Dagblaðið Vísir - DV - 14.12.1985, Qupperneq 47

DV. LAUGARDAGUR14. DESEMBER1985.
47
T
Stórmeistara-
heppni eða snilld?
Sigur sovésku sveitarinnar á
heimsmeistaramóti landsliða í Luz-
ern á dögunum kom engum á óvart.
Er upp var staðið skildu þó aðeins
þrír vinningar milli hennar og næstu
sveitar, þeirrar ensku, en búist var
við miklu stærri sovésk- um sigri.
Nánast allir sterkustu skákmenn
þeirra skipuðu sveitina, ef heims-
meistarinn Kasparov er frátalinn og
Mikhail Tal sem átti í vændum bar-
daga við Jan Timman um sæti í
áskorendaeinvígjunum - þeir skildu
jafnir á endanum, 3-3, og Timman
komst áfram.
Það telst ávallt til tíðinda ef Sovét-
maður tapar skák í sveitakeppni. Hér
í eina tíð mátti sjá sovéska sveit sigra
á heilu ólympíuskákmóti án þess að
tapa nokkurri skák. Oft hefur þó
hurð skollið nærri hælum og heilla-
dísirnar verið hliðhollar. „Heppnin
fylgir þeim sterka,“ segir máltækið.
í Luzern voru sex Sovétmenn af
átta taplausir og náðu allir fram-
bærilegum árangri. Svörtu sauðirnir
í hópnum voru Sokolov, sem tapaði
fyrir Frakkanum Haik og hlaut
aðeins 3 v. af 6, og sjáifur Beljavsky,
sem tapaði tveimur skákum, fyrir
Rúmenanum Stoica og Ungverjanum
Pinter. Beljavsky varði fyrsta borð
Sovétmanna á ólympíumótinu í
Þessalóniku en i Luzern tefldi hann
„aðeins“ á 5. borði. Hann náði að
klóra í bakk- ann og vann tvær síð-
ustu skákir sínar sem gaf honum í
heildina 4 'A v. af 7. En taflmennskan
var langt frá því að vera sannfærandi
og litlu munaði að hann tapaði fleiri
skákum, eins og við sjáum hér á eftir.
Karpov stóð fyrir sínu á fyrsta
borði, þótt gárungarnir úr fjármála-
heiminum hafi sagt hann hafa farið
annarra erindagjörða til Sviss en að
tefla skák. Hann vann Spassky, eins
og svo oft áður, og einnig skákir
sínar gegn Kínverjum og Afríkubú-
um. Jafntefli gerði hann við Subu
(Rúmeníu), Portisch (Ungverjal-
andi), Miles (Englandi) og Lobron
(V.-Þýskalandi). Samtals 5 v. af 7.
Sama vinningshlutfall hlaut Jusu-
pov á 2. borði og fyrsti varamaður,
Tsjérnín. Smyslov hlaut 3 'A v. af 5 á
6. borði en Vaganjan og Polugajev-
sky stóðu sig best. Vaganjan hlaut 6
v. af 8 á 3. borði en Polugajevsky,
sem var annar varamaður og vann
þrjár síðustu skákir sínar, fékk 5%
v. af 7.
Sovétmenn töpuðu viðureign sinni
við Ungverja með minnsta mun, er
Beljavsky tapaði, en öðrum skákum
lauk með jafntefli. Og litlu munaði
að á sömu leið færi i næstu umferð
á eftir gegn Svisslendingum. Vaganj-
an átti í mestu erfiðleikum gegn
fyrrum heimsmeistara unglinga,
Werner Hug, sem lét sér nægja að
þráskáka, og glæsileg leikflétta
Beljavskys gegn Wirtensohn var
ekki öll þar sem hún var séð. Svo
virðist sem Beljavsky hafi ekki áttað
sig á bráðsnjallri vörn Svisslendings-
ins og hann varð að gefa hrók til
þess að halda taflinu áfram. En þá
kom stórmeistaraheppnin, eða
snilldin, til skjalanna: Staðan reynd-
ist svo öflug að hún var fyllilega
hróksins virði!
Hvítt: Beljavsky
Svart: Wirthensohn
Bogo-indversk vörn.
1. d4 Rf6 2. Rf3 d5 3. c4 e6 4. g3
Bb4+ 5. Bd2 Be7 6. Bg2 0-0 7. 0-0
Rbd7 8. Dc2 c69. Hdl b6
Svartur kemur biskupi sínum á
löngu skálínuna en einnig má leika
9. - Re4 ásamt f7-f5, sem gefur taflinu
„hollenskt" yfirbragð.
10. Bf4 Bb711. Rc3
Nú hefur hvítur ekki áhyggjur af
11. - dxc4 vegna 12. Rd2 og vinnur
peðið aftur - ef 12. - b5, þá 13. Rxb5.
11. - Rh5 12. Bcl f5 13. a4 a5 14.
b3 Hc815. e3Bd6
Vitanlega leiktap og því kom til
greina að segja „pass“ með t.d. 15. -
Kh8, sem einnig er ágæt öryggis-
ráðstöfun ef skálínan a2 - g8 skyldi
opnast. Hins vegar gengur ekki 15.
-RhfB?? vegna 16. Rg5! og e-peðið
verður ekki varið.
16. Ba3 Bxa3 17. Hxa3 Rhf6 18.
H3al De719.Re2c5!
Þar með er ljóst að svartur hefur
náð að jafna taflið. Hvítreitabiskup-
inn, sem oft er til svo mikilla vand-
ræða í áþekkum s.töðum, er orðinn
að manni og baráttan um miðborðs-
reitina er í járnum.
20. Hacl Ba6 21. Da2 cxd4 22. Rfxd4
dxc4 23. bxc4 Rc5 24. Hbl
Hvíta c-peðið er lítið augnayndi en
hann hefur gagnfæri að b-peðinu og
á fagran reit á b5 fyrir riddara.
Möguleikarnir vega jafnt.
24. - Rfd7 25. Rb5 Re5 26. Red4 Bb7
Eðlilegur leikur, þó svo svartur
hafi örugglega ekki gert sér grein
fyrir afleiðingunum. Beljavsky kem-
ur auga á óvænt tækifæri og sleppir
því náttúrlega ekki...
27. Bxb7 Rxb7
Ekki 27. - Dxb7? vegna 28. Rd6 og
vinnur skiptamun.
28. Ra7! Ha8
Og nú gengur ekki 28. - Hxc4?
vegna 29. f4! og eitthvað lætur und-
an.
29. Hxb6!!?Hxa730. Hxe6
Hvítur hefur fómað manni og virð-
ist nú standa með pálmann í höndun-
um. Eftir 30. - Dc7 kæmi 31. Hxe5!
Dxe5 32. Rc6 Dc5 33. Rxa7 Dxa7 34.
Hd7! og nú er svartur varnarlaus
gagnvart hótuninni 35. c5+ ásamt
36. c6, eða 36. Db2 með tvöföldu
uppnámi. Ef 35. - Da8 þá 36. c5 +
Kh8 37. Db2 og vinnur.
Flétta Beljavskys er snjöll og er
Wirtensohn hafði litið á stöðuna
kom honum til hugar að gefast upp.
Þá sá hann skyndilega ljós í myr-
krinu...
30. - Rf3 + 31. Kg2 Df7!
Það er hæpið að Beljavsky hafi
tekið þennan óvænta möguleika með
í reikninginn er hann fórnaði mann-
inum. Nú kemst hann ekki hjá því
að verða liði undir, vegna valdleysis
hróksinsádl. ,
Skák
Jón L. Ámason
32. Kxf3! Dh5+ 33. Kg2 Dxdl
Svartur er heilum hrók yfir, sem
undir eðlilegum kringumstæðum
ætti að nægja til sigurs. En lítum
nánar á stöðuna: Hrókurinn á a7 er
úr leik, riddarinn á b7 stendur illa,
kóngsstaðan er opin og drottningin
er ekki í neinum tengslum við hina
mennina. Hvítu mennirnir standa á
hinn bóginn vel og í ljós kemur að
Beljavsky hefur svo öflugt frum-
kvæði, að svartur má hafa sig allan
við að halda jöfnu. Stórmeistara-
heppni, eða snilld?
34. c5 Kh8
Þvingað. Ef 34. - Rxc5 35. He7 +
Kh8 36. Df7! Hg8 37. Hxa7 og vinnur
létt.
35. He7H7a8
Gefur mann til að blíðka goðin en
hann átti ekki annars úrkosti. Aðal-
hótun hvíts var 36. Df7! Hg8 37. He8
og mát í öðrum leik.
36. Re6!
Eftir 36. Hxb7 f4! myndi svartur
ná frumkvæðinu og ætti þráskák
eftir 37. gxf4 Dg4 + o.s.frv. Beljavsky
teflir enn til vinnings en svartur
læturekki bugast.
36. - Rxc5! 37. Rxf8
Ekki 37. Rxc5? vegna 37. - Dd6.
Nú virðist svartur enn glataður, því
að 37. - Hxf8? gengur ekki sem fyrr
vegna 38. Df7! Hg8 39. He8 með máti
og tilraun til björgunar með 37. -
Dxa4 38. Df7 Dc6+ 39. f3 Df6, strand-
ar á 40. He8!! og vinnur.
37. — Rd3!!
Smekklegt, hvítur er í óverjandi
þráskákneti. Drottning og riddari
vinna vel saman en riddari hvíts á
fBernúúrleik.
38. Df7 Rel + 39. Kfl Rd3 +
Og jafntefli. Skemmtileg skák, þar
sem sókn og vörn toguðust fimlega
á.
Úrklippubók um
heimsmeistaraeinvígið
Eins og fram hefur komið í frétt-
um hefur Karpov skorað heims-
meistarann Kasparov á hólm og er
fyrirhugað að einvigi þeirra hefjist •
þann 10. febrúar nk. Þeir félagar
settust fyrst að taflborðinu í sept- -
ember í fyrra en eftir 48 skáka þóf
greip Campomanes í taumana og
stöðvaði einvígið. Aftur settust
þeir niður nú í september og þá fór
Kasparov með sigur af hólmi eftir
24 skákir og æsispennandi einvígi.
Að flestra dómi var nýlokið ein-
vígi þeirra eitt hið skemmtilegasta
og best teflda frá upphafi heims-
meistarakeppninnar. 1 íslensku
dagblöðtinum voru fréttir frá gangi
mála i Moskvu nánast daglegur
viðburður og skákirnar birtust með
ítarlegum skýringum.
Nú hefur Miðlun hf. safnað þess-
um greinum saman og gefið út á
bók. Þar er heimsmeistaraeinvígið
rakið frá upphafi til enda, skákirn-
ar 24 eru birtar með skýringum úr
öllum blöðum, auk þes er þar að
finna „greinar um kappana sjálfa,
allar fréttir af gangi mála, tauga-
stríði, heilsufari, spennu og úrslit-
um,“ eins og segir í frétt frá fyrir-
tækinu.
Bókin um heimsmeistaraeinvígið
er ein þriggja úrklippubóka Miðl-
unar sem nú koma út, en úrklippu-
þjónusta fyrir .viðskipta- og at-
vinnulíf er meginhluti starfsemi .
fyrirtækisins. Ætlunin er að bæk-
urnar leysi af hólmi úrklippusöfn-
un í heimahúsum og að þær verði
helstu heimildasöfn áhugamanna
og fjölskyldna í landinu þegar fram
líða stundir.
Skákmenn ættu ekki að verða
sviknir af því að hafa allt heims-
meistaraeinvigið á sama stað.
Öhætt er að segja að bókin sé frá-
bær heimild um átökin í Moskvu
og einkar fróðlegt er að bera saman
skýringar „spekinganna" við skák-
irnar, sem ekki eru alltaf sam-
hljóða. Þess má geta að bókin fæst
aðeins hjá Miðlun, Ægisgötu 7,
pöntunarsími er 23660. JLÁ.
FRANSKA
VINNUKONAN
UPPÞVOTTAVÉLIN SEM GENGUR BARA FYRIR VATNI ÚR
KRANANUM.
Heildsölubirgðir Brauðform.
Þannig hefst hin hugvitssamlega flétta Dick
Francis í Hrossakaupum, bók sem heldur vöku
fyrir lesanda sínum.
Hrossakaup er eitt frægasta verk þessa dáöa
spennusagnahöfundar og hvalreki fyrir unnend-
ur góðra spennubóka.