Dagblaðið Vísir - DV - 05.02.1986, Blaðsíða 19
DV. MIÐVIKUDAGUR 5. FEBRÚAR1986
19
2. HEFTI -45. ÁR - FEBRÚAR 1 986-VERÐ KR. 160
Til afnota í heimahúsum
og partíum:
LESIÐ í LÓFA
Bls.3
ÓFRJÓSEMI
- af hverju stafar hún og hvaö er til
úrbóta?
Bls. 63
Skop ................................ r
Lcsiö í lófa ........................ 5
Bandarísk augu yfir Sovct .......... io
Konan sem kunni aö myrða ........... i7
Þumlungar milli lít’s og dauöa ..... 23
Helstu trúarbrögö hcims: lslam ..... 29
Komiö, hákarl! ................... 47
K1 Tigrillo: Svipmynd
af andspvrnumanni .................. s8
Ofrjósemi .......................... 63
Úr hcimi læknavísindanna............ 68
Ótrúlegt cn satt: Fvrsta fcröin
á nvja bílnum ..................... 70
KONAN SEM KUM AÐ MYEÐ A
- hún var ekkert venjuleg, hún Agatha Christie
Bls. 17
Tilþessaðskiljaheimsmálinverðum úrvalsljóö .......................... 74
Mallorka: Sólarparadís íslendinga
í nærri 30 ár .............1.... 77
Smáatriðin sem konan sér ....... 88
Margrct á Stcttum .............. 91
Þorsteinn í Simbakoti ........ 94
við að vita um trúarbrögðin:
HELSTU TRÚAR-
BRÖGÐ HEIMS
I. íslam
Rls. 29
FEBRÚARheftiö er komið
Á blaðsölustöðum NUNA.
Litróf
tilfinninganna
Gunnar örn ásamt einum skúlptúra sinna.
Fáir íslenskir myndlistarmenn
hafa til að bera dug, þor og metnað
Gunnars Arnar listmálara. Frá því
hann helgaði sig myndlistinni, fyrir
rúmum áratug, hefur hann oftar en
einu sinni brennt brýr að baki sér
og byrjað uþp á nýtt.
Þessi ósérhlífni listamannsins hef-
ur borið tilætlaðan árangur því í dag
stendur hann með pálmann í hönd-
unum. Myndlist Gunnars Amar býr
yfir sérkennilegri kynngi sem lætur
engan ósnortinn, ekki heldur þá sem
fetta fingur út í þau meðul sem hann
notar.
Það hefur einnig sýnt sig að að-
dráttarafl hennar takmarkast ekki
við íslenska lögsögu því nýlega gerði
listamaðurinn góða ferð til Mekku
nútímalistar, New York, og seldi þar
mynd til Guggenheim safnsins.
Gunnar Örn stendur því á nokkr-
um tímamótum á ferli sínum og því
var vel til fundið af Listasafni ASÍ
að efna til sýningar honum til heið-
urs. í tengslum við sýninguna hefur
síðan verið gefið út litskyggnuhefti
með úrvali mynda eftir listamann-
inn.
Sögusteinar og töfragripir
Eins og oftsinnis hefur verið tíun-
dað liggja tilfinningalegar og form-
rænar rætur Gunnars Amar í hlut-
vöktum expressjónisma málara eins
og Picassos, Bacons, e.t.v. de Koon-
ings. En oftar en ekki skiptir hið
séða Gunnar Örn minna máli en hið
óséða. Þótt málverk hans séu uppfull
með ýmiss konar mannskepnum og
tilvísunum í umhverfi okkar, þó er
engin leið að flokka þau undir „um-
fjöllun" eða gagnrýni á mannfélag
og umhverfi.
Áhorfandinn skynjar ævinlega
löngun listamannsins til að kafa
undir ytra borð hlutanna, komast í
tengsl við frumeðli þeiira.
Ekki er því að furða þótt Gunnar
Öm hafi í seinni tíð hneigst æ meir
til þess að grandskoða miðaldalistir
og myndlist „frumstæðra" þjóða, en
þar eru myndverk iðulega notuð sem
eins konar sögusteinar eða töfragrip-
ir sem veita aðgang að æðri veru-
leika.
Innri veruleiki
Þeir atburðir sem gerast á striga
Gunnars Arnar, gerast á myndmáli
sem hann hefur verið að þróa í
nokkur ór.
Þetta mál er miklu frekar inn-
hverft, jafnvel hermetískt, heldur en
Aðalsteinn Ingólfsson
byggði hann myndir sínar að mestu
upp á lífrænan hátt, þ.e. eitt leiddi
af öðru í eðlilegu flæði formanna.
Nú skeytir hann saman aðskiljan-
legar hugdettur, næstum því eins og
kúbískur myndhöggvari og freistar
þess að samræma þær í litunum. Og
stundum em þessar aðfengnu hug-
myndir fremur hráar og ólifaðar, sjá
t.d. „fingurbrjót“ þann sem svífur
yfir vötnunum í mörgum myndúm
Gunnars Arnar.
Af fullkomnu kredduleysi
Slíkar myndir miðla aðeins tog-
streitu hins dula myndmáls og hinna
glaðbeittu, úthverfu lita.
En þar sem vitund listamannsins
og áhorfandans mætast varpa þær
sín í millum hugmyndum um áhrifa-
mátt tilfinninganna, eðlisávísun og
siðmenningu, þá togstreitu sem ó sér
stað innra með hverri manneskju.
Gunnar Öm leggur málin fyrir okkur
af fullkomnu kredduleysi, ó grund-
velli eigin skynjunar.
Ýmislegt merkilegt á sér stað í
þessum nýjustu verkum Gunnars
Amar. Landslag, sem áður var að-
eins gefið í skyn, fær nú að njóta sín
til fulls, verður raunar tilefni stór-
brotinnar túlkunar ( „Kyrrð“, nr.
20). Og hið svellandi litflæði sem
Menning
Menning
Menning
Menning
úthverft og alþýðlegt. Að því leyti
eru málverk hans allsendis ólík verk-
um margra nýbylgjumálara sem
gjarnan hamra á því sem er ofarlega
á baugi, hinum „opinbera" veru-
leika, á kostnað hins hugræna eða
andlega.
Málverk Gunnars Arnar eru raun-
ar stundum svo innhverf, jafnvel
sjálfhverf, í líkingamáli sínu, að
áhorfandinn stendur hjólparvana
gagnvart þeim. Að vísu hefur skoð-
andinn alltaf litina upp á að hlaupa,
en veit samt að hann hefur misst af
einhverju.
Ef eitthvað er hafa dulmæli aukist
í málverkum Gunnars Arnar frá því
sem var sem helgast að hluta af þeim
aðferðum sem hann notar. Áður
einkenndi eldri myndir hans, en
hvarf svo um tíma, er rtú aftur inni
í dæminu.
Ég minntist áðan ó sterk skúlptúr-
einkenni nokkurra mólverka Gunn-
ars Arnar. Hann lætur ekki þar við
sitja heldur sýnir höggmyndir úr
grágrýti og hraungrýti, gerðar á
síðasta ári.
Út úr grjótinu klappar hann hausa
og kykvendi ýmisleg, málar svo í þá
eftir eftmm og ástæðum. Árangurinn
er framar öllum vonum. Vissulega
sverja þessir skúlptúrar sig rækilega
í ætt við hina primitífu hefð í nú-
tímaskúlptúr, en engu að síðu leynir
faðernið sér ekki.
Á þessari stundu blasa ýmsir list-
rænir valkostir við Gunnari Erni.
Ef ég þekki minn mann rétt mun
hann ekki velja þann sem auðveld-
asturer. _a;
Myndlist
yté'tiiu