Dagblaðið Vísir - DV - 10.12.1982, Qupperneq 13
DV. FÖSTUDAGUR10. DESEMBER1982.
öii veiði minnkar
stofninn
Vitanlega er það svo, að ekki þarf að
vera um ofveiði að ræða, þótt stofn-
stærð aukist við friðun. Þaö er stór
munur á, hvort dýrategund er haldið í
tilteknu marki, eöa hvort dýrategund-
in er ofveidd. En sókn mannsins í
nytjadýr veröur að vera innan þessara
marka.
Taka má dæmi af annarri dýra-
tegund, selnum. Hann var veiddur við
Island í svipuöu magni ár eftir ár, og
íslendingar höfðu af þessu ágætar
tekjur. Þá komu til grátkerlingar í
Frakklandi, sem þola ekki að sjá dýra-
blóð í kvikmyndum og svínabændur í
Þýskalandi, sem kepptu við selakaup-
menn um skinnamarkaðinn. Með sam-
einuðu átaki þessara aðila tókst að
koma sliku óorði á selskinn, að þau
seljast ekki lengur fyrir nógu arðvæn-
legt verð. Afleiðingin er sú, aö sel
fjölgar um of á Islandi. Ur honum fer
hringormur í fiskinn, og útgjöld
sjávarútvegsins vegna þessa hafa
margfaldast. Þegar hringormanefnd
vildi fækka sel, þá var það skynsamleg
tillaga. Hins vegar fór nefndin rangt
að. Islendingar eru of miklir veiði-
menn til þess að sætta sig við, að selur-
inn verði ekki nýttur með einhverjum
hætti. Mun enda vera í ráöi aö kaupa
selinn góðu verði, þ.e. niðurgreiða
kostnaðinn eins og svo margt á Islandi.
En í þessu tilviki borgar það sig, því að
til lengdar er þaö nauðsynlegt að
fækka sel við strendur Islands.
Eða veiðar
bjargfugla
Fyrir nokkrum árum voru fleka-
veiöar bannaöar við Grímsey.
Ástæöan var sú, aö ýmsum þótti ljótt
að sjá fuglinn fastan á flekunum, og
hræðilegt til þess aö vita, aö fyrir kom
að fuglar slitu af sér fót til að losna.
Þessar veiöar höfðu verið viðkomandi
bændum ágæt hlunnindi og þeir bentu
á, að þessar ímynduöu kvalir fuglanna
væru orðum auknar. En þeim var ekki
trúað. Tekjur þessara manna hafa
minnkað, geldfugl eykst í eynni og
kunnugur maður sagði mér, að björgin
væri verr nýtanleg en áður. Þar fyrir
utan er bjargfugl keppinautur
mannsins um fisk og því nauðsynlegt
aðfækka honum.
En á sama tíma og bannað er að
veiða fugl á fleka, þá má veiöa tófur í
dýraboga, rottur og mýs í rottugildrur,
eitra fyrir sömu dýr og þannig mætti
lengi halda áfram. Það vill nefnilega
svo tU, að samúð okkar meö dýrum er
óskaplega misjafnt skipt.
Verðum að nytja aUt
Fólk, sem alið er upp í borgum,
slitnar oft úr tengslum við náttúruna.
Það ekur út í sveit á sumardögum
þegar gott er veður og lömb leika sér í
haga og folöld á harðaspretti og lífið
blasir við. Og þetta fólk heldur að
sveitin sé svona allt árið. Þetta fólk
skilur ekki, að það koma vond veður í
sveitinni og það kemur haust, og þá
eru þessi litlu folöld og lömb leidd í
sláturhús til þess að eigendurnir geti
greitt afborganir og vexti af húsunum
o.s.frv. Þetta borgarfólk gerir sér
tæpast grein fyrir því, að virðingin
fyrir maganum er yfirleitt yfir-
sterkari virðingufyrir lífinu.
Lömbin er að sönnu faUeg, þegar
þau koma bústin og feit ofan af f jalli á
leið í réttirnar. En þau eru í raun enn
tUkomumeiri, þegar þau eru á leið í
sláturhúsið, og ég veit um mann, sem
þykir lambið þá fyrst fallegt, þegar
þaö er orðið að vel reyktu hangikjöti,
súru slátri og sviðakjamma.
Haraldur Blöndal
13
Einstaklingsfrelsi og alþjóðasamtök
sig við versnandi lífskjör, af því að þeir
standast ekki samkeppnina að utan, en
þegja um hina mörgu, sem njóta þess-
arar samkeppni, neytendur vegna
lægra vöruverðs og framleiðendur
vegna aukins útflutnings. (Þvíaðhvað
—Fyrrigrein—
geta Japanir gert við bresku pundin,
sem þeir fá fyrir vöru sína, annað en
keypt breska vöru fyrir þau?) Fjöl-
miðlamir gegna meö öðrum orðum
ekki þeirri skyldu sinni að gera hina
ósýnUegu hönd markaðarins sýnUega
— að benda á þann hag, sem allir hafa
af viðskiptafrejsinu, þegar til langs
tíma er litið. Hannes H. Gissurarson.
Frá stálverksmiðju i V-Þýskalandi.,,Reynslan af GA TThefur verið góð. Velmegun áranna eftir heimsstyrjöldina má að miklu þakka auknum alþjóðaviðskiptum," ségir Hannes H. Gissurarson.