Dagblaðið Vísir - DV - 27.02.1982, Page 10

10
DV.—HELGARBLAÐ. LAUGARDAGUR 27. FEBRÚAR 1982.
Sælkerinn Sælkerinn Sælkerinn Sælkerinn
Frá Luxemborg tií Aísace
Nú gefst íslendingum kostur á að
fljúga til Luxemborgar fyrir hagstætt
verð. Eins og áður hefur komið fram
hér á Sælkerasíðunni hefur Luxemborg
upp á margt að bjóða í mat og drykk
og er skemmtilegt að eyða þar helgi.
En Luxemborg er í hjarta Evrópu og
því upplagt að taka bil á leigu (bíla-
leigubilar eru ódýrir í Luxemborg) og
heimsækja nágrannalöndin. Passið
ykkur bara á því að eyða ekki öllum
deginum i keyrslu. Fyrir unnendur
góðra vína væri t.d. upplagt að heim-
sækja nokkurs konar „paradís”
Evrópu, en það er Alsace— hérað í
Frakklandi. Ef lagt er af stað að
morgni frá Luxemborg er upplagt að
snæða hádegisverð i Strasbourg en
þið skulið ekki eyða löngum tíma í
stórborginni heldur fara svokallaða
„vínleið” frá Strasbourg til borgar-
innar Colmar. Á þessari leið er ekið
gegnum vínræktarhéruðin. Alsace er
mjög fallegt og gróðursælt hérað. Á
milli smáþorpanna teygja sig vín-
akrarnir í allar áttir. Beztu Alsace—
vínin eru hvítvínin. Þau eru yfirleitt
pressuð úr sjo berjalégundum en
þrjár algengusMi tegundirnar eru
Sylvaner, Riesling og Ge-
wurztraminer. Alsace-vínin éru
yfirleilt nefnd eflir þeim berjum sem
þau eru pressuð úr og eru flöskurnar
grænar.
Já, það er um að gera að eyða ekki of
miklum tíma í akstur, upplagl er að
hafa fast aðsetur í einhverju þorpinu
og fara svo í könnunarleiðangra.
Sælkérasíðan heimsótti litið smáþorp
í Alsace sem iieitir Requewir. Þetta
þorp er dásainlega fallegt og var bú-
ið í húsi frá árinu 1600. Allt í kring-
um þorpið eru vinakrar og í þorpinu
sjálfu eru vínstofur sem heimamenn
kalla „Caveau” eða „Winstup”.
Þar er hægt að fá glas af þeim vínum
sem framleidd eru í Alsace, hægt er
að bragða á og bera saman hinar
Um tíma leið varla sá mánuður að
ekki væri opnaður nýr veitingastaður
hér i Rvík. Menn eru enn að undr-
ast hvernig allir þessir veitingastað-
ir geti gengið. Að vísu hafa orðið
nokkrar breytingar síðuslu vikur.
Nýir eigendur hafa tekið við veitinga-
húsunum Hliðarenda og Vesturslóð
og nokkuð er síðan veitingahúsið
Versalir í Kópavogi hætti. Hlíðarendi
og Vesturslóð munu ekki verða rekin
sem vínveitingahús áfram, þannig að
vinveitingahúsum á höfuðborgar-
svæðinu mun því fækka. Það er ekki
nema eðlilegt að veitingahús skipti
um eigendur eins og önnur fyrirlæki.
Með nýjum eigendum koma oft á tíð-
um nýjar hugmyndir. Nýr veitinga-
staður mun bráðlega verða opnaður i
gömlu Ellingsen-verzluninni við
Tryggvagötu— þannig að þótt vín-
veitingahúsum fækki þá fjölgar veit-
ingastöðum á Itöfuðborgarsvæðinu.
Hin mikla samkeppni sem ríkir á
meðal reykvískra veitingahúsa hefur
orðið til þess að verð á veitingum
(nema áfengi) hefur lækkað, enda
virðist það stöðugt færast í vöxt að
Reykvíkingar fari út að borða. En
hvernig endar þessi þróun? Hvenær
verður markaðurinn mettaður?
Þeirri spurningu verður varla svarað
ýmsu árgerðir vinanna.
Nú, svo er hægt að heimsækja ein-
hvern kjallarann t.d. kjallara „Dopff
og Iron” eða kjallara „Hugel og
Fils” og kaupa nokkrar flöskur.
Algengt er að Parísarbúar komi til
Alsace og Requewir til að kaupa
Alsace-vin til að hafa með ostrun-
um. Það er margt að skoða í Alsace
t.d. Cháteau Du Haut-Bar, sem er
gömul höll. Þar stofnaði
Manderscheidt biskup vínbræðra-
regluna Confrérie De la Corn eða í
slæmri þýðingu „Hornregluna”, en
til þess að vera félagi í henni urðu
menn að geta tæmt drykkjarhorn
sem tók 8 lítra af Alsace— víni í ein-
hér enda er það sennilega ekki hægt.
Eins og áður hefur komið fram hér á
Sælkerasíðunni er ríkið stór veitinga-
húsarekandi. Ríkið rekur mötuneyti
hér i Reykjavík — en flestar opin-
berar stofnanir eru.i miðborginni.
Ríkið ætti að reyna að ná samningum
við veitingamenn þannig að hægt
væri að leggja niður mötuneytin.
Ríkis- og borgarstarfsmenn gætu
hreinlega keypt sér malarmiða hjá at-
vinnurekendum og snætt hádegisverð
á einhverjum af þeim veitingahúsum
borgarinnar sem tækju á móti slikum
miðum. Þetta kerfi hefur víða gefizt
vel, t.d. í Stokkhólmi. Þessi breyting
mundi hafa í för með sér að rekstar-
grundvöllur veitingahúsanna mundi
batna tii muna og það kæmi við-
skiptavininum til góða. Samkeppnin
varð óhemju hörð í veitingahúsa-
reks rinumí London þegar kínversku
og síðar ítölsku veitingahúsin spruttu
upp sem gorkúlur og buðu mjög lágt
verð á veitingum. Svipuð varð þróun-
in í Kaupmannahöfn og Stokk-
hólmi. Enn er hægt að borða mjög
Umsjón:
Sigmar B.
Hauksson.
um teyg. Bassompirre marskálkur
segir frá því í ævisögu sinni að hann
hafi verið veikur í 8 daga eftir inn-
tökuþrautina og gat hann ekki, vesa-
lings maðurinn, drukkið vín i 10 ár á
eftir.
Alsace hérað er á þýzk/frönsku
menningarsvæði, flestir íbúanna tala
þýsku, en þeir eru þó svo sannarlega
eins franskir og hægt er. Alsacebúar
framleiða margskonar berjalíkjöra,
nefna mætti t.d. Framboise sem er
hindberjalíkjör, en frægust eru þó
Alsace hvítvínin. Þau eru frlsk,berja-
bragðið auðkennt. Af þeitn er blóma-
ilmur og yfirleitt eru þau bragðmikil,
mætti t.d. nefna Gevurztraminer sem
ódýrt í hádeginu í áðurnefndum
borgum, samkeppnin hefur komið
viðskiptavinunum til góða. Það fer
að vera eðlilegur hlutur að borða úti
á veitingastað án þess að verða nær
gjaldþrota.
Þróunin í þeim borgum sem
nefndar voru hér að framan varð
sú að þrátt fyrir mikla samkeppni
hafa nýir veitingastaðir verið opnaðir
og þá ekki grillstaðir heldur mjög
góðir og spennandi veitingastaðir
sem margir hverjir eru alls ekki mjög
ódýrir en selja’þó flestir hverjir veit-
ingar sínar á hagstæðu verði. Þegar
fólk er vant að fara út að borða þá
velur það góða veitingastaði því að
það lærir að meta gæðin. Vonandi
verður þróunin ekki sú hér á landi að
við verðum svo háð vídeótækjunum,
en þau virðast vera orðin allmörg hér
í Reykjavík þvi að hér í borginni eru
starfandi 10 vídeóleigur, að við miss-
um áhugann á því að fara út að
borða. í Bandaríkjunum situr hluti
þjóðarinnar og horfir á sjónvarp og
borðar tilbúinn mat úr verksmiðju,
svokallað ruslafóður. Það er hollara
andlegri og líkamlegri heilsu manna
að bregða sér á góðan veitingastað og
borða góðan mat heldur en að sitja
heima fyrir framan „imbakassann”
og troða í sig tilbúnum mat úr verk-
smiðju.
nefnt er eftir samnefndri berjateg-
und. En Gewiirz þýðir krydd á
þýzku. Þetta er þurrt, bragðmikið vin
sem upplagt er að drekka með feitum
fiski t.d. lúðu, nú eða kryddsoðnum
fiskréttum. í verzlunum Á.T.V.R.
eru á boðstólum tvö Ijómandi vín frá
Margir borða nú aðeins eina'
„heila” máltíð á dag. Fyrir þá er ekki
vinna erfiðisvinnu ætti það að
nægja. Það er því upplagt að snæða
„létta” máltíð í hádeginu eða á
kvöldin. Hér koma þrjár uppskriftir
að réttum sem auðvelt er að matbúa.
Uppskriftirnar eru fyrir einn. Fyrsta
uppskriftin er dönsk og í hana þarf:
I franskbrauðsneið
1 tómat
1 matsk. saxaðan lauk
1 sneið af osti
150 g soðna, reykta ýsu
smjör.
Byrjið á því að glóða brauðið.
Hreinsið roðið af reykta fiskinum svo
og öll bein. Smyrjið svo brauðið með
smjörinu og jafnið lauknum yfir það.
Skerið tómatinn í sneiðar og raðið á
brauðið, þá er fiskurinn lagður á
brauðið og osturinn settur ofan á
fiskinn. Þessu er svo stungið undir
grillið. Reyktur fiskur geymist vel —
það er þvi ágætt að eiga flak af reykt-
um fiski í ísskápnum. Þetta er ódýr
rétturen ágætur.
Næsti réttur er ekki eins ódýr en í
hann fer þetta:
2egg
2 matsk. rjómi
lOOg rækjur
1/2 paprika
karrý
smjör
salt/pipar
1 brauðsneið
Á fáum stöðum í heiminum er hægt
að fá eins góðan fisk og hér á íslandi.
En fiskur er viðkvæmt hráefni og því
vandmeðfarið. En íslenzkir
matreiðslumenn virðast vera farnir
að fá aukinn áhuga á matreiðslu
fisks.
Ef þið hafið hug á að skreppa
út í hádeginu einhvern daginn þá get-
ur Sælkerasíðan mælt með hádegis-
matseðli Naustsins— en í hverju há-
degi er nýr matscðill og eru fiskrétt-
Alsace eða Elsass eins og sumir segja,
en það eru Riesling Hugel frá Hugel
of Fils og Gewiirztraminer frá Dopff
og Iron.
Nánar verður sagt frá Alsace síðar
hér á Sælkerasíðunni og þá frá
matarvenjum heimamanna.
Bræðið smjörið í pönnu, fín-saxið
paprikuna á meðan smjörið er að
bráðna. Rækjurnar og paprikan eru
sett í pönnuna og örlitlu af karrý
stráð yfir. Það á rétt aðeins að hita
rækjurnar, þær eiga ekki að verða
brúnar. Hrærið saman í skál eggin og
rjómann og kryddið með salti og pip-
ar. Hellið þessari hræru i pönnuna.
Stingið brauðinu í brauðrist. Hrærið
vel saman í pönnunni eggjahræruna,
rækjurnar og paprikuna. Þegar
brauðið er tilbúið er eggjahræran sett
ofan á það. Eins og sjá má er þetta
fljótlegur réttur og í staðinn fyrir
rækjur má nota beikon eða skinku.
Þriðji rétturinn er þó að öllum lík-
indum sá auðveldasti en í hann þarf:
1 sneið heilhveitibrauð
I lítill banani
100g hrátt hangikjöt
1 matsk. rifinn gráðaostur
smjör
Smyrjið brauðið. Skerið bananann
í tvennt og síðan í þrennt eftir endi-
löngu. Raðið sneiðunum á brauðið.
Rífið svo hangikjötið niður með rif-
járni. Einnig má hakka þaðeða skafa
það niður með beittum hníf. Hangi-
kjötinu er svo komið fyrir á brauðinu
og rifnurn gráðostinum stráð yfir.
Þetta er kaldur réttur en bragðmiRill
og góður. Þessi réttir eru frekar
ódýrir, kosta sennilega minna en I
hamborgari á veitingastað. Ágætt er
að drekka undanrennu eða pilsner
með þessum réttum. ,
irnir í meirihluta. Seðillinn ræðst af
því hvaða fiskur er á boðstólum.
Þetta gerir það að fiskréttir Naustsins
í hádeginu eru mjög góðir. Ýmsir
aðrirveitingastaðir bjóða upp á góða
fiskrétti í hádeginu, mætti nefna í því
sambandi Hótel Holt og Arnarhól.
Einnig er hægt að fá ágæta fiskrétti í
veitingahúsinu Torfunni. Eins og al-
þjóð veit er fiskur hollur og góður
svo að ekki sé nú talað um fyrir þá
sem þurfa að passa línurnar.
t>að er hottara að heimsækja góðan veftingastað an gUtpmi vkfaó.
Veitingahúsabyttingin
- Endar hún inni ístofu?
Auðveldir
smáréttir
Góðér fískréttir í Naustinu.
4*
Ysa var það heillin