Dagur - 23.12.2000, Blaðsíða 9

Inga Eydal
söngkona og hjúkrunarfræðingur
Þegar ég fór að hugsa um fegurstu
sálmana |iá einhvern veginn leitaði
hugurinn strax að jólasálmunum. 1
þeim er oft að finna mesta trúarhit-
ann og kveðskapurinn ljómar af and-
ríki og stemningu jólanna. Þannig er
t.d. um sálminn sem mér kom fyrst í
hug en það er sálmurinn ,,Gleð þig
særða sál“ eftir Stefán frá Hvítadal.
Þegar ég var í kór Barnaskóla Akur-
eyrar var það hluti af jólastemning-
unni að æfa jólasálma og syngja á
elliheimilum hæjarins og eins sung-
um við alltaf í fjölskyldumessu á
annan í jólum í Akureyrarkirkju. Þar
söng ég fyrst og hreifst af þessum
sálmi en við sungum reyndar ekki
lag Sigvalda Kaldalóns sem oftast er
notað heldur afskaplega fallegt lag
sem mig minnir að hafi verið eftir
Birgi Helgason stjórnanda kórsins.
Og ég held að ég gleymi aldrei hvað
mér, barninu, fannst stórkostlegt að
fá að vera uppi á kórloftinu í Akur-
eyrarkirkju og fá að syngja þessi stór-
kostlegu og máttugu orð þriggja
síðustu erindanna.
Flutl er orðsins orð,
þagna hamarshögg.
Yfir stormsins storð
fellur Drottins dögg.
Lægir vonsku vind,
slekkur beiskju bál
Teygar lífsins lind
mannsins særða sál.
Kveikt er ljós við Ijós,
burt er sortans svið.
Angar rós við rós,
opnast himins hlið.
Niður stjömum stráð,
engillfram hjáfer.
Drottins nægð og náð
boðin alþjóð er.
Guð er eiltf ást,
engu hjarta’ er hætt.
Rt'ltir eilifást,
sérhvert böl skal bætt.
Lofið Guð sem gaf
þakkið hjálp og hltf.
Tæmt er húmsins haf,
allt er Ijós og lif.
Hólmkell Hreinsson
amtsbókavörður á Akureyri.
Ég hef mikið uppáhald á sálminum
„I dag er glatt í döprum hjörtum".
Fyrir því liggja þær ástæður að
þetta er ekki eiginlegt sálmalag
heldur er þetta fallega lag fengið að
láni úr Töfraflautu Mozarts.
Einnig finnst mér fagnaðarboð-
skapur jólanna og kristinnar trúar
skýr og fagur í texta Valdemars
Briem. I mínum huga er kristin trú
trú gleðinnar, vonarinnar og Ijóss-
ins. „Oss Drottins hirta kringum
skín.“ Ekki minnst á jólum
I dag er glatt i döprutn hjörtum,
þvi Drottins Ijótna jól.
/ niðamyrlirum nætur svörtum
upp náðar renuur sól.
Er vetrar geisar stonnur striður,
þá stendur hjá oss Jriðarengill blíður,
og þegar Ijósið dagsins dvín,
:,: oss Drottins hirta kringum skín. :,:
Oss öllum tnikinn fögnuð flytu r
sá friðarengill skær:
Sá Guð, er hæst á himni situr,
er hér á jörð oss nær.
Sá Guð, er rxður himni háum,
hann hvílir nú idýrastalli lágum,
sá Guð, er öll á himins hnoss,
:,: varð hold á jörð og Irýr með oss. :,:
Ó, dýrð sé þér í hæstum hæðum,
er hingað komst ájörð.
A meðan liftr lífíæðum,
þig lofar öll þín hjörð.
Á meðan tungan tná sig hræra,
á meðan hjartað nokkuð kann sig bæra,
hvert andartak, hvert æðarslag
:,: Guðs engla s)ngi dýrðarlag. :,:

Björn Bjarnason
menntamálaráðherra:
I sálmabókinni segir, að höfundur þessa sálms
sé þýskur og ókunnur, en Sigurbjörn Einars-
son biskup hefur íslenskað sálminn og höfðar
hann sterkt til mín í einfaldleika sínum og
einlægri trú. Nefni ég hann, þegar beðið er
með skömmum fyrirvara, að ég nefni mér
hugleikinn sálm, því að hann kom mér fyrst í
huga af mörgum fallegum. Jóla- og nýárssálm-
ar vekja allir sterk hughrif og kveikja minning-
ar um stundir með ástvinum, iífs og liðnum.
Sömu sögu er að segja um skírnar- eða útfar-
arsálma, en þessi sálmur, sem ég nefni hér, er
mér skýr áminning um kjarna trúarinnar,
traustið á Jesú og þar með hið fallegasta og
besta, sem kristin trú boðar.
Blómkrónur anga, brosa móti sólu,
bamsaugað tæra þófegur skín.
Blómið munfalla, brestur hvert auga,
birtan þtn, Jesús, aldrei dvín.
Bjartur er mátti, blitt skín sól í heiði,
blikandi stjama er hýr að sjá.
Sltærar þií lýsir, Ijós heimsins, Jesús,
Ijómi Guðs dýrðar himnifrá.
Fegurð og ptdi allt á hitnni ogjörðu
einum þér hneigir og skin af þér.
Hvert sein ég leita, hvað sem ég þrái,
hjarta míns gimsteinn vertu mér.
Dýrlegi Jesús, Drottinn allra heima,
duftinu klæddur, Guðs einkason,
þig vil ég elslza, einum þér fylgja,
anda míns heilsa, lífog von.
Hinzt þegar kallið kemur burt afheimi,
kannastu við tnig og lýstu mér.
Síðasta hugsun hjarta míns veri:
hleilagi bróðir, dýrð sé þér.
Fögttr er hliðin, frítt um völl og liaga,
fagurt er vorið, sem lífgar allt.
Jesús erfégri, hærri og hreinni,
sem hjartað hfgar, snautt og luilt.
Ólöf Kolbrún Haróardóttir
óperusöngkona
Það er ekki auðvelt að gera upp á milli þeirra
sálma sem eru í sérstöku uppáhaldi hjá mér.
Lok jólaaðventu hefur þó óneitanlega áhrif á
val mitt í dag og einnig það að um þessar
mundir er ég mikið að syngja í tilefni jólanna
og er þakldát fS’rir að fá að taka þátt í að skapa
jólastemningu með fólki í hinum ýmsu hóp-
um auk þess að verða vitni að yfirfullum tón-
leikasölum þar sem gestir koma sérstaldega til
að sækja sér jól í hjarta. I þvi sambandi hef ég
sérstakt uppáhald á þýðingu Sigurðar Björns-
sonar á jólasálminum O, helga nótt.
Erindin tvö eru ein sterkasta lýsing á þeim
tilfinningum sem hærast í mínu eigin hrjósti
við nálægð jólanna. Það er lfka stórkostleg til-
finning að fá að syngja svona texta fyrir fólk
og verða um leið vitni að því hversu sterk
áhrif hann hefur.
Sálmurinn er f\rst og fremst lýsing á at-
hurðum hinnar fyrstu jóianætur og því hvern-
ig fæðing frelsarans og látlaus umgjörð henn-
ar á að hvetja okkur til að sameinast í bæn um
einhug og frið.
O Helga nótt, þin stjarnan bliluir blíða
þá barnið Jest'ts, fæddist hérájörð.
I dauðamyrkntm daprar þjóðir striða
uns Drottinn birtist sinni barnahjörð.
Ntí glæstar vonir gleðja hrjáðar þjóðir
því guðlegt ijós afháutn hitnni skín.
Föllum á kné, nú fagna himins englar
frá barnsins jötu,
blessun streymir blitt og hljótt til þin,
0 nótt, ó helga nótt
Ó heilaga nótt !
Vort trúarljós það veginn okkur visi
hjá vöggu hans við stöiuium hrærð og klökk.
Og kyrrlát stjama kvöldsins öllum lýsi,
er koma vilja hér i bæn og þökk.
Nií konungurinn Kristur Drottinn fæddist,
hann lutllar oss i bróðurbæn til sín.
Föllum á kné, nú fagna himins englar
frá háum stalli,
lífsins yndi ijóma fagurt skin,
O nótt, ó helga nótt
Ó heilaga nótt