Vísir - 30.10.1963, Síða 7

Vísir - 30.10.1963, Síða 7
V í S IR . Miðvikudagur 30. október 1983. Almenna bókafélagið og útgáfubækur þess Almenna bókafélagið hefur það sem af er árinu gefið út 9 bækur, og a. m. k. 5 eru vænt- anlegar — sumar um það bil að koma út. Bækurnar á fyrri hluta ársins voru: Stormar og stríð eftir Benedikt Gröndal alþingis- mann og ritstjóra, Hvíta Níl eft- ir Alan Moorehead. Það gerist aldrei hér eftir Constantine Fitz-Gibbon, tvær bækur í flokknum „Lönd og þjóðir”, þ. e. Japan og Indland, og loks Dagur í Iífi Ivans Denisovichs eftir Alexander Solzhenitsyn. Þessar bækur hafa yfirleitt allar feijgið mjög góðar viðtök- ur. Geta má þess, að „Það ger- ist aldrei hér“ seldist upp á skömmum tfma og var endur- prentuð. Bækurnar um „lönd og þjóðir“ hafa vakið mikla at- hygli, bæði hjá ungum og gömlum. Mjög margir leggja á- herzlu á að eiga bókaflokkinn complet — og er nú svo komið að fyrsta bókin, Frakkland, er á þrotum hjá AB; eitthvað mun þó vera til af bókinni f búðum ennþá. Bækur AB, sem nú eru ný- útkomnar, eru þessar: Hlébarð- inn eftir italska furstann Giu- seppe Tomasi di Lampedusa — íslenzkuð af Tómasi skáldi Guðmundssyni. Sagan kom fyrst út árið 1958, fékk æðstu bókmenntaverðlaun I'tala, áttu sér stað í álfunni á þess- um tíma. Lampedusa hafði hug- leitt efni sögunnar í aldarfjórð- ung, er hann settist loks niður og skrifaði hana á einu ári. Þegar sagan var fullgerð, sendi hann handritið til forlags eins í Milanó. Skömmu síðar lagðist hann fársjúkur. Á banabeðið bárust honum þau skilaboð, að bókmenntaráðgjafar forlagsins teldu handritið ekki tækt til út- gáfu. Það var ekki fyrr en rúmu ári eftir andlát furstans, að handritið komst. í hendur Feltrinellis, forlags þess, er gaf út hina frægu skáldsögu Paster- naks, „Sviagó læknir“, „Hlé- barðinn" var gefinn út og inn- an skamms var bókin á vörum i ar hvers bókmenntamanns um alla Ítalíu og vinsældir hennar slík- ar sem fyrr seg Sagan er ættarsaga höfundarins sjálfs, en forfeður hans höfðu öldum saman mikil mannaforráð á Sikiley. Er frásögnin öll gædd fágaðri klmni og skarpskyggni, þar sem lýst er á óviðjafnanleg- an hátt ást og hverfulleika mannlegs lífs. ísrael er 7. bókin sem út kemur í flokknum „Lönd og þjóðir“, Heimsókn Ben Gurions til íslands á síðasta ári varð til þess að beina athygli Islendinga enn meira en áður að þessu at- hyglisverða landi og einstæðri sögu þess. Aörar bækur AB, sem nú eru væntanlegar, eru þessar: Ævisaga séra Jóns Þorláks- sonar á Bægisá eftir sr. Sigurð Stefánsson vígslubiskup á Möðruvöllum. Er þar gcrð ítar- leg grein fyrir lifi og starfi þessa fyrsta þjóðskálds íslend- inga, sem fæddur er fyrir rúm- um tveim öldum. Eldur í Öskju, er myndabók um síðasta gos þessa kraft- mikla eldfjalls, sem sent hefur ösku sína allt til Svíþjóðar. Inngang um gosið og sögu eld- fjallsins ritar dr. Sigurður Þór- arinsson, sem allra manna bezt fylgdist með gosinu allt frá fyrstu byrjun. Mikil áherzla hefur verið lögð á, að myndirn- ar 1 bókinni fengju notið sln sem bezt. Er hún prentuð hjá Litmyndum sf. í Hafnarfirði, mjög vönduð I alla staði. Upp- setningu hefur annazt Torfi Jónsson. Ævisaga Hannesar Hafsteins síðara bindi — fyrri hluti, eftir Kristján Albertsson, er um það bil að fara í prentun. Hefst frá- sögn þessa bindis með ráð- herradómi Hannesar og tekur yfir tímabilið 1904—1909, þ. á m. deilurnar um símann, þing- mannaförina 1906 og heimsókn Friðriks VIII. til Islands árið eftir, samninga um sambands- málið, átökin um frumvarpið 1908 og aðra meiriháttar við- burði þessara ára í stjómmálum og lífi þjóðarinnar. Framh. á 10. síðu. Próf. Harald Schjelderup, höf. „Det skjulte Menneske“. Premio Strega, og hefur farið sigurför um Evrópu og enn víðar. Halda gagnrýnendur því fram, að „HIébarðinn“ sé „e. t. v. bezta skáldsaga aldarinn- ar“. Á Italíu seldist bókin á tiltölulega skömmum tíma I ná- lega tífalt stærra upplagi en títt er um skáldsögur þar I landi. Sagan hefst árið 1860 um það leyti sem Garibaldi gerir innrás sína á Sikiley og endurspeglar af fágætri snilld þær þýðingar- miklu samfélagsbyltingar, sem Skáldrit og fræðibækur it 90 óitoio Íírf ÍÓáiÆ gars Af bókum Menningarsjóðs á komandi hausti munu vafalaust vekja hvað mesta athygli Orða- bók yfir íslenzkt mál, sem Árni Böðvarss. hefur unnið að og Næsfa hár aldur ■I Mér dalt'í hug þegar ég las m‘ frásögn í blöðunum um árás á vaktmann á skipi, hverju það •I sætti að maður á níræðisaldri er ráðinn til slfkra vörzlu 't starfa. ‘1 Ég hef alltaf álitið að vörzlu- / starfi á skipum fylgdi talsverð "■ ábyrgð og að til þeirra starfa " þyrfti röska menn og ákveðna, ** menn sem fylgdust með öllum mannaferðum og hefðu mögu- "I leika á að bægja frá drukknum "■ lýð og óvelkomnum. Það er vitað mál að oft gerast •l drukknir menn uppivöðslusam- I* ir og það er líka vitað að þeir "• leita ýmissa erinda I skip að næturlagi, e. t. v. ekki sízt í I" áfengisleit. ’m Sumum þessara manna er til alls trúandi ef þeir telja sig I* þurfa að koma fram vilja sínum S og telja sig eiga I fullu tré við ■J þann sem þeir mæta. Þetta hef- !■ ur og komið á daginn. Þessi aldraði maður sem stóð vörð að ■J næturlagi á þilfari skipsins er I* barinn niður og stórskemmdur ]. f andliti, þannig að flytja varð ■J hann I sjúkrahús. Á’AWWAV.V.V.V.V.V.V.V Væri ekki ráð að ráða yngri mann og hraustari til vörzlu í næsta skipti og ævinlega úr þessu? Birta h arf n'ófn og myndir En það var líka annað sem mér datt I hug I sambandi við þessa líkamsárás á gamla mann- inn. Það er um nafnbirtingu uppivöðsluseggja og árásar- manna. Og það er ekki nóg að birta nöfn þeirra heldur á líka að birta mynd af þeim. Það á að gefa fólki kost á að varast þá og sneiða hjá þeim. Þjófar eru vont fólk og hvim leitt. Vissulega. Það er full á- stæða til að birta nöfn þeirra til að vara almenning við þeim. Það er líka gert a. m. k. þegar um ftrekað brot hefur verið að ræða. En hversu hvimleiðir sem bjófar eru, eru ribbaldar, sem ráðast á saklaust fólk með bar smíð og hnefahöggum hálfu verri lýður. Hvað er það að missa af nokkrum krónum til þjófs hjá því að verða limlestur — jafnvel svo að maður biði þess aldrei bætur? Gæti dregið úr misferli Nafnbirtingar á afbrotamönn- um hafa oft verið til umræðu, einkum I hegningarskyni. Sum- ir hafa haldið því fram að vægðarlaus birting á nöfnum manna myndi draga stórlega úr afbrotum og misferli. Meðal annars hefur komið mjög til tals að birta nöfn ölvaðra öku- manna, ef það gæti orðið til að draga úr því misferli, en hins vegar hegning gegn þeim sem láta sér ekki segjast og fremja brotið þrátt fyrir allt. Hegning — aðvörun Ég ætla ekki að ræða um hegningu fyrir afbrot, heldur um náuðsynlega og sjálfsagða aðvörun sem mér finnst að al- menningur eigi kröfu til af hálfu löggæzlu þegar um stór- hættulega menn er að ræða. Slík aðvörun er fólgin í því að birta bæði nafn og mynd af á- rásarmönnum og mér finnst að árásin á gamla vaktmanninn á skipinu sé ærið tilefni til að taka þetta mál á dagskrá. Kári II. komin er á markaðinn, svo og ævisaga Steingr. skálds Thor- steinssonar, eftir Hannes skáld Pétursson. Ýmislegt fleira góðra og at- hyglisverðra bóka er á döfinni frá Menningarsjóði og hefur Gils Guðmundsson forstjóri sagt Vísi frá eftirfarandi bókum: islenzk orðabók handa skólum og almenningi, aðalhöfundur Árni Böðvarsson. Að bók þess- ari hefur verið unnið sleitulaust um fimm ára skeið. Hún er tæpar 900 bls. að stærð, tveir dálkar á síðu, og hefur að geyma stuttar og gagnorðar skýringar á 62 þúsund íslenzk- um orðum. Hér er um að ræða fyrstu almennu íslenzku orða- bókina með skýringum á Is- lenzku. Auk þess sem hún á að geta orðið mikilvægt hjálpar- gagn skólanemendum er þess að vænta, að hún þyki góður feng- ur öllum unnendum íslenzkrar tungu, öldnum jafnt sem ung- um. Steingrímur Thorsteinsson, líf hans og list, nefnist bók eft- ir Hannes Pétursson. Bókin er um 300 bls. að stærð, prýdd all- mörgum myndum. I formála segir höfundur: „Viðleitni mín hefur verið sú að láta Stein- grím koma til dyranna eðilegan og mannlegan. Ævisögur skálda, sem sett eru á stall eins og goðmyndir, eiga naumast er- indi við lifandi fólk. En sums staðar má sjá, að bókin er hálft í hvoru varnarrit, og hef ég ekki hirt um að jafna yfir þær ,,misfellur.““ Konur segja frá, frásöguþætt- ir, minningar, sögur og ljóð eft- ir nær 20 konur. Efni bókarinn- ar er allt tekið úr handskrifuðu blaði, sem Lestrarfélag kvenna stóð að á árunum 1912 — 1938. Nálega allt efni bókarir.uar birt- ist hér í fyrsta sinn á prenti. Konurnar eru flestar lands- kunnar. Meðal höfunda eru Ást- hildur Thorsteinsson, Elín § Briem Jónsson, Herdís og Ólína Andrésdætur, Inga L. Lárus- dóttir, Ingunn Jónsdóttir frá Kornsá, Laufey Vilhjálmsdóttir, Steinunn H. Bjarnason og Theódóra Thoroddsen. — Vig- dís Kristjánsdóttir myndskreyt- ir bókina. Þar verður einnig lit- prentuð mynd eftir Mugg, sem hann gerði við bernskuminn- ingar móður sinnar og límdi inn I hið bandskrifaða blað kvennanna. Landsvísur, ný ljóðabók eftir Guðmund Böðvarsson. í bókinni verða um 30 kvæði eftir hið vinsæla skáld á Kirkjubóli. Anna Rós, ný skáldsaga eftir Þórunni Elfu Magnúsdóttur, hefst í byrjun fyrra stríðs, haustið 1914. Afríka, ný bók I flokknum Lönd og lýðir. Guðrún Ólafs- dóttir landafræðingur hefur skrifað þessa bók um gömul og ný ríki Afríku. Bókin hefur aö geyma mikinn fróðleik um þró- un mála I þessum heimshluta, sem öðrum fremur hefur verið í deiglunni undanfarin ár. Rómaveldi, stórt og fróðlegt rit eftir ameríska sagnfræðing- inn Will Durant, Jónas Krist- Framh. á bls. 10. » ailN

x

Vísir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.