Dagblaðið Vísir - DV - 27.01.1983, Side 12

12
DV. FIMMTUDAGUR 27. JANUAR 1983.
r n.ömpi DAGBLAÐIÐ-VÍSIR
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaöur og Otgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæfndastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoðarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ristjórn: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla,áskriftir,smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI11. SÍMI27022.
Sími ritstjómar: 86611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF„ SÍÐUMÚLA12. Prentun:
ÁRVAKUR HF„ SKEIFUNNI19.
Áskriftarverðá mánuði 150 kr. Verð í lausasölu 12 kr. Helgarblað 15 kr.
Ónæöi afatkvæðum
í forustugreinum og fréttum Morgunblaðsins á undan-
förnum mánuðum hefur boriö á bráðskemmtilegum
skoðunum á prófkjörum. Bíða menn nú eftir, að Morgun-
blaöið túlki nýjustu prófkjör á sama hátt og það hefur
áður gertívetur.
„Maðkar í mysunni”, sagði Morgunblaðið í fyrirsögn
desemberleiðara um kosningasigur Pálma Jónssonar
landbúnaðarráðherra á Norðurlandi vestra. I leiöaran-
um sagði blaðiö, aö þátttakan í prófkjörinu væri, ,magnað
pólitískt hneyksli”.
Forsenda þessara athyglisverðu kenninga er, að þátt-
takan var 15% meiri en kjörfylgi Sjálfstæðisflökksins í
kjördæminu í síðustu alþingiskosningum. Slíkt kann
auðvitað ekki góðri lukku að stýra að mati Morgunblaðs-
ins:
„Ekki fer hjá því, að í prófkjöri Sjálfstæðismanna í
Norðurlandskjördæmi vestra hafi þeir menn greitt at-
kvæði, sem áður hafa stutt andstæðinga Sjálfstæðis-
flokksins.” Þetta er orðrétt úr annarri f orustugrein blaðs-
ins.
Um leið krafðist Morgunblaðið þess, að k jördæmisráðið
léti ekki hneykslið ,,sem vind um eyru þjóta”. Áfram hélt
blaðið og sagði: ,,Er ekki eðlilegt, að rannsókn fari fram
og þá væntanlega undir forustu miðstjórnar. ..”
í framhaldi af þessu þurfa allir vel innrættir menn að
leggja höfuðið í bleyti til að finna lausn á þeim vanda,
sem myndast af því, að kjósendur, er áður hafa stutt aðra
flokka, fara allt í einu að ónáöa Sjálfstæðisflokkinn með
atkvæði sínu.
Auðvitað getur verið vont fyrir litla, sæta stjómmála-
flokka, ef alls konar pakk fer að kjósa þá og gera þá að
stórum og ljótum flokkum, sem gætu álpazt til að hafa
aðrar skoðanir á stjómmálum en Morgunblaðið hefur.
Spurningin er bara, hvað hægt sé að gera til að losa
mysuna við ásókn maðkanna. Ekki er hægt að mæla
framsóknartilhneigingar með blóðprufu, svo að sennilega
er heppilegast að leita aðstoðar Morgunblaðsins.
Þeir kjósendur, er hefðu í huga að ónáða Sjálfstæðis-
flokkinn með atkvæði sínu, gætu þá snúið sér til Morgun-
blaðsins, sem gæfi þá út siðferðisvottorð, er veitti hjarta-
hreinum kjósendum aðgang að hinum skelfilegu prófkjör-
um.
Morgunblaðið gleymdi að taka þráðinn upp af fullri
hörku, þegar þátt tóku í prófkjöri Sjálfstæöisflokksins á
Vesturlandi 9% fleiri en þeir, sem greiddu þar flokknum
atkvæði í síðustukosningum. En þá kom annaö á bátinn:
„Friðjón Þórðarson dómsmálaráðherra hlaut kjör í
efsta sæti lista sjálfstæðismanna á Vesturlandi með 1367
atkvæði í það sæti, sem er aðeins 54% af gildum atkvæð-
um, er Friðjón þó vel kynntur í kjördæminu.”
Þegar stórfelldur kosningasigur er túlkaður á þennan
hátt, bíða menn auðvitað í ofvæni eftir, að Morgunblaðið
haldi áfram og túlki nýjustu prófkjörsúrslit sem svo, að
Þorsteinn Pálsson hafi „aðeins” fengið 33% á Suðurlandi.
Og hvað um prósentur Geirs?
En prófkjörið á Suðurlandi gefur Morgunblaðinu kjörið
tækifæri til að rifja aftur upp kenninguna um „maöka í
mysunni”, því að þar kusu 21% fleiri en samtals kusu
báða lista flokksins í síðustu kosningum.
Hér með er auglýst eftir lausnum á þeim vanda
Morgunblaðsins, að alls konar siðlaust pakk skuli leyfa
sér að láta af stuðningi við aðra flokka og taka upp á aö
ónáða Sjálfstæðisflokkinn og óhreinka hann með atkvæði
sínu. JónasKristjánsson.
KOSNINGA-
SLAGURINN
HAFINN
Þá eru línur teknar aö skýrast
verulega hvað varöar framboö
gömlu stjórnmálaflokkanna viö
komandi alþingiskosningar. Enda
þótt ólokiö sé prófkjörum og forvali í
nokkrum kjördæmum er ljóst aö ekki
verður um neinar byltingarkenndar
breytingar á þingliði þeirra aö ræða.
Stóra spurningin um verulegar
breytingar á Alþingi er spurningin
um nýja flokka. Raunar þarf ekki aö
spyrja hennar um Bandalag jafnaö-
armanna, því þaö mun koma viö
sögu. Kvennaframboð eru óráðin
gáta, þegar þetta er skrifað, en
ósennilegt veröur aö telja aö fleiri
aöilar bjóöi fram viö þessar kosning-
ar. Þaö kann aö breytast næst, þegar
ný ákvæöi um þingkosningar hafa
komist í stjórnarskrána og atkvæðis-
réttur hefur verið jafnaöur.
Hart barist í
Sjálfstæðisflokki
Athyglisverö prófkjör eru nýliöin
hjá Sjálfstæðisflokki og að minnsta
kosti eitt spennandi er framundan.
Barátta í þessum prófkjörum er og
hefur veriö hörð, eins og vera ber,
því margir eru kallaöir á þeim bæ en
fáir útvaldir, eins og víðar. Urslita
var beöiö meö mikill óþreyju bæöi á
Kjallari
á fimmtudegi
Magnús Bjamfreðsson
Noröurlandi eystra og á Suöurlandi.
Fyrir noröan mynduöu fráfarandi
þingmenn kosningabandalag og stóöu
af sér áhlaup andstæöinga sinna meö
miklum yfirburöum. Væntanlega
hefur flokksforystan glaöst mjög yfir
þessum úrslitum, því satt best aö
segja hlýtur henni aö hafa verið
oröið mál aö vinna í eins og einu
prófkjöri í flokknum.
A Suöurlandi hlutu aö verða
breytingar hjá flokknum, því efsti
maöur lista hans, Steinþór bóndi á
Hæli, lætur nú af þingmennsku.
Þar var mikil samkeppni milli Ola Þ.
Guðbjartssonar, leiðtoga flokksins í
sveitarstjórnarmálum á Selfossi, og
Þorsteins Pálssonar, framkvæmda-
stjóra Vinnuveitendasambandsins.
Nokkuö skyggöi þaö á þetta prófkjör
að upp voru teknar reglur um hólfa-
skiptingu í kjördæminu, sem mið-
uðust viö kjördæmaskiptingu fyrir
1959. Það er ekki andskotalaust hve
illa mönnum gengur aö skilja þaö aö
þessi kjördæmaskipting er ekki
Umhverfísvemd
í vanda stödd
\
1 vetur hefur hópur áhugafólks um
umhverfismál komiö nokkuö reglu-
lega saman hér í Reykjavík. Sá sem
þetta skrifar er félagi í hópnum.
Enda þótt þær hugrenningar sem hér
fara á eftir séu fram bornar í minu
nafni og á ábyrgð mína, eru þær þó
fyrst og fremst ávöxtur skoöana-
skipta viö félaga mína og einnig þess
sem viö höfum miölað hvert ööru.
Umhverfismál í lægð.
Nokkurrar lægðar hefur gætt í um-
fjöllun um umhverfismál á Islandi
undanfarin ár. Stundum var þó æöi
mikiö líf í þeirri umræðu t.d. á þeim
árum þegar Laxárdeilan stóð sem
hæst og allt til þess er jámblendi-
verksmiðjan á Grundartanga var
reist.
Ætla mætti aö síðan þá hafi ærin
tækifæri gefist til eflingar þeirrar
umræöu og áframhaldandi aögerða,
en sú hefur ekki oröiö raunin. Áfram
er haldiö stórvikjana- og stóriöju-
stefnu athugasemdalítið, ofnýtingu
fiskistofna linnir ekki þrátt fyrir
óskoraöan umráöarétt yfir fiski-
miðunum viö landið og ofnýting
lands er víöa geigvænleg, bæöi vegna
ofbeitar og annarrar landnotkunar,
Kjallarinn
Tryggvi Jakobsson
svo sem vanskipulagörar feröa-
mennsku. Umræða um hvalfriðunar-
mál hefur veriö hér í skötulíki og
hagsmunaaðilar í sjávarútvegi kom-
ast upp meö aö hvetja til sóðalegra
aöferöa viö seladráp meö ströndum
landsins.
Hvað veldur? Hverju ætli þaö sæti
aö sú pólitíska umhverfisvemdar-
hreyfing, sem eflst hefur víða á
Vesturlöndum undanfarin ár hefur
ekki náð hér fótfestu?
Umhverfisvernd
hins opinbera
Ef til vill er einhverra skýringa aö
leita í skipulagi og starfi þeirra nátt-
úm- og umhverfisvemdarhreyfinga
sem hér eru. Náttúmvemdarráð
hefur þegið skipulag sitt beint úr
hendi stjómmálamanna. Almenn-
ingur hefur þar lítið komiö nærri.
Það er því skilgetið afkvæmi stjórn-
kerfisins og hefur erft ýmis einkenni
þess. Innan Náttúruverndarráðs
gætir ákveöinna áhrifa ýmissa
þjóðfélagsafla, sem reyna að 'sjá til
þess að á vegum ráðsins komi ekki til
neinna þeirra aögeröa sem skaöað
geti hagsmuni þeirra. Þessu til
stuðnings má benda á hverjir eiga
rétt á setu á Náttúruvemdarþingi
samkvæmt lögum og einnig þaö aö
Náttúruvemdarráð skipa meöal ann-
arra ýmsir valdamiklir embættis-
menn.
Umhvérfismál á Islandi heyra nú
undir sjö ráðuneyti. Slíkt fyrir-
komulag hlýtur að valda því aö ýms-
ir þættir þessa málaflokks lendi fyrir
ofan garö eöa neöan í stjórnkerfinu.
Þess em jafnvel dæmi aö gerðar séu
mismunandi kröfur um sömu hluti af