Alþýðublaðið - 07.04.1966, Blaðsíða 8

hann ætla að búa til páskaegg,
sem zarinn yrði eflaust ánægður
með og kæmi honum vafalaust
á óvart. Og það stóð heima. Páska
eggið, sem zarinn fékk þetta ár
ið. var ekkert venjulegt páskaegg,
Fljótt á litið virtist það nauðalíkt
venjulegu hænueggi. En efst var
það úr gulli og það var fægt
þannig að það leit út eins og venju
legt egg. Það var hægt að opna
það að ófan og innan í því var
•ofurfallegt blóm úr gulli. Blómið
var einnig hægt að opna og í því
var hæna í gullhreiðri. Tveir rúb
ínar voru augu hennar. Nef henn
ar og kambur voru úr rauðu
gulli. En hænuna var einnig hægt
að opna og þar var eftirlíking
af kórónu zarsins. Kórónan var
úr demöntum og á hana var hengt
lítið egg úr rúbínsteini. Zarinn
gaf konu rinni eggið og ár eftir
ár baðan í frá gaf hann henni
páskaegg, sem Fabergé hafði smíð
að.
Eggin, sem Fabergé smíðaði
selnna voru enn þá skrautlegri, og
ekkert gefur betri hugmynd um
færni þessa fræga gullsmiðs. en
þessi sérstaka grein starfs hans,
sem sé að smíða gullpáskaegg.
Nú á dögum væri erfitt fyrir gull
smið að standa jafnfætis honum —
aðallega vegna þess að nú eru ekki
margir viðskiptavinir til, sem
í búðargluggunum blasa við
glæsileg súkkulaðiegg, páskaegg
in. Það er freistandi fyrir börnin
að horfa á þau, en þau hlakka
til páskadagsins, þegar eitt af þess
um fallegu eggjum verða þeirra,
því að flestöll börn fá súkkulaði
egg á páskunum. Sum fá lítil egg
sum fá stór eins og gengur, en
innan í öllum eggjunum er eitt
hvað óvænt, málsháttur og sæl-
gæti, og unginn situr uppi á egg
inu í staðinn fyrir að hlaupa út
úr því, eins og raunar ætti að
vera. Það er gaman að gefa eða
fá páskaegg, en það má ekki gleym
ast, að þau eru til að minna okk
ur á, hvers vegna við höldum
páskahátíð.
★
Hinn gamli og mæti siður að
gefa páskaegg hefur tíðkazt lengi
í ýmsum löndum. Með kristninni
fékk þessi siður aukið gildi. —
Eggið varð tákn upprisunnar og
varð þessi páskagjöf í enn meiri
hávegum höfð en áður.
Snemma var farið að skreyta
páskaeggin með alls konar mynstr
um og myndum. Fyrst voru páska
eggin venjuleg hænuegg, en nú
á dögum eru þau yfirleitt úr súkku
laði eða pappa. Þó hafa vafalaust
margir þann fið að leyfa börnun
um að mála með ýmsum litum ut
an á hænuegg, er þá að sjálfsögðu
egg hjá gullsmiðnum Fabergé. Og
ekki sé hætta á að þau brotni.
Skreyttu eggin eru síðan sett í
skál eða körfu og prýða páska
borðið.
í fáum íöndum hefur þessi sið
8 7. apríl 1966 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ
myndu greiða slíkar upphæðir og
Fabregé krafðist fyrir listaverk
sín. Eitt a£ meistaraverkum
Fabergés er hið svokallaða upp
risuegg. Það var úr bergkristal og
í því þrjár myndir úr gulli: Jesús
upprisinn, og þrír englar hjá. Engl
arnir eru með litla vængi úr dem
öntum og demantar halda einnig
saman tveimur hlutum eggsins.
Stallurinn, sem eggið hvílir á, er
emeleraður í mörgum litum, og
á honum er 8 stórir gimsteinar
og 4 indverskar perlur ásamt
fjölda smárra demanta. Þetta var
sannarlega egg, sem hin skraut
elska kirkja og keisarafjölskyldan
gátu verið fullsæmd af.
Síðasta gjöf zarsins til handa
keisarafrúnni, — Maríu Feodor
ovnu, var egg, útskorið í agathellu
með smarögðum og rúbínum. Stall
ur eggsins er úr gulli. fagurlega
skrevttur. Ljónshöfuð úr gulli, út
skorin eru sitt hvoru megin á
eevinu. Efst á egginu er ártalið
1894. stafirnir eru úr demöntum
★
Eftir að Alexander III. lézt, tók
Nikulás III. við völdum, og þar
með hófst hinn sorglegi þáttur í
sögu keisara Rússlands. Nikulási
var það mikið kappsmál að gamlir
oiðir væru í heiðri hafðir og á
hverju ári pantaði hann páska-
ekki aðeins eitt, heldur tvö, annað
handa móður sinni, keisaraékkj-
hafa verið harðsoðin áður til að
unni, og hitt handa konu sinni,
Alexöndru.
Til minja um stofnun St. Pét
Þetta ess er kallað krýningareggið. Það er gert ur rauðagulli og alsett demöntum. Innan í
egginu er nákvæin eftirlíking af skrautvagninum, sem Rússakcisarar notuðu við krýningarathöfnina.
ur að gefa páskaegg verið eins
útbreiddur og í Rússlandi, þar
sem áhrif rétttrúnaðarkirkjunnar
hafa ætíð mátt sín mikils og þar
sem páskarnir eru haldnir með
mikilli viðhöfn. í Rússlandi þ.e.a.s
í Rússlandi eins og það var fyrir
októberbyltinguna — kepptust rík
ir sem snauðir við að gefa eins
falleg pá kaegg og framast var
unnt. í St. Pétursborg var eitt
sinn maður, er kunni vel að hagn
ast á hinni eyðslusömu háyfir
stétt landSins.
Maður þessi hét Carl Fabergé
og var gullsmiður að iðn. Hann
seldi einnig gull og skartgripi og
um aldamótin var hann álitinn
færasti gullsmiður í heimi. Hann
hafði 700 menn í þjónustu sinni,
og þeir smíðuðu svo fallega hluti
prýdda svo fögru skrauti, að leita
verður til renaissance-tímabilsins
til að finna hliðstæður.
Viðskiptavinir Fabergés voru efna
fólk Rússlands, háaðallinn og sjálf
ur zarinn, Alexander III. Enginn
þóttist maður með mönnum nema
hann ætti einhverja muni úr verk
stæði þessa fræga gullsmiðs. Og
þegar fram liðu stundir urðu flest
ir þjóðhöfðingjar Evrópu fastir
viðskiptavinir hans.
Fabergé hafði mikinn áhuga á
að gleðja tignasta viðskiptavin
sinn, zarinn, og árið 1883 sagðist