Dagblaðið Vísir - DV - 16.11.1982, Blaðsíða 12

12
DV. ÞRIÐJUDAGUK16. NÖVEMBER1982.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaftur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoðarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR.MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 84411. Auglýsingar: SÍOUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiösla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI 11. SÍMI 27022.
Símí ritstjórnar: 84411.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerö: HILMIR HF„ SÍÐÚMÚLA 12. Prentun:
ÁRVAKUR HF„ SKEIFUNNI 1».
Áskriftarverð á mánuði 130 kr. Verð í lausasölu 10 kr. Helgarblað 12 kr.
Sex seigar afturgöngur
Nokkrar röksemdir ganga sífellt aftur, þegar menn
reyna að koma skildi fyrir hinn hefðbundna landbúnaö
sauöfjárræktar og kúabúskapar. I hvert sinn sem þær
eru slegnar í kaf, koma þær jafnskjótt aftur upp á yfir-
borðið.
Því er oft haldið fram, að nauðsynlegt sé að hafa mikla
framleiðslu á kjöti og mjólkurvörum, svo að þjóðin verði
ekki matarlaus í einangrun, sem kynni að fylgja næstu;
heimsstyrjöld eða einhverri annarri óáran.
í rauninni væru hér hlutfallslega meiri matarbirgðir
en í öðrum löndum, jafnvel þótt engar væru birgðir af
kindakjöti og mjólkurvörum. I geymslum frystihúsa og
annarra fiskvinnslustöðva eru jafnan margra ára matar-
birgðir.
Því er oft haldið fram, að okkur sé ekki vandara um en
Norðmönnum, sem styrki hvern bónda jafnmikið og við,
eöa Efnahagsbandalaginu, sem ver miklum meirihluta
fjárlaga sinna til stuðnings við landbúnað.
I rauninni eru þetta víti til að varast. Meðan iðnríki
jaröar fylgja offramleiöslustefnu í landbúnaði, er
skynsamlegra aö vera kaupandi heldur en seljandi land-
búnaöarafuröa á undirboösmarkaði alþjóðaviðskiptanna.
Því er oft haldið fram, að hinn hefðbundni landbúnaður
afli nokkurs gjaldeyris, sem sé betri en alls enginn gjald-
eyrir. Hver á líka að fá gjaldeyri til að borga þær
innfluttu afurðir, sem ættu að koma í staðinn, spyrja
menn.
I rauninni er gjaldeyrisdæmið neikvætt. Innflutt
aðföng á borð við eldsneyti, vélar, fóðurbæti og áburð eru
mun dýrari í gjaldeyri en útfluttar afurðir á borð við
ullar- og skinnavöru, mjólkurduft, osta og kjöt.
Því er oft haldið fram, að í hinum hefðbundna land-
búnaði felist atvinna, sem sé betri en alls engin atvinna
sama fólks. Líta megi á opinberan stuðning við land-
búnaö sem þátt í baráttunni fyrir fullri atvinnu.
I rauninni væri ódýrara að borga sauðfjár- og kúa-
bændum fyrir að framleiða ekki í stað þess að framleiða.
Þar að auki væri unnt að nota féð, sem nú brennur í
hefðbundnum landbúnaði, til að efla aðra atvinnu í sveit
og við sjávarsíðu.
Því er oft haldið fram, að niðurgreiðslur séu hafðar
fyrir neytendur og einkum þó til að auðvelda stjórn-
völdum að ráöa viö efnahagsmálin. Talsmenn land-
búnaðarins hafi ekki beðið um niðurgreiöslur og beri
enga ábyrgð á þeim.
I rauninni gætu stjórnvöld losnað við niður-
greiðslurnar og þar á ofan lækkað vöruverð með því að
leyfa innflutning afurða í stað hinna niðurgreiddu. Stjórn-
völd geta náð meira en sama árangri án þess að eyða
krónu í niðurgreiðslur.
Því er oft haldið fram, að hinn hefðbundni landbúnaöur
sé nauðsynlegur hornsteinn byggðastefnu. Ekki megi
miklu fleiri jarðir fara í eyði, án þess að flótti bresti í
heilar sveitir og landauðn verði á stórum svæðum.
I rauninni er fólksflótti úr sveitum aðeins eðlilegt
framhald flóttans, sem einkennt hefur alla þessa öld. Og
víglína byggðastefnu liggur ekki um sveitirnar, heldur
um sjávarplássin og höfuðborgarsvæðið.
Ef við viljum koma í veg fyrir, að þúsundir manna
flytji til útlanda í hinni séríslensku kreppu, verðum við að
bæta lífsskilyrði við sjávarsíðuna og á höfuðborgar-
svæöinu, þar sem einhver von er á, að varnir komi að
gagni.
Jónas Kristjánsson.
Skrefatalningin hefur misheppnast.
Hún hefur ekki leitt til jöfnunar á sima-
kostnaði landsmanna og símnotendur
sitja uppi með hvortJtveggja, óréttláta
skrefatalningu og almenna gjaldskrár-
hækkun Pósts og síma til aö standa
undir tekjutapi vegna skrefatalningar-
innar. 23 milljón króna halli Pósts og
síma er órækur vitnisburöur þar um.
Hallinn er vitnisburður um að símnot-
endur hafa mótmælt skrefatalningunni
sem þvinguð var fram — og minnkað
mikiö simnotkun á þeim tíma sem
skrefatalningin er í gangi þannig að
áætlanir Pósts og síma um tekjuaukn-
ingu vegna skrefatalningarínnar hafa
ekkistaðist.
Skrefatalning og
gjaldskrárhækkun
Á Alþingi var fyrir ári lögð fram sú
tillaga að könnun yrði gerð á því hvor
leiðin yrði farin við jöfnun símakostn-
aðar, skrefatalningin eða gjaldskrár-
hækkun umframskrefa.
Sú tillaga náöi ekki fram að ganga —
heldur var þvingunaraðferðum beitt
með árangri sem stjórnvöld ættu að
láta verða sér til viövörunar. — Þégar
sú tillaga var rædd á Alþingi, var því
haldið fram að flutningsmenn tillög-
unnar væru að bregöa fæti fyrir jöfnun
símakostnaðar, sem var auðvitað frá-
leit fullyrðing. Og hvað er reyndar
komið á daginn. Simnotendur almennt
sitja uppi með hvorbtveggja — hækkun
gjaldskrár og skrefatalninguna. Þaö
sem sérstaklega undirstrikar að
skrefatalningin hefur misheppnast er
ekki einasta halli Pósts og síma vegna
skrefatalningarínnar — heldur einnig
hitt að langlínunotendur sem n jóta áttu
góös af skrefatalningunni og lækka átti
símkostnaðinn hjá verða einnig að
standa undir tekjutapinu með al-
mennri gjaldskrárhækkun.
Jóhanna
Sigurðardóttir
skrefatalningunni var komið á i þétt-
býli og langlínutaxtar lækkaðir frá
sama tíma um allt að 30% að meðal-
tali.
I öðru lagi hafi ýmsir kostnaðaríiðir
hækkað nokkuð frá fyrri áætlunum og
útgjaldaforsendur því raskast.
Upplýsti Póstur og sími að áætlað
heföi verið að skrefatalningin mundi
þýða óbreyttar tekjur hjá stofnuninni.
— Einnig kom fram hjá Pósti og síma
að nú liggi fyrir rúmlega 13% fækkun
umframskrefa sem samsvari 22,8
millj. kr. á ársgrundvelli. Benti Póstur
og sími á tvær leiöir sem helst kæmu til
greina til að bæta tekjutapið. Sú fyrri
að hskka öll gjöld fyrir póst- og síma-
þjónustu um 4% aukalega 1. ágúst sl.,
en sú síðari að hækka umframskrefin
um 13%. Þegar slíkt kemur fram hjá
Pósti og sima er ekki óeðlilegt að spurt
sé hvort hér sé verið að leggja til að
hækkun á póstburðargjöldum eigi
^ „Símnotendur almennt sitja uppi með
hvort tveggja — hækkun gjaldskrár og
skrefatalninguna.”
Viðurkenning
Pósts og síma
I raun hefur Póstur og sími viður-
kennt aö skrefatalningin hafi mis-
heppnast. I greinargerð Pósts og síma
fyrir beiðni um hækkun gjaldskrár fyr-
ir símaþjónustu frá 1. ágúst sl. er gert
ráö fyrir að greiðsluhalli ársins verði
að óbreyttri gjaldskrá 41,7 millj. kr.
Bendir Póstur og sími á tvær ástæð-
ur fyrir þessum greiösluhalla.
I fyrsta lagi hafi orðið verulegt
tekjutap í kjölfar skrefatalningarinnar
1. nóvember 1981, þ.e.a.s. þegar
einnig að standa undir tekjutapi vegna
skrefatalningarinnar.
Niðurstaða jöfnunar
Ef miðaö er við áðurnefndar tillögur
má ætla að 4% heildarhækkun póst- og
símagjalda gefi sama og 13% hækkun
skrefagjalds, sem mundi þá taka tU
baka 1/3 hluta þeirra 30% meðallskk-
unar sem gerð var á langlínutöxtunum
frá 1. nóvember 1981. Hér er nokkuð
ljóst að tekið er úr einum vasanum hjá
þeim sem jafna átti símakostnaðinn
hjá í dreifbýlinu og síðan er því stungið