarkerfi sem á eftir að
kveikja á og svo framvegis.
Brunaviövörunarkerfi
I öllum stærri kerfum í dag eru
notaðir skynjarar af hliðrænni
gerð. Með hliðrænni gerð er átt
við að skynjararnir gefa stjórn-
stöðinni upplýsingar um raun-
verulega reykmettun eins og hún
er í því rými sem reykskynjari er
staðsettur í eða hitastig ef um
hitaskynjara er að ræða. Einnig
er hægt að fá beinan aflestur um
stöðu skynjara, ef beðið er um,
á prentara. Til að þetta sé hægt
hafa verið þróuð samskiptaform
sem gera stjórnstöðinni kleift að
geta gert sér grein fyrir svari
skynjara. Mynd 2 sýnir stafræn
samskipti stjórnstöðvar og eins
skynjara við eina lesningu.
Stjórnstöðin sendir út númer
skynjarans, skynjarinnþekkirþað
og svarar til baka hve mikið
reykmagn eða hita hann skynjar,
14 - Tölvumál