Dagblaðið Vísir - DV - 18.06.1982, Blaðsíða 6
6
DAGBLAÐIÐ & VISIR. FÖSTUDAGUR18. JUNI1982.
TilkYnning til
iaunaskattsgreiðenda
Athygli launaskattsgreiöenda skal vakin á því að
gjalddagi launaskatts fyrir mánuöina apríl og
maí var 15. júní sl. Eindagi er mánuði síðar.
Launaskatt ber launagreiðanda að greiða til inn-
heimtumanns ríkissjóðs, í Reykjavík tollstjóra,
og afhenda um leið launaskattsskýrslu í þríriti.
Reykjavik, 16.júni1982.
Fjármálaráðuneytið
Ekta kolaofnar
Eigum fyrirliggjandi nokkra kolaofna, hentuga í
sumarbústaði.
Greiðsluskilmálar.
HÁRPRÝÐI
Háaleitisbraut 58 — 60,
sími 32347.
Ath. opið laugardag til kl. 5.
iSími
Listahátíðar
29055
L
LISTAHÁTÍÐ í REYKJAVÍK
Dagskrá:
Laugardagur 19. júní kl. 17.00.
KJARVALSSTAÐIR:
Hafliði Hallgrímsson:
Fimm stykki fyrir píanó
(Halldór Haraldsson, píanó)
Guðmundur Hafsteinsson:
Brunnu beggja kinna björt ljós
(Nora Kornblueh, selló
Öskar Ingólfsson, klarinett
Snorri S. Birgisson, píanó)
Sunnudagur 20. júni kl. 14.00
Kjarvalsstaðir
Þorkeli Sigurbjörnsson:
1) Níulög viðljóðeftir Jónúr Vör
(Olöf K. Haröardóttir, söngur
Þorkell Sigurbjörnsson, píanó)
2) Petis Plaisirs (smáglens)
(Rut Ingólfsdóttir, fiðla
Unnur María Ingólfsdóttir, fiöla
Inga Rós Ingólfsdóttir, selló
Höröur Áskelsson, sembal).
Ath. breyttan tónleikatíma.
Laugardagur 19. júní
kl. 20.30:
kl. 20:30
LEIKFÉLAG REYKJAVÍKUR
Skilnaður
Frumsýning á nýju leikriti eftir
Kjartan Ragnarsson, sem einnig er leikstjóri.
Laugardagur 19. júni kl. 9:30
NORRÆNA HÚSIÐ
NORRÆNA HÚSIÐ
Föndurvinnustofan
Opin öllum (hámarksfjöldi barna þó 15, aldur 3—
6ára).
Sunnudagur 20. júní
kl. 17:00
LAUGARDALSHÖLL
Tónleikar
Sinf óníuhljómsveit íslands
Stjórnandi Gilbert Levine
Einsöngvari Boris Christoff, bassi
kl. 20:30
LEIKFÉLAG REYKJAVIKUR
Skilnaður
Önnur sýning á nýju leikriti eftir
Kjartan Ragnarsson.
Klúbbur Listahátióar í Félagsstofnun stúdenta við Hring
braut.
18. júní
Kvartett Kristjáns Magnússonar
19. júní
Karl Sighvatsson og Soyabaunabandið
20. júni
Kvartett Kristjáns Magnússonar
Maturfrákl. 20:30.
Opiö frá kl. 18:00—01:00 alla daga nema laugar-
daga og sunnudaga frá kl. 18:00—03:00.
Matur framreiddur frá kl. 20:30.
Miðasala í Gimli við Lækjargötu
Opin alla daga frá kl. 14-19.30
Neytendur Neytendur Neytendur
Hvaðan er kryddsfldardósin?
ÓMERKT OG
ÓLÖGLEG VARA Á
NEYTENDAMARKAÐI
Þannig lítnr kryddsildardósin út og eins og sjá má er merking á erlendu tungumáli. Á litla miðanum á dósinni er
getið um pökkunardag og síðasta söludag. En hver er framleiðandinn? DV-mynd. Einar Ólason
Neyzluvörum í luktum umbúðum
eða hylkjum (dósum, flöskum, loft-
þéttum umbúðum, úr gerviefnum og
því um líku) má ekki dreifa til sölu-
staða án þess að nafn og heimUisfang
framleiðanda eða pökkunarfyrirtækis
sé skráð á umbúðirnar. HeUbrigðis-
eftirlit ríkisins getur krafizt fyUri
merkingar, telji það ástæðu tU.
Þannig hljóðar 4. gr. brcytingalaga
viö reglugerð nr. 250/1976 um tUbúning
og dreifingu matvæla annarra neyzlu-
og nauðsynjavara.
Reglugerð 250/1976 er hið merki-
legasta plagg sem oft er vitnað tU i
neytendamálum. Það eru ekki mörg ár
síðan neytendur á Íslandi fóru að
hyggja að vörumerkingum, innihalds-
merkingum og kröfum um pökkun og
geymslu matvæla. Reglugerðin sem
vitnað er í var þarft spor í rétta átt til
að vekja neytendur tU vitundar um
þessi mál. Þess má geta, að þó að
reglugerðin sé góðra gjalda verð og
hafi komið að notum, er stöðugt unnið
að endurbótum á henni. Það bendir til
að skriður sé á málunum til bóta fyrir
neytendur.
Illa merkt vara
Við rákumst nýlega á kryddsUdar-
dós í Vörumarkaðinum í Ármúla, sem
vakti athygli okkar, vegna lélegrar
merkingar og því ólöglegur varningur
sem þarna var tU sölu.
Á dósinni er hvergi getið nafns eða
heimiiisfangs framleiðanda eða
pökkunarfyrirtækis. Einungis er þess
getið að varan sé framleidd á Islandi
„product of Iceland”.
Framleiðendum og innflytjendum
niðurlagslagmetis er skylt samkv.
áðumefndri reglugerö að geta þess
m.a. á umbúöum að um niðurlagt lag-
meti sé að ræða. Einnig skal geta
nettóþyngdar vörunnar og að auki fisk-
þyngdar, þar sem það á við.
Innihaldslýsing skal skráð á umbúð-
ir og skulu þar koma fram aðalefni
hennar svo sem fita, prótein kolvetni,
vítamin og steinefni, upp taUn í
minnkandi magni. Auk þess skal
næringargildi vörunnar gefið upp
miðaö við 100 g. Hér er m.a. vitnaö til
auglýsingar frá Heilbrigöiseftirliti
rikisins sem birzt hefur í blööum og
fylgir ljósrit af augl. grein hér á síð-
unni.
Á kryddsíldardósinni er engin
innhaldslýsing og ekki getið um nettó-
þyngd. Enn eina merkingu vantar á
dósina en sú er varðandi geymslu
vörunnar. En á umbúðum niöurlags
lagmetis skal standa: „Geymist í kæU
(undir 5 g C)”, þar sem Utið er á
niðurlagt lagmeti sem viðkvæm mat-
væli.
En reglum um pökkunardag og
síðasta söludag er framfylgt í þessu lu-
felU. Á dósarloki er áUmdur lítiU hvítur
miði sem segir að vörunni sé pakkaö —
0104.82 og síðasti söludagur sé 0112.82.
Fyrir erlendan markað
Kryddsíldardósinni okkar hefur
greinUega verið ætlað að fara á erlend-
an neytendamarkað, því að vöru-
merking er eingöngu á erlendu tungu-
máU. Islenzkir neytendur veröa því að
kunna eitthvert hrafl í viökomandi
tungumáli tU að geta sér til um hvað er
í dósinni. Hér er í fyrsta lagi um ólög-
legan vaming að ræða og fyrst og
fremst ersökin framleiðandans. I öðru
lagi er ástæða til að benda kaupmanni
á, sem selur slíka vöru, aö hann á ekki
að bjóöa sínum viðskiptavinum varn-
ing af þessu tagi, það er móðgun við
neytendur . I þriðja lagi viljum við
hvetja neytendur tU að athuga vel
merkingar hvers konar matvæla.
Reglugeröir um matvæU eru samdar
og samþykktar fyrir neytendur og
þeirra hagur að reglum sé f ramfylgt.
-ÞG
Auglýsing
frá HeilbrigÓiseftirliti
rlkisins til framleiðenda
og innflytjenda
niðurlagðs lagmetis
Af marggefnu tilefni vill Heilbrigðiseftirlit
rikisins benda f ramleiðendum og
innflytjendum niðurlagðs lagmetis um allt
land á/ að þeir gæti þess að gæði. pökkun og
merklng umbúða niðurlagðs innlends og
innfiutts lagmetis, sem boðið er til sölu, sé I
samræmi við ákvæði reglugerðar nr. 250/1976
um tilbúning og dreif ingu matvæla og annarra
neyslu- og nauðsynjavara ásamt áorðrn*'
breytingum.-
Samkvæmt ákvæðum reglugerðar 250/1976
gerir Heilbrigðiseftirlit rikisins eftírfarandi
kröfur um pökkun. geymslu og merkingu
umbúða niðurlagðs lagmetis:
1. Nafn og heimilisfang framleíðanda eða
pökkunarfyrirtækis skal vera skráö á
umbúöirnar.
2. A umbúðunum skal koma f ram. að um
niðurlagt lagmeti sé að ræða.
3. A pökkunarstaö skal skráð á umbúöirnar
dagsetningu pökkunardags og siðasta sölu-
dags. þannig að kaupendur s|ái nefndar
dagsetningar greinilega.
4. Umbúðirnar skulu eingöngu myndskreyttar
I samræmi við Innihald.
5. A umbúðunum skal geta nettóþyngdar
vörunnar og að auki fiskþyngdar, þar sem
það á við.
6. Nafns og ákveöins eiginleika vörunnar skal
getið með greinilegum bókstöfum svo
auövelt sé fyrir kaupendur að taka eftir
þeim. þegar sala fer fram.
7. A umbúðirnar skal skráð innihald vörunnar
(innihaldslýsing). Þar skulu koma fram
aðalefni hennar svo sem fita. prótein kol-
vetni. vltamín og steinefni. upp talin I
minnkandi magni.
Auk þess skal næringargildi vörunnar gefið
upp miðað viö 100 gr.
Magns leyfilegra aukefna skal getið á
umbúðum.
8. A umbúðum niðurlagðs lagmetis . skal
standa:
„Geymist I kæli (undir 4 gr.O", þar sem lit-
ið er á niöurlagt lagmeti sem viðkvæm
matvæli.
Almennt er tallð að niðurlagt lagmeti haf I um
það bil 6 mánaða geymsluþol. sé það geymt I
kæll (undir 4 gr.C), þó vill Heilbrigðlseftlrllt
rlkisins vek|a athygll þelrra sem hlut elga að
máll á þvl að ákvörðun á tlmalengd milll
pökkunardags og slðasta söludags verður að
byggjast á geymsluþolsrannsóknum
framkvæmdum af viðurkenndum oplnberum
rannsóknaaðilum.
HeiIbrigðlsef tirlit rlkislns beinir þeim tllmæl-
um til allra hellbrlgðlsnefnda að fylgjast náið
með að ofangreindum kröfum só framfylgt.
Lyf eru ekki bara töflur
Flest lyf sem nútímafólk tekur eru í
töfluformi. En fyrir gamalt fólk og
böm er stundum erfitt aö taka stórar
töflur. Þá er hægt aö fá lyf í eftir-
farandi formi. Stundum er aöeins ern
þessara tegunda tU af hverju lyfi ,
stundum fleiri.
Uppleysitöflur eru eins og nafniö
bendir til upþleysanlegar í vatni. Viö
sumar verður tær vökvi, aörar mynda
eins og grugguga upplausn. Verkja-
stillandi lyf fást oft í þessu formi.
Uppleysiduft er líka leyst upp í
vatni. Oftast veröur upplausnm örlítiö
gruggug. Gæta skal þess aö drekka
botnfaUiö meö.
Dropar eiga aö takast inn í mjög litl-
um mæU. Því eru þeir hentugir handa
smábörnum. Nefna má vítamíndropa
sem jafnvel er óhætt að gefa nýfædd-
um börnum.
Saft sem stundum er köUuö mixtúra
upp á útlenzku er nær einskoröuð viö
meööl við kvefi. En önnur lyf eru
stundum til í saftformi. Oft innUialda
þessi lyf sykur og jafnvel alkóhól.
Stautar eru til þess að stinga í enda-
þarm. ( þeir eru stundum nefndir stíl-
ar). Þeir eru aðeins notaðir í sérstök-
um tilfeUum.
Sprautur eru aöeins notaðar undir
sérstök lyf. Þekktast þeirra sem menn
nota í heimahúsum er insúlín.
-Úr Helse.