Dagblaðið Vísir - DV - 15.09.1982, Qupperneq 3

DV. MIÐVIKUDAGUR15. SEPTEMBER1982.
Pétursdóttir braut niður einokun karlanna á jarðborum ríkisins og gefur þeim ekkert eftir, nema síður vœri, að
sögn Sigurgeirs verkstjóra. Björg er jarðfrœðicemi og hefur lokið elnu ári af þremur i náminu. Blaðamenn og ljós-
myndarar eru ekki hennar uppáhald, enda hefur hún að likindum haft löngun til að sprauta oliunni, nei fyrirgefiði,
vatninu, á myndavélina. DV-myndir GS/Ak.
Hér er Gunnar Hóim með fyrstu kjarnana úr borholunni sem síðan verða
rannsakaðir hérlendis og í Noregi.
hvort þau geti hugsanlega uppfyllt
þau skilyrði sem þarf til aö olia finn-
ist.
Ágiskaður hámarksaldur setsins, 6
millj. ára, er nokkuð lágur, en þó eru
til álíka gamlar olíulindir í heimin-
um. Ef setið er 4 km þykkt, ætti hita-
stigull jarðarinnar að skapa nógu
hátt hitastig til myndunar olíu í neðri
hluta þess. Hins vegar hlýtur að
leika vafi á hvort nægilega f ínkomótt
set og auðugt af lífrænum efnum,
hafi sest að í dældinni. Þar sem sig-
dældin hefur alltaf verið nærri virk-
um gosbeltum, má búast við nokkru
magni af eldfjallaösku i henni og
jafnvel hraunum. Talið er að mikill
hluti setmyndana á landgrunni Is-
lands sé jökulframburður frá isöld,
þ.e. myndaðar á síðustu 3—4 millj.
ára. Samkvæmt þessu má búast við
að setið undir Flatey sé að miklu
leyti ungur grófur jökulframburður,
lítt fallinn til olíumyndunar. Hins
vegar skal það tekið fram, að hér er
um hreinar ágiskanir að ræða, og
beinar athuganir þarf til áður en
nokkuð verður fullyrt í þessu efni. ”
Hvað sögðu Rússarnir?
I árslok 1973 bárust óljósar fregnir
af rannsóknum rússnesks jarðeðlis-
fræðileiðangurs, sem var á ferðinni
hér við land með skipinu „Akademik
Kurchatov” undir stjórn dr. Gleb
Udintsev frá rússnesku vísindaaka-,
demíunni. Var talaö um að
leiöangurinn hefði fundið augljós
merki um olíu og gas í þykkum set-
lögum um 160 km norðaustur af
Langanesi. Július Sólnes, verk-
fræðingur, rítaði grein um „Olíu-
landið Island” i fréttabréf Verk-
fræðingafélags Islands 18. júní 1976.
Þarsegirm.a.:
„Nánari fréttir og bráðabirgða-
skýrsla frá dr. Udintsev hefur nú
boríst, og eru helstu niðurstöður
þessar:
Á sjávarbotni, á um 900 m dýpi,
varð vart við 2000—3000 m þykk set-
lög, sem viröast halda áfram suöur á
bóginn, inn undir basalthelluna, sem
myndar austurhluta landsins. Ein-
kennandi hvelfinga- og fellinga-
myndanir í lögunum, ásamt tiltölu-
lega miklu magni kolvetna og helíum
í botnsýnum, benda til þess aö um sé
að ræða oh'u og gasberandi lög.”
Síðan f jallar Júhus um yfirlýsingu
dr. Manik Talwani, sem var leiðang-
ursstjóri á rannsóknarskipinu
„Glomar Challenger” og forstöðu-
maður Lamont-Doherty jarðfræði-
stofnunarinnar í New York. Talwani
lýsti því yfir í blaðaviötah, að hann
teldi hverfandi líkur á oliulindum við
Island, þótt það væri ekki jarðfræði-
lega ómögulegt. Um þetta segir JúU-
us í grein sinni:
„Rannsókna- og borskipið „Glom-
ar Challenger” hafði þá verið við
rannsóknir á hafsvæðinu milU Nor-
egs og Grænlands, en hins vegar
hafði leiðangurinn fyrirmæU um að
forðast öll svæði, þar sem oUa kynni
að finnast og reyna engar boranir
þar. Þrátt fyrir þessi fyrirmæli virð-
ist leiöangurínn ekki hafa komist hjá
því að staðfesta að einhverju leyti
niðurstöður rússneski leiðangurs-
ins.”
Síðarí greininni segir JúUus: „Við
stöndum nú frammi fyrir þeirri stað-
reynd, að oUa kann aö finnast og
vera vinnsluhæf við strendur Is-
lands. Jafnvel gæti veríð að oUulögin
gangi inn undir basalthelluna á
Norðausturlandi, og væri þá hægt að
bora eftir oUu t.d. á Melrakkasléttu í
gegnum basalthelluna.’ ’
Síðar í grein sinni segir JúUus, að
það væri „óneitanlega kærkomin leið
út úr samfeUdum efnahagsvandræð-
um okkar ef við kæmumst i hóp oUu-
útflutningsríkjanna”, og í lok
greinarinnar segir JúUus Sólnes orð-
rétt:
,,Að lokum má geta þess, að ekkert
væri því til fyrirstöðu að ganga einu
skrefi lengra og bjóða út aUa oUuleit
við Island. Mætti þá hugsa sér að lík-
leg oh'uleitarsvæði séu skilgreind og
þeim skipt niöur í reiti. Síðan yrði
auglýst uppboð á leitarheimildum
fyrir hvern reit. Engin vinnslurétt-
indi myndu fylgja sUkum heimild-
um, en skUyröi um upplýsingaskyldu
til íslenskra stjórnvalda og eftirlit af
okkar hálfu með framkvæmd
mælinganna væru sjálfsögð. Þannig
gæti okkur hlotnast miklar tekjur af
oHu við Island — þótt hún fyndist
aldrei.”
Ekki allir jafn hrrfnir
Ekki eru aUir jafnspenntir fýrir
hugsanlegum oUugróöa og JúUus
Sólnes. Kjartan Thors, jarðfræðing-
ur, skrífaöi um oUuleit í Þjóðviljann
13. júní 1978 og segir þar m.a.:
„Olía og oUuleit eru viðkvæm mál-
efni og vandasöm. Ef við Islendingar
hættum okkur inn á þau svið, erum
við komnir í frumskóg stórfyrirtækja
og einkagróða og þar gUda lögmál
frumskógarins. Fyrr eða síðar hlýt-
ur að koma að þvi, að við viljum fá
svar við því, hvort hér sé ohu að
finna eða ekki. En þegar sú ákvörðun
verður tekin, að hér skuU leita að
olíu, þá verðum við að vera í þeirri
aðstööu að við getum haft fuUkomna
stjóm á atburðarásinni. Við megum
ekki flýta okkur um of, og við megum
ekki láta framkvæmdahraða verk-
efnanna taka af okkur völdin, likt og
gerst hefur við Kröflu. Við verðum
að afla okkur þekkingar á öUum hUð-
um oUuleitar og þá ekki síður fjár-
málaiúiö en tæknUegrí hUð hennar.
Náttúruvemdarsjónarmið koma
e.t.v. ekki mikiö við sögu í fyrstu
þáttum oUuleitar. En við verðum ein-
hverntíma að gera upp við okkur
hvaða áhættu við viljum taka í sam-
bandi við boranir og hvort við viljum
yfirleitt oUu eða ekki.”
Fleiri leiðangrar hafa verið gerðir
tU að kanna setlög á hafsbotninum
viölsland enþeirsemhérhafaverið
nefndir. Ohrekjanlegar niðurstöður
Uggja ekki fyrir, en borholan í Flatey
á vonandi eftir að færa okkur nær
sannleikanum. Enn sem komið er,
verður spurningunni um hvort oUa sé
viö Island, ekki svarað betur en
Sigurgeir Indriðason geröi í Flatey á
iaugardaginn, en hann sagöi:
„Það er hugsanlegt, það er það
sterkasta, sem ég hef heyrt tekið tU
orða”.
-GS/Akureyri.
------------------\
Attu
örbylgjuofn?
Höfum fyrirliggjandi margar tegundir eld-
fastra íláta fyrir örbylgjuofna sem eru,
ykkur ad segja, á ótrúlega lágu uerði.
Sendum í póstkröfu Hjá okkur eruð þið
um iand allt. alltaf velkomin
Skólavörðustíg 8.
Þetta er mikilvæg spurning þegar leiðum til þess að
verðtryggja fé hefur fjölgað og hægt er að velja mis-
munandi ávöxtun.
Leiðin sem hentar þér gæti m.a. verið:
Verðtryggð spariskírteini Ríkissjóðs.
Verðtryggð veðskuldabréf.
Óverðtryggð veðskuldabréf.
Happdrættisskuldabréf Ríkissjóðs.
Við höfum víðtæka reynslu í verðbréfaviðskiptum
og fjármálalegri ráðgjöf og miðlum þeirri þekkingu
án endurgjalds.
Viljir þú ávaxta sparifé þitt munum við ráðleggja þér
hagkvæmustu ráðstöfun þess.
Verðbréíamarkaður
Fjárfestingaifélagsins
Lækjargötu12 101 Reykjavik
lónaóarbankahúsinu Sími 28566