Dagblaðið Vísir - DV - 24.04.1984, Síða 10

10
DV. ÞRIÐJUDAGUR 24. APRÍL1984.
Útlönd Útlönd Útlönd Útlönd
Umsjón: Gunnlaugur A. Jónsson
Árangur spænsku ríkisstjórnarinnar lætur á sér standa:
Veikja árásirnar stöðu
Likud?
En aðrir telja að því muni verða
öfugt farið. Þeir segja að árásirnar
muni veikja stöðu Likud vegna þess
að þær sýni að PLO hafi alls ekki
verið brotið á bak aftur með innrás-
inni í Líbanon sem kostað hefur líf
600 ísraelskra hermanna og millj-
arðadollara.
Shamir sjálfur hefur raunar látið
þau orð falla aö árásir skæruliða nú
séu afleiðing innrásarinnar í Líban-
on. „Nú þegar hryðjuverkamennirn-
ir hafa misst stöð sína í Beirút þá
snúa þeir sér aftur að örvæntingar-
fyllri aðferðum eins og þeir notuöu
snemma á síðasta áratug,” sagöi
Shamir í ísraelska útvarpinu um leið
og hann hét því aö uppræta
skæruliðahringina.
David Magen, borgarstjóri í
Kiryat Gat og einn dyggasti
stuðningsmaður Sharons, sagöi í
samtali við Reutersfréttastofuna að
árásir skæruliða myndu ekki hafa
nein áhrif á kosningabaráttuna en
þær myndu minna Israelsmenn á
nauðsyn þess að þjóðin ætti trausta
leiötoga í varnarmálum eins og
Sharon.
Skæruliðar vilja hægri
menn við völd
Það hefur vakiö athygli manna að
allar árásir skæruliða að undanfömu
eiga rætur sínar að rekja til róttækari 1
hópa innan PLO en ekki til Fatah-
fylkingar Yasser Arafats. Ýmsir
telja að hópar innan PLO séu aö
reyna að ögra Arafat sem leitast
hefur viö á undanförnum árum að
gefa PLO betri ímynd í augum
umheimsins með því að snúa af
braut hryðjuverka.
Ezer Weizman sem er talsmaöur
sáttargjörðar viö araba í baráttu
sinni fyrir því að verða forsætisráö-
herra ísraels sagði við Reuter að
skæruliöar vildu með árásum sínum
nú sjá til þess aö hægrimenn yrðu
áfram við völd í Israel. „Þeir vilja
engar samningaviðræöur. Þeir vilja
hafa skýrt markaö hver óvinur
þeirra er,” sagði hann.
„GERDU Ein-
HVAÐ, FELIPE”
Yitzhak
Shamir: „ör-
væntingarfyllri
aöferðir
skæruliða.”
Ariel Sharon
sýndi svo ekki
varð um villst
að hann á
framtíö fyrir
sér í stjóm-
málum ísra-
els.
Verða öryggismálin enn á ný aðalmál kosninganna í Israel?
Árásir skæruliða PLO gætu
breytt kosningabaráttunni
Aukin athafnasemi Palestínuskæruliða innan ísraels
að undanfömu kann að verða þess valdandi að öryggis-
mál þjóðarinnar og hemámið í Líbanon hafi meira að
segja í nýhafinni kosningabaráttu ísraelskra stjóm-
málamanna heldur en gert hafði verið ráð fyrir.
Það var hinn bágbomi efnahagur
Israels sem varö þess valdandi að
rikisstjóm landsins varð að fallast á
kröfur um aö kosningar fæm fram í
júlímánuði næstkomandi. Ef áfram-
hald verður á árásum skæruliða eins
og þeir hafa raunar hótað þá gæti svo
farið að það yröu öryggismálin en
ekki efnahagsmálin sem yrðu aðal-
mál kosninganna.
Sharon ekki dauður úr
öllum æðum
Samtímis því sem skæraliöar
Palestínumanna höfðu náð ísraelskri
langferðabifreið á sitt vald í síðustu
viku var Ariel Sharon, fyrrum
vamarmálaráðherra og kunnur
harölínumaður í ísraelskum stjórn-
málum, að sýna svo ekki yrði um
villst að dagar hans sem stjómmála-
manns væru engan veginn taldir.
Við formannskjör í Herat-flokkn-
um fékk Sharon meira en fjörutíu
prósent atkvæða á móti Shamir for-
sætisráöherra og með slíkt fylgi að
baki verður ekki framhjá honum
gengið í ráðherrastól ef Likud-
bandalagiö og þar meö Herut-
flokkurinn ættu aðild að ríkisstjórn á
ný eftir kosningarnar 23. júlí næst-
komandi.
Skoöanakannanir hafa bent til þess
að stjórnarandstaðan sé sigur-
stranglegri í kosningunum en eftir er
að sjá hvort árásir skæraliöa breyti
þeirri stöðu.
öryggismálin eru nátengd deilunni
um hersetu Israelsmanna í suður-
hluta Líbanons sem réttlætt er með
því að verið sé að bægja frá hættunni
af skæruliðum PLO.
Fleiri vilja kalla herinn
heim
Daglegar árásir á ísraelska her-
menn í Líbanon og aukinn kostnaöur
við hersetuna þar hafa gert það að
verkum að gagnrýnin hefur aukist
heima fyrir og sífellt fleiri era þeirr-
ar skoöunar að rétt sé að kalla ísra-
elska herliðið heim. Verkamanna-
flokkurinn hefur lofaö að láta verða
af því komist hann til valda.
Likud-bandalagið, sem nú fer með
stjóm í Israel, hefur hins vegar
staðiö fast við að hersveitirnar verði
ekki kallaðar heim fyrr en nægilegt
öryggi hefur verið tryggt. Stjómin
heldur því fram að hersveitirnar
verði aö vera í Israel til að halda
hættunni af PLO í lágmarki.
Sumir fréttaskýrendur halda því
fram að árásir skæraliða að undan-
fömu muni gera það að verkum að
sjónarmiö Likud-bandalagsms fái
aukinn hljómgrunn á ný.
Vandamál Baska, atvinnuleysi, afbrot og eiturlyf,
eru helstu áhyggjuefni ríkisstjórnar jafnaðarmanna á
Spáni frá því að hún tók við völdum fyrir tæpu einu og
hálfu ári.
Tíu milljónir atkvæða tryggðu
Felipe Gonzáles, leiðtoga jafnaðar-
manna, hreinan meirihluta í þinginu.
I fyrsta skipti í sögunni fékk Spánn
ríkisstjóm sem eingöngu var skipuð
jafnaðarmönnum. Felipe, eins og
hann er kallaður í daglegu tali, hafði
lofað breytingum. Miklar vonir voru
bundnarviðhann.
Upp á síökastið hafa hneykslismál
innan flokks hans gert það aö verk-
um aö mesti dýröarljóminn er að
hverfa af honum.
Mútuhneyksli
Mesta athygli vakti er fylkisstjór-
inn í Andalúsíu varð að segja af sér
vegna mútuhneykslis. Þá eru lög-
reglumenn teknir að kvarta undan
því að innanríkisráðherrann sé að
troða fulltrúum hersins inn í sveitir
lögreglunnar og reka í þeirra staö á
brott metnaðarfulla lögregluþjóna.
Á slíku áttu menn síst von frá ríkis-
stjórn j af naðarmanna.
Atkvæðagreiðsla lætur á
sér standa
Atkvæðagreiðsla, sem lofað hafði
verið um aðild Spánar aö Atlants-
hafsbandalaginu, lætur á sér standa.
Samtímis því sem flokkurinn virðist
hafa breytt um stefnu og sé nú fylgj-
andi aðild þá er almenningsálitið eft-
ir sem áður á móti aðild. Síðasta lof-
orð stjómarinnar um þetta efni er að
kosið skuli um máliö einhvem tíma á
fyrsta ársf jórðungi næsta árs.
Fyrir lok septembermánaðar
næstkomandi skal lokiö samninga-
viöræðum um aðild Spánar aö Efna-
hagsbandalaginu og rætt er um inn-
göngu Spánar þar 1986. En árangurs-
lausar samningaviðræður í Brússel á
dögunum valda stjórninni í Madrid
áhyggjum vegna þess aö hún gerir
sér vonir um að aðild að Efnahags-
bandalagmu muni hleypa nýju lífi í
spænskt efnahagslif. Fiskistríðiö við
Frakka, sem meðal annars leiddi til
þess að franskir fallbyssubátar
skutu á spænska fiskibáta í lögsögu
Efnahagsbandalagsins, hefur fengið
almenningsálitið á Spáni til aö snú-
ast gegn Efnahagsbandalaginu.
Allt þetta hefur gert það að verk-
um aö bjartsýnin sem ríkti í upphafi
valdaferils jafnaðarmannastjórnar-
innar hefur snúist upp í óánægju.
Hefur haldið hernum í
skefjum
En hefur þá ríkisstjórn Gonzáles
engu góðu komið til leiðar? Því
myndu flestir svara játandi. Hún
hefur til dæmis haldið hernum í
skefjum meö því að hafa beitt mjög
harðri stefnu gagnvart Böskum og
skæraliðahreyfingu ETA samtímis
því sem gerðar hafa verið umbætur
innan hersins.
Þá er að geta um verðbólguna
sem jafnaðarmönnum hefur tekist
að kveða í kútinn að miklu leyti. En
fjárfestingamar láta þó á sér
standa. Spænska f jármagnið heldur
áfram að streyma úr landi eins og
ýmis bandarísk risafyrirtæki.
„Rotnunin í samfélaginu eftir
fjöratíu ára einræðisstjórn er miklu
dýpri en við höfðum gert okkur grein
fyrir og efnahagurinn var enn bág-
bornari en við héldum,” segir einn
spænsku ráðherranna.
Felipe Gonzáles er aðeins 41 árs og er hann yngsti þjóöarleiðtogi í Evrópu.
Spánverjar binda enn við hann vonir þó vaxandi óþolinmæði sé tekið að gæta.
Vonir enn bundnar við Fel-
ipe
Enn er langt til næstu kosninga.
Þær era fyrirhugaðar 1986. En eitt og
hálft ár er ekki svo langur tími þegar
gera þarf mjög róttækar breytingar
og mörgum finnst sem ástandið nú
um stundir minni á það sem var í
upphafi fjórða áratugarins. Þess
vegna biðja margir Spánverjar þess
nú einlæglega sem oröað var þannig í
leiðara eins spænsku dagblaðanna
nýlega: „Gerðu eitthvað, Felipe!”
Því að þrátt fyrir allt vilja fæstir
hrekja hann frá völdum. I hugum
flestra Spánverja er hann tákn um
ný jan Spán.