Dagblaðið Vísir - DV

Dagsetning
  • fyrri mánuðurdesember 1985næsti mánuður
    SuÞrMiFiLa
    1234567
    891011121314
    15161718192021
    22232425262728
    2930311234
    567891011
Tölublað
Áður útgefið sem

Dagblaðið Vísir - DV - 18.12.1985, Blaðsíða 12

Dagblaðið Vísir - DV - 18.12.1985, Blaðsíða 12
12 DV. MIÐVIKUDAGUR18. DESEMBER1985. I Frjálst.óháð dagbiað Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF. Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON Auglýsingastjórar: PÁLLSTEFÁNSSON og INGÓLFUR P.STEINSSON Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift, ÞVERHOLT111, SÍMI 27022 Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF„ ÞVERHOLT111 Prentun: ÁRVAKU R H F. - Áskriftarverð á mánuði 450 kr. Verð I lausasölu virka daga 45 kr. - Helgarblað 50 kr. Erfið samningastaða Samningamenn Alþýðusambandsins fara geyst af stað í þessum kjarasamningum. Samningar eru lausir nú um áramótin. I fyrstu kröfugerð er reynt að endurheimta kaupmátt ársins 1983, auk breytinga á launaflokkum, sem gagnast eiga hinum lægst launuðu. Þetta þýðir, að kröfurnar eru upp á átta prósent aukningu kaup- máttar launa. Eðlilegt er, að reynt sé. Hrap kaupmáttar um átta prósent er mikið áfall fyrir hina mörgu, sem hafa úr litlu að spila. En hversu rökrétt er að ímynda sér, að aðstæður séu nú þannig, að slíkar kröfur standist? Hér stefndi að óbreyttu í gífurlegar launahækkanir, gengju kröfurnar fram. Líklegt er, að verðbólga verði ekki minni en 30-40 prósent á næsta ári og gæti orðið meiri, verði kauphækkanir miklar. Hvernig er efnahagur þjóðarbúsins undir slíkt búinn? Þjóðhagsstofnun gerir ráð fyrir, að kaupmátturinn geti vaxið um hálft prósent á næsta ári. Svigrúmið er vafalaust eitthvað í þeim dúr. Auðvitað er ekki unnt að gera ráð fyrir, að fyrstu kröfur launþega nái óbreytt- ar fram að ganga. En hér munar miklu. Staða útflutningsatvinnuvega er sú, að ríkisstjórn og Seðlabanki hafa frestað gengisfellingu krónunnar, sem fískvinnslan þarfnast óhjákvæmilega. Þetta þýðir, að gengisfelling í kjölfar mikilla krónuhækkana á laun verður þeim mun meiri. Þetta er ekki glæsileg staða. Launþegar fengu sig fullsadda á því í kjarasamningum haustið 1984, að gengisfelling eyddi nær samstundis allri kauphækkuninni. Eftir stóð þjóðfélagið með óða- verðbólgu, sem hélzt nokkuð fram á yfirstandandi ár. Fyrst og fremst verður að forðast slíkt. Ætlast verður til þess, að samningamenn hafi eitthvað lært. Raunar bentu samningarnir í júní síðastliðnum til nokkurs lærdóms. Þá voru hækkanir hófsamlegar og reynt að varðveita kaupmáttinn. Illu heilli brást ríkisstjórnin, þannig að góður vilji samningamanna í júní réð ekki ferðinni. Alþýðusambandsmenn krefjast einnig, að kaupmáttur samninganna verði nú tryggður með rauðum strikum. Þannig hækki kaup að nýju, fari verðbólga yfir viss mörk. Sem betur fer er ekki reynt að endurvekja gamla kerfið með fullri vísitölubindingu. En hvernig verður hið nýja frábrugðið? Vissulega þarf ríkisstjórnin að taka á sig töluverða ábyrgð í næstu kjarasamningum. Hún þarf að sjá til þess, að kaupmátturinn verði varð- veittur, hvort sem hann verður negldur niður við rauð strik eða ekki. En hvernig er ríkissjóður í stakk búinn til að mæta slíku? Sannast sagna er ríkissjóður illa undir þetta búinn. Nú stefnir í gífurlegan halla á fjárlögum á þessu ári. Þetta þýðir erlend skuldasöfnun að sama skapi. Þróunin gengur þvert á loforð ríkisstjórnarinnar. Enn virðist sem stefna muni í halla á næsta ári. Ríkissjóður virðist því næsta illa kominn. Erfitt verður að mæta kröfum um, að ríkisstjórnin haldi verðbólgunni niðri til að vernda kaupmátt næstu kjarasamninga. En það verður engu síður að vera krafa þjóðarinnar, allra launþega, að ríkisstjórnin geri þetta. Til þess þarf ríkisstjórnin að nýju að finna sér stefnu. Bjóða verður fram aðgerðir, sem tryggja kaupmátt ráðstöfunartekna eftir skatta, eða með öðrum orðum kaupmátt lífskjara, en forðast krónuhækkanirnar. Haukur Helgason. „Þó að það sé ekki lengur áhyggjuefni okkar hvaða viðbrögð hann sýnir þá hljóta menn að velta fyrir sér þeim yfirlýsingum sem hann lét frá sér fara í fjölmiðlum.“ Fyrsta skrefið í átt að heildarsamtökum Þá liggur ljós fyrir niðurstaða úr atkvæðagreiðslu Kennarasam- bands íslands um veru þess í BSRB. Niðurstaðan var enn ákveðnari nú en í vor þar sem nær þrír fjórðu þeirra sem afstöðu tóku kusu að vera utan bandalagsins. Þátttakan var líka mun meiri en í vor. Þegar slík ákvörðun er tekin þá er það mikill kostur að hún skuli vera svona afgerandi. Þessi atkvæða- greiðsla var framkvæmd til að skera úr um ágreining sem stóð um niðurstöðurnar frá í vor. Djúpstæð- ur ágreiningur, sem varir lengi, er hverju félagi hættulegur og því voru menn sammála um að kjósa skyldi aftur nú og allir myndu hlíta þeirri niðurstöðu sem fengist. Frumkvæði Kennarasambandsins Kennarar hafa jafnan verið í forystusveit í launaþegahópi ríkis- starfsmanna. Þeir eru nú spor- göngumenn í því að sameina í eitt félag kennara sem um mörg ár hafa verið í tveimur samtökum. Kennarar í KÍ og HÍK vinna ötul- lega að því að sameina þessi tvö félög. Þar með er hafln mjög merki- leg þróun í því að byggja upp ný heildarsamtök. Þau samtök verða að vera þannig uppbyggð að alger- lega fullur samningsréttur verði. Því er nú fyrir höndum hörð bar- átta sem kennarar hafa ákveðið að leggja í og treysta sér til að ná árangri. Nú fyrst geta þeir farið að beita afli sínu af fullum þunga. Auðvitað er þeim ljóst, kannski betur en mörgum öðrum, að árang- ur næst ekki án fyrirhafnar. Fé- lagslega eru kennarasamtökin vel skipulögð og sterk. Þau eru lang- samstæðasti hópurinn innan ríkis- starfsmanna og í baráttu fyrir betri kjörum og betri skólum vænti ég þess að styrkur þeirra verði aug- ljós. Þeim hefur sviðið það sárt undanfarið að sjá ekki bara tugi heldur hundruð hverfa út stéttinni, Kjallarinn KÁRI ARNÓRSSON annaðhvort með því að hætta störf- um eða koma ekki til kennslu að prófi loknu. Ástæðan hefur ein- göngu verið léleg laun. Á þessu ári, sem senn er á enda, fór fram á vegum menntamála- ráðuneytisins sérstakt mat á starfi kennarans. Niðurstaðan var sú að starfið var vanmetið til launa og hafði dregist aftur úr þeim störfum sem miðað var við í starfsmati 1970 og var þó talið að sú viðmiðun hefði þá þegar verið kennurum í óhag. Þetta baráttutæki er enn í fullu gildi. Það vakti hins vegar athygli okkar kennara að engar undirtektir heyrðust frá forystu BSRB um réttmæti kjarabóta til kennara á grundvelli þessarar endurskoðunar, en það er önnur saga. Kennarar munu að sjálfsögðu byggja sínar kröfur á þessu endur- mati, svo og hljóta hin geigvænlegu vandkvæði, sem skólum landsins eru búin vegna skorts á kennurum, að vega þungt. í ágætum sjónvarpsþætti, sem unglingar áttu með menntamála- ráðherra og forsætisráðherra, komu þessir erfiðleikar skýrar fram en hjá flestum öðrum. Ekki er það að undra því á nemendunum brennur þetta heitast. Mennta- málaráðherra hét því að snúist yrði gegn þessum vanda því öllum væri hann ljós. Nemendur, kennarar og foreldrar vænta þess að Sverrir Hermannsson bregðist hart við í þessu efni eins og hann hefur sýnt að honum er lagið þá mikið liggur við. Viöbrögðformanns BSRB Margir urðu undrandi á við- brögðum formanns BSRB er hann var spurður um niðurstöður úr atkvæðagreiðslu kennara. Þó að það sé ekki lengur áhyggjuefni okkar hvaða viðbrögð hann sýnir þá hljóta menn að velta fyrir sér þeim yfirlýsingum sem hann lét frá sér fara í íjölmiðlum. Að hans dómi er brottför kennara úr BSRB ekki áfall fyrir bandalagið svo hægt sé að nefna, en það er mikið áfall fyrir kennara. Aðgerð sem mjög mikil samstaða næst um innan félags er áfall fyrir félagið. En það er ekki áfall fyrir BSRB (að dómi forystunnar) að missa úr röðum sínum 27% ríkis- starfsmanna og 45% þeirra sem þátt gátu tekið í verkfalli væri um það að ræða. Hér eru í hnotskurn þau viðhorf sem ríkt hafa innan títtnefndrar forystu um langa hrfð, nefnilega þau að horfast ekki í augu við raunveruleikann. Þetta vorum við kennarar búnir að reka okkur á margsinnis og vissum það að meðan slík viðhorf ríktu yrði engu breytt innan bandalagsins. Formaður BSRB endaði viðtal sitt í sjónvarpinu á þá leið að svo væri komið fyrir íslenskri verkalýðs- hreyfmgu að hún stæði nú í svipuð- um sporum og í frumbemsku. Já, illt er ef satt er og einhvers staðar hefur þá verið haldið illa á spilum og enn verr spilað úr hjá forystunni síðustu áratugina ef svona er komið. Ég hef ekki heyrt neinn mæla fyrir því með sterkari orðum að mikil nauðsyn sé á uppstokkun launþegasamtakanna. Það er það sem kennarasamtökin eru nú að gera. Kennarar kveðja BSRB ekki með neinum sárindum. En því fyrr sem menn átta sig á að i grundvall- aratriðum verður að breyta skipu- lagi verkalýðshreyfingarinnar þeim mun meiri von er um kjara- bætur. Óbreytt skipulag leiðir af sér togstreitu en ekki samstöðu. SKÓLASTJÓRI a „Djúpstæður ágreiningur, sem varir ^ lengi, er hverju félagi hættulegur og því voru menn sammála um að kjósa skyldi aftur nú og allir myndu hlíta þeirri niðurstöðu sem fengist.“

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað: 290. tölublað (18.12.1985)
https://timarit.is/issue/190462

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.

290. tölublað (18.12.1985)

Aðgerðir: