Dagblaðið Vísir - DV - 20.02.1984, Blaðsíða 14

14
DV.M-ðftöMMWfWfc'OJÍH'MíL 'CI
ei
FULLKOMIÐ ÖRYCCI
í VETRARAKSTRI
Á GOODYEAR VETRARDEKKJUM
Öruggarl akstur cott grlp í brekkum Cóölr aksturselglnleikar
á ísllögöum vegum með lausum snjó á ójöfnum vegum
Stööugleiki
í hálku
Cóðir hemlunarelglnlelkar
viö erflðar aðstæður
GOODYEAR vetrardekk eru gerð úr sér-
stakrl gúmmíblöndu og með mynstrl
sem gefur dekklnu mjög gott veggrlp.
GODDYEAR vetrardekk eru hljóðlát og
endlngargóð.
Fullkomln hjúlbarðaþjónusta
Töivustyrð jafnvæglsstllling
íEFUR
'EAR
RÉrrAGRtPfÐ
HEKLAHF
§ Laugavegi 170-172 S<mi 21240

MIGATRONIC
RAFSUÐUVÉLAR
1984 modelið af Automatic 180 MX er komið aftur.
Automig
180 X
m
4
m
Þessar vinsælu rafsuðuvélar eru sérstaklega hannaðar fyr
bifreiðasmíði til suðu á þunnu efni.
Vekjum athygli á því að við eigum á lager: Kolsýrukút;
mæla, rafsuðuvír í rúllum.
Hagstætt verð.
180X þriggja fasa 180A Kr. 18.723,-
180XM eins fasa 180A Kr. 20.133,-
500 Mono eins fasa 140A Kr. 16.124,-
10 L kolsýra Kr. 5.014,-
Rafsuðuvír í rúllum 0,6m/m 10 kg Kr. 767,-
Verð með söluskatti.
ISELCO sf.,
Skeifan 11D, 108 Reykjavík, j simi 86466.

„Eða hvers vegna ætti þjóð að kjósa yfir sig vald sem aðeins sáir fyririitningu eins og það iíka uppsker
óvirðingu?"
IMINNINGU FLOKKA-
LÍFS —1984
Nú þegar senn líður aö mínu mati að
þingrofi og upplausn flokka er ástæða
til að gæta að orsökum undiröldunnar
þungu sem brátt rís hærra og mun
leiða til hinna gagngjöru þjóðfélags-
breytinga.
Hér er ekki rúm til að hverfa langt
aftur i tímann og leita uppi orsakir
orsaka en væri þó freistandi að leiða
hugann að hugmyndum landnáms-
manna um sjálfa sig, lífið og til-
veruna; að þjóöfélagsgerð þeirra:
bröttum en lítt Jiáum mannvirðinga-
stiga þræla og sjálfseignarbænda og —
gagnstætt því sem nú er — einfaldri
stjórnskipan fárra þrepa sem átti þó
einnig langt í land með að gera þjóð-
félagsþegnum jafnhátt undir höfði. —
Þá vöknuðu hins vegar nýjar spurn-
ingar sem ekki fengjust svör við nema
tímahjólinu væri snúið enn fleiri hringi
rangsælis og athugandinn hyrfi inn i
völundarhús óljósrar sögu er ætti sér
vettvang í Noregi, Irlandi og víðar, og
að enn fleiri hringjum að baki leiddi
hann um meginland Evrópu og síðan
inn í dimmari afkima forsögunnar,
upp í bananatré annarra heimsálfa, þá
ef til vill í heim villtra sléttudýra og
loks i hafið þar sem lífið mun eiga
upptök sín; en þá mætti spyrja til
hvers leikurinn væri gerður — aö leita
svara um líffræöi sjávarins? — eða líf-
fræði hins íslenska flokkavalds?
Tilveruspeki
I stuttri blaðagrein verður að láta
nægja að stikla á stóru i nærliggjandi
tímarúmi og þá um flokkalífið frekar
en sjávarins þó að óneitanlega sé
erfitt að fjalla um annaö lífiö nema í
Ijósi hins. Má segja að hvort um sig
eigi tilveru sína komna undir tilvist
hins og hefur víst stundum munað
mjóu í því samspili. — En svo rúllettu-
hjóli tímans sé samt snúið leiftur-
snöggt frá landnámsöld fram á vora
daga, bara rétt til að rifja upp örfá
tímamótaár ljóss og skugga, þá eru
þessi áberandi á strimlinum: 930,
1262, 1550, 1662, 1918, 1944, 1949, 1951,
1976,1984t?
Síöasttalda ártalið í útskrift rúllett-
unnar kann aö tákna dánardægur
flokkalífsins, ef marka má kross-
markið, og er þó ef til vill fullmikil
bjartsýni í slíkum vonum. En á árinu
1976 fékk flokkalífið full yfirráð yfir
sjávárlífinu og hefði mátt halda að þá
hæfist tímabil grósku og framfara í lífi
flokka sem þjóðar. Og svo virtist í
fyrstu, — en enginn veit hver annan
grefur. Svo mjög sem líf flokka er háð
hinu í hafdjúpunum hlaut hvoru
tveggja að fara hnignandi þegar yfir-
ráðin beindust öll að því að mergsjúga
sjávarlífið.
En ætíð slær valdið varnagla við
missi sínum. Aðeins að fáum árum
liðnum frá stofnun lýðveldis, þótti
flokkum tryggara aö kjósa sér vernd
hinna máttugustu lífsafla fyrir
hugsanlegri skeröingu forræðis. Hæst-
ráðandi til sjós og lands varð að geta
sótt styrk til sér meira megandi, þegar
á bjátaði og hefur svo sannarlega
komið því til góöa. Síðast á liðnu ári.
Kjallarinn
ÁRNI HELGASON
SJÓMAOUR, GREIMIVÍK
Þá var á sjávarlífið oröiö lítt treyst-
andi og hætta á að þjóölífsböndin
brystu. Sendimenn lífsins voru gerðir
út af örkinni og komu til baka færandi
hendi: „Gjafir eru yður gefnar”, var
sungiö í eyru þjóöarinnar og hún
sefaöist. I öllu aflaleysinu glæddust
vonir og huggun var harmi gegn aö
„bráðum kemur betri flughallartíð
með Bandarík jablóm í haga”.
Samtrygging öryggis
og þjóðfélagsstöðu
Þannig leitar hrörnandi flokkalíf sér
styrks og næringar í máttugri
erlendum lífsöflum enda allt það líf
sprottið af sama meiði drottnunar-
giminnar. Árið 1262 gáfust innlendir
stórhöfðingjar upp í innbyrðis baráttu
um þjóðlífstaumana og frekar en að
eiga á hættu að fyrri alda stjórnskipan
minna stéttgreindra bænda hæfist til
virðingar á ný og gerði þá sjálfa óþarfa
leituðu þeir á náðir norska konungs-
valdsins til samtryggingar öryggi sinu
og þjóðfélagsstöðu. Þessi sama hirð
hlaut einnig að hlýða kirkjunnar kalli
og konungs þremur öldum síðar: árið
1550 var endurnýjun lífdaganna skjal-
fest með dánarvottoröi Jóns Arasonar.
Og lífið tekur á sig ýmsar myndir.
Staðföst hönd íslenska aðalsins varð
mild kaupmannshönd dönsk. Það
vottað, að vísu skjálfandi hendi og ekki
án harmagráts, íKópavogil662.
Árið 930 var stofnun sett á laggirnar
er skyldi setja almennar reglur og
gæta þess að ekki hallaðist á rétt í
innbyrðis samskiptumþjóðarinnar eða
gagnvart öðrum þjóðum. Nú, 10 öldum
síðar, á hún aö baki feril reisnar en þó
aðallega niöurlægingar. Kannski er
það arfgeng minningin um þræla-
haldið, sem þjóðveldið byggðist á þrátt
fyrir allt, sem gerir henni ókleift að
sinna hlutverki sínu nema skamman
tíma í senn. Ávallt þegar flokkalífið
eflist blossar upp tilhneiging
stofnunarinnar að skipta þjóðfélags-
þegnum í þræla og þrælahaldara eöa
hún hneppir þjóðina alla í ánauð undir
erlendu oki og þá jafnvel með þeim
afleiðingum að stofnunin sjálf hefur
afmáöst og glatað tilveru sinni eins og
sagansannar.
Nú er flokkavald sterkt og í yfirgnæf-
andi meirihluta á Alþingi en virðing
þjóöarinnar á stofnuninni í öfugu hlut-
falli viö þennan mikla þingstyrk. I
fljótu bragði kann þaö að sýnast ein-
kennileg þversögn. Eöa hvers vegna
ætti þjóð að kjósa yfir sig vald sem
aðeins sáir fyrirlitningu eins og það
líka uppsker óviröingu? En á hún
nokkurra kosta völ á meðan flokk-
amir, flokkurinn: konungsvald ís-
lenskra stjómmála er einrátt í öllum
málefnum hennar?
Geðbreytingar konungs og
þarfir þjóðarinnar
Jón forseti hafði þetta að segja um
einræði síns tíma:, ,Þaö sýnist aftur að
mæla mjög fram með einvaldsstjóm-
inni, að hún sé staðföstust, og ekki sé
að óttast breytingar í grundvallar-
reglum stjórnarinnar, meðan sami
konungur situr að völdum; en þessu er
oft ekki þannig varið, því geðbreyt-
ingar konungs eins geta breytt eða
raskað grundvallarreglunum, ef svo
ber undir, eða ráðgjafaskipti eða
atburðir ýmislegir neytt hann til þess;
en þó ekkert breytist, þá breytist
tíminn, og þarfir þjóðarinnar með
honum, og ef ekki er höfð hliðsjón til
tímans, þá er þjóðin með konungs-
stjómina orðin einum rúmum manns-
aldri á eftir öörum þjóðum, sem hafa
frjálsari stjórn, áður en hún veit af, af
því hún hefir aldrei gáð að, hvort hún
ætti annað mið eða ekki en það, sem
konungar hennar settu henni af sjálfs-
dáðum.”
Svo mörg voru þau orð. Áriö 1918