Vísir - 09.02.1966, Blaðsíða 8

a
V í S I R . Miðvikudagur 9. febrúar 1966.
VISIR.
Utgefandi: Blaðaútgáfan VISIR
Framkvæmdastjóri: Agnar Ólafsson
Ritstjóri: Gunnar G. Schram
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinson
Fréttastjóran Jónas Kristjánsson
Þorsteinn Ó. Thorarensen
Auglýsingastj.: Halldór Jónsson
Ritstjóm: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur)
Auglýsingar og afgreiðsla Túngötu 7
Áskriftargjald: kr. 90,00 á mánuði ínnaniands
i lausasölu kr. 7,00 eintakið
Prentsmiðja Visis — Edda h.f.
Fjárfestingarmál
Xíminn skýrði frá því s.l. sunnudag, að Helgi Bergs
alþingismaður hefði ritað „gagnmerka grein um þjóð-
málaástandið" í blað Framsóknarmanna í Suðurlands-
kjördæmi. Segist Tíminn vilja vekja á henni athygli
með því að birta niðurlag hennar.
Hver er svo boðskapur þingmannsins í þessari
„gagnmerku“ grein? Hann er einkum þetta: „Það
verður aldrei hægt að ráða við dýrtíðina og verðbólg-
una nema með því að hafa einhvern hemil á fjárfest-
ingunni í landinu“. Ýmsir munu nú líklega kannast
við þetta sjónarmið, og því verða tregir til að trúa
því, að þingmaðurinn hafi fundið þarna upp spán-
nýtt bjargráð. Framsóknarmenn hafa löngum leikið
þann leik, að eigna sér orð og hugmyndir annarra.
Núverandi ríkisstjórn hefur sagt þetta fyrir löngu,
og engin ríkisstjórn hefur sýnt meiri viðleitni til þess
að haga framkvæmdum í samræmi við þetta sjónar-
mið? sem Framsóknarmenn eru nú að eipimsér.En
Ný hverfí / Reykjavík
\\

hvernig hafa Framsóknarméi|n frúgi^?t5Srifi'l)léslari |
viðleitni stjórnarinnar? Blöð óg leiðtogaf flókksins
hafa ráðizt harkalega á stjórnina fyrir að hún vilji
draga úr opinberum framkvæmdum. Þeir hafa borið
fram tillögur og heimtað aukin fjárframlög til ýmissa
framkvæmda, sem samkvæmt því sem þingmaðurinn
heldur nú fram, ættu að bíða.
Og hvernig er forsaga Framsóknarflokksins í þess-
um málum? Gaf hann á valdatíð sinni sérstaklega
eftirbreytnisvert fordæmi í skipulagningu á fjárfest-
ingum? Ekki verður þess minnzt. Það er mikið vafa-
mál, að nokkur Framsóknarmaður hafi tekið sér í
munn orðið „framkvæmdaáætlun“ meðan þeir fóru
með völd. Þá réðu allt önnur sjónarmið í þeim her-
búðum. Þá var stefnan sú, að veita helzt fé til fram-
kvæmda og leyfa framkvæmdir á stöðum þar sem
von var um að vinna á því atkvæði. Svo mundi ef-
laust enn verða, ef þessir menn kæmust til valda.
Framsóknarmenn eru áreiðanlega ekki færir um
að kenna öðrum neitt í þessu efni. Hins vegar er ekki
nema gott eitt um það að segja, ef þeir vilja nú styðja
stefnu ríkisstjórnarinnar um skynsamlegt skipulag á
fjárfestingarmálunum. Hingað til hafa þeir ekki gert
það, en þeir fá eflaust tækifæri til þess að bæta ráð
sitt og sýna hvort alvara er í orðúm þingmannsins,
á þinginu nú í vetur. En þeir verða að afsaka, þótt
ýmsir efist um heilindi þeirra í þessu máli eins og
öðrum. Þeir hafa hegðað sér þannig í stjórnarandstöð-
unni, að yfirleitt er engin leið að henda reiður á, hvað
þeir vilja eða meina. Má í því sambandi minna á þing-
manninn og borgarfulltrúann, sem heimtaði á Alþingi
auknar álögur á Reykvíkinga til þess að lækka raf-
magnsverð í dreifbýlinu, en mótmælti svo hækkun-
inni harðlega á borgarstjórnárfundi nokkru síðar!
Gæti ekki farið líkt fyrir þipgmanninum, sem skrif-
aði „gagnmerku“ greinina í Þjóðólf?
J gær var sagt hér í blaðinu
frá nýskipulögðu borgar-
hverfi Reykjavíkur, Breiðholts
svæðinu, en þar er nú búið að
skipuleggja tvö samstæð borg-
arhverfi fyrir rúmlega 10 þús.
íbúa.
Nú verður hér lýst öðru
borgarhverfi Reykjavíkur, sem
lokið er við að skipuleggja. Það
er Fossvogshverfið svonefnda.
Það á að rísa á öllu svæðinu
austur frá Borgarsjúkrahúsinu
eftir endilöngum Fossvogsdaln-
um, þar til kemur austur að
Elliðaánum.
Samtímis því sem unnið hef-
ur verið að heildarskipulagi
Reykjavíkur hefur þremur arki-
tektum verið falið svæðisskipu-
lag á þessu hverfi. Það eru
arkitektarnir Gunnlaugur Hall-
dórsson, Guðmundur Kr. Krist-
insson og Manfreð Vilhjálms-
son. Sér til aðstoðar hafa þeir
haft Reyni Vilhjálmsson skrúð-
garðameistara.
Hefur blaðið rætt við þá
og beðið þá um að lýsa fyrir-
komulagi svæðisins samkvæmt
þv£ skipulagi er þeir hafa unnið.
Til skýringar fylgja þessu svo
uppdrættir, annar þeirra er laus
legur yfirlitsuppdráttur er sýn
ir legu svæðisins, hinn er skipu
lagsuppdráttur, sem sýnir £ stór
um dráttum niðurskipun húsa
og fyrirkomulag gróðursvæða,
gatna og þjónustufyrirtækja.
T Tpphaf þessa máls er að árið
, 1961 bauð borgarstjórn til
í^hugrnyndasamkeþþhi milli arki
i 1 ítekta á Norðurlöndum, um það
hvernig Fossvogssvæðið yrði
bezt notað til íbúðabygginga
miðað við nútímakröfur um op
in svæði, stofnanir og skipan
umferðarmála. Margs konar úr-
lausnir bárust frá íslandi og
Skandinaviu bæði um háa og
lága byggð. En samkeppnin gaf
góða raun I þvf að fram kom
f jöldi hugmynda um lága byggð
ýmist tveggja eða eins og hálfr
ar hæðar hús, sem virðast henta
vel, þar sem það skapar skjól og
útsýni og veitir hverri fjöl-
skyldu umráð yfir smágarði.
Sumar tillögumar voru þó ekki
alls kostar raunhæfar, þvi
ekki hefði verið hægt að fram-
kvæma þær nema £ mjög stór-
um heildum.
En með hliðsjón af þeirri
reynslu sem fengizt hafði £ sam
keppninni var ákveðið — að
byggðin yrði lágar og tiltölulega
stuttar í'búðasamstæður, er
stæðu samsiða hæðarlínum
landsins — að umferð að og
frá byggðinni skyldi fara um
fáeinar safnbrautir sem tengd
ar væru Bústaðavegi og — að
milli hverfanna, er tilheyrðu
þessum safnbrautum skyldu
koma gróðurbelti frá gróður-
svæðinu niðri £ dalnum en um
þessi belti skyldu liggja gang-
stigar í verzlanir og viðkomu
staði strætisvagna við Bústaða
veg.
Jjeir þremenningarnir, Gunn-
laugur, Guðmundur og Man
freð höfðu tekið þátt í hinni
norrænu verðiaunasamkeppni.
Þeir höfðu eigi fengið nein af
efstu verðlaununum, en ákveð-
ið var að kaupa uppdrátt þeirra
enda var álitið að þeirra hug-
myndir nálguðust einna mest
þau sjónarmið sem hér var um
getið. Síðan hafa þeir unnið á-
fram að skipulagsuppdrætti
Fossvogssvæðisins og lokið hon
um. Og nú um þessar mundir
hafa lóðir á vestasta hluta þessa
svæðis, næst borgarsiúkrahús-
inu verið auglýstar af borgar-
yfirvöidunum. Mun það vera ná
lægt helmingur af lóðum þessa
svæðis, sem nú kemur til út-
hlutunar.
Við skulum þá líta nánar á
yfirlitsuppdráttinn. Hann sýnir
hvemig borgarhverfi þetta mun
teygjast inn eftir öllum Foss-
vogsdal meðfram Bústaðavegin-
um. Botn Fossvogsdals verður
óbyggður Hann á að verða gróð
urbelti eða svokallað „grænt
svæði“. Og hann tengir saman
gróðursvæðin í Hljómskála-
aarðinum. Vatnsmýrinni, Öskju
hlíðinni sem eru fyrir vestan og
svo aftur gróðursvæðin kring-
um Elliðaámar er teygja sig
alla leið upp í Heiðmörk. Þann
ig er hugmyndin að í framtið-
inni geti maður, ef til vill, geng
ið af stað úr Hljómskálagarðin
um og síðan stöðugt eftir stíg-
um og grænum svæðum alla
leið upp í Heiðmörk, upp í sveit
jpossvogurinn er einn yndis-
legasti, sólríkasti og skjól-
sælasti staðurinn í öllu borgar-
landinu. Það hefur sannazt að
hann er vænlegur til ræktunar,
þar hafa ýmsar gróðrarstöðvar
risið upp og þar er líklegt að
skógur verðí ræktaður. En síð
an hyggjast arkitektamir sam
eina þessa gróðursæld sjálfu
hverfinu. Þeir skipta byggingar-
svæðinu niður í fjóra hverfis-
hluta með gróðurgeirum, sem
teygja sig upp úr dalnum upp
brekkuna alla leið að Bústaða-
vegi. Á þessum grænu geirum
verður skipað niður ýmsum
þjónustustofnunum. Við skulum
þá byrja neðst. Fyrir neðan
byggðina niðri i botni dalsins
á gróðursvæðinu mikla verður
komið fyrir íþróttavöllum og
þar verður barna- og unglinga-
skóli hverfisins. Svo færum við
okkur upp eftir grænu geirunum
þá koma þar fyrst dagheimili,
sparkvellir og gæzluvellir. Efst
í geirunum alveg upp við Bú-
staðaveginn koma svo almenn-
ar verzlanir.
I^ítum svo hins vegar á ak-
brautimar. Við sjáum að
eftir miðjum dalnum ■ gegnum
hið græna svæði hans á að koma
hraðbraut mikil, sem kölluð
verður Fossvogsbraut. Þetta
.hverfi verður þó í engu beinu
akvegasambandi við Fossvogs
hverfið. Því að hverfið er þann
ig skipulagt, að meðan gras-
aeiramir kvíslast neðan frá
dalnum eiga húsagöturnar að
kvíslast um hverfið úr gagn-
stæðri átt frá Bústaðaveginum,
allur innakstur í hverfið verð-
ur ofan frá.
Ef menn skoða uppdráttinn
vel, sjá þeir hver tilgangurinn
með þessu er, hann er að láta
umferð bifreiða bg gangandi
fólks í ííverfinu hvergi skerast.
Það er hið sama sem við sýnd
um síðast i lýsingu á skipulagi
Breiðholtssvæðisins, en hér er
þetta í fyrsta skipti tekið upp I
hverfisskipulagningu á sjálfu Sel
tjamamesinu.' Þannig er að-
greind umferð bifreiða og gang
andi fólks, fótgangendur geta
gengið eftir stígum til allra þjón
ustustofnananna og menn þurfa
ekki að óttast, að bömin á leið
til leikvalla, barnaheimila eða
skóla þurfi að fara yfir bílaum-
ferðagötur.
Það skal tekið fram að fyrst
þegar byrjað var að vinna að
skipulagi Fossvogshverfisins
var búizt við að Bústaðavegur
inn yrði safnbraut fyrir þetta
hverfi, það er 3. flokks gata. En
síðar hefur komið í Ijós að nauð
synlegt var að gera hana að
Framh. á 6. síðu
Höfundar skipulags Fossvogshverfis, arkitektamir Gunnlaugur Halidórsson, Guðmundur
Kr. Kristinsson og Manfreð Vilhjálmsson, við einn af uppdráttum sínum af hverfinu.