Dagblaðið Vísir - DV - 08.12.1982, Page 12

12
DV. MIÐVIKUDAGUR 8. DESEMBER1982.
DAGBLAÐIÐ-VÍ5IR
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjómarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoðarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P.STEINSSON.
Ristjóm: SÍÐUMÚLA12—14. SÍMI86611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI27022.
Afgreiðsla,áskriftir, smáauglýsingar,skrifstofa: ÞVERHOLTI11. SÍMI27022.
Sími ritstjómar: 86611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerö: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA12. Prenfun:
ÁRVAKUR HF., SKEIFUNNI19.
Áskriftarverðá mánuði 150 kr. Verð í lausasölu 12 kr. Helgarblað 15 kr.
Útrás í stað uppgjafar
Islendingar geta veriö stoltir af sjálfstæöi sínu. Það er
bæöi ævintýri og kraftaverk aö jafnfámenn þjóö geti
verið sjálfri sér nóg og haldiö uppi samfélagi velferðar og
viröingar í heimi þjóöanna. Hitt getum viö játaö aö smæð
okkar og einangrun hefur aliö á þjóöerniskennd sem oft
brýst út í hræöslu og hroka gagnvart því sem útlent er.
Rembingur af þeim toga ber því miður vott um minni-
máttarkennd og vantrú á raunverulegri getu.
Einangrunarstefna er hættuleg og hún er þrándur í götu
þeirra framfara og framtíöar, sem bíöur þjóöarinnar.
I öllu þvi víli og voli, sem yfir okkur gengur um þessar
mundir, öngþveiti í efnahagsmálum og upplausn í stjórn-
málum, er uppörvandi þegar kveður við nýjan tón; þegar
rödd heyrist sem vill snúa slæmri vörn í öfluga sókn.
Ragnar Kjartansson framkvæmdastjóri skrifaöi fyrir
nokkru athyglisverða grein, þar sem hann hvetur til
öflugrar útrásar, meö því megininntaki aö rjúfa
einangrunina. Hann vill sækja reynslu og þekkingu til út-
landa og um leið efla íslenska starfsemi á erlendum vett-
vangi.
Hugmyndin er ekki sú aö viö leggjumst flatir fyrir út-
lendingum og afsölum okkur sjálfstæöi. Þvert á móti,
Ragnar vill fækka erlendum afætum og milliliðum og
koma þannig í veg fyrir aö íslenskum hagsmunum sé
misboðið í skjóli f jarlægðar og minni þekkingar.
Boöskapurinn er sá að viö færum út kvíarnar, tökum
verkefnin í okkar hendur, látum af minnimáttarkennd
gagnvart útlendingum. Islendingar eiga aö flytja út hug-
vit sitt og handverk, opna landið fyrir nútímaþekkingu og
segja stöðnun og afturför stríö á hendur.
Af nógu eraðtaka:
Fækkun erlendra milliliöa í íslenskri innflutningsversl-
un, yfirtaka á starfsemi og þjónustu í okkar þágu, öflug
útflutningsverslun, meiri fræösla um erlend málefni,
aðlögun aö tækni- og sérfræðikunnáttu sem íslenskt þjóö-
félag getur fært sér í nyt.
Vitaskuld verða Islendingar aö standa vörð um þjóöar-
einkenni sín og fullveldi. Tungan, menningin og yfirráöin
yfir auðlindum og arfleiföum skulu vera óskoruö. Það má
ekki skerða hár af höföi íslensks sjálfstæðis. Þjóöar-
metnaöur er heilbrigður. En hann á einnig aö standa svo
traustum fótum í hugum okkar og athöfnum aö útrás og
aðlögun aö erlendum áhrifum eiga ekki aö koma að sök.
Þaö er styrkur þjóðarinnar aö mæta nýrri heimsmynd,
án þess aö glata sjálfri sér.
Milljónir manna ganga um atvinnulausar meðal er-
lendra þjóða. Sjálfir erum viö á hraðri leið til kreppu og
kveinstafa. Þaö sjást víöa teikn á lofti.
En er ástæöa til aö gefast upp — ganga kreppunni á
hönd? Er ekki leið út úr ógöngunum? Það gerum viö ekki
með því að byrgja okkur inni í kofa, einangrast frá
umheiminum. Islendingar byggja afkomu sína á sam-
skiptum viö útlönd, hvers konar viöskiptum, feröalögum
og þjónustu. I þeim samskiptum eigum viö ekki aö gerast
annars flokks hjáleiga, þurfalingar annarra. Astandiö
kallar á viöbrögö og vakningu af okkar hálfu, útrás
Islendinga með samstilltu átaki, áræöi og trú á eigin getu.
Endurreisn í þjóöfélaginu kemur ekki af sjálfri sér.
Hún veröur að vakna í okkar eigin brjósti. Þaö er kominn
tími til að uppgjafartónninn breytist í uppörvun til orðs og
æöis.
ebs
Ber ekki að
virða góða
viðleitni?
Tilefni þessara skrifa er smágrein
á poppsíðu þessa blaðs föstudaginn
19. nóv. sl. Þar er að mínu viti vegið
ómaklega að merkilegum störfum
manna innan AA og SÁÁ. Greinin
hefur hina undarlegu fyrirsögn Hellt
úr hjarta. Stór orö það! Eölilega er
öllum frjálst aö hafa sina skoðun á
hverju máli. Þaö er alls ekki ætlun
mín að gera þær vangaveltur ómerk-
ar. Fremur að koma fram sjónar-
miðum sem væru álíka þörf eða
óþörf. Lesendur ákveða þaö.
Áfengis- og eiturlyfjaböliö hefur
verið mjög rætt undanfarið, og ef til
vill litlu þar við aö bæta. Á þeirri
skelfingu eru auðvitað margar
hliðar.
Nú seinni árin hafa fyrrverandi
neytendur fitjað upp á ýmsum
nýjungum öðrum til varnar og stuðn-
ings í þessum efnum. Má nefna út-
breiöslu fræðandi rita, afvötnunar-
stöövar og fyrirbyggjandi fræðslu í
skólum landsins.
Fyrrverandi neytendur segja þá
Jóna Rúna Kvaran
sögu sína á afar persónulegan hátt
ogdraga fátt undan.
I fyrrgreindri blaðagrein er að
ýmsu leyti komist undarlega að orði.
Þar er meðal annars þetta að finna
orðrétt:
„Samkvæmt forskriftinni átti
blessað barnið að sjokkerast eða því
sem næst, stíga á stokk og strengja
þess heit aö bragða aldrei áfengan
dropa.”
Hér er verið að gefa í skyn, að
verið sé að beita ungt fólk eins konar
heilaþvotti í því sem höfundar kalla
„hræðsluáróður”. Það er áreiðan-
lega a.m.k. öllum AA-mönnum ljóst
að þau samtök forðast einmitt, eins
og heitan eldinn, að krefjast af nein-
um heita um bindindi, á eitt eða
neitt. Þvert á móti er slíkt algjörlega
gagnstætt aðferöum þeirra samtaka.
Annars staðar í greininni er komist
að orði meö þessum hætti: „Þessar
áhrifamiklu lífsreynslusögur alk-
anna hafa nefnilega í augum margra
unglinga sýnst býsna spennandi, allt
að því eftirsóknarverð lífsreynsla.”
Tæpast eru unglingar almennt þaö
vitgrannir að þeim detti í hug að taka
svo ótrúlega afstööu. Slíkt er alvar-
legt vanmat á ungu fólki.
Hugleiðing um
kanínur og
gamalt fólk
Fyrir skömmu var í barnatíma
sjónvarpsins farið í heimsókn á ís-
lenskt sveitaheimili þar sem fengist
er við ræktun á angórakanínum.
Þessi dýr gefa af sér ull sem er verð-
mæt söluvara á erlendum markaði.
Tilkostnaður viö þennan búskap er
ekki meiri en svo að hann gæti, þegar
vel tekst til, gefið meira af sér en
hefðbundin sauðfjárrækt. Það kom
fram í máli bóndans, sem rætt var
við, að árangurinn af þessum búskap
væri þó einkum kominn undir því
hversu nákvæma umhirðu væri hægt
að veita hverju einstöku dýri. Tók
bóndinn fram að hann teldi þessa at-
vinnu henta einkar vel fyrir gamalt
fólk, sem ekki er lengur fært um að
vinna erfiðisstörf, en viidi dveljast
áfram á sveitaheimilunum og fást
við létta og gagnlega vinnu. Gamla
fólkið hefur allt sem til þarf: nægan
tíma, þolinmæði og natni. Allt virðist
mæla meö því að kanínuræktin sé
gerð að heimilisbúgrein. Kanínubúr-
in er hægt að smíða heima úr ódýrum
efnum, nýta má hitann í íbúðarhús-
inu og til fóðurs má nota gróður úr
heimilisgarðinum og matarafganga
frá heimilinu. Önnur aðföng eru
fremur lítil, en flutningskostnaður á
afurðinni, ullinni, er hverfandi lítill
og skiptir staðsetning búsins því nán-
ast engu máli. Meö smábúskap af
þessu tagi verður áhættan vegna
smitsjúkdóma óveruleg.
Kjallarinn
Ný tækifærí
Hér er greinilega komið kjöriö
tækifæri til að veita öldruðu fólki
nýja möguleika á að dveljast áfram
á heimilunum og leggja þar af mörk-
um nytsama vinnu. Yngstaheimilis-
fólkið getur líka tekið þátt í þessu og
notið góðs af leiðsögn hinna eldri og
þroskandi umgengni við dýrin. Hér
er um að ræöa atvinnuveg sem ekki
þarf að byggja upp með dýru fjár-
magni frá lánastofnunum, atvinnu-
veg sem virkjað getur vinnuafl sem í
dag er að mestu ónotað og vanmetið.
Til þess að tryggja enn frekar við-
gang búgreinarinnar geta hinir
smáu framleiðendur myndað með
sér samtök til að annast innkaup eöa
framleiðslu á fóöurvörum, upplýs-
A „Varla verður offramleiðsluvandinn
langt undan og samtök kanínubænda fara
að beita sér fyrir því að láta banna eða koma í
veg fyrir samkeppni frá heimilunum.....”