Dagblaðið Vísir - DV - 15.10.1985, Blaðsíða 12
12
DV. ÞRIÐJUDAGUR15. OKTOBER1985.
Ú'.gáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórriarformaðurog útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÖNÁS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlASSNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn: SÍÐUMÚLA12-14, SlMI 686611
Auglýsingar: SlÐUMÚLA33. SlMI 27022
Afgreiðsla.áskriftir.smáauglýsingarogskrifstofa: ÞVERHOLT111 ,SlMI 27022
Sími ritstjórnar: 686611
Setning.umbrot.mynda- ogplötugerð: HILMIR HF„ SlÐUMÚLA 12
Prentun: ÁRVAKUR H F. -Áskriftarverð á mánuði 400 kr.
Verð I lausasölu virka daga 40 kr. - Helgarblað 45 kr.
Vísindahugsjónin víkur
Halldóri Ásgrímssyni sjávarútvegsráöherra hefur tek-
izt aö sannfæra allan þorra þjóðarinnar um nauðsyn
þess, að hvalveiðum verði haldið áfram við ísland.
Fjórir af hverjum fimm íslendingum reyndust vera á
hans bandi í skoðanakönnun, sem nýlega var skýrt frá í
DV.
Þetta er mikið afrek Halldórs. Ekki er ýkja langt síðan
fólk var almennt búið að sætta sig við, að hvalveiðar yrðu
lagðar niður hér við land í áföngum á nokkrum árum. Þá
var allt í einu fundið upp, að samt yrði að veiða um hundr-
að hvali á ári í svokölluðu vísindaskyni.
Hin nýja vísindahugsjón varð fljótlega ofan á, mest
fyrir einarðan málflutning ráðherrans, en einnig vegna
hvatvísi launaðra grænfriðunga, sem bitu í skjaldar-
rendur í Reykjavíkurhöfn í sumar. Þeir hafa játað hrak-
för sína, en búast nú til gagnsóknar.
Minni sögum fer af sannfæringarkrafti ráðherrans í út-
löndum. Þó hefur honum tekizt að vekja áhuga ýmissa
þeirra stjórnvalda, sem hagsmuni hafa af hvalveiðum, á
að taka saman höndum í vörn fyrir hinni nýstárlegu hug-
sjón vísindalegra rannsókna í mynd hvalveiða.
Róður íslendinga og annarra hugsjónamanna um
hvalarannsóknir mun vafalaust þyngjast á næstunni. I
fyrsta lagi hafa grænfriðungar lært af mistökum sínum
og munu í næstu sókn fara gætilegar en áður. Og í öðru
lagi hefur þeim í öðru máli verið færð samúð á silfurfati.
Hin hrapallega útreið Mitterrands Frakklandsforseta
og manna hans í eftirleik hryðjuverksins á Nýja-Sjálandi
hefur magnað stuðning við grænfriðunga um allan heim
og ekki sízt í Bandaríkjunum. Þar hefur fjölgaö þeim,
sem kæra sig ekki um að lenda í útistöðum við þá.
Litlu máli skiptir, þótt skoðanakönnun hafi sýnt, að
mikill meirihluti Bandaríkjamanna sé hlynntur hval-
veiðum alveg eins og íslendingar. Það er að vísu huggun
íslenzkum hugsjónamönnum um hvalarannsóknir, en að-
eins huggun. Málið verður ekki afgreitt á slíkum vett-
vangi.
Það, sem máli skiptir fyrir okkur, er, hvort hinir stóru
viðskiptavinir Islendinga, svo sem stjórnendur Long
John Silver veitingahúsakeðjunnar, fá hland fyrir hjartað
eöa ekki. tJrslitum ræður, hvort þeir telja grænfriðunga
geta fælt frá sér viðskiptavini eða ekki.
Forstjóri Long John Silver hefur raunar þegar sagzt
ekki taka neina áhættu á þessu sviði. Hann hefur sagzt
hafa takmarkaða trú á vísindahugsjón Islendinga í máli
þessu. Augljóst er, að hann mun beygja sig um leið og
fyrstu grænfriðungarnir birtast fyrir utan veitingahúsin.
Þegar þar að kemur, munu vísindahugsjónir sjávarút-
vegsráðherra okkar og samtök hans með starfsbræðrum
frá ýmsum hvalveiðiþjóðum hverfa eins og dögg fyrir
sólu. Hagsmunir okkar felast nefnilega í sölu á frystum
fiski til Bandaríkjanna, en ekki í hvalveiðum.
Auðvitað er gaman fyrir okkur Islendinga með ráðherr-
ann í broddi fylkingar að vera stoltir og neita að beygja
sig fyrir launuðum starfsmönnum þeirra, sem við teljum
vera ríkar og tilfinningasamar kerlingar að baki græn-
friðunga. En samt munu hagsmunir okkar ráða.
Við skulum vera undir það búin, að fisksöluhagsmunir
okkar í Bandaríkjunum kref jist þess frekar fyrr en síðar,
að við látum af hvalveiðum, alveg eins og við vorum búin
að sætta okkur við, áður en uppákoma hinna vísindalegu
hugsjóna fór að rugla okkur í ríminu.
Jónas Kristjánsson.
Öhætt mun aö fullyrða aö Alþingi
haf i ekki áður verið sett við kringum-
stæður sem eru neitt í líkingu við það
sem nú er. Búið er í einu vetfangi að
kippa stólum undan ráðherrum
Sjálfstæðisflokksins og setja undir
þá nýja með þeim afleiðingum að
ekki er pláss fyrir þann ráðherrann
sem var í erindum erlendis. Honum
er að vísu lofað því að hann komist í
sæti um áramót. Eins má þó víst
telja að þá verði komin önnur hring-
ferð og óséö hver þá dettur út.
Þetta er sett á svið til þess, að sagt
er, að Þorsteinn Pálsson, formaður
flokksins, fái sæti og geti síðan verið
með í þessum einkennilega hring-
dansi. Hitt mun þó sanni nær að svið-
setning þessi sé til þess gerö að koma
Albert Guðmyndssyni úr embætti
fjármálaráðherra. Það er að vonum
svo algerlega vanhæfur sem hann
hefur reynst. Ástand ríkisfjármála
hefur ekki í annan tíma verið verra,
hvort heldur menn líta til skulda-
halans, bæði innlendra og erlendra
skulda, eða á stöðu viðskipta viö út-
lönd. Fjárveitingar utan fjárlaga
nálgast nú milljarð, sem er áður
óþekkt hlutfall af heildarfjárlögum.
Þar eru margir póstar einkennilegir,
en svo er trúnaði embættismanna
fyrir að þakka aö þær undarlegu
fjárveitingar hafa ekki allar borið
fyrir augu almennings. Þessar auka-
fjárveitingar sýna þó mjög vel að
ráðherrann er ekki fær um að fara
meðféalmennings.
Veik forysta
flokksins
Það sýnir svo veikleika formanns
Sjálfstæðisflokksins að geta ekki
skipt um menn í ráöherrastóli
öðruvísi en með þessum skrípaleik
sem nú hefur verið viðhafður. Eg
hygg að það þætti ekki stjórnkænska
hjá stofnunum eða fyrirtækjum að
skipta um alla sína deildarstjóra á
einu bretti um það bil sem ætla mætti
að þeir væru sæmilega komnir inn í
sín störf. Og ekki verður því trúað að
svo illa hafi ráðherrarnir reynst í
sínum fyrri embættum að fjarlægja
yrði þá þess vegna alla með tölu.
Þessar aðferðir ráðamanna Sjálf-
stæðisflokksins nú, sem munu vera
einsdæmi í evrópskri stjórnmála-
sögu, eru ekki traustvekjandi. Þær
Kjallarinn
KARI
ARNÓRSSON
SKÖLASTJORI
áhrif haft á hvernig til urðu. Slíkt
skapar sundrungu bæði innan stjóm-
ar sem utan. Framsóknarráöherr-
arnir verða þá þeir einu sem vita að
hverju þeir ganga. Sennilegt er að
allt þetta brambolt verði til að lyfta
þeim. Ekki mun það nú hafa verið
ætlunin þó þeim veiti ekki af.
Samningur við BSRB
Fyrstu hefndarráðstafanirnar
vegna aðgerða Þorsteins eru þegar
komnar fram. Albert hefur hækkað
laun opinberra starfsmanna innan
BSRB á bakvið ríkisstjómina. Þetta
færir sönnur á þá fullyrðingu að
einn megintilgangur hringdansins
var að koma honum úr embætti.
Þetta er sami maöurinn og þröngv-
aði BSRB út í mánaðarlangt verkfall
sem var óþarft og skaðaði alla sem
hlut áttu að máli. Nú er ekkert mál
að hækka launin. Víst eru þessir
A ,,Það sýnir svo veikleika formanns
^ Sjálfstæðisflokksins að geta ekki
skipt um menn í ráðherrastóli öðruvísi
en með þessum skrípaleik sem nú
hefur verið viðhafður.”
sýna miklu frekar veikleika for-
ystunnar og draga úr trausti.
Eðlilegast hefði verið að efna til
nýrra kosninga. En Þorsteinn Páls-
son hefur metið stöðuna á þann veg
að sjálfs sín vegna yrði hann að vera
oröinn ráðherra áöur en kosið yrði,
annars ætti hann ekki möguleika á
því að halda forystu í flokknum.
Þetta mat er á margan hátt
raunhæft. Hann varð að geta sýnt
húsbóndavald. En þegar á hólminn
kom var hann ragur að beita því,
nema hann ætli sér að efna til
kosninga mjög fljótlega.
Sá leikur að ætla að endursemja
fjárlagafrumvarpið í skjóli þess að
ráðherrarnir beri ekki ábyrgð á
verkum fyrirrennara sinna, sem þó
eru samráðherrar, er ekki líklegur
til að skapa samstöðu. Nýir ráðherr-
ar eru settir upp við vegg hvað fjár-
magn og framkvæmdir snertir og
taka viö kvótum sem þeir hafa engin
starfsmenn ekki ofhaldnir af þessum
3%. Og víst mun það vera sætt fyrir
formann BSRB, nú rétt fyrir þing
bandalagsins, að koma með þessa
rós í hnappagatinu, þó svo hann væri
að feta þar í fótspor kennara sem
voru búnir að fá þessa hækkun frá 1.
september. Sú hækkun var hluti af
leiðréttingu á kjönun þessa hóps til
samræmis við laun innan BHM.
Kennarar innan BHM voru með 5%
hærri laun en kennarar innan BSRB
eftir síðasta kjaradóm svo enn
standa eftir 2%. Þessi jöfnun var sótt
með sérkjarasamningi en Albert
gerir það af skömmum sinum að
gera þetta að aðalkjarasamningi
sem breytir öllum samningastrúkt-
úmum í landinu. Hann hefur greini-
lega hugsað nýja fjármálaráðherr-
anum þegjandi þörfina. Hafa menn
hugleitt hvernig samkomulagið
verður í nýju/gömlu stjóminni?
Kári Ámórsson.
„Fyrstu hefndarráðstafanirnar vegna aðgeröa Þorsteins eru þegar komnar fram. Albert hefur hœkkað
laun opinberra starfsmanna innan BSRB á bakvið ríkisstjórnina."
Hríngdans
vandnæöanna