Vísir - 01.11.1966, Qupperneq 4

a
VISIR . Þriðjudagur 1. nóvember 1966.
Eggjaverksmiojur r
hænsnabúum til hliðar
í Berlín er að rísa risastórt hænsnabú, sem á að af-
kasta sjöunda eða áttunda hluta af öllum þeim
eggjum, sem borðuð eru í Beriín. Hænsnahúsið er
reist á iðnaðarsvæði og er ailt úr járnspenntri
steinsteypu. Húsið er núna orðnar fimm hæðir og
verður tíu hæðir alls.
Framkvæmdastjóri og upp-
hafsmaður þessarar eggjaverk-
smiöju, sem kostar um tíu millj-
ónir ísienzkra króna, er arki-
tektinn Gúnter Göte. Áöur hef-
ur hann byggt hænsnabú fyrir
36 þúsund hænur, en þetta
hænsnabú á aö rúma 250 þús-
und 'hænur. Fjórtán athafna-
menn taka þátt í framkvæmd-
um Göte, og eru margir þeirra
mjög þekktir menn í Þýzka-
Schulte sokkaframleiðandi í eggjaverksmiðju sinni.
landi.
f hænsnahúsinu eru átján
hænur á hverjum fermetra.
Hænurnar eru í sérstökum búr-
um, sem eru smíðuð í Bretlandi
Sérhvert búr er tengt færibanda
kerfi, sem flytur sjálfkrafa fóð-
ur til hænanna, eggin til mið-
stöðvarhússins og hænsnaskít-
inn í haughús. Frá hænsnahús-
inu fara á hverjum degi fjöru-
tíu tonn af hænsnaskft. Hænsna
skíturinn er soðinn meö heitu
iofti, látinn í poka og seldur
sem áburður.
í Vestur-Þýzkalandi hafa þeg-
ar risið nokkrar tylftir slíkra
verksmiðja. Þær eru yfirleitt í
eign iðjuhölda og- framkvæmda-
stjóra, sem hafa gert það að
gamni sínu að fara út í land-
búnað sem hliðargrein. Enda
hafa þessir menn fé til aö leggja
út í hina miklu fjárfestingu,
sem fylgir sl'kum '-'-n'jnabúum.
Fyrsti iðjuhöldurinn, sem
varö bóndi á þennan hátt, er
sokkaframleiðandinn Fritz Cari
Schulte. I. hænsnahúsi hans eru
280 þúsund hænur, sem unga
árlega lít 65 milljónum eggja.
í dæmigerðu hænsnabúi af
þessari gerð lifa hænumar að-
eins í eitt ár. Þær eru valdar
úr hópi fjögurra mánaða gam-
alla hænuunga, fóöraðar, með
sérstökum aðferðum, og þær
*
Oslítandi gerviefni
lagt á íþróttavelli
Hinn 78 ára gamli forstjóri William McKnight hef-
ur geyisilegan áhuga á veöreiðum, og honum
gramdist, að þær féllu niður, þegar rigning var.
Hann gaf mönnum sínum þess vegna það verkefni
að gera veðreiðar vatnsheldar. Og þeir fundu upp
fyrir hann efnið tartan.
þetta nýja gerviefni, sem
bandaríska fyrirtækið Minn
esota Minig and Manufacturing
Company framleiðir, er komið
á markaöinn, og veðreiðabraut-
in Belmont Park við New York
hefur verið klædd með því. Nú
á að leggja tartan á fjórar aðr-
ar veðpeiðabrautar í Bandaríkj-
unum og í bígerö er að leggja
tartangólf á íþróttavelli um víö-
an heim. (
Efnið minnir á gúmmí og hef-
ur hrjúft yfirborð. Það er ó-
næmt fyrir hitabreytingum og
regn rennur af því. Tartanlagið
er um sentimetra á þykkt og er
sprautað á undirlag úr steypu
eða malbiki, en þaö er líka hægt
að velta því út í dúkum eins og
línóleum. Broddar neðan í skóm
frjálsíþróttamanna geta ekki
einu sinni unnið á tartan. Það
gefur eftir, en engar holur
myndast.
Þegar hefur verið samið um,
að tartan hlaupabrautir verði
lagðar á sjö íþróttavelli í Banda
rikjunum og tartan verður líka
á íþróttavellinum í Winnipeg í
Canada, þegar alameríska í-
þróttakeppnin fer þar fram á
næsta ári. Það er um það bil"
fimm sinum ódýrara en ella að
leggja tartan á íþróttavelli. Svo
hefur það vandamál skapazt, að
tartan er fjaðrandi og bætir ár-
angur íþróttamanna. Er munur-
inn að því leyti hliðstæður þeim
mun, sem er á stöngum úr bamb
us og glertrefjum fyrir stangar-
stökk. En alþjóðlega frjálsí-
þróttasambandiö hefur sam-
þykkt að viðurkenna met, sem
sett eru á tartanbrautinni í
Winnipeg. Og því eru líkur á,
að þetta nýja efni fari sigurför
um heiminn.
fá allt á sjálfvirkan hátt, mat,
drykk, loft og ljós. Sérhver
hæna á að unga út 240 eggjum
á þeim átta mánuðum, sem eft-
ir eru af ævi hennar, en þaö
tekur venjulegar hænur næst-
um því þrjú ár að unga út svo
mörgum eggjum. Þegar þessu
ævistarfi hennar er lokið, endar
hún í súpupottinum eða á steik-
arpinna í grillofni.
Iðnrekendur reikna sér á
hverju ári fjögurra marka hrein
an ágóða af hverri hænu. Það
gerir fimm milljónir fslenzkra
króna á hveriar hundrað þús-
und hænur, þ. e. a. s. ef allar
hænumar eru heilbrigöar. Dýra
læknar fylgjast vandlega með
heilsufari þeirra.
Tilkoma þessara miklu eggja-
verksmiðja hefur vakið mikla
reiði bændanna, sem reka
hænsnabú á venjulegan hátt.
Eggin frá risabúunum eru miklu
ódýrarj en egg bændanna, enda
eru þau framleidd á miklu ódýr-
ari hátt. Vilja bændur láta
setja löggjöf um að hænsnabú
megi ekki vera stærri en 10
þúsund hænur. Frumvarp um
þetta efni liggur fyrir vestur-
þýzka þinginu. En meðan kepp-
ast iðjuhöldarnir við að reisa
slíkar eggjaverksmiðjur.
Þeir halda því fram, að sín að
gerð sé ekki aðeins ódýrari,
heldur miklu heilsusamlegri.
Miklu minni hætta sé á siúk-
dómum í eggjunum eða óhrein-
indum samfara þeim.
Það er forvitnilegt fyrir Is-
lendinga að fylgjast með þessu
framtaki í Þýzkalandi. Hér á
landi eru hænsnabú yfirleitt
rekin með tíu til hundrað hæn-
um í útihúsum og kjöllurum í
nágrennj kaupstaða og kaup-
túna og hvergi er beitt neinni
hagræðingu. Enda eru egg hér
helmingi dýrari en annars stað-
ar í heiminum. Hvemig væri að
einhver framtakssamur maður
reisti nútima hænsnabú nokk-
urra tugþúsunda hæna og seldi
eggin svo ódýrt, að annar
hænsnabúarekstur borgi sig
ekki, og almenningur á Islandi
fari að borða miklu meira magn
af eggjum, því eins og er, tím-
ir fólk ekki að borða þau.
Sysfrafélagið Alfa
Reykjavik
heldur sinn árlega BAZAR miðvikudaginn 2.
nóv. kl. 2 e. h. í Góðtemplarahúsinu, uppi.
Þýzkir eldhúsvaskar
til sölu
Nokkrir gallaðir stálvaskar seljast með niður-
settu verði.
BIRGIR ÁRNASON, heildverzl.
Hallveigarstíg 10 . Sími 14850
VÉLRITUN
Stúlka óskast til ritarastarfa. Laun samkvæmt
hinu almenna launakerfi opinberra starfs-
manna.
Dóms- og kirkjumálaráðuneýtið.
Tartan lagt á íþróttavöll í Bandaríkjunum.
Iðnskólinn 'i Reykjav'ik
Meistaraskóli
fyrir húsasmiði og múrara
mun taka til starfa við Iðnskólann í Reykja-
vík hinn 7. nóv. 1966, ef næg þátttaka fæst.
Innritun fer fram í skrifstofu skólans dagana
1.—5. nóv. á venjulegum skrifstofutíma.
Skólagjald kr. 1500.00 greiðist við innritun.
Skólastjóri.
N auðungaruppboð
annað og síðasta, á hluta í Grensásvegi 22,
hér í borg, þingl. eign Rafgeislahitunar h.f.,
fer fram á eigninni sjálfri, fimmtudaginn 3.
nóvember 1966 kl. 2V2 síðdegis.
Borgarfógetaembættið í Reykjavík.
IZSH
I