Dagblaðið Vísir - DV - 18.08.1984, Blaðsíða 18

18
DV. LAUGARDAGUR18. ÁGUST1984.
Götusópariim sem
varö helmsmeistari
Sú fregn barst í vikunni austan frá
Moskvu aö fyrrum heimsmeistari í
skák, Tigran Petrosjan, væri látinn.
Reyndar kom þaö skákáhugamönn-
um ekki á óvart því sá kvittur komst
á kreik í byrjun ársins aö þessi
fremsti vamarskákmaöur heims
væri alvarlega veikur. Hann tefldi
síöast á stórmóti í Niksic í lok síöasta
árs en eftir þaö treysti hann sér ekki
í slaginn. Var þó skráöur til þátttöku
í Osló um páskana og í lið Sovét-
manna gegn úrvalsliði frá öörum
löndum í London. En jafnvel hann
varö aö lýsa sig sigraöan aö lokum.
Petrosjan var fæddur 17. júní 1929
og varö því aöeins 55 ára gamall.
Hann var Armeni, fæddur í Tblisi
og átti erfiöa æsku. Missti foreldra
sína ungur og vann fyrir sér á köld-
um vetrarmorgnum meö því aö
moka snjó af götum borgarinnar.
Skákin kom eins og sólargeisli í líf
hans. Tólf ára gamall lærði hann aö
tefla og hreifst af þessum spýtu-
köllum sem iöuöu af lífi. Árangurinn
lét heldur ekki á sér standa: Tuttugu
árum síöar var götusóparinn í
Tbihsi orðinn heimsmeistari í skák.
Hinn trausti og öruggi skákstíll
hans gaf ekki tilefni til mikilla sigra
en þó varö hann a.m.k. tvívegis efst-
ur á sovéska meistaramótinu. I
áskorendakeppnina komst hann
fyrst áriö 1953, tefldi síðan 1956 í
Amsterdam, þá 1959 í Júgóslavíu og í
áskorendakeppninni 1962 í Curacao
varö hann efstur og vann þar meö
réttinn til þess aö skora á heims-
meistarann Botvinnik. Einvígi
þeirra lauk meö sigri Petrosjan, 12
1/2 — 8 1/2, sem þar meö var oröinn
heimsmeistari í skák. Hann hélt
titlinum gegn Spassky 1966 en þrem-
ur árum síðar náði Spassky fram
hefndum. Petrosjan lagöi þó ekki ár-
ar i bát en tilraun hans til þess aö
endurheimta titilinn fór út um þúfur
er Fischer sló hann út áriö 1971.
Framhaldiö þekkjum viö Islend-
ingar.
Sagt er um heimsmeistarana í
skák aö þeir hafi alhr sín sérkenni.
Og víst er þaö um Petrosjan. Snilld
hans felst í óvenju næmri skynjun á
hættu. Er hann var upp á sitt besta
þótti nánast ógjömingur aö knésetja
hann en vinningsskákir hans voru
heldur ekki margar. Ef einhver
hætta var á ferðum bauð hann oft
jafntefU — reyndar má segja aö
meirihluti skáka hans hafi veriö
fremur bragödaufur.
Annars tókst mér ekki aö skilja
tafhnennsku hans fyrr en í mars á
síðasta ári er ég tefldi við hann í
TaUinn. Eg óö á hann meö peðum
mínum en fyrr en varöi komst ég
ekkert áleiðis og eins og svo margir
andstæöingar Petrosjans varö ég að
sætta mig viö aö leika mönnum mín-
um fram og áftur á meöan hann vann
markvisst aö því aö bæta stööu sína.
Oröin „hingaö og ekki lengra” eru
lýsandi fyrir tafhnennsku hans.
Hann gefur andstæöingnum visst
svigrúm en á réttu augnabUki stöðv-
ar hann sóknina. Þá er eins og veriö
sé aö ráöast á vegg og þá líður and-
stæöingnum iUa.
Þótt Petrosjan hafi teflt varfæmis-
lega átti hann þaö tU aö flétta
skemmtUega ef svo bar undir. I
hraðskákum átti hann heldur engan
jafnmgja fyrr en Karpov kom til
sögunnar. Ég sá hann tefla nokkrar
„bröndóttar” í TaUinn. „Komdu,
komdu, komdu, komdu,” sagöi hann
er mótherjinn var aö reyna aö máta.
Svo kom einn peösleikur, sóknin
strönduð og Petrosjan lék sér að
losnaö og svo er aö njóta stööunnar.
Viö skulum Uta á skák sem varla get-
ur taUst tU bestu skákar Petrosjans
en er um margt einkennandi. Skákin
er tefld í keppni Sovétríkjanna og V.-
Þýskalands í Hamburg 1960 og þaö
er Unzicker sem lendir í harla leiðin-
legri aöstööu eftir lærdómsrUí mis-
tök í byrjuninni.
Hvítt: Tigran Petrosjan.
Svart: Wolfgang Unzicker.
Drottningarbragð.
I.d4 Rf6 2.Rf3 e6 3.Bg5 d5 4.c4 c6
5.Dc2 Be7 6.e3 0-0 7.Rc3 h6 8.Bf4
Rbd7 9.cxd5?!
EftU óvenjulega leikjaröö hefði
svartur getað skipt yfU í uppskipta-
afbrigðí drottningarbragösins með
9. -exd5 en hefur aö visu veikt stööu
sína meö framrás h-peösins. Þetta
afbrigði var í miklu uppáhaldi
Petrosjans á þessum árum og því
kýs svartur aö breyta út af.
10. Bd3a611.0-0 b5?
Tapleikurinn? Mér segir svo hugur
um aö Petrosjan heföi sjálfur leikiö
11. -Rb8! og ef 12.Re5 þá 12.-Bd7 og
síðan 13.-Rc6. Peösleikurinn veUcU
stööu svarts á drottningarvæng.
12. a4b413.Ra2!
Tigran Petrosjan.
veikleUcunum eins og kötturinn aö
músinni.
Þaö er raunar annaö einkenni hans
aö fara sér að engu óöslega, einkum
ef andstæöingurinn er í spennitreyju.
Fyrst er aö try gg ja aö hann geti ekki
Á leið til b3 - glæsilegan reit.
13.-Re814.Rcl a515.Rb3 Ba6
Ekki á hann mikla framtíö fyrir
sér á b7 þessi biskup en uppskiptin
létta heldur ekki á stööunni. Nú er
erfitt aö valda c6-reitinn.
16.Bxa6 Hxa6 17.DÚ3 Ha7 18.Hfcl
Rd619.Bxd6!
Eftir aö riddarinn er farinn á
svartur enn öröugra meö að valda
hvítu reitina. Ekki kemur biskupinn
þaraömikluliöi.
19.-Bxd6 20.Hc6 Rb8 21.Hc2 Rd7
22.Hacl Rb6 23.Db5 Rc4 24.Rfd2
Rxd2 25. Hxd2 Da8 26. Hdc2 Hd8
27.Hc6g628.g3Kg7
8
7
6
5
4
3
2
1
Hvítur ræöur yfU einu opnu lín-
unni, drottningin er ógnandi, riddar-
inn betri en biskupinn, peðiö á a5 er
veikt og svartur er algjörlega án
gagnfæra. En hvernig á hvítur aö
vinna?
Á drottningarvæng er erfitt aö
brjótast í gegn því svartur hefur
stillt upp varnarstööu. Þar er hann
hins vegar bundinn í báöa skó og er
því harla viðnámslaus gegn framrás
hvítu peðanna kóngsmegin.
29.KÍ1!
Leikið a la Nimzowitsch en slíkir
leikU uröu einnig vörumerki
Petrosjans. Áöur en áhlaupiö hefst
fer kóngurinn í skjól drottningar-
megin.
29.-Kg8 30.h4 h5 31.Hlc2 Kh7 32.Kel
Kg8 33.Kdl Kh7 34.Kcl Kg8 35.Kbl
Kh7 36.De2 Db7 37.Hcl Kg7 38.Db5
Einkennandi fyrir Petrosjan —
ekkert liggur á. Svartur kemst ekki í
endataflið: 38.-Dxb5 39.axb5 a4 40.b6
Ha8 41. b7 Hab8 42.Ra5 og vinnur létt.
38.-Da8 39.f4 Kh7 40.De2 Db7
Ekki gengur 40.-Í5 vegna 41.Db5
Kg7 42,Hb6 Kf7 43.Hlc6 Bc7 44.Ha6
og vinnur — veikleikinn á e6 bætist í
safnið. Nú lætur hvítur loks til skarar
skríöa.
41.g4! hxg4 42.Dxg4 De7 43.h5 Df6
44.Ka2 Kg7 45.hxg6 Dxg6 46.Dh4 Be7
47.Df2 Kf8 48.Rd2 Hb7 49.Rb3 Ha7
50.Dh2! Bf6
- Tigran Petrosjan
látinn í Moskvu
eftir langvarandi
veikindi
51. Hc8!
I úrvinnslunni hjálpa brellumar
viö að hala inn punktana. Hótunin er
52. Hxd8+ Bxd8 53.Hc8 Ke7 54.Hxd8!
Kxd8 55.f5! með tvöfaldri hótun, aö
drepa drottninguna eöa vinna hrók-
Lnnmeö56.Db8+.
51. Had7 52. Rc5 b3+ 53. Kxb3 Hd6
54. f5! Hb6+
Hvítur hótaöi 54.Dxd6+
54. Ka2
Og svartur gafst upp því hrókurinn
fellur samt sem áöur eftir 54.-Dxf5
55. Rd7+. Leikur kattarins að mús-
inni!
Bandaríska
meistaramótið
Góökunningjar okkar Islendinga
geröu þaö gott á geysisterku banda-
rísku meistaramóti sem haldið var í
Berkeley í Kalifomíu í júlí. Lev
Alburt, sem missti nær öll sín stig á
Búnaðarbankamótinu í febrúar, náöi
sér nú vel á strik og varð langefstur
og Nick deFirmian varð einn I öðru
sæti. Þó tefldu engir aukvisar á
mótinu: Tíu stórmeistarar og átta al-
þjóölegir meistarar.
Alburt hlaut 12 1/2 v. af 17 mögu-
legum og deFirmian 11 vinninga.
Jafnir í 3.-6. sæti urðu Fedorowicz,
Dlugy Seirawan og Tarjan meö 10
1/2 v. Kavalek og Christiansen hlutu
9 1/2 v„ Kogan, Henley, Dzindzi og
Benjamin 9 v. Byrne 81/2 og Browne
7 1/2 v., Gurevic 6 1/2, Peters 6,
Kudrin 3 1/2 og lestina rak Shirazi
meðl/2 v.
Islandsreisan hefur því greinilega
verið góð æfing fyrir þá féíaga. Þess
má geta aö Alburt tapaöi aöeins
einni skák á mótinu, fyrir
deFirmian. Mótið var einnig svæða-
mót. JLÁ
EM ungra spilara í Belgíu:
Fyrsta spilid lagdi
grundvöllimi aö störsigri
Tvelr fyrrverandi heimsmeistarar, Belladonna og Hans Kreyns, vöktu mikla at-
hygli á Evrópumótinu, en þeir voru aöstoðarmenn sinna landsliða. Með þeim er
einn af ítölsku spilurunum, Guido Ferraro, sem Italir binda miklar vonir við í
framtíðinni.
Þegar tvær umferöir voru eftir af
Evrópumóti ungra spilara í Belgíu
haföi Italía yfirburöastööu eða 30 vinn-
ingsstiga forskot. Frakkar voru í öðru
sæti meö 320 vinningsstig, en þeirra
hálmstrá var, aö þeir áttu aö spila viö
Itali í næstsíöustu umferö.
Þaö mátti því segja aö sá leikur væri
hinn eiginlegi úrslitaleikur mótsins og
Frakkar uröu aö vinna stóran sigur.
Strax í fyrsta spili leiksins tóku
Frakkar 11 impa forystu og var
Eisenberg þar aö verki.
Noröur gefur/allir utan hættu.
VrsTim Nokour AD85 9 AG952 O AK6 Au.-tuh
A KG106 A97432
V76 <9 1043
O 109532 OD
+ K3 + G1052
' Su»UH A A VKD8
O G874 A ÁD974
Leikurinn var aö sjálfsögöu sýndur á
Rama og hafði því verið spilaö í lokaöa
salnum, þegar það birtist á svningar-
tjaldinu.
Italimir, Bocchi og Golfarelli höfðu
spilaðf jögur hjörtu og unnið fimm.
I opna salnum komust Eisenberg í
noröur og Desrousseaux í suður í hálf-
slemmu eftir aö vestur haföi doblaö
f jögurra spaöa keðjusögn suðurs.
Hvemig líst ykkur á möguleikana
eftir aö austur hefur spilaö út spaöa-
sjöi?
Ekki góöir þegar maöur sér öll spil-
in, en samt ekki án möguleika.
Sagnhafi drap í blindum, spilaöi tígli
á ásinn og sá drottninguna koma frá
austri. Þá trompaði hann spaöa og tók
fjórum sinnum tromp:
Nokiiur A D tó5 ■> K6 + 86
Vksii k Ai’sitju
* K * 94
- v —
O 1095 O —
* K3 Suiniic A - G87 * AD9 *G1052
Þaö var augljóst aö vestur var í þre-
faldri kastþröng ef sagnhafi tekur síö-
asta trompið og kastar laufi úr blind-
um. Eisenberg vissi hins vegar ekki
hver átti laufakóng, en hann vissi hver
áttí tíglana og eftir dobl vesturs átti
hann líklega spaöakóng.
Eisenberg leysti því málið á nokkr-
um sekúndum. I ofangreindri stööu
spilaði hann tvisvar tígli og trompaöi
þann þriðja. Síöan spilaöi hann spaöa-
drottningu og beið eftir því aö vestur
spilaði laufi upp í gaffalinn í blindum.
Glæsileg spilamennska, sem lagði
grundvöllinn aö stórsigri Frakka í
leiknum, sem endaöi 24—6 fyrir þá.
Sumarbridge
Þó nokkur pör uröu aö víkja frá sl.
fimmtudag. Fullt hús var, 70 pör.
Spilaö var í 5 riðlum og uröu úrslit
þessi (efstupör):
A-riðill:
Laufey Jónsd.-Sigríður Ingólfsd. 251
Alfreð Kristjánss.-Oliver Kristóferss. 247
Ingunn Hoffmann-Olafía Jónsd. 234
Jón Sigurðsson-LUja Petersen 233
B-riðill:
Eggert Benónýss.-Sig. Amundason 193
Leif Österby-Sigfús Þérðarson 189
Dröfn Guðmundsd.-Einar Sigurðss. 183
Guðm. Georgsson-Sverrir Óiafsson 174
C-riðill:
Ragna Ólafsd.-Valur Valgeirsson 211
Helgi jóhannss.-Magnús Torfason 199
Baldur Asgeirss.-Magnús Halldórss. 187
Eria Guðmundsd.-Guðrún Kristjánsd. 174
D-riðill:
Jón Þ. HUmarss.-Oddur Hjaitas. 231
Ásgeir P. Ásbjörnss.-Friðþjófur Ernarss. 230
BjörnThódórss.-JónBaldurss. 228
Erlendur Markúss.-Markús Markúss. 223
Halldór Einarss.-Þórarhin Sófuss. 223
E-riðUl:
Ríkh. Steinbcrgss.-Steinberg Ríkharðss. 139
Bergur Ingimundars.-Sigfús Skúlason 126
Andrés Þórarinss.-Hjálmar Pálss. 117
Margrét Jakobsd.-Kristinn Gíslason 113
Meðalskor íAogD var 210,156 í B og
C og 108 í E-riðlum. Eftir 14 kvöld í
Sumarbridge er staða efstu spilara
Anton R. Gunnarsson 22,5
Friðjón Þórhailsson 22,5
Helgi Jóhannsson 15
Leif österby 14
Jón Þ. HUmarsson 14
Ragna Ólafsdóttir 12,5
Að gefnu tilefni er vakin athygli á því
að sumarbridge lýkur ekki fyrr en
fimmtudaginn 13. september. Eftir
þann tíma má búast viö því aö félögin
almennt fari að huga aö vetrarstarf-
semi sinni. Enn er því eftir að spila 4
kvöld í sumarbridge en aðeins 3 af
þeim telja til stiga. (1-2-3 stig).
Keppni verður framhaldið næsta
fimmtudag. Húsið opnar upp úr
kl. 17.30 og spilamennska hefst í A-B-C
riölum um leið og þeir fyllast. SG