Dagblaðið Vísir - DV - 22.04.1985, Blaðsíða 39

39
DV. MÁNUDAGUR 22. APRIL1985.
Peningamarkaður
Innlán með sérkjörum
Alþýðubankinn: Stjörnurelkningar eru
fyrir 15 ára og yngri og 65 ára og eldri.
Innistæður þeirra yngri eru bundnar þar til
þeir verða fullra 16 ára. 65—75 ára geta losað
innstæður með 6 mánaða fyrirvara. 75 ára og
eldri með 3ja mánaða fyrirvara. Reikning-
árnir eru verðtryggðir og með 8% vöxtum.
Þriggja stjömu reikningar eru með hvert
innlegg bundið í tvö ár. Reikningarnir eru
verðtryggðir og með 9% vöxtum.
Lif eyrisbók er fyrir þá sem fá lífeyri frá líf-
eyrissjóðum eða almannatryggingum.
ínn stæður eru óbundnar og óverðtryggðar.
Vextir eru 31% og ársávöxtun 31%.
Sérbók fær strax 30% nafnvexti, 2% bætast
síðan við eftir þverja þrjá mánuði sem
mnstæða er óhreyfð, upp í 36% eftir níu
mánuði. Arsávoxtun getur orðið 37.31%
Innstæður eru óbundnar og óverðtryggðar.
Búnaðarbankínn: Sparibók með sérvöxtum
er óbundin 35% nafnvöxtun og 35% árs-
ávöxtun sé innstæða óhreyfð. Vextir eru
færðir um áramót og þá bornir saman við
vexti af þriggja mánaða verðtryggðum reikn-
ingum. Reynist ávöxtun þar betri er mismun
hætt við.
Af hverri úttekt dragast 1.8% í svonefiida
.vaxtaleiðréttingu. Sparibókin skilar hærri
ávöxtun en almenn sparisjóðsbók á hverju
innleggi sem stendur óhreyft í tvo mánuði eða
lengur.
Iðnaðarbankinn: A tvo reikninga í
bankanum fæst IB-bónus. Överðtryggðan 6
mánaða reikning sem ber þannig 36%
nafnvexti og getur náð 39.24% ársávöxtun. Og
verðtryggðan 6 mánaða reikning sem ber
3.5% vexti. Vextir á reikningunum eru bornir
§aman mánaðarlega og sú ávöxtun valin sem
reynist betri. Vextir eru færðir misserislega
30. júní og 31. desember.
Landsbankinn: Kjörbók er óbundin með
35% nafnvöxtum. Vextir eru færðir um ára-
mót. Eftir hvem ársfjórðung eru þeir hins
vegar bomir saman við ávöxtun á 3ja mánaða
verðtryggðum reikningum. Reynist hún betri
gildir hún umræddan ársfjórðung.
Af hverri úttekt dragast 2.1% í svonefnda
vaxtaleiðréttingu. Kjörbókin skilar hærri
ávöxtun en almenn sparisjóðsbók á hverju
innleggi sem stendur óhreyft í tvo mánuði eða
lengur.
Samvinnubankiun: Innlegg á Hávaxta-
reiknmg ber stighækkandi vexti. 24% fyrstu 2
mánuðina, 3. mánuðinn 25.5%, 4. mánuöinn
27%, 5. mánuðinn 28.5%, 6. mánuðinn 30%.
Eftir 6 mánuði 31.5% og eftir 12 mánuöi
32.5%. Sé tekið út standa vextir þess tímabils
það næsta einnig. Hæsta ársávöxtun er
35.14%.
Vextir eru bomir saman við vexti á 3ja og 6
mánaða verðtryggðum sparireikningum. Sé
ávöxtun þar betri er munurinn færður á Há-
vaxtareikninginn. Vextir færast misseris-
lega.
_ Útvcgsbankinn: Vextir á reikningi meö
Abót er annaðhvort 2,75% og full verðtrygg-,
ing, eins og á 3ja mánaða verðtryggðum
sparireikningi, eða ná 34,6% ársávöxtun, án
verðtryggingar. Samanburður er gerður
mánaðarlega, en vextir færðir í árslok. Sé
tekið út af reikningnum gilda almennir spari-
sjóðsvextir, 24%, þann almanaksmánuð.
Verslunarbankinn: Kaskó-reikningurinn er
óbundinn. Um hann gilda f jögur vaxtatímabil
á ári, janúar—mars, apríl—júní, júli—
september, október—desember. 1 Iok hvers
þeirra fær óhreyfður Kaskó-reikningur vaxta-
uppbót sem miðast viö mánaðarlegan út-
reikning á vaxtakjörum bankans og hag-
stæðasta ávþxtun látin gildp. Hún er nú ýmist
á óverðtryggðum 6 mán. reilmingum með
30% nafnvöxtum og 33.5% ársávöxtun eða á
verðtryggðum 6 mánaða reikningum með 2%
vöxtum.
Sé lagt inn á miðju timabili Qg inn stæða
látin óhreyfö næsta tímabil á eftir reiknast
uppbót allan sparnáðartimann. Við úttekt
fellur vaxtauppbót niður það tímabil og vextir
reiknast þá 24%, án verðtryggingar.
ibúðalánarcikningur er óbundinn og með
kaskó-kjörum. Hann tengist rétti til lántöku.
Sparnaður er 2—5 ár, lánshlutfall 150—200%
miðað við sparnað með vöxtum og
.verðbótum. Endurgreiðslutími 3—10 ár.
Utlán eru með hæstu vöxtum bankans á
hverjum tíma. Sparnaður er ekki bundinn við •
fastar upphæðir á mánuði. Bankinn ákveður
hámarkslán eftir hvert spamaðartímabll. Sú
ákvörðun er endurskoðuð tvisvar á ári.
Sparisjóðir: Vextir á Trompreikningi eru
stighækkandi. 24% fyrstu þrjá mánuðina, 4.— '•
6. mánuð 27%, eftir 6 mánuði 31.5% og eftir 12
mánuði 32.5%. Arsávöxtun 35.1%. Sé tekið út
af reikningi á einhverju vaxtatímabiiinu,
standa vextir þess næsta tímabil. Sé
innstæða óhreyfð í 6 mánuði frá innleggsdegi
er ávöxtun borin saman við ávöxtun 6
mánaða verðtryggðs reiknings. Sú gildir sem
betri reynist.
Rikissjóður: Spariskirteini, 1. flokkur A
1985, eru bundin í 3 ár, til 10. janúar 1988. Þau
eru verðtryggð og með 7% vöxtum,
óbreytanlegum. Upphæðir eru 5.000,10.000 og
100.000 krónur.
Spariskírteini með vaxtamiðum, 1. flokkur
B 1985, eru bundin í 5 ár, til 10. janúar 1990.
Þau eru verðtryggð og með- 6.71 vöxtum.
Vextir greiðast misserislegá á timabilinu,
fyrst 10. júlí næstkomandi. Upphæðir eru 5,
10 og 100 þúsund krónur.
Spariskirteini með hreyfanlegum vöxtum
og vaxtaauka, 1. flokkur C1985, eru bundin til
10. júh 1986, í 18 mánuði. Vextir eru
hreyfanlegir, meðaltal vaxta af 6 mánaða
verðtryggðum reikningum banka með 50%
álagi, vaxtaauka. Samtals 5.14% nú.
Upphæðir eru 5,10 og 100 þúsund krónur.
Gengistryggð spariskirteini, 1. flokkur SDR
1985, eru bundin til 10. janúar eða 9. april 1990.
Gengistrygging miðast við SDR-reiknimynt.
Vextir eru 9% og óbreytanlegir. Upphæðir eru
5.000,10.000 og 100.000 krónur.
Spariskírteini ríkissjóðs fást í Seðla-
bankanum, hjá viðskiptabönkum, spari-
sjóðum og verðbréfasölum.
Útlán lífeyrissjóða
Um 90 h'feyrissjóðir eru í landinu. Hver
sjóður ákveður sjóðfélögum lánsrétt, lána-
upphæðir, vexti og lánstíma. Stysti tími að
lánsrétti er 30—60 mánuðir. Sumir sjóðir
bjóða aukinn lánsrétt eftir lengra starf og
áunnin stig. Lán eru á bilinu 144.000—600.000
eftir sjóðum, starfstíma og stigum. Lánin eru
verðtryggð og með 5—8% vöxtum. Lánstími
er 15—35 ár eftir sjóðum og lánsrétti.
Biðtími eftir lánum er mjög misjafn,
breytilegur milli sjóða og hjá hverjum sjóði
eftiraðstæðum.
Hægt er að færa lánsrétt þegar viðkomandi
skiptir um lifeyrissjóð eða safna lánsrétti frá
fyrri sjóðum.
Nafnvextir, ársávöxtun
Nafnvextir eru vextir í eitt ár og reiknaðir í
einu lagi yfir þann tíma. Reiknist vextir oftar
á ári verða til vaxtavextir og ársávöxtunin
verður þá hærri en nafnvextirnir.
Ef 1.000 krónur liggja inni í 12 mánuði á.
24,0% nafnvöxtum verður innstæðan í lok
þess tíma 1.240 krónur og 24,0% ársávöxtun í
því tilviki.
Liggi 1.000 krónur inni í 6+6 mánuði á 24,0%
vöxtum reiknast fyrst 12% vextir eftir sex
mánuðina. Þá er innstæðan komin í 1.120
krónur og á þá upphæð reiknast 12% vextir
seinni sex mánuðina. Lokatalan verður
þannig kr. 1.254.40 og ársávöxtunin 25,4%.
Dráttarvextir
Dráttarvextir eru 4% á mánuði eða 48% á
ári. Dagvextir reiknast samkvæmt þvi
0,1333%.
Vísitölur
Lánskjaravisitaia
er 1106 stig í apríl, en var 1077 stig í mars.
Miðaö er við 100 í júní 1979.
á ö&nmi arsfjórðúngi 1985, apríl-júní, er 200
stig, miðað við 100 í janúar 1983, en 2.963 stig,
miðað við eldri grunn. A fyrsta ársfjórðungi í
ár var nýrri vísitalan 185 stig.
VEXTIR BANKA OG SPARISJÚÐA (%)
innlAn með sérkjörum SJA séhusta llil il II U !l 1) 1! 1) tl
innlAn överðtryggð
sparisjOðsbækur Öbundm innstBda 244) 245 245 245 24.0 245 245 24.0 24.0 245
SPARIREIKNINGAR 3fa mánada uppsögn 274) 28,8 275 275 275 27,0 275 275 275 275
6 mánaða uppsögn 38,0 39,2 30,0 315 365 315 315 30.0
12 mánaóa uppsögn 324) 34,6 32,0 315 325
18 mánaóa uppsögn 374) 40.4 375
SPARNAÐUR - LANSRÉTTUR Sporað 3-5 mánuði 27.0 27.0 275 27.0 275 275
Sparað 6 mán. og meira 31.5 30,0 275 275 315 30.0 30,0
IHNLANSSKlRTEMI Ti 6 mánaða 32.0 34,6 30,0 315 31,5 315 325
TÉKKAREIKNINGAR Avisanaroikningar 22,0 22,0 125 115 195 195 195 195 1B.0
Hkauparmkningar 19,0 16,0 125 115 195 125 195 195 18,0
innlAn verotryggo
SPARIREIKNINGAR 3ja mánaða uppsögn 4,0 4.0 25 05 25 15 2.75 15 15
6 mánaða uppsögn 65 6.5 35 35 35 35 35 25 35
INNLAN gengistryggð
GJALOEYRISREIKNINGAR Bandanlgadolarar 95 95 85 85 15 7.0 75 75 85
Steriingspund 134) 95 105 115 135 105 10.0 105 125
Vesturþýsk mörk 5.0 45 4.0 55 55 4,0 45 45 55
Danskar krónur 104) 95 105 B5 105 105 10.0 105 105
útlAn överotryggo
ALMENNIR VlXLAR (lorvoxtir) 31,0 31,0 315 31,0 315 31,0 31,0 315 31,0
VIOSKIPTAVIXLAR (forvextw) 32,0 325 325 325 32.0 32.0 325 325 325
ALMENN SKULDABRÉF 34,0 345 345 34.0 345 34,0 345 34.0 345
VHJSKIPTASKULDABRÉF 35,0 35,0 355 355 355 35.0
HLAUPAREIKNINGAR Yhnkáttur 32,0 325 325 32.0 325 32.0 32.0 32.0 325
utlAn verotryggð
SKULDABRÉF Að 2 1/2 ári 4.0 4.0 4.0 4.0 4.0 45 4.0 45 4.0
Lenjpi en 2 1/2 ár 5.0 55 55 5.0 5.0 5.0 5.0 55 5.0
útlAn til framleioslu
VEGNAINNANLANDSSÖLU 244) 24.0 245 24.0 24.0 245 24,0 245 245.
VEGNA ÚTFLUTNINGS SDR reðcramynt 9.75 9.75 9.75 9.75 9.75 9,75 9.75 9.75 9,75
Sandkorn Sandkorn
Sfldí
vanda
Síldarárin gömlu og góðu
hverfa lengra og lengra inn
i fortiðina. Þau voru ævin-
týri sem margir lifa é enn í
dag. Sildlnni var landað sitt
á hvað, á Dalvík, Dag-
verðareyri og fjölmörgum
öðrum stöðum. Mest var
um að vera á Norðurlands-
höfnunum þegar bátarnir
voru að moka upp Norður-
landssUdinni og ftera til
hafnar þar sem hún var
söltuð ofan i tunnu með tU-
heyrandi srsium á pianinu.
NorðurlandssUdin hvarf,
það Utla sem eftir er heldur
sig nána við Noreg. Hán er
hætt að fara í áriega
skemmtiferð tU tslands.
Samt lifa menn i voninnl og
oft eru fiskifræðingar
spurðir hvenær hún komi
aftur. Á Húsavikurfundin-
um um sjávarútvegsmái
var Jakob Jakobsson
spurður að þessu. Hann
svaraði þvi tU að með þvi að
vera raunsær gætu Norður-
landssUdveiðar hafist fyrir
aldamót. GaUinn væri sá að
enginn þessara sUda sem
iifa við Noreg nú hefði
komið tíl Islands og þær
kynnu því bara ekki að
„navigera” hingað. Þær
rötuðu einfaidiega ekki tU
tslands. 1
Kona sem
smíðar
Það verður smám saman
erfiðara að greina á mUU
hvað eru karlastörf og
kvennastörf. Ástæðan er
auðvitað sú að konur ráðast
á og ryðja um koU hverju
karlavíginu á fætur öðru.
Menn kannast við aUa viÞ
leysuna sem hefur orðið i
starfsheitum og titlum
vegna þessa en það gerir
vistUtiðtU.
Einu sinni voru bara
hjúkrunarkonur, svo kom
karl inn í stéttina og þá var
allri stéttinni breytt í
hjúkrunarfræðinga. Svipað
gerðist í fluglnu, kariar þar
máttu ekki heita freyjur
heldur urðu þeir að vera
flugþjónar. Þessl dæmi eru
reyndar bæði um karta sem
troðast inn í kvennaveldi en
hitt er mikiu algengara.
Nýjasta dæmið um
starfsheitarugUð er í
byggingariðnaðinum.
Smiður er gott og gUt karl-
kynsorð og hefur hæft
körlunum í þeirri stétt á-
gætiega. Konur geta verið
góðir smlðir Uka og sumar
hafa öðiast réttindi. Á
Húsavik er ein slik og hún
erköUuð„smiðja”.
Dutórfulla
skóhvarfió
Aiveg gjörsamlega
ónefndur blaðamaður frjáls
og óháðs dagblaös var að
eitast við sjávarútvegsráð-
herra á Húsavik i síðustu
viku og lenti heldur betur í
vandræðum. Það var siabb
og slydda á miðvlkudags-
morguninn og betra að vera
á góðum skóm. Það var
blaðamaðurinn Uka — hann
var á brúnu kuldaskónum
sinum sem hann keypti í
Noregi tU að lifa af frosta-
jólin miklu 1981.
Erfitt reyndist að króa
ráðherrann af um
morguninn svo eina leiðin
var að rabba við hann yfir
hádeglsmat á hótellnu. Af
þvi að blaðamaðurinn lærði
í æsku að það ætti að fara úr
skóm áður en gengið væri i
fín hús gerði hann það i and-
dyrinu en uppgötvaði svo í
matsalnum að það höfðu fá-
ir aðrir gert. Eftir matinn
og spjaiUð við ráðherra
ætlaði hann að yfirgefa
hóteUð en uppgötvaði sér tU
skeUingar að skómir voru
horfnir. Eftir stóðu aðeins
hundbiautir og ljótir Kina-
skór. Það þyrmdi yfir
viðkomandi og hann sá
fyrir sér að þurfa að
spásséra í slabbinu á Húsa-
vík á sokkunum einum með
starandi augu aUt i kring.
Þá mundi hann aUt i einu
eftir blankskónum úti i bU.
Gruuur féU á nemendur í
ákveðnum skóla í sýslunni
enda hægt að rekja
Kínaskóna þangað. Svæðis-
útvarplð sié skóhvarfinu
upp í stórfrétt. En þá var
bara hringt frá Húsavík —
skórair höfðu fundlst og
Uklega búið að nota þá vel.
Harðgeró
ir fiskar
HaUdór Asgrímsson
sjávarútvegsráðherra stóð
■ nýiega fyrir almennum
j fundi um sjávarútvegsmái.
I Þar flutti Jakob Jakobsson,
forstöðumaður Hafrann-
sóknastofnunar, fróðlegt
Jakob Jakobsson.
erindi um þorskraunsóknir
og svaraði svo spurningum
fundargesta.
Jakob var meðal annars
spurður að því hvort hugs-
anlegt væri að fyrlr Norður-
landi væri þorskstofn
harðgerðari en annars
staðar. Hann svaraði þvi
tU að er hann var að byrja
hjá Hafrannsóknastofnun
hefði hann unnið mUtið við
merkingar á sUd fyrir
norðan land. Eyfirðingar
voru þá uppfullir með að i
Eyjafirði væri sérstakur
smásUdarstofn. SUdin i hon-
um yrði ekki meira en 15
sentimetrar. Jakob sagðist
hafa merkt 2009—3000
stykki en Eyfirðingar hefðu
kunnað sér litiar þakkir
síðar. Merkin komu flest
fram við Suðvesturiandið.
Umsjón:
Jón Baidvin HaUdórsson.
Kvikmyndir Kvikmyndir
BÍÓHÖLLIN — 2010 ★ ★ ★
DIUnULLIN — £U1U +
SPURNINGUM SVARAÐ
Roy Scheider leikur Heywood Floyd sem var stjómandi fyrri leiðangurs-
ins 6 jörðu niðri.
Heiti: 2010.
Leikstjórl; PeterHyams.
Handrit: Peter Hyams cftir skáldsögu
Arthur C. Clarke.
Kvikmyndun: PeterHyams.
Tðnlist: David Shire.
Aðalleikarar: RoyScheider, John Lithgow,
Helen Mirren og Keir Dullea.
Það er eins gott að segja það strax
að 2010 er ekki verðugur arftaki
meistaraverksins 2001, A Space
Odyssey, enda held ég að fáir hafi
búist við að hægt væri aö gera mynd
sem hefði jafnmikil áhrif og
sköpunarverk Stanley Kubricks. Þar
með er ekki sagt að 2010 sé slæm
mynd. Hún er langt frá því. Það sem
aðgreinir þær fyrst og fremst hvora
frá annarri er að 2001 er byggð upp á
flókinn máta um það á hvern hátt
mannkynið kemst fyrst í áþreifan-
lega snertingu við hlut úr öðrum
heimi og um leið er hún mjög krefj-
andi fyrir áhorfandann. Hún spyr
margra spuminga og svörin eru fá.
2010 er meira byggð upp sem
skemmtimynd. Hún veitir svörin við
spurningunum í 2001. Og ef menn eru
aimennt ekki sáttir við þau svör þá
er við engan annan að sakast en höf-
undinn, ArthurC. Clarke, því bókinni
er fylgt vel eftir og fáu breytt sem
skiptir máli.
Arið 2010 eru níu ár síðan Bowman
hvarf frá geimskipi sínu, Discovery,
þar sem það var statt fyrir utan
Júpiter. Geimskipið er enn á sínum
staö og eins steinsúlan dularfulla.
Rússar eru þegar tilbúnir með
geimskip sem á að fara til Júpiter.
Þrír Bandaríkjamenn fá að fara meö
þar sem þeir búa yfir þekkingu sem
Rússar hafa ekki.
Þegar komið er til Júpiter er mikil
tortryggni meðal Rússa og Banda-
ríkjamanna því að á jörðu niðri era
þjóðimar að búa sig undir styrjöld
hvorviðaöra.
Þegar rannsókn geimfaranna á
Discovery, sérstaklega hvers vegna
HAL 9000 fór að taka upp á því að
stjóma sjálfur geimskipinu, stendur
sem hæst fær Heywood Floyd (Roy
Scheider) aövörun í gegnum HAL
9000 frá Bowman (Keir Dullea) um
að leiðangurinn verði að hverfa frá
Júpiter innan tveggja daga. Um leið
hverfursteinsúlandularfulla...
Oþarfi er að koma með öll svörin
hér, sjón er sögu ríkari. Eins og áður
sagði er ekki víst að allir aðdáendur
2001 sætti sig við niðurstöðurnar. I
myndinni er sá atburður þegar
Júpiter breytist úr stórri gasstjörnu í
litla og bjarta sól látinn hafa þau
áhrif á mannkynið að allar stríðs-
áætlanir verði að engu og mannkær-
leikurinn taki við. Þetta lokaatriöi
jaðrar við væmni þótt fagurt sé.
Peter Hyams, leikstjórinn, hand-
ritshöfundurinn og stjórnandi kvik-
myndatökunnar, hefur, þrátt fyrir
að auðvelt sé að koma með
aðfinnslur um myndina, skapaö
heilsteypta kvikmynd sem hefur það
fram yfir aðrar geimmyndir að
mannlegar tilfinningar eru enn
mikils metnar þótt í geimferð sé og
senurnar fyrir utan Júpiter eru
meistaralega vel geröar og tækni-
lega séð stendur myndin ekki að baki
fyrirrennara sínum, nema síður sé.
1 rauninni tel ég að nauðsynlegt sé
fyrir alla aðdáendur 2001 að sjá 2010,
þótt það sé ekki nema fyrir það að
vera ósammála hinum flóknu svör-
um sem þó virðast of einföld.
Hilmar Karlsson.
★ ★ ★ ★ Frábær ★ ★ ★ Góð ★ ★ Miðlungs ★ Léleg O Afleit