Dagur - 23.12.2000, Blaðsíða 8
I
-J s
ILi'jJALÍrJÐ J LAjJÐJi'J U >
LAUGARDAGUR 23. DESEMBER 2000
Ð^utr
Þetta er uppáhalds
I sálmabókinni er að finna mikinn fjölda fallegra
sálma, sem sjaldan eða aldrei er fjallað um í fjöl-
miðlum. Dagur hafði samband við hóp valin-
kunns smekkfólks og innti það eftir hver væri
uppáhaldssálmurinn þeirra eða hvaða sálm þau
myndu velja sem fallegasta sálminn í sálmabók-
inni. Ekki var óskað eftir því að fólk veldi jóla-
sálm frekar en það vildi, allir sálmar voru með!
Hróðmar Ingi
Sigurbjörnsson
tónskáld
Ég leita stöðugt að Ijóðum til
þess að semja við og ekki síst
trúarlegum. Hér áður fyrr las
ég gjarnan Þjóðlagasafn Bjarna
Þorsteinssonar í þessum til-
gangi en í seinni tíð - í sam-
vinnu við Collegium musicum
og Sumartónleika í Skálholti -
hef ég einnig skoðað gömul
handrit sem verið er að rann-
saka og leita í að óbirtum lög-
um og Ijóðum. Einhverra hluta
vegna hallast ég að gömlum
skáldskap þegar ég er í sálma-
leit, má til dæmis nefna sálma
sr. Einars Sigurðssonar í Eydöl-
um sem ég hrífst auðveldlega
af. Ég á mér marga uppáhalds-
sálma en einn kom strax upp í
hugann þegar þú minntist á
þetta mál við mig, hann er eftir
Húsafells-Bjarna og fj'rsta er-
indið (af fjórtán) er svona:
Gæzkuríkasti græðari minn,
gefmér í hjartað andann þinn,
kveik þar inn logandi Ijóma;
skilningarvitin skörp gjör mín,
skær svo ég kunni orðin þín
læra, lesa og róma
ó guð, ó guð,
græð mig spilltan
vegi afvilltan
veraldar-ranna,
Ijena mér aumum þitt Ijósið
Ég las þetta fyrst fyrir u.þ.b.
átta árum og það hitti mig
beint í hjartastaö, ég held það
hafi verið önnur línan sem
hafði þessi áhrif á mig. Ég
samdi strax laglínu við fyrstu
sex Ijóðlínurnar en það var eitt-
hvað í hljómferlinu sem ég
vissi ekki hvernig ég átti að
leysa svo ég lagði það til hliðar,
en fyrir tveimur og hálfu ári fór
ég að vinna í því aftur og þá
gekk allt upp, ég kláraði það og
ef ég man rétt færði ég Þor-
gerði Ingólfsdóttur það að gjöf
í tilefni af 30 ára starfsafmæli
hennar með Kór Menntaskól-
ans í Hamrahlíð.
Bjarni Hjarðar
deildarforseti Rekstardeildar Háskólans á Akureyri:
Sálmur úr trúarlífinu hefur verið
mér hjart- og hugfólginn frá barn-
æsku. Hann Ijallar urn synd og
náð sem höfundurinn Kolbeinn
Tumason, goðorðsmaður á Víði-
mýri í Skagafirði, d. 1208, hafði
ríka ástæðu til að leiða hugann
að. Margt er falið í stirðu formi
og er hann sem flestir okkar elstu
sálmar með sínu Iagi.
Heyr, himna smiður,
hvers skáldið hiður,
komi mjiík til mín
miskunnin þín.
Þvt heit eg á þig,
þií hefur skaptan mig,
ég er þrællinn þinn
þú ert Drottinn minn.
Guð, heit eg á þig,
að græðir mig,
minnst, mildingur, mín
mest þurfum þín.
Ryðþú, röðla gramur,
ríklyndur ogframur,
liölds hverri sorg
úr hjartaborg.
Gæt, mildingur, mín,
mest þurfum þín
helst hverja stund
á hölda grund.
Set, meyjar mögitr,
máls efni Jögur,
öll er hjálp af þér,
í hjarta mór.
152
•-tiSfUÍ),
i.Min
döllu
^Kk,,iin
20S
" rtuit »*«•”" •
... \,v ■
i>..'.''
o».
ísM’.
>>>!
'1%
ii)9
ú»',;
"U V"T.w'-
"Ht:
&
msm
°E blöðÖ| ‘WJc'ö ,
sk.6-. >í ! .
bú,/iöUu°« "„Ua w ’’'b-1'ou
Varta nijtr u , • r"a. bir ’™' "'iim
PáU
b;
V>
s.>>"'
: *
<5:;3>,rK..
ó»<
N»
. . n>"
,^<r V
•UcJ""
.ii l"’i,
\ itt.et*1'"'
- jcí." v", \.o""'"
,,\>ft o"
\,\c»>" •
ÓVC’
,c">'
*.c
»'>>>;••. 'ov.c'" ‘
■ ■■
O'.
>> "'c' 1 ,\ \,i'"cí'
w*
jiVffr
W'
"f'k,i> "'cf
■ ■ li ' 'yí
Guðrún Ebba Ólafsdóttir
formaður Félags grunnskólakennara
Ég hef stundum velt því fyrir mér
hver væri minn uppáhaklssálmur
og hvaða sálm ég myndi t.d. vilja
láta syngja þegar ég verð jörðuð.
Ég þekld auðvitað eins og aðrir
Islendingar marga sálma en
fyrstu æviárin mín sótti ég sam-
anlegt fleiri guðþjónustur en ég
hef gert eftir að ég varð fullorðin.
Ég fæddist í Norður-Dakóta í
Bandaríkjunum þar senr pabbi
minn þjónaði mörgum kirkjum.
Sálmurinn sem stendur upp úr í
mínum huga er eftir Davíð Stef-
ánsson og heitir „Ég kveiki á kert-
um mínum". Sálmurinn er sung-
inn á föstudaginn langa og
kannski vegna sérstöðu dagsins er
hann svona einstakur í mínum
huga. Textinn er svo lýsandi að ég
sé atburðinn fjTÍr augum mér. Og
þó að atburðurinn sé í eðli sínu
ekld fallegur, Kristur með kross-
inn á Hausaskeljastað, þá er
sálmurinn fallegur. Kannski höfð-
ar hann til mín vegna orðanna
„Ég villlist oft af vegi“. En ég vil
þó fyrst og fremst gera lokaversið
að mínu. (Fyrsta og síðasta vers
eru hér að neðan.)
Ég kveiki á kertum mínum
yið krossins helga tré.
I öllum sálmum sínum
hinn seki beygir kné.
Ég villtist oft afvegi.
Ég vakti oft Qg bað.
- Ntí hallar helgum degi
á Hausaskeljastað.
Égfell aðfótum þínum
og faðma lífsins tré.
Með innri augum mínttm
ég undur mikil sé.
Þú stýrir vorsins veldi
og verndar hverja rós.
Frá þinum ástareldi
fá allir heimar Ijós.
Sólveig K. Bergman
fréttastjóri Skjás 1
Lokaversið í
Passíusálmi 25 eftir
Hallgrím Pétursson er
án efa minn uppáhalds-
sálmur. Ekki vegna þess
að hann innihaldi svo
háleitan boðskap, eða
af því hægt er að
ímynda sér að það sé
bráðskemmtilegt að
heyra smámælta fara
með hann.
Ætli ég hafi ekki ver-
ið fimm ára þegar
amma mín, María
Helgadóttir, kenndi mér
þennan sálm. Ég man
ennþá hvað ég var
montin þegar ég gat þulið
hann upp eins og páfagauk-
ur fyrir liana. Það var svo
ekki fyrr en löngu seinna að
ég uppgötvaði að þetta er
snilldarlega vel samið.
Son Guðs ertu með sanni,
sonur Guðs,Jesú minn,
son Gttðs, syndugum manrít
sonar arf skenktir þinn,
son Gttðs einn eingetinn.
Syni Guðs syngi glaðttr
sérhver lifandi maður
heiður í hvert eitt sinn.